Freyr - 01.02.1995, Blaðsíða 29

fjár en þó taka lögin á skynsamleg-
an hátt mið af eðlilegri búskapar-
venju.
í 4. gr. laga um dýravemd (lög nr.
15 frá 1994) segir svo: „Að vetri ti!
þegar búfé er haldið til beitar eða
látið liggja við opið, skal sjá til þess
að á staðnum sé húsaskjól eða ann-
að öruggt og hentugt skjól í öllum
veðrum. Einnig skal vera þar nægi-
legt fóður og vatn og litið skal eftir
búfénu reglulega en daglega eða
oftar ef nauðsyn krefur að mati
forðagæslumanns, ráðunautar eða
dýralæknis. Heimilt er sveitar-
stjórn, að fengnum tillögum dýra-
verndarráðs eða héraðsdýralæknis,
að banna dýrahald á tilteknum
stöðum að vetri til séu fyrrgreind
skilyrði ekki uppfyllt“.
1 lagatextanum hér á undan kem-
ur skýrt fram að ekki er lengur ein-
blínt á það atriði eins og var í eldri
lögum að hross skyldu hýst að vetr-
inum hvort sem til stæði að brúka
þau eða ekki. Sú staðreynd er nú
viðurkennd í dýraverndarlögum að
útivera en ekki húsvist er hinum
íslenska hesti eðlileg. Hitt stendur
svo óhaggað að auðvitað skal hýsa
öll hross að vetrinum sem nota á til
reiðar og þá duga ekki annað en
góð hús. Hvað vetrarfóðrun úti við
varðar er það ófrávíkjanleg regla að
hrossin fái notið skjóls og þeim sé
gefið með beitinni eins og þörf er á.
Með gjöf er átt við heygjöf og það
er hrossunum mjög hollt og er einn-
ig afar hagkvæmt að gefa síld með.
I síldinni er gnótt próteins og fjöl-
mörg steinefni og vítamín.
I nýlegri könnun sem búfjáreftir-
lit Sameinaðra bændasamtaka gerði
kom í ljósi að um 11% íslenskra
hrossa njóta hvorki húsaskjóls né
neins annars skjóls að vetrinum. Er
þá átt við skjól, hvort sem er nátt-
úrulegt skjól, eða skjól gert af
mannahöndum. Þetta er ótrúlegt en
sannar betur það sem allir hrossa-
eigendur verða að sameinast um að
hverfi. Það er í alla staði viturlegt
að hafa einhvers konar skýli með
þaki í þeim hrossahögum þar sem
hrossum er ætlað að vera um
hörðustu vetrartímana. Þar inni er
t.d. mjög æskilegt að hafa opnar
síldartunnur en sé síldin inni er
minni hætta á að hún spillist af
völdum úrkomu eða fugla, t.d.
hrafns. Lágmarkið er að hafa skýli
og þó að skjól frá náttúrunnar hendi
séu góð þarf yfirleitt að gera betur.
Byggingaþjónusta Búnaðarfélags
Islands hefur nú gengið frá teikn-
ingu að slíkum hentugum hrossa-
skjólum (kaplaskjólum) og fylgja
þær hér með.
í lokin skal þess getið að grein-
arhöfundi er vel ljóst að víðast hvar
eru þau mál er snerta umhirðu og
fóðrun hrossa árið um kring í
viðunandi lagi og jafnvel eru líkur á
að þið sem helst lesið þessa grein
hafið málin í prýðilegu lagi. Þau
mál sem hér um ræðir eru þó mál
okkar allra sem viljum efla hrossa-
búskapinn í landinu og tiltrú ann-
arra á þeirri búgrein. Vandræða-
gangur og úræðaleysi fáeinna
hrossabænda hafa á síðustu vikum
kastað rýrð á stéttina í heild. Því
þurfa allir að sameinast um að
viðbúnaður hvern einstaka manns
verði betri fyrir næsta vetur, því að
vítin eru til að varast þau.
Gatt-samningurinn um landbúnaö.
Frh. af bls. 70.
aðsaðgangi fyrir þær vörur sem
lítill eða enginn innflutningur hefur
verið á. Þetta er gert með því að
stofna til tollkvóta fyrir viðkomandi
vöru eða vöruflokk sem við upphaf
samningstímans verður 3% af inn-
anlandsneyslunni en 5% við lok
hans. Tollkvótar þessir skulu bera
lága tolla og gerir tilboð íslands ráð
fyrir að tollarnir verði 32% af
reiknuðu tollígildi einstakra vara
við upphaf aðlögunartímans.
hmanlandsstuðmngur:
Þetta atriði olli hvað mestum deil-
um á lokaspretti Uruguay við-
ræðnanna. Notast var við aðferð sem
nefnist AMS (Aggregate Measure-
ment of Support) til að mæla
stuðning hvers lands við landbúnað.
Aðferð þessi byggir á því að taka
þann stuðning hins opinbera við
landbúnað sem telst markaðstrufl-
andi að viðbættum svokölluðum
markaðsstuðningi. Markaðsstuðn-
ingur er sú vernd sem landbúnað-
urinn nýtur af hálfu stjómvalda í
formi innflutningsverndar og er
reiknaður út frá mismun á heims-
markaðsverði og innanlandsverði
hverrar vöru, margfaldaður með
framleiddu magni. Stuðningur þessi
(total AMS) á að minnka urn 20% á
aðlögunartímanum. Stuðningur sem
hið opinbera veitir til rannsókna,
menntunar, markaðsmála eða
„strúktúr breytinga“ svo eitthvað sé
nefnt, telst ekki vera markaðstrufl-
andi og er undanþeginn lækkunar-
skuldbindingum.
Samkomulag náðist milli ESB og
Bandaríkjamanna um að undanþága
frá lækkun fengist einnig vegna
aðgerða sem tengjast samdrætti í
framleiðslu - þó aðeins ef stuðning-
urinn miðast við fjölda gripa,
ákveðið flatarmál ræktaðs lands eða
ef slíkar greiðslur eru inntar af
hendi vegna 85% eða minna af
framleiðslumagni á viðmiðunar-
tímabilinu. Þetta hefur í för með sér
að ESB mun ekki þurfa að minnka
útgjöld til landbúnaðar á næstu
árum.
Útflutningsbœtur:
Uruguay samkomulagið felur í sér
skuldbindingar um að lækka framlög
til útflutningsbóta um 36% á sex ára
aðlögunartíma og á sama tíma að
minnka um 21% það magn útflutn-
ings sem rétt eigi á útflutningsbótum.
Lækkunarkrafan á við um hverja
tegund afurða - ólíkt því sem á við
um innanlandsstuðninginn.
1.'95 - FREYR 69