Freyr - 01.12.1995, Blaðsíða 17

Tafla 2. Félagsmenn í fjárrœktarfélögum sem framleiddu 40 kg af dilkakjöti eða meira eftir hverja á haustið 1994.
Fjöldi Lömb Kjöt eftir
áa til nytja hverja á
Félagsbúið Vöglum, Hrafnagilshreppi ... 15 231 52,5
Jónas Helgason, Æðey. Blævur ... 12 225 47,9
Páll Jóhannsson, Bæjum II, Blævur ... 13 200 47,2
Einar Helgason, Ytra-Gili, Hrafnagilshreppi ... 14 214 44,9
Brynleifur Siglaugsson, Dalsmynni, Viðvfkurhr. 5 200 42,3
Pétur Þórarinsson, Laufási, Grýtubakkahreppi ... 43 202 41,5
Tafla 3. Bú í fjárrœktarfélögnum sem höfðu 100 œr eða fleiri
skýrslufœrðar þar sem meðalafurðir haustið 1994 voru 35 kg
af dilkakjöti eða meira.
Fjöldi Lömb Kjöt eftir
áa til nytja hverja á
Hjálmar og Guðlaug, Bergsstöðum. Kirkjuhvammshr.... ... 283 210 38,8
Félagsbúið, Hríshóli. Freyr ... 106 200 38,4
Tryggvi Eggertsson, Gröf, Kirkjuhvammshr ... 225 192 37,2
Indriði Aðalsteinsson. Skaldfönn, Blævur ... 235 182 36,7
Þorsteinn Kristjánsson, Jökulsá, Borgarfjarðar ... 233 186 36,3
Félagsbúið Sauðá, Kirkjuhvammshrepps ... 292 209 36,1
Heimir Ágústsson, Sauðadalsá, Kirkjuhvammshr. ... 287 195 35,9
Jón Gústi Jónsson, Steinadal, Norðri ... 188 186 35,8
Halldóra Guðjónsdóttir, Heydalsá, Kirkjubólshr. ... 154 189 35,3
Félagsbúið, Lundi, Vallahrepps ... 278 175 35,2
samtals 21 fjárræktarfélag þar sem
meðalafurðir eftir hverja á voru yfir
30 kg af dilkakjöti aðjafnaði. Þetta
er að sjálfsögðu miklu fleiri félög en
áður eru dæmi um. A það má til
gamans benda að það er nú fleiri
fjárræktafélög sem ná þessu marki
en félagsmenn alls í félögunum á
fyrstu áratugum fjárræktarfélag-
anna en á þeim tíma var samt yfir-
leitt aðeins um að ræða örlítinn
valinn hóp ánna á hverju búi. Slíkur
samanburður sýnir vel hvflík bylt-
ing hefur orðið í afurðasemi sauð-
fjár hér á landi á síðari árum.
Jafnframt er lfldega öllum ljóst að
framleiðslutakmarkanir síðustu ára
hafa ekki hvatt til mikillar fram-
leiðslu þannig að þær hafa fremur
dregið úr aukningu. Hins vegar er
öllum nauðsynlegt að gera sér fulla
grein fyrri að þrátt fyrir slíkar
takmarkanir breytir það engu um að
ein fyrsta forsenda fyrir arðsömum
fjárbúskap er að hafa bústofn sem
gefur möguleika á sem mestri
framleiðni.
Þegar þessi listi er skoðaður sést
að þessi afurðaháu félög eru fyrst og
fremst á þrem svæðum, í Stranda-
sýslu, á svæði Búnaðarsambands
Eyjafjarðar og á Austurlandi. Margt
af þessu eru félög þar sem fjárfjöldi
er takmarkaður en þarna er einnig
að finna nokkur stærstu félög á
landinu svo sem félögin í Kirkju-
hvamms- og Kirkjubólshreppum
sem hafa verið að fínna á meðal
afurðahæstu félaganna um árabil
enda fjárbúskapur þar löngu lands-
þekktur fyrir fádæma afurðasemi.
Einnig er ástæða til að benda á að í
mörgum þeim félögum sem eru á
þessum lista á Austurlandi eru
afurðir eftir hverja kind 50-80%
meiri en þær voru fyrir áratug á
síðustu árum áður en til niður-
skurðar kom.
Nú er listi yfir afurðahæstu búin
miðaður við 40 kg framleiðslu en
sex aðilar ná þeim mörkum. Aðeins
örfá ár eru síðan slík framleiðsla var
með öllu óþekkt hér á landi. Búið á
Vöglum í Hrafnagilshreppi er þama
efst á skrá með 52,5 kg eftir hverja
skýrslufærða á. Þetta eru afurðir
sem engin dæmi eru um áður hér á
landi.
Þá er birt skrá um 10 fjárbú með
yfir 100 ær skýrslufærðar þar sem
afurðir voru yfir 35 kg af dilkakjöti
eftir ána. Þama er að finna flest af
þeim sömu búum og þar hafa verið
á síðustu árum. Hjá Hjálmari og
Guðlaugu á Bergsstöðum fást að
jafnaði 38,8 kg af reiknuðu dilka-
kjöti eftir ána, en fjögur bú úr
Kirkjuhvammshreppi er að finna á
þessum lista.
Þær tölur sem hér eru sýndar
varpa skýru ljósi á það að árið 1994
var einstakt ár hvað afurðasemi hjá
íslensku sauðfé varðar.
Eins og fram hefur komið hefur
þátttaka bænda í skýrsluhaldi aukist
umtalsvert á síðustu ámm. Bráðlega
gefst vonandi tækifæri til að kynna
niðurstöður sem sýna mjög sláandi
mun á gæðum framleiðslu hjá þeim
sem sinna ræktunarstarfi af alúð og
þeim framleiðendum þar sem í þeim
efnum er látið vaða á súðum.
I þeirri erfiðu framleiðslustöðu
sem greinin býr nú við er samt
verulega ástæða til að framleið-
endur greini þær breyttu kröfur sem
markaðurinn gerir. Einn þáttur
breytinga á öllum matvælamarkaði
á síðustu árum em auknar kröfur um
gæðastýringu í framleiðslu. Þetta
eru breytingar sem eiga vafalítið
eftir að hafa en aukin áhrif á næstu
árum. Faglegur styrkur framleiðsl-
unnar er orðinn beinn þáttur í að
skapa jákvæð viðhorf á markaði
gagnvart framleiðslunni. Starfsemi
fjárræktarfélaganna er augljós
hlekkur í slíkri gæðakeðju. Þess
vegna er það mikil nauðsyn fyrir
íslenska sauðfjárrækt að styrkja
stöðu sína með almennari þátttöku
framleiðenda í skýrsluhaldi en verið
hefur til þessa.
MOLRR
Bretar hrœddir við
kúariöuveiki
í sjónvarpsþætti sem sýndur var í
Bretlandi nýlega var því haldið
fram að kjöt af um 600 kúm sem
smitaðar væru af kúariðuveiki
(BSE) færu til neyslu innanlands í
hverri viku. Það sem veldur áhyggj-
um í því sambandi er að hugsanlega
geti verið tengsl á milli veikinnar og
Creutzfeldt-Jakobs veiki í fólki.
í skoðunarkönnun í Bretlandi
kom í ljós að fjórðungur aðspurðra
kvaðst hættur að neyta nautakjöts
eða hygðist hætta því.
12 '95 - FREYR 489