Freyr - 01.12.2003, Blaðsíða 37

Niðurstöður og umræður
Urtakið í þessari rannsókn er
valinn hluti úr íslenska hrossa-
stofninum þó svo að valið byggist
á kynbótadómum fyrir hæfileika
og sköpulag, fremur en þáttum
sem snúa að frjósemi hestanna.
Ekki er hægt að fullyrða að niður-
stöður rannsóknarinnar gildi fyrir
hrossastofninn í heild. Gera verð-
ur ráð fyrir að hestar með augljósa
galla á eistum séu geltir ungir og
hafi þvi ekki komið fram sem
stóðhestar á mótinu. Einnig verð-
ur að hafa i huga að hestamir vom
á nokkuð þröngu aldursbili og til-
tölulega ungir. Hins vegar mun sá
hópur stóðhesta, sem skoðaður
var, að líkindum hafa mikil áhrif á
næstu kynslóð hrossastofnsins og
því er afar mikilvægt að gera sér
grein fyrir sem flestum þáttum
sem varða kynheilbrigði þeirra.
Rannsóknin var unnin við staðl-
aðar aðstæður. Allir hestamir voru
mældir og metnir á sama tíma og
við sömu aðstæður, þ.e. strax að
loknum hæfileikadómi. Gera má
ráð fyrir að allir hestamir hafí ver-
ið í góðri þjálfun og allir vom í
reiðhestaholdum. Þetta gerir sam-
anburð á mælingum auðveldari en
annars hefði verið. Nokkur galli
er að ekki er vitað hversu mikið
hestamir sinntu hryssum fyrir
mótið.
Engar athugasemdir vom gerð-
ar við stærð, þéttleika eða legu
eistnanna hjá 54 af þeim 60 hest-
um sem skoðaðir vom. í flestum
tilfellum mátti þó merkja sjónar-
mun á stærð eistnanna þar sem
hægra eistað virtist aðeins minna
og liggja aðeins aftar í pungnum
en það vinstra.
Þvermál pungsins mældist frá
8,1 sm og upp í 11,6 sm. Meðal-
talið var 9,9 sm og staðalfrávik
0,9 sm. Gögnin reyndust normal-
dreifð (P>0,05) (mynd 4). Staðal-
frávik endurtekinna mælinga á
hverjum hesti var að meðaltal-
i 0,09 sm sem
sýnir að mæliað-
ferðin er áreiðan-
leg og auðveld í
framkvæmd.
A ð s t æ ð u r
hefðu þó mátt
vera betri, t.d.
hefði verið gott
að hafa vegg til
að stilla hestinum
upp við og skýli
fyrir veðri. Þá
hefði verið æski-
legt að hindra
umferð óviðkom-
andi aðila og að
undirbúa eigend-
ur stóðhestanna
betur en gert var.
Niðurstöðurnar
benda til að þver-
mál pungsins hjá
íslenska hestinum sé sambærilegt
við það sem mælst hefur hjá
mörgum öðrum hestakynjum.
Meðaltalið var þó í lægri kantin-
um eða 9,9 sm miðað við 10-12
sm sem er algengast (3, 11).
Athyglisvert var að í engu til-
felli var pungurinn 8 sm eða
minni í þvermál en almennt er
Mynd 3. Eistunum var haldið niðri i pungnum með
vinstri hönd á meðan mælt var með hægri.
miðað við þá stærð erlendis sem
neðri mörk þess sem talist getur
eðlilegt (11, 36). Enginn hestur
var heldur með áberandi stór
eistu. Bent hefur verið á að sé
þvermál pungsins meira en 11,5
sm geti það haft hamlandi áhrif á
kynhvötina og þannig orsakað lé-
lega fyljun (11).
Meðaltal 9.889
Fjöldl 55
Mynd 4. Dreifing þvermáls pungs er normaldreift i úrtakinu.
Freyr 10/2003 - 37 |