Freyr - 01.09.1994, Blaðsíða 31

Fundarstjórar voru þeir Pétur Helgason, Hranastöðum t.v., og Eggert Pálsson á
Kirkjulœk.
Reglur um framkvæmd þessara
ákvæða hafa enn ekki verið settar en
miklar vonir eru bundnar við að þau
geti orðið lyftistöng fyrir matvæla-
iðnaðinn í landinu.
Cohisionslistinn.
Ekki verður skilist við EES-samn-
inginn án þess að nefna tollfrjálsan
innflutning blóma og grænmetis
skv. svokölluðum Cohisionslista.
Með tilkomu EES samningsins og
þessa sérstaka samnings tengdum
honum um tollfrjálsan innflutning
garðyrkjuafurða, er garðyrkjan sett í
beina samkeppni við tollfrjálsar
erlendar vörur á ákveðnum tímum
ársins. Þetta gerist á sama tíma og
garðyrkjubændur hafa með notkun
rafljósa og öðrum tækniframförum
lengt nýtingartíma gróðurhúsanna
og skapað þannig grundvöll til auk-
innar hagkvæmni og lækkunar
verðs. Því er Cohisionslistinn eins
og hann lítur út í dag tímaskekkja og
alvarleg ógnun við ylræktina í land-
inu.
Benda má á í þessu sambandi að
um Cohisionslistann var samið til að
örva hagvöxt á Spáni og í Portúgal
og kvað hann á um að tollfríðindin
væru einskorðuð við lönd Evrópu-
bandalagsins. Hingað til hefur hins
vegar nokkur hluti þeirra ylræktar-
afurða sem fluttar eru til landsins í
samkeppni við innlenda framleiðslu
komið frá Columbíu og Marokkó.
Cohisionslistinn er ekki hluti
EES-samningsins heldur er hann tví-
hliða samningur einstakra EFTA-
landa við ESB.
Það vekur athygli í þessu sam-
bandi að aðrar Norðurlandaþjóðir
innan EFTA sömdu ekki um toll-
frjálsan innflutning helstu gróður-
húsaafurða sinna í samningum við
ESB, eins og gert var hérlendis.
Þvert á móti var samið um aukna
útflutningsmöguleika á grænmeti til
ESB, svo sem í Noregi. í því sam-
bandi er rétt að benda á að garð-
yrkjubændur innan ESB njóta veru-
legs stuðnings til rekstrar og fjár-
festinga úr sjóðum Evrópubanda-
lagsins.
Það er þvi krafa Stéttarssambands
bænda að stjórnvöld beiti sér fyrir
nauðsynlegum aðgerðum til að bæta
samkeppnisstöðu ylræktarinnar,
þannig að greinin geti keppt við inn-
fluttar vörur á eðlilegum grunni.
Cohisionslistann þarf að taka upp,
m.a. varðandi þau tímabil ársins sem
tollfrjáls innflutningur er heimill.
Ræða þarf upprunaákvæði Cohis-
ionslistans. Ekki þarf nú að skila
upprunavottorðum vegna sendinga
sem eru að verðmæti undir ca. kr.
500.000. Þetta þýðir að ákvæðið er
óvirkt, þvf að flestar sendingar sem
til landsins koma eru undir þessari
upphæð.
Taka þarf upp ákvæði um gagn-
kvæmni í Cohisionslistanum þar
sem möguleikar kunna að vera á út-
flutningi ómengaðs grænmetis til
ESB svæðisins, m.a. til framleiðslu
á bamamat.
Gera má ráð fyrir að í kjölfar
væntanlegrar inngöngu Norður-
landaþjóðanna í Evrópusambandið
hefjist viðræður milli íslands og
ESB um framkvæmd EES-samn-
ingsins og hugsanlega breytingu
hans í tvíhliða samning.
I því sambandi eru nokkur atriði
sem snerta landbúnaðinn sem nauð-
synlegt er að taka til skoðunar.
* í fyrsta lagi að ákvæði í EFTA-
samningnum um landbúnaðarvör-
ur, m.a. um tollfrjálsan kvóta fyrir
kindakjöt, flytjist yfir á ESB
svæðið við væntanlega inngöngu
EFTA-landa í ESB.
í því sambandi þarf að ræða
hækkun á hlutfalli fersks kjöts/
lifandi fjár sem nú má einungis
vera 15% af innflutningskvótan-
um í ESB
* I öðru lagi að tollkvóti á hrossum
í Svíþjóð færist yfir til ESB.
Jafnframt þarf að reyna að lækka
toll af hrossum í ESB sem nú er
25%.
* í þriðja lagi þarf að ræða um
framkvæmd bókunar III. Ekki
hefur náðst samkomulag um ýmis
atriði sem varða framkvæmd
hennar eins og áður er bent á.
EES og ESB.
Sú pólitíska togstreita sem orðið
hefur um framkvæmd EES-samn-
ingsins og sú fjölmiðlaumræða sem
henni fylgdi hefur án efa skaðað
málstað landbúnaðarins og var
vægast sagt lítillækkandi fyrir at-
vinnuveginn í heild.
Með tilliti til þess hvemig haldið
hefur verið á málum landbúnaðarins
í samningum við ESB hingað til tel
ég einsýnt að bændasamtökin hljóti
að krefjast þess að fá aðild að þess-
17'94-FREYR 575