Freyr - 15.10.1994, Blaðsíða 27

Júgurskemmdir hjá kvígum
í uppeldi.
Frh. afhls. 745.
kúnni sé nær óþekkt að slíkir ung-
kálfar séu að sjúga aðra kálfa í
hjörðinni. Kálfarnir hafa hins vegar
verulega sogþörf á fyrstu 4-5 vikum
æviskeiðsins. Þörfin nær hámarki
hjá kálfinum 5-6 mínútum eftir að
hann byrjar að drekka. Þetta kemur
fram hjá kálfum sem drekka úr fötu
með því að þeir sjúga aðra kálfa
þegar mjólkurdrykkju er lokið.
Tilraunir hafa sýnt að frjáls aðgang-
ur kálfanna í mjólk hindrar ekki sog
ef mjólkin er eftir sem áður drukkin
úr fötu.
meiri áhersla á sérgreinar, einkum
hefur verklegi þáttur kennslunnar
verið aukinn. Þessi breyting á náms-
skipulaginu hefur mælst vel fyrir hjá
nemendum og verður haldið áfram á
sömu braut. Með breytingunni nýt-
ast bæði vor og haust til verklegrar
kennslu betur en áður var.
Fyrir tveimur árum sömdu
Bændaskólinn á Hólum og Félag
tamningamanna um samstarf um
fræðslu í tamningum. Nemendur
skólans sem útskrifast af hrossa-
ræktarbraut og uppfylla ákveðnar
lágmarkskröfur í árangri geta sótt
um aðild að Félagi tamningamanna
og öðlast þar full félagsréttindi. For-
maður félagsins, Trausti Þór Guð-
mundsson, var viðstaddur útskriftina
og flutti ávarp þar sem hann fagnaði
þessum áfanga og veitti 25 nem-
endum formlega inngöngu í félagið.
Viðurkenningar fyrir náms-
árangur:
Hæsta einkunn á Búfræðibraut:
Kristján Óttar Eymundsson.
Bústjóm: Petra Liggenstorfer.
Búfræði verknám: Ásta Kristín
Guðmundsdóttir.
Jarðrækt: Kristján Óttar Eymunds-
son.
Bútækni og byggingafræði á Bú-
fræðibraut: Jens Oli Jespersen.
Hrossaræktargreinar: Ásta Kristín
Guðmundsdóttir.
Hrossakynbætur: Ásta Kristín
Guðmundsdóttir, Petra Liggenstorfer.
Búfjárrækt: Kristján Öttar Ey-
mundsson.
Fiskeldisgreinar: Guðmundur
Bjömsson. Ásgeir Ásgeirsson.
Með því að kálfínum sé gefin
mjólk með túttum eða gervispenum
er sogþörf hans yfirleitt að stórum
hluta fullnægt og slíkir kálfar gera
yfirleitt lítið af því að sjúga aðra
kálfa. Bent er á að eigi að fóðra
kálfa þannig sé nauðsynlegt að þeim
sé kennt að nota gervispena á fyrstu
3-9 ævidögunum vegna þess að
meðfæddir eiginleikar þeirra til að
læra að drekka á þann hátt hverfi á
þeim tíma.
Einnig hefur verið reynt að hemja
sogþörf kálfana með að loka þá af
fyrstu mínúturnar eftir að þeir hafa
lokið við að drekka og tilraunir sýna
veruleg áhrif af slíku. Þegar kálf-
arnir eru þannig lokaðir af fyrsta
hálftímann virðist vera hægt að
koma nær alveg í veg fyrir sog hjá
þeim. Þetta er aðferð sem ég veit að
sumir bændur hér á landi hafa notað,
að þeirra sögn með góðum árangri.
Fyrir skömmu bárust mér í hendur
niðurstöður úr athugunum frá
Noregi þar sem verið var að bera
saman fjölda þátta á búum með
mikil og lítil júgurbólguvandamál. I
Plast í staö blýs í
haglaskot?
Ensk skotfæraverksmiðja hefur
þróað haglaskothylki úr plasti sem
brotnar niður í náttúrunni. Hugsunin
er að hitinn sem verður þegar skot-
inu er hleypt af komi af stað
eyðingarferli plastsins.
Kjaminn í hverju hagli er búinn til
úr volfram, en það er efni sem er
Á yngri árum sínum var Magnús Már
Lárusson, síðar guðfræðiprófessor
og rektor Háskóla íslands, prestur á
Skútustöðum í Mývatnssveit. Eitt
þessari könnun fundust glögg áhrif
af mismunandi þrýstingi í mjalta-
kerfi en þar fyrir utan fannst lang-
samlega mestur munur í því hvernig
uppeldi á kvígunum var háttað. I
fjósum með lítinn júgurbólguvanda
fór 85% af uppeldi á kvígum fram á
básum, en á vandamálabúunum var
þetta hlutfall tæp 37%. Þetta telja
þeir að líklega megi helst rekja til
sogskemmda á kvígum sem aldar
eru upp í lausagöngu í stíum. Þeir
benda einnig á að hætta sé á að
umhverfið allt geti orðið óheppi-
legra í stíunum, m.a. vegna þess hve
oft sé þar beint samband við haug-
hús.
Hér er athygli beint að þætti sem
líklega er á sumum búum nokkur
skaðvaldur í sambandi við júgur-
hreysti kúnna. Fyrsta atriði til að
leysa vandamálið er að gera sér fulla
grein fyrir að það sé fyrir hendi.
Lausn þess getur oft verið flókin.
Einhverjir af þeim þáttum sem á er
bent kunna í sumum tilfellum að
geta komið til skoðunar varðandi
meðferð kálfanna.
þyngra en blý og harðara en stál.
Með því móti má hafa kjamann
örlítinn og umbúðirnar úr plasti,
þannig úr garði gerðar að þvermál
og þyngd verði eins og á venju-
legum skothylkjum.
Það sem vinnst er að haglið er
blýlaust og það er ekki eitrað, en á
hinn bóginn er það dýrara.
(ATL)
sinn hlýddi Kristján Ólasson á
Húsavík á messu hjá honum og
fannst ræðan háfleyg og fræðileg og
orti:
Hlustaði ég á Magnús Má,
mændi spenntum greipum.
Mig í anda sjálfan sá
saxa töðu eða há,
ætla að binda en ekkert tolldi í reipum.
MOLfiR
RLTRLRP R KRFFISTOFUNNI
Ekkert tolldi í reipum
20*94 - FREYR 747