Freyr - 01.12.1995, Blaðsíða 36
Próteinþarfir sauðfjár.
Daglegar þarfir áa til viðhalds og á
meðgöngutíma (samanlagðar þarfir)
Þungi Vtð- Fjöldi Dagar af meðgöngutíma
kg hald fóstra 60 74 88 102 116 130 144
55 65 1 67 68 70 74 78 87 120
55 65 2 68 70 74 49 87 101 153
60 68 1 70 71 73 77 81 90 122
60 68 2 71 73 77 82 90 104 156
65 71 1 73 74 76 80 84 93 125
65 71 2 74 76 80 85 93 107 159
70 73 1 75 77 79 82 87 96 128
70 73 2 77 79 82 88 96 110 162
Fæðingarþungi lamba er 4 kg, einlembingar, og 6,5 kg, tvílembingar.
Daglegar þarfir mylkra áa til viðhalds og
mjolkurframleiðslu fyrst eftir burð, g AAT /á
Þungi Viðhald Einlemba Tvílemba
kg g AAT g AAT g AAT
55 .......... 65 192 247
60 .......... 68 195 250
65 .......... 71 198 253
70 .......... 73 201 255
Samanlagðar daglegar þarfir lamba til
viðhalds, ullar- og líkamsvaxtar, g AAT á
grip
Við- Vöxtur g á dag
Þungi hald 50 kg g AAT HG H 100 G H 150 G H 200 G H 250 G
10 12 39 38 55 53 70 67 86 81 102 96
20 21 47 45 61 58 76 71 91 84 105 97
30 28 53 51 67 63 81 75 95 87 109 99
40 35 60 57 73 68 86 80 100 91 113 102
50 41 66 63 79 74 91 85 105 95 118 106
H=hrútur. G=gimbur. Viðhaldsþörf ún ullarvaxtar.
Þarfir fyrir PBV.
PBV er eins og áður hefur komið fram mælikvarði á
jafnvægið í próteinbúskap vambarinnar og gefur vís-
bendingu um hvort þar ríki jafnvægi á milli aðgengilegra
köfnunarefnissambanda annars vegar og auðnýtanlegrar
orku fyrir vambargerlana hins vegar. PBV gildi er
reiknað út fyrir hverja einstaka fóðurtegund og verður
gefið upp í fóðurtöflum. Æskilegt er að samanlögð PB V-
gildi þeirra fóðurtegunda sem gripirnir fá í dags-
skammtinum séu sem næst núlli. PBV- gildið er því
umfram allt hentugur leiðarvísir við skipulagningu
fóðrunar til þess að velja saman fóðurtegundir í
dagsskammt gripsins sem hentar þeim markmiðum sem
við setjum okkur í fóðruninni.
Þar sem umframmagn af einföldum köfnunarefnis-
samböndum (ammoníak) sem berast frá vömb skilst ekki
allt saman út með þvaginu, heldur flæðir til baka aftur
um munnvatn og beint inn í vömb þar sem það getur nýst
örverunum til próteinuppbyggingar er talið ásættanlegt
að PBV - gildið sveiflist eitthvað niður fyrir núllið. I
þessu sambandi er miðað við eftirfarandi sveiflumörk;
Mjólkurkýi; fyrst eftir burðinn:
0 gá dag
Mjólkurkýr, á seinni hluta mjaltaskeiðs:
0 til -200 g á dag
Ungneyti og kvígur:
-30 til -150 g á dag
Ær: -0 til -20 g á dag.
Afleiðingar nýrrar aðferðar við próteinmat
Hér að framan hafa verið rakin helstu grunnatriði og
nýmæli nýju aðferðarinnar við próteinmat. Eins og nefnt
er í upphafi eru markmið breytinganna að skapa skilyrði
til að ná fram réttari og hagkvæmari fóðrun.
Aðferðin skapar möguleika á betri nýtingu á próteini
úr góffóðri til mjólkurframleiðslu og ennfremur að koma
í veg fyrir offóðrun á próteini og óþarfa próteintap út í
umhverfið og mengun því samfara.
Það hefur lengi verið vitað að meltanlegt prótein gæfi
ófullnægjandi mynd af því próteini sem stendur
skepnunum til boða, einkum vegna þeirra umfangsmiklu
breytinga sem fóðurpróteinið verður fyrir vegna
örverustarfseminnar í vömb jórturdýra. Sérstaklega
mátti reikna með að próteinfóðrun hámjólka kúa væri
ófullnægjandi með þeirri mæliaðferð.
Viðamesta nýmæli fóðurmatsaðferðanna beggja,
þegar þær eru skoðaðar í samhengi, er að nú gefst
tækifæri til að meta samspil orku og próteins í fóðrinu
og betri grundvöllur skapast til þess að velja saman í
fóðurskammt fóðurtegundir sem henta þörfum gripanna
á hverjum tíma, einkum próteinþörfum þeirra. Mark-
miðið er að velja saman í tiltækar fóðurtegundir sem
ýmist hafa neikvætt eða jákvætt PBV gildi, þannig að
fóðurskammturinn í heild komi út sem næst núlli eða
innan þeirra sveiflumarka sem við setjum okkur og unnt
er að mæla með.
Hvaða þýðingu hefur PBV?
Ef við skoðum niðurstöðudæmin í töflu 2 sjáum við
að meirihluti þeirra gróffóðurtegunda sem þar eru
reynast með jákvætt PBV gildi. Snemmslegin úrvalstaða
og gott vothey hafa jákvætt PBV-gildi. Það sem þegar
hefur birst af niðurstöðum heyefnagreininga frá
bændum nú í haust sýnir jákvætt gildi í meirihluta
sýnanna. Þess vegna er við því að búast að langstærstur
hluti þess heyfóðurs sem mjólkurframleiðendur eiga
(snemmslegið velverkað rúlluhey) sé með tiltölulega
hátt PBV-gildi.
508 FREYR - 12 '95