Freyr - 01.04.1995, Blaðsíða 12
haldið áfram að styrkja landbún-
aðinn með opinberum framlögum,
en í hófi.
Að lokum árnaði ráðherra hinum
nýju bændasamtökum heilla.
Almennar umrœður
Halldór Gunnarsson. Hann
ræddi nokkuð um þingsköp sem
honum þóttu gera fulltrúum erfitt
um vik við að gera breytingar. Hann
hefði helst kosið að reikningar SB
og BI færu fyrst fyrir Fjárhagsnefnd
sem fengi þá til athugunar áður en
þeir væru bornir undir fundinn til
samþykktar. Þá kom fram í máli
hans að mjög skiptar skoðanir væru
á meðal fulltrúa um vægi hinna
ýmsu greina innan nýju samtak-
anna, s.s. vægi búgreinafélaganna
o.s.frv. Að lokum óskaði hann eftir
því að afbrigði væru veitt fyrir því
að hann fengi að leggja fram
skýrslu Félags hrossabænda verð-
lagsárið 1993/94, sem fjallar um
hin ýmsu hagsmunamál félagsins
og óskaði eftir því að Allsherjar-
nefnd fengi hana til umfjöllunar.
Guðmundur Stefánsson. Hann
gerði í stuttu máli grein fyrir störf-
um samstarfsnefndar að undan-
förnu. Hann kvað það vera mikil-
vægt fyrir bændasamtökin að fara
að huga að gerð stefnuskrár til
lengri framtxðar. Þingið þarf að taka
ákvörðun um það hvort ný stjórn
eigi að undirbúa slíka skrá eða
álykta sjálft um slíka stefnuskrá
strax. Þá ræddi hann nokkuð um
nýútkomnar skýrslur um afkomu
bænda, en þar taldi hann að um
algert hrun hafi verið að ræða.
Hann laldi að fyrir hendi væru
möguleikar í útflutningi, en bændur
þyrftu á stuðningi og þolinmæði
ríkisvaldsins að halda á meðan
unnið væri að þróun markaða.
Guðmundur Lárusson. Hann
taldi að á hafi skort í framsögu-
ræðum manna hvaða lausnir væru
fyrir hendi. Menn töluðu mikið um
að vistvænn og lífrænn landbún-
aður væri það sem koma skyldi. Til
þess að svo megi verða þarf að fara
í gegnum langan feril aðlögunar,
rannsókna og markaðsþróunar.
Hann taldi að eina lausnin í vanda
sauðfjárbænda væri að sækja fram á
nýjum mörkuðum. Leggja þarf
fram fjármagn til að vinna nýja
Halldór Blöndal, landbúnaðarráð-
herra jlutti rœðu við setningu Búnað-
arþings 1995.
markaði sem gefið geta viðunandi
verð. Leggja verður meiri áherslu á
að fullvinna vöruna en ekki t.d.
selja kjöt í stærri skrokkhlutum. Þá
þarf að endurskipuleggja úrvinnslu-
iðnaðinn og gera hann í stakk búinn
til þess að undirgangast þær reglur
sem við lýði eru á mörkuðum
[ erlendis. Hann kvaðst sannfærður
um það að hægt væri að koma ís-
lensku kjöti á markað, t.d. í Banda-
ríkjunum ef rétt væri að málum
staðið. Koma þarf á fót öflugu út-
flutningsráði sem hefði yfir að ráða
fjármunum til þess að sækja fram á
nýjum mörkuðum. Menn stað-
næmast alltaf við sama þrösk-
uldinn, þ.e. fjármagn til þess að
vinna að þróun markaða. Hann vildi
láta á reyna hvort hægt væri að ná
samstarfi við sölusamtök fiskfram-
leiðenda um að nýta reynslu þeirra í
markaðsstarfi erlendis. Hann talaði
i að lokum um hinn gífurlega vanda
loðdýraræktarinnar, en hann taldi
að greininni væri í raun og veru að
blæða út.
Hrafnkell Karlsson. Hann þakk-
aði stjórnum SB og BÍ fyrir þá
vinnu sem lögð hefur verið í sam-
runaferlið. Markmiðið með sam-
einingunni er öflugri samtök sem
eiga að geta skilað betri árangri í
hagsmunabai'áttu bænda, einföldun
og meiri skilvirkni. Leggja verður
áherslu á að tengja betur saman
rannsóknir og kennslu við leið-
beiningaþjónustuna og að leiðbein-
ingaþjónustan færist meira yfir á
hagfræðisviðið. Þá verður að gera
bændur betur meðvitaða um lögmál
markaðarins. Hann taldi mikilvægt
að menn gæfu sér a.m.k. tvö ár til
þess að klára samrunaferlið og
sníða af þá vankanta sem óhjá-
kvæmilega hljóta að koma upp.
Hann ræddi því næst verkaskipta-
samninga heildarsamtakanna við
búgreinafélögin og vildi í því sam-
bandi að menn reyndu að horfa
meira til framtíðar áður en samn-
ingamir verða samþykktir. Boðleið-
ir frá bændum virðast áfram verða
flóknar og tfmafrekar. Hann taldi
brýnt að þessi ferill yrði styttur. Það
verður að einfalda kerfið alla leið
ofan í grasrótina. Þá velti hann því
fyrir sér hvorl rétt væri að bú-
greinafélögin verði grunneiningar
landbúnaðarkerfisns. Hann taldi
lausnina felast í því að auka sam-
hug og samstarf bænda til að þeir
geti staðist þá prófraun sem þeir
standa frammi fyrir með opnun
markaða. Við þurfum að leggja upp
með markvissan og harðan áróður í
kjarabaráttu bænda, slíkt eru nú-
tímaleg vinnubrögð. Að lokum
velti hann því fyrir sér hvort ís-
lenskur landbúnaður væri í raun og
veru í stakk búinn til þess að takast
á við aukna samkeppni.
Jón Benediktsson. Hann vildi að
nokkru gera orð Guðmundar Láms-
sonar hér að framan að sínum og
ræddi útflutningsmöguleika ís-
lenskra landbúnaðarafurða. Hann
taldi íslenskan matvælaiðnað vera
mjög vanþróaðan rniðað við þann
matvælaiðnað sem við værum í
samkeppni við. í þessu sambandi
vildi hann þó undanskilja mjólkur-
iðnaðinn. Framleiðendurnir eru
smáir og dreifðir og vöraþróun hef-
ur mjög lítið verið sinnt, mest-
megnis vegna skorts á fjármunum
til slíkra verkefna. Hann taldi þó að
nýlegar tilraunir til útflutnings, s.s.
á nautakjöti til Bandaríkjanna, lofi
góðu, en menn verða að gera sér
grein fyrir því að þetta tekur langan
tíma og verður fjárfrekt. Efla þarf
vöruþróun á innanlandsmarkaði
ekki síður en á útflutningsmarkaði,
140 FREYR - 4. '95