Freyr - 15.11.1994, Qupperneq 33

Islenskar mjólkurafurðir eru rómaðar gceðavörur.
skýrsla nefndarinnar gerir ráð fyrir.
Við þurfum engar tölur til að sjá hve
gífurlegar upphæðir mundu sparast í
framleiðslukostnaði, þeim þætti sem
oft hefur verið nefndur milliliða-
kostnaður. Ég gæti nefnt ykkur bú
sem getur tekið við allri mjólk frá
einu nágrannabúanna án þess að
bæta við einu einasta tæki og líklega
einum einasta starfsmanni. Ég gæti
nefnt ykkur annað þar sem nánast
sömu sögu er að segja, tækjabún-
aður óbreyttur en vinnuvikan líklega
aukast um korter!
Á þriðja staðnum þyrfti að bæta
við einu sílói. En ég ætla ekki að
eyða tímanum í að segja ykkur
svona sögur - þetta vitið þið jafn vel
og ég.
Málið er lfka í hnotskum það að
öllum er ljóst að þessi bú munu ekki
geta haldið áfram um aldur og ævi.
Reyndar ekki í svo ýkja mörg miss-
eri til viðbótar. Ef leið sú til úreld-
ingar sem nú stendur til boða verður
ekki valin, þá munu þessi bú öll -
líka þau sem ættu sér möguleika ef
úreldingin yrði valin - öll bú munu
byrja að ganga á eigið fé og smám
saman drabbast niður. Erlendum
fyrirtækjum munu því mæta las-
burða ef ekki fársjúk fyrirtæki og
mun þá ekki þurfa að bíða lengi eftir
leikslokum.
Við, sem erum í verkefnisnefnd,
erum boðnir og búnir til að gera allt
sem í okkar valdi stendur til þess að
þessir fjármunir verði nýttir til úr-
eldingar. Ætlum við meðal annars
að senda út upplýsingar um stöðu
búa og bjóðast til að heimsækja öll
þau bú er þess kunna að óska. Auk
þess sem við að sjálfsögðu erum
alltaf reiðubúnir til að taka við
óskum og erindum frá þeim.
En ég er því miður svartsýnn á að
það muni skila nokkrum árangri. Ég
hef æði rökstuddan grun um að
hrepparígur og skammsýni muni
koma í veg fyrir að nokkurt bú,
e.t.v. með einni undantekningu, sæki
um úreldingu.
Og þar kemur að ykkur bændur
góðir, því að það eruð þið sem
munuð tapa á þessu fyrst og fremst
þegar upp er staðið. Einhvern tím-
ann var það orðað þannig að neyt-
endur þurfi ekki að hafa miklar
áhyggjur. Þróunin muni augljóslega
færa þeim sífellt ódýrari matvöru.
Spumingin stóra er hins vegar,
hverjir munu framleiða þessa mat-
vöm, erlendir framleiðendur eða
innlendir. Um það snýst málið.
Þess vegna spyr ég ykkur, sem
óneitanlega eruð ekki áhrifalausir í
stjómum og umhverfi þessara
mjólkurbúa. Hvað getið þið gert til
að þessir peningar verði nýttir
greininni til hagsbóta? Hvað getið
þið gert til að gengið verði að
mjólkurbúinu í ykkar eigin héraði
og látið af þeirri óskhyggju að halda
að allt verði leyst í nágrannabyggð-
inni, sem auðvitað bendir á ykkur.
Og ég vil ekki heyra orð um
byggðastefnu í þessu samhengi. Ef
þjóðin velur að halda byggð um allt
landið á að borga þann kostnað af
sameiginlegum fjármunum þjóðar-
innar. Þann reikning á ekki að senda
mjólkurbændum eða bændum al-
mennt. Eða með öðmm orðum, sá
kostnaður á ekki að leggjast á mat-
vömna.
Valkostirnir em eingöngu tveir.
Leið úreldingarinnar eða stálhörð út-
hreinsunarleið markaðslögmálanna,
sem tekin eru að virka með æ meira
afli í greininni. Við höfum svo sann-
arlega reynslu af því í kjötinu
hvernig gengur að halda uppi opin-
berri verðlagningu með handafli,
það kerfi er löngu hrunið. Svo mun
einnig fara í mjólkinni.
Verði þessir peningar ekki sóttir,
munu þeir væntanlega renna aftur til
neytenda í formi lækkaðs mjólkur-
verðs um einhvem tíma.
Og kafli ævisögu minnar mun
vera um þegar ég reyndi að kaupa
verðlausar eignir fyrir hálfan millj-
arð, en enginn vildi selja.
MOMR
Landbúnaðarráðu-
neytið flutt á Sölvhóls-
götu 7 í Reykjavík
Landbúnaðarráðuneytið, sem áður
var til húsa á Rauðarárstíg 25 í
Reykjavík, er flutt með starfsemi
sína í húsnæði við Sölvhólsgötu 7 í
sömu borg. Símanúmer ráðuneytis-
ins er óbreytt.
22'94 - FREYR 849