Freyr - 01.03.1995, Blaðsíða 36

Á slóðir forfeðranna
Um árabil hefur verið í gangi
samstarfsverkefni 11 Evrópuþjóða
sem ber á ensku heitið „Routes to
the Roots“, og lauslega má þýða
„Ferðir á slóðir forfeðranna“.
Verkefni þetta er unnið undir for-
ystu Dr. Wolfgang Grams, prófess-
ors við háskólann í Oldenburg í
Þýskalandi. Felstir þátttakendur eru
í forsvari fyrir söfn eða fræðistofn-
anir sem hafa sérstaklega unnið að
varðveislu minja, skjala og þess
háttar sem tengist flutningum Evr-
ópubúa til Vesturheims. Samvinna
þeirra og ferðaþjónustuaðila er
nýrri af nálinni og í þeim tilgangi
að nýta hagnýta þekkingu þeirra
aðila af ýmsum þáttum ferðaþjón-
ustu og markaðssetningar. Á síðasta
fundi samstaifsaðilanna var kosin 5
manna vinnunefnd til að stýra þeirri
vinnslu og á Þórdís Eiríksdóttir hjá
Ferðaþjónustu bænda sæti í henni.
Þetta er fyrst og fremst markaðs-
setningarverkefni sem miðar að því
að fá fólk sem flutt hefur til Vestur-
heims til að heimsækja land for-
feðranna og kynnast menningu og
umhverfi uppruna síns. Nú þegar
hefur verið unnið kynningarefni,
litskyggnur og bæklingar. Fljótlega
verður hafin mikil markaðssókn í
USA, en miðað er við að sala á
ferðunum geti hafist 1996. Mikils
virði er fyrir aðila sem ætla að
bjóða þjónustu sem höfðar til þessa
H E RITAGETOURISM
U.S. •^'►•EUROPE
Merki sainstaifsverkefiiisins „Ferðir á
slóðir forfeðranna “.
markhóps að tengjast strax þessu
átaki og nýta sér til fullnustu þá
kynningu sem í hönd fer.
Nú er verið að vinna að undir-
búningi á skipulegri móttöku þessa
fólks hérlendis. Komið hefur í ljós
að Islendingar hafa ekki sinnt
tengslum við Vesturheimsfara í
sama mæli og aðrar Evrópuþjóðir,
t.d. Norðmenn og Irar, og ekki er
aðgengilegt fyrir þetta fólk að leita
uppruna síns hér á landi. Það er því
afar mikilvægt að sett sé upp minja-
safn þar sem saga þessa tímabils í
sögu þjóðarinnar er kynnt á að-
gengilegan og fræðandi hátt, sem
um leið væri lifandi og skemmti-
legur og mætti þeim kröfum sem
gerðar eru til afþreyingar í dag.
I framhaldi af þessum hefur kom-
ið upp samvinna við framámenn í
ferðaþjónustu í Skagafirði og
Héraðsnefnd Skagfirðinga um að
slíkt safn verði sett upp á Hofsósi
undir umsjón Valgeirs Þorvalds-
sonar á Vatni. Það er mikils vert í
þessu sambandi að á Hofsósi hefur
átt sér stað uppbygging gamalla
húsa, og hefur vel heppnuð upp-
bygging Pakkhússins í umsjá Val-
geirs og starfsemi sú sem rekin er í
tengslum við það skilað íslenskri
ferðþjónustu og svæðinu í heild já-
kvæðum árangri og bætt ímynd
sveitarfélagsins. Hofsós er staður
sem hentar einstaklega vel til upp-
byggingar safns af þessu tagi. Bæði
er þetta sjávarþorp og gamall versl-
unastaður og frá Norðurlandi var
fólksflutningur vestur einna mestur.
Einnig er þar við sjávarsíðuna
gamalt verslunarhús sem er mjög
vel til þess fallið að hýsa slíkt safn,
hússins sjálfs og staðsetningar
vegna.
(Fréttatilkyning frá FB)
Mjaltir - til umhugsunar og upprifjunar.
Frh. afbls. 123.
að sinna þeim og elta duttlunga
þeirra. Kýrnar smitast auðveldlega
af háttalagi mjaltamanns, ef þær
finna að hann er að flýta sér er eins
víst að þær reyni að tefja fyrir hon-
um sem mest þær geta.
Unnt er að auka gæði mjaltanna
með góðum mjaltavélum. Ný
mjaltatæki á markaðnum eru létt og
með hálfsjálfvirkar lokur sem auð-
velda mjaltamanni að setja tækin á
kúna. Þessi tæki eru létt og fara því
vel með júgrað, einnig er mjólk-
urkrossinn stór og því er minni
hætta á tregðu hjá hámjólka kúm.
Tappar til að setja í spenagúmmí
hjálpa til þegar ekki eru mjólkaðir
allir júgurhlutar. Þeir koma í veg
fyrir að það sogist inn um spena-
gúmmíið sem ekki er í notkun. Áð-
ur en slíkir tappar urðu almennir
þurftu bændur að loka fyrir þannig
spenagúmmí með öðrum og óná-
kvæmari hætti.
Kútar (piparsveinakútar) til að taka
við mjólk sem ekki má blandast sam-
an við sölumjólkina flýta óneitanlega
fyrir mjöltum. Hver kútur er með
tveim slöngum. Önnur tengist við
spenagúmmíið sem sett er á spena
með ósöluhæfri mjólk, hin tengist
við sogslönguna svo spenagúmmíið
fylgi sogi kerfisins og mjólki spen-
ann. Með þessu móti þarf ekki að
handmjólka úr slíkum júgurhlutum.
Höfundur vonar að einhverjir hafi
haft gagn af þessari grein, annað
hvort á þann veg að þeir endurskoði
mjaltir sínar eða að þeir sannfærist
um að þeir séu á réttri leið hvað
varðar mjaltirnar.
Heimildaskrá
1. Grétar Einarsson, 1976. Vinnu-
rannsóknir í fjósum. íslenskar land-
búnaðarrannsóknir, Rannsókna-
stofnun landbúnaðarains, 8: 27-47.
2. Grétar Einarsson og Olafur Jóhann-
esson, 1981. Mjaltavinna í bása-
fjósum. íslenskar landbúnaðarrann-
sóknir, Rannsóknastofnun landbún-
aðarins, 13: 3-23
124 FREYR - 3. '95