Freyr - 01.04.2001, Blaðsíða 15

breyttu framtalsformi þar sem
skipting tekna og gjalda væri eftir
VSK-þrepunum. Hann kvað það
skoðun fulltrúa bænda í starfshópn-
um að við mat á heimanotum væri
ekki farið eftir reglum urn verð-
lagningu þeirra. Ríkisskattstjóra
virðist þannig hafa tekist að flæma
marga bændur frá því að telja fram
heimanot. Ekki er komin niður-
staða innan starfshópsins í skatt-
lagningu veiðitekna. Ovenjumörg
mál liggja nú fyrir búnaðarþingi, en
því miður er of hátt hlutfall inn-
sendra mála illa undirbúin. Án þess
að reyna að leggja mat á gildi
þeirra fyrir íslenskan landbúnað þá
taldi hann fast að tuttugu þein-a er-
inda sem stjóminni bámst nánast
vera óþingtæk. Slík vinnubrögð
tefja fyrir störfum þingsins og
veikja álit þess út á við. Félags-
málanefnd þarf að huga að því að
setja ákvæði inn í þingsköpin sem
heimili stjórninni að endursenda
slík mál. Að síðustu fjallaði hann
um NRF-málið og lýsti óánægju
sinni með þá ákvörðun fulltrúaráðs
Landssambands kúabænda að við-
hafa atkvæðagreiðslu um málið.
Hann taldi því eðlilegt að búnaðar-
þing ályktaði á þá leið að Bænda-
samtökin dragi sig út úr verkefn-
inu.
16. Bjarni Ásgeirsson þakkaði í
fyrstu fyrir framlagðar skýrslur og
gögn. Hann fjallaði síðan um þjóð-
lendukröfur ríkisvaldsins og kvað
túlkun þjóðlendulaganna, þegar
þau voru kynnt fyrir búnaðarþingi,
ekki hafa verið með þeim hætti sem
kröfugerð ríkisvaldsins væri nú.
Betra er að afnema lögin með öllu
en að láta þau virka eins og nú
virðist stefna í nema að þjóðlendu-
nefndin taki á sig rögg og virði
eignarétt manna á landi. Hann fjall-
aði síðan um fjárveitingar til bú-
fjárræktar og leiðbeiningastarfsemi
búnaðarsambandanna og kvað ekki
verða lengra gengið í niðurskurði
þar. Mörg búnaðarsamböndin eru
mjög illa stödd fjárhagslega og þau
geta ekki sinnt starfi sínu án fjár-
magns. Þá er þeim ennfremur ætl-
uð ýmis ný eftirlitsskylda með nýj-
um sauðfjársamningi. Að síðustu
fjallaði hann um jarðalögin og kvað
forkaupsrétt sveitarfélaganna á
jörðum vera farinn að taka á sig
nokkuð einkennilega mynd. Það
væri sérkennilegt að með tilstyrk
laganna og landbúnaðarráðuneytis-
ins gætu sveitarfélögin nánast valið
fólk inn í sveitimar að eigin geð-
þótta, eða lagt jarðir í eyði. Skor-
aði hann á landbúnaðarráðherra að
beita sér fyrir því að þrengja veru-
lega heimildir sveitarfélaga til að
nota forkaupsrétt þegar jarðir em til
sölu.
17. Lárus Sigurðsson (öðru sinni)
tók undir vamarorð þeirra sem vara
við aðild íslands að Evrópusam-
bandinu. Jafnframt taldi hann
greinargerð þá, sem málinu fylgdi,
vera mjög hroðvirknislega unna.
18. Rögnvaldur Olafsson fjallaði í
fyrstu um störf sín í stjóm Bænda-
samtakanna á sínum tíma og sagði
samtökin þá hafa eytt miklu fé og
fyrirhöfn í að alls konar ímyndar-
herferðir fyrir íslenskan landbúnað,
án teljandi árangurs. Nú er því hins
vegar svo komið að þessi jákvæða
ímynd er komin upp í hendumar á
okkur og henni megum við ekki
glata með einhverju rugli. Ef við
gerum það er okkur ekki við bjarg-
andi. Hann fjallaði síðan um lög
um dýrasjúkdóma, fóðureftirlit og
varnir gegn smitsjúkdómum og
minnti á hversu vamarlausir bænd-
ur hafi verið þegar hitasóttin í
hrossum fór urn landið. Kjarabar-
áttan er til lítils ef hingað berast bú-
fjársjúkdómar sem illa ræðst við.
Við verðum að krefjast þess að all-
ar landbúnaðarafurðir, sem fluttar
eru til landsins, verði uppruna-
merktar því að þá munum við sigra
með hjálp neytenda. Framleiðsla
íslenskra bænda stenst verksmiðju-
framleiðslu ekki snúning í verði, en
við sigrum með gæðunum. Hann
vitnaði því næst í þær áhyggjur sem
komið hefðu fram í ræðu formanns
vegna hás verðlags á greiðslumarki
í mjólk. Við megurn ekki leggja
niður kerfi sem við kunnum að vera
óánægð með að einhverju leyti og
taka upp annað verra í staðinn. For-
maðurinn kvað mælikvarðann á
það hvemig gengi fyrst og fremst
vera hvemig gengi að selja afurð-
imar. En þrátt fyrir að vömmar
hafi selst bærilega undanfarin ár
eru tekjur bænda ennþá mjög lágar.
Þær em mjög lágar hjá kúabændum
sem þó eru taldir standa bænda
skást í þeim efnum. Þeir eru hins
vegar orðnir að þrælum búa sinna
þar sem þeir hafa þurft að bregðast
við með því að auka stöðugt fram-
leiðslu sína. Vemlegu máli skiptir
að bændafomstan sé sýnileg og
reyni að leiða umræðuna í þjóðfé-
laginu og hafa áhrif á hvemig mál-
in eru fram sett. Hann efaðist um að
það væri rétt hjá formanni að næsta
viðræðuhrina hjá Alþjóða við-
skiptastofnuninni myndi snúast um
frjálst flæði landbúnaðarafurða,
enda mun almenningur þrýsta á um
að svo verði ekki vegna þeirra sjúk-
dómamála sem upp hafa komið
undanfarið. Hann kvaðst sammála
Hrafnkatli um að rétt væri að
Bændasamtökin drægju sig út úr
NRF-tilrauninni, en hann hafi hins
vegar ávallt verið á móti innflutn-
ingshugmyndunum. Taldi hann
kúabændur vera klofna ofan í rót í
þessu máli. Öðrum ntegin stendur
Búkolluhópurinn og hinum megin
nýr áhugahópur um NRF-málið og
síðan stendur stjórn LK einhvers
staðar mitt á milli.
19. Kristín Linda Jónsdóttir kvað
íslenska neytendur njóta forréttinda
í dag að vera boðið upp á matvörur
sem eiga sér undirstöðu í gæðum
landsins og þeim vinnubrögðum
sem íslensk bændastétt ástundar.
Islenskir neytendur hafa hins vegar
ekki alltaf áttað sig á þessari stað-
reynd. Landbúnaðurinn hefur fjöl-
þættu hlutverki að gegna í samfé-
laginu og hefur mörg andlit. Bænd-
ur halda landinu í byggð, varðveita
og nýta auðlindir þess, og hafa
pR€VR 3/2001 - 15