Freyr - 01.03.2003, Blaðsíða 22

Ræða Ara Teitssonar við
setningu Búnaðarþings 2003
ÁGÆTU GESTIR
Bændasamtök Islands eru heild-
arsamtök íslenskra bænda og
Búnaðarþing er sú samkoma þar
sem þeir öðru fremur marka
stefnu sína Ekki þarf að hafa mörg
orð um að störfum í landbúnaði
hefur fækkað hér á landi síðustu
áratugi samhliða því að búvöru-
framleiðslan hefur aukist mikið.
Bændur, sem fyrir 100 árum voru
íjölmennast stétt þjóðarinnar, eru
nú fámenn stétt á sama tíma og
íjölgað hefúr í öðrum þjóðfélags-
hópum. Þessi staðreynd kallar á
að bændur þjappi sér saman um
samtök sín, leysi mál sín innbyrð-
is og komi fram sem ein heild.
Þótt þarfir og væntingar búnað-
arþingsfulltrúa séu eðlilega mis-
Ari Teitsson, formaður Bændasam-
taka íslands.
munandi eftir landshlutum og bú-
greinum er það eigi að síður von
mín og trú að hér á Búnaðarþingi
séu það heildarhagsmunir bænda
og íslensks landbúnaðar sem
hafðir séu að leiðarljósi.
Veðurfar
Æ fleiri hallast nú að því að
veðurfar sé að breytast af manna
völdum og víst er að síðustu ár
hafa verið hlý þótt engu verði
slegið föstu um orsakir þess. Hlý-
indin hafa aukið uppskeru jarðar-
gróðurs, auðveldað lengdan slát-
urtíma og gert flesta vinnu á býl-
unum auðveldari. Nefna má að
akrar voru plægðir um allt land
fram að jólum.
Hvemig veðurfar þróast og
hvaða áhrif sú þróun hefur hér-
lendis vitum við ekki. Hlýnandi
veðurfar gefur okkur augljóslega
nýja möguleika, einkum á sviði
hvers kyns jarðræktar og þá
möguleika hljótum við að nýta, en
veðurfarsbreytingum geta einnig
fylgt neikvæð áhrif og óvissa.
Öflun og miðlun þekkingar
Margt jákvætt er að gerast á
sviði þekkingaröflunar og miðl-
unar. Landbúnaðarháskólinn á
Hvanneyri og Rannsóknastofhun
landbúnaðarins hafa aukið sam-
vinnu sín í milli, stofuununum
báðum og búvísindum til ffam-
dráttar. Hólaskóli eflist með ári
hverju og Garðyrkjumiðstöðin á
Reykjum í Ölfusi er að ná fót-
festu. Þróun leiðbeiningamið-
stöðva miðar fram og tengsl þeir-
ra við landsþjónustu Bændasam-
takanna hafa eflst við nýráðningar
starfsmanna. Fjöldi ungs fólks er
við búvísindanám bæði heima og
erlendis og síðast en ekki síst hef-
ur ný tækni auðveldað bændum
aðgang að hvers kyns þekkingu.
SÁTT um landbúnaðinn
Flestum ber saman um að góð
sátt sé nú meðal þjóðarinnar um
landbúnaðinn. Neikvæð umræða
í ijölmiðlum er sjaldgæf. Skoð-
anakannanir sýna að meirihluti
þjóðarinnar vill verja landbúnað
með tollvernd og innlendum
stuðningi og búvörusala er meiri
en nokkru sinni fyrr.
Allt er þetta jákvætt og land-
búnaðinum mikilvægt en má þó
ekki nást á kostnað afkomubrests í
búvöruframleiðslu vegna óraun-
hæfra lækkana á framleiðenda-
verði búvöru.
Segja má að góð sátt hafi einnig
verið milli bænda og ríkisvalds á
flestum sviðum á liðnu ári. Bún-
aðarsamningur var framlengdur
með myndarlegum hætti á síðasta
Búnaðarþingi. Garðyrkjusamn-
ingur var undirritaður skömmu
síðar og auknir ijármunir fengust
til skógræktar við Ijárlagagerð.
Samvinna hefur verið um laga-
setningu sem varðar landbúnaðinn
og stefnu í alþjóðasamningum
tengda búvöruframleiðslu.
Einn skugga ber þó á í samstarfi
bænda og ríkisvalds en það er
framvinda þjóðlendumála. Kröfu-
nefnd ríkisins hefur haldið áffam
fráleitri kröfugerð í þinglýst eign-
arlönd bænda og með því valdið
bændum kostnaði og óþægindum.
Úrskurðir Óbyggðanefndar
varðandi lönd í Amessýslu voru í
flestu ásættanlegir að því er varð-
aði eignarhald á landi. Bændur
| 22 - Freyr 2/2003