Freyr - 01.01.1995, Blaðsíða 40

Ný búgrein í Noregi
- strútar í brennidepli
Agnar Guönason
Helsta nýjungin í landbúnaðarframleiðslu í Evrópu er rœktun á afrískum strút-
fuglum. Þó er þetta ekki alveg nýtt af nálinni, því strútarœkt hefur verið stunduð
í Hollandi í um 50 ár. Það sem vakti athygli mína er að margir norskir bœndur eru
uppfullir af áhuga á þessari búgrein.
Fyrstu 5 strútsungarnir voru flutt-
ir inn til Noregs frá Svíþjóð í ágúst
á sl. ári. Þeir voru viku gamlir og
kostuðu sem svarar 78.000 kr. ísl.
stykkið. Það voru tveir hanar og
þrjár hænur. Fuglarnir voru hafðir í
sóttvamarstöð í 14 vikur.
Ungarnir voru rúmlega 1 kg að
þyngd þegar þeir komu til Noregs
en þriggja mánaða gamlir vógu þeir
um 40 kg.
Nú hafa nokkrir bændur í Norð-
ur-Þrændalögum stofnað félag um
ræktun á strútum og hafa pantað 27
fullorðna fugla frá Falun í Svíþjóð,
en þar er rekið bú af fullum krafti
sem fyrst og fremst selur lífdýr.
Fimm bændafjölskyldur ætla sér að
standa að þessum rekstri og hlutaféð
svarar til um 55 millj. ísl. kr.
Hafist verður handa um að
byggja útungunarstöð á næstunni,
en fyrstu fuglarnir verða komnir í
einangrunarstöðina 18. febrúar.
Bændumir í Þrændalögum gera
ráð fyrir að á næstu ámm muni þeir
aðallega selja lífdýr. Mikil eftir-
spum er eftir strútsungum til lífs
svo að Norðmenn reikna ekki með
strútakjöti á matseðlinum á næst-
unni.
Hverjar eru afurðirnar?
Hænurnar byrja að verpa um
tveggja ára aldur og geta enst í 40-
45 ár. Meðalvarp er um 80-100 egg
á ári. Mjög hátt verð er á frjóum
eggjum í Svíþjóð; þar hafa þau
verið seld á sem svarar ísl. kr.
20.000 stk., en vikugamlir ungar á
um 78.000 ísl. kr. Fullorðin lífdýr
hafa verið seld á sem svarar
700.000 kr. ísl. Verðið er mun lægra
í Hollandi en í Svíþjóð, en norskir
bændur fá ekki leyfi til að flytja inn
lífdýr eða egg þaðan.
Með ræktun á strútum er stefnt að
því að framleiða kjöt en ekki lífdýr
því sá markaður mettast fyrr en
varir. Verð á strútkjöti til framleið-
enda í Hollandi hefur verið frá sem
svarar 1.400 til 3.500 kr. á kg. Auk
þess eru skinn af strútum verðmikil;
fyrir þau hafa fengist sem svarar
17.000 ísl. kr. og upp í kr. 44.000.
Þá eru strútsfjaðrir ennþá eftirsótt-
ar.
Kjöt af strútum er fremur magurt
og í því er lítið kólersteról. Það er
yfirleitt meyrt eins og kálfakjöt og
af því er villibráðar bragð. Kjötið er
nær eingöngu selt í heilsubúðum og
á dýrari veitingahúsum.
Það virðist ekki há strútum þótt
þeir séu hafðir úti í frosti, en aftur á
móti þola þeir illa mikla umhleyp-
inga.
Eflaust er hægt að yfirfylla rnark-
aðinn á afurðum strúta eins og
annars búfjár en spá manna er að
langt sé í land með það.
Sennilega hefði verið öllu skyn-
samlegra að flytja inn frjóvguð
strútsegg eða unga í einangrunar-
stöðina í Hrísey heldur en vísi að
nýjum holdanautastofni, því sá
markaður er yfirfullur.
Hvaö um dádýr?
Mér dettur í reynd ekki í hug að
farið verði að rækta strúta hér á
landi. En hvað um dádýr? Það er
framleiðsla sem mundi henta ýms-
um bændum og enn er sú fram-
leiðsla arðbær í Vestur-Evrópu.
Þetta hefi ég nú skrifað meira til
gamans, heldur en að ég hafi þá trú
að einhver stofni til þessarar fram-
leiðslu og svo get ég huggað mig
við það sem bóndi vestan úr
Borgarfirði sagði við mig í síma
ekki alls fyrir löngu: „Það gerir svo
sem ekkert til hvað þú skrifar eða
segir, það tekur enginn bóndi mark
á þér!“
Þetta var sagt í tilefni greinar,
sem ég skrifaði um lífræna ræktun.
Nú er það lausnarorðið í dag. Hvað
þá nreð strútana eftir 5 ár?
36 FREYR - 1/95