Freyr - 01.01.1995, Blaðsíða 32

Reiknað endurgjald bœnda, maka þeirra og barna tekjuárið 1994
(skattframtal 1995).
Að jafnaði skal færa á skattframtali 1995 þau
reiknuðu laun sem staðgreiðsla á árinu 1994 hefur
miðast við. Séu færð lægri reiknuð laun ber að láta
nauðsynlegar skýringar fylgja skattframtali. I
þessu sambandi vísast til l.mgr. 59. gr. laga nr.
75/1981, sbr. 6. gr. laga nr. 49/1987.
Viðmiðunarreglur til ákvörðunar á reiknuðu
endurgjaldi bænda og maka þeirra á staðgreiðslu-
árinu 1994 frá 31. desember 1993 eru þessar.
Viðmiðunartekjur fyrir grundvallabúið ákvarð-
ast þannig:
1. Viðmiðunartekjur bónda, sem stendur einn
fyrir búrekstri með eða án aðkeypts vinnuafls
eða í samrekstri með öðrum en maka,
ákvarðast 652.704 kr. í 52 vikur. Mánaðarlaun
kr. 54.392.
2. Vinni það hjóna sem ekki stendur fyrir búrek-
stri með maka sínum við reksturinn skal meta
því endurgjald með hliðsjón af vinnuframlagi
þess, metið á sama verði og endurgjald bónda.
3. Standi hjón bæði fyrir búrekstrinum skal reikn-
að endurgjald hjónanna samtals teljast tvöfalt
endurgjald bónda eða 1.305.408 kr. sem skip-
tist milli hjónanna í hlutfalli við vinnuframlag
hvors um sig.
4. Ákvarðaðar viðmiðunartekjur hvers bónda
sem stendur fyrir búi með öðrum en maka
sínum skulu miðaðar við eignarhlutdeild bón-
dans í félagsbúinu.
Við ákvörðun viðmiðunartekna bænda skal taka
tillit til þess hvort bóndi nái heildartekjum grund-
Yfirfæranlegt tap frá fyrra ári er 947.963 kr. hjá
hvorum aðila og hækkun samkvæmt stuðli nemur
17.442 kr. yfirfæranlegt tap framreiknað verður
965.405 kr. Að frádregnum hagnaði, 51.254 kr., er
yfirfæranlegt rekstrartap til næsta árs 431.448 kr.
hjá hvoru hjóna. Ég vil ráðleggja bændum að loka
framtali sínu og reikna sér laun. Almennt séð er
ekki ástæða til þess að reikna sér lægri laun en
viðmiðunarreglur segja til um. Ef búið gefur ekki
þær tekjur, er það rekið með halla en tapið geymist
í 5 ár og er verðtryggt. Þegar síðan batnar í ári má
nota tapið til þess að lækka hagnaðinn. Þó að það
virðist í sumum tilfellum tilgangslítið að safna upp
tapi ár eftir ár, getur sú staða komið upp að tapið
nýtist. Eldri bændur, sem farnir eru að draga saman
seglin, sýna oft tap af búrekstri sínum ár eftir ár. Ef
sú staða kemur upp að þeir selja jarðir og fá mikinn
söluhagnað, nýtist tapið og getur komið sér mjög
vel. Nú hefur hins vegar verið gerð sú breyting á
vallarbúsins. í verðlagsgrundvelli landbúnaðaraf-
urða er sauðfjárbúi reiknuð 400 ærgildi en kúabúi
22 kúgildi sem samsvarar 440 ærgildum. í blönd-
uðu búi skal því að öllu jöfnu reikna með 420
ærgildum.
Við ákvörðun heildarærgilda bús er geldneyti
reiknað 8 ærgildi og kálfur 4 ærgildi.
Nái bústofn bónda ekki framangreindum ær-
gildafjölda verður að ætla að bóndinn nái ekki
heildartekjum grundvallarbúsins og má þá lækka
reiknað endurgjald í sama hlutfalli og ærgilda-
fjöldi búsins er minni en viðmiðunarærgildafjöldi.
Hámark reiknaðs endurgjald sem skattstjóri
getur ákvarðað skv. 1. mgr. 59. gr. laga nr. 75/1981
takmarkast við það að fjárhæð þess má ekki
mynda tap sem er hærra en sem nemur saman-
lögðum almennum fyrningum skv. 38. gr. og
gjaldfærslu skv. 53. gr. laganna. Hjá elli- og
örorkulífeyrisþegum takmarkast ákvörðun
skattstjóra á reiknuðu endurgjaldi við það að ekki
myndist tap á búrekstrinum.
Reiknað endurgjald barna
Reikni bóndi börnum sínum á aldrinum 13-15
ára á tekjuárinu endurgjald fyrir vinnuframlag
þeirra skv. síðasta málslið 2. mgr. 1. tl. A-liðs 7.
gr. laga nr. 75/1981, skal við mat á hámarki því
sem um ræðir í 2. mgr. 59. gr. laganna og draga má
frá sem rekstrarkostnað, miða við meðaltímakaup
frá 287 kr. til 328 kr. eða frá 11.480 kr. til 13.120
á viku.
skattalögum að tapið fyrnist eftir 5 ár. Það tap sem
nú er til fyrnist eftir 5 ár ef það er ónotað. Éf bú-
reksturinn gengur illa er full ástæða til þess að að
fyrna allar eignir um lágmarksfyrningu.
F. Yfirlit yfir ónotað tap
Tap fyrnist á 5 árum og nú þarf að halda utan um
hvert ár. Neðst á bls. 5 er sett upp í dálka fyrir árið
1991 og fyrr, 1992 og 1993. Tapið 1991 var
778.831 og árið 1992 169.132 kr. Þessar tölur eru
framreiknaðar með verðbreytingarstuðli (1,0184)
og færðar í dálk 3.
Nú er hagnaður af búrekstrinum árið 1994 að
upphæð 102.508 kr. Sá hagnaður dregst frá eldra
tapinu sjá mynd 3 og þá er eftir 690.653 kr. af eldra
tapinu frá 1991 og fyrr. Tap ársins 1992 (172.244
kr.), færist óhreyft í þessu dæmi til næsta árs.
Þannig er alltaf tekið af elsta tapinu.
Af þessu má sjá að halda þarf utan um eldri töp
28 FREYR - 1.'95