Freyr - 01.04.1995, Blaðsíða 53
stofnunin telur enn meiri ógnun við
matvælaframleiðslu í heiminum er
að ekki er lengur unnt að framleiða
meira mat með því að auka áburð-
arnotkun. í löndum þar sem notkun
tilbúins áburðar er þegar mikil
hefur aukin áburðarnotkun lítil sem
engin áhrif til aukinnar uppskeru.
I hart nær 40 ár var notkun til-
búins áburðar aðal drifkrafturinn í
aukinni matvælaframleiðslu í heim-
inum. Frá árinu 1950 til 1989 þre-
faldaðist notkun tilbúins áburðar í
heiminum. Bent hefur verið á að
bændur á 6. áratug aldarinnar voru
hinir fyrstu í sögunni sem gátu tvö-
faldað uppskeru sína af flatarein-
ingu. í kjölfar þess fylgdi að árið
1984 hafði uppskera á hektara auk-
ist svo mikið í hlutfalli við fólks-
fjölda að kornframleiðsla á jarðar-
búa hafði stigið um 40%.
En snemma á 9. áratugnum náði
bandarískur landbúnaður hántarki
sínu í notkun tilbúins áburðar og
síðan hefur notkunin dregist saman
um 10%.
Hvernig er unnt að auka
kornframleiðsluna?
Tímabilinu, þegar tilbúinn áburð-
ur gat bætt upp takmarkaða land-
stærð, lauk skyndilega um 1990, og
hvað er til ráða ef aukin áburðar-
notkun skilar ekki aukinni kornupp-
skeru? Það er vandamáli sem
jarðarbúar standa andspænis á 21.
öldinni.
Framundan er tímabil þar sem
ekki er ljóst hvemig brauðfæða eigi
sífellt fleiri jarðarbúa. Verður unnt
með jurtakynbótum að búa til ný af-
brigði af hveiti, hrísgrjónum, og
maís sem geta nýtt meira áburð?
Annað hvort verður að afla meiri
matar eða fólksfjöldi og aðgangur
að mat verður að aðlagast nýrri og
þrengri stöðu.
Þessum kafla í skýrslu World-
watch stofnunarinnar lýkur með
þeirri spá að framtíðin í þessum
efnum virðist afar ólík nánustu
fortíð.
(Worldwatcli stofnunin, Astandjarðar,
1995).
^tAMEgg
ERlrf
tmrf.
Qrunna
4.'95- FREYR 181