Freyr - 01.03.1995, Blaðsíða 16

Tafla 3. BK túnreikningur (Líkan)
Texti Krónur Samtals
1 Aburður 407.000
2 Fræ 18.000
3 Lyf og eiturefni 1.000
4 Annað 1.000
5 Áburður og sáðvörur samtals 427.000
6 Flutt af dráttarvélum 209.300
7 Smurolía 1.000
8 Varahlutir/viðgerðir 15.000
9 Annað 0
10 Búvélar samtals 225.300
11 Verkfæri, vélar og áhöld 5.000
12 Plast, gam o.fl. 66.000
13 fbl. efni til votheysgerðar 2.000
14 Aðrar rekstrarvömr 1.000
15 Rekstarvörur samtals 74.000
16 Flutningur á rekstrarvörum 10.000
17 Önnur þjónusta 29.000
18 Þjónusta samtals 39.000
19 Breytilegur kostnaður samtals 765.300
20 Heysala til frádráttar BK kr 4.000
21 Framleitt FE (flutt úr t.l.) 94.833
22 Breytilegur kostnaður/FE 8,03
Tölur um kostnað í töflunni eru meðaltöl kúabúa teknar úr niðurstöðum búreikninga 1992. Meðaltúnstærð er rétt: rúmlega 40 ha.
Heimild: Hagstofa landbúnaðarins 1994.
í töflu 3 „BK Túnreikningur“ er færður allur kostn-
aður sem til fellur eins og textinn í töflunni gefur til
kynna. Liður 5, „Flutt af dráttarvélum“, er frá töflu 2,
það er að segja 70% kostnaðar við dráttarvélar. Þessi
liður kemur inn sjálfkrafa þegar búið er að ákveða
hversu stórt hlutfall fer á túnreikninginn. Liður 20
„Framleitt FE“ er frá töflu 1 og færist inn sjálfkrafa
hvort sem kosið er að fylla út fjölda hektara eftir sláttu-
tíma eða nota eigin áætlun (forðagæslu) um fjölda
framleiddra FE. Liður 21 „Breytilegur kostnaður/FE“
reiknar síðan út meðalkostnað á hverja framleidda
fóðureiningu heyja. Sú niðurstaða flyst síðan í töflur 4
og 5 (sjá fylgiskjöl I og II) í dálkinn „Kr/FE hey“. Eins
og áður er minnst á er ekki tekið tillit til fasta og hálf-
fasta kostnaðarins við útreikninga.
Inn í kostnað við fóðrun fellur einnig kostnaður við
mjólk og kjarnfóður handa ungkálfum og gripum í
uppeldi. Mismunandi er hvaða verði reiknað er með,
þegar áætlaður er kostnaður við mjólkurgjöf til kálfa.
Hægt er að reikna mjólkina fullu verði, nota skattmat
á fóðurmjólk eða að reikna hana ekki til verðs ef um
„ónýta2“ mjólk er að ræða. í töflum 4 og 5 (fylgiskjöl
I og II) í líkaninu, gefst kostur á að breyta þessu verði
eftir mati hvers og eins.
í dæminu í líkaninu, er tekið mið af skattmati fóð-
urmjólkuF þegar reiknaður er út kostnaður á hverja
FE. Skattmat mjólkur var 16,38 kr/lítra árið 1993J.
Upplýsingar um verð á því kjarnfóðri sem kálf-
urinn etur fást hjá viðkomandi viðskiptaaðila í hverju
tilfelli fyrir sig. Líkanið gefur kost á að breyta þessu
verði eftir þörfum.
Aðferðarfrœði líkansins
í lfkaninu er gert ráð fyrir að gerð sé áætlun sem
segir til um hvernig fóðra eigi nautgripi, hversu lengi,
á hvaða fóðri, við hvaða lífþunga eigi að slátra þeim,
hvaða gæðaflokk fallið lendir í og hvað fáist fyrir
kílóið. Þessa þætti þarf að skoða til þess að geta gert
sér grein fyrir hvort framleiðslan borgar sig.
Eftirfarandi eru útskýringar og útreikningar á töflum
4 og 5 (fylgiskjöl I og II). Allar tölur um fóðumotkun
miðað við þunga, fóðurdaga og át í FE eru úr tilraun
með nautaeldi á Tilraunastöðinni Möðmvöllum.
A5#) Eins og áður er minnst á, er litið á nautgripa-
kjötsframleiðsluna sem sjálfstæða búgrein sem verð-
ur að skila eiganda þeim tekjum að hún standi undir,
a.m.k. breytilega kostnaðinum og skili einhverjum
launum fyrir vinnuna. Því er litið á verðmæti ung-
104 FREYR - 3. '95