Freyr - 01.05.1995, Blaðsíða 21

Haskoli Islands ber abyrgö
á Hagfrœðistofnun Háskólans
Gunnar Sœmundsson, Hrútatungu
Miklar umrœður um landbúnaðarmál hafa átt sér stað á síðustu misserum.
Kemur þar margt til, mikill samdráttur hefur átt sér stað í einstökum greinum
landbúnaðar og tekjusamdráttur er mjög mikill hjá stórum hluta bœnda.
Þá hefur mikið verið rætt um
stuðning hins opinbera við landbún-
aðinn, innflutning á landbúnaðar-
vörum og áhrif þess á matvælaverð
til neytenda. Inn í þessa umræðu hafa
komið mai'gir aðilar í þjóðfélaginu,
bæði tilkvaddir og aðrir.
Sumarið 1993 biiti Hagfræðistofn-
un Háskóla Islands skýrslu um sam-
anburð á stuðningi við landbúnað á
Norðurlöndum. Þar kom fram að þessi
stuðningur væri mestur á Islandi.
Hinn 14. nóvember 1993 var
haldinn árlegur fundur formanna
búnaðarsambanda á landinu. Þar
var fjallað um þessa skýrslu og þær
umræður sem orðið höfðu um hana.
Fundurinn samþykkti samhljóða
eftirfarandi ályktun:
„Til Háskólaráðs Háskóla
Islands.
Á undanförnum mánuðum
hafa farið fram í þjóðfélaginu
miklar umræður um málefni
landbúnaðarins frá ýinsum hlið-
um. Þessar umræður voru sér-
staklega óvægnar og ómálefna-
legar, þar sem þær byggðust að
verulegu leyti á röngum full-
yrðingum og óvönduðum vinnu-
brögðuni. Hagfræðistofnun Há-
skóla Islands er á vissun hátt
ábyrg fyrir þessum umræðum þar
sem þær byggðust á niðurstöðum
skýrslu þeirrar, sem stofnunin
vann um neytendamál á Norður-
löndunum.
Fram hefur komið að þau
vinnubrögð sem Hagfræðistofn-
un viðhafði eru á engan hátt sæm-
andi fyrir stofnun sem kennir sig
við Háskóla íslands, æðstu
menntastofnun þjóðarinnar.
Gunnar Sœmundsson.
Þeir útreikningar sem gerðir
voru varðandi íslenskan landbún-
að í fyrrgreindri skýrslu byggðu á
eldri grunngögnum en notuð voru
fyrir hin Norðurlöndin, notuð var
önnur reikniaðferð fyrir Island en
fyrir hin Norðurlöndin og þær
ályktanir sem dregnar voru af
útreikningunum voru óvísinda-
legar og rangar. Þá er átt við að
lagðar eru fram niðurstöður út-
reikninga um meintan hagnað
neytenda af því að opna alfarið
fyrir innflutning búvara og hætta
öllum opinberum stuðningi við
landbúnaðinn og þar með neyt-
endur. Þessir útreikningar eru
gerðir án þess að minnsta tilraun
sé gerð til að gera sér grein fyrir
heildaráhrifum þessa á efnahags-
lífið eða margþættu gildi land-
búnaðar fyrir þjóðfélagið.
Opnar umræður um málefni
landbúnaðarins eru nauðsynlegar
á hverjum tíma, ekki síst í um-
brotatímum eins og nú standa
yfir. Þær hljóta hins vegar ætíð að
vera vandmeðfarnar og við-
kvæmar, eðli málsins samkvæmt,
þar sem hér er verið að fjalla um
grundvallaratriði í íslensku sam-
félagi. Því er það ólíðandi, að
mati fundarins, að nafn Háskóla
Islands sé misnotað með þeim
hætti sem gert var á sl. sumri,
þegar illa unnum og óvönduðum
gögnum var gefin aukin þyngd
með því að bera þau á borð
þjóðarinnar undir nafni Háskól-
ans.
Því beinir fundurinn þeirri
fyrirspurn til Háskólaráðs Há-
skóla íslands hvort það sé sátt við
þau vinnubrögð sem Hagfræði-
stofnun Háskóla íslands viðhafði
við vinnslu fyrrgreindrar skýrslu
og sé samþykkt þeim ályktunum
sem dregnar voru af niðurstöðum
hennar?“
Þessi ályktun var send Háskóla-
ráði nokkru eftir fundinn. Nú er upp
runninn apríl á því Herrans ári 1995
og ekkert svar hefur komið. Það er
umhugsunarvert. Einhvem veginn
hélt ég að jafn virðuleg stofnun og
Háskóli Islands og Háskólaráð
svaraði þeirri spurningu sem fram
er sett með hógværum hætti í lok
ályktunarinnar.
Við setningu Búnaðarþings 13.
mars 1995 sagði Halldór Blöndal,
landbúnaðarráðherra m.a í ræðu
sinni við það tækifæri.:
„Þá mun í maímánuði birtast
skýrsla Efnahags- og framfara-
stofnunarinnar -OECD í París um
úttekt sem stofnunin hefur gert á
5.'95- FREYR 205