Freyr - 01.12.2003, Blaðsíða 51

Ráðstefnan Hrossarækt 2003
Hin árlega ræktunarráð-
stefna hestamanna var
haldin í Súlnasal Hótel
Sögu hinn 15. nóvember síðast-
liðinn. Ráðstefnan var geysilega
vel sótt eins og reyndar í öll
skiptin sem hún hefur verið hald-
in frá árinu 2000. Dagskrá ráð-
stefnunnar var með fóstum liðum
svo sem umfjöllun um ræktunar-
starfið á liðnu ári, tilnefningum
til ræktunarverðlauna og afhend-
ingu viðurkenningarskjala fyrir
gæðakerfi. Þessum þáttum eru
gerð skil annars staðar hér í
blaðinu. Að þessu sinni voru
fluttir fyrirlestrar um erfða- og
umhverfisþætti sem tengjast
ágripum og fer útdráttur úr
hverju erindanna hér á eftir. Þá
var fluttur fyrirlestur um end-
ingu íslenskra hrossa sem einnig
er birtur í þessu blaði. A.S.
Ágrip. Erfðir eða umhverfi
Yfirlit um tiltœk gögn.
Utdráttur úr erindi Agústs Sig-
urðssonar
Þau gögn, sem liggja fyrir úr
ræktunarstarfmu og tengst gætu
ágripum, eru dómar á kynbóta-
hrossum auk kynbótamatsins. Þau
gögn sem beinast liggur við að
nefna eru dómar um réttleika fóta
og skráðar athugasemdir í tengsl-
um við þá. Réttleikinn einn og sér
er þó örugglega ekki eini erfða-
þátturinn sem hefúr áhrif á tíðni
ágripa. Líklegt er að þættir eins og
geta hrossa á gangi, ganglag,
skapferli og skrokkhlutföll hafi
þar eitthvað að segja. I þessari
samantekt verða þó einungis
skoðaðir þættir sem tengjast dóm-
um og kynbótamati fyrir réttleika
fóta.
Dómskalinn
Við dóma á réttleika er notaður
hinn hefðbundni 5-10 skali með
skilgreiningu á hæstu og lægstu
einkunnum eftirfarandi:
* 9,5 - 10: Frábær réttleiki:
Framfætur eru algerlega réttir
og hæfileg gleidd er á milli
framfóta sem og afturfóta. Aft-
urfætur mega vera lítillega út-
skeifir.
* 6,5 og lægra: Mjög illa snúnir
liðir fram- og/eða afurfóta;
mjög mikill vindingur í hækl-
um. Mjög mikil nágengni,
mjög skæld fótstaða á fram-
og/eða afturfótum (kiðfætt,
hjólbeinótt, kýrfætt).
Dómur á réttleika á við fótstöðu
séða framan og aftan frá þar sem
hestur er teymdur á feti og brok-
ki/tölti.
Athugasemdir
Við framkvæmd dómanna er
notað eins konar krossapróf til
þess að lýsa einkennum réttleik-
ans þar sem skráð eru réttleikafrá-
vik fýrir afturfætur og framfætur
sérstaklega. Krossapróf þetta er
notað með þeim hætti að ekki er
hakað við athugasemd nema hún
eigi greinilega við, þ.e. þegar ein-
kennið er fremur eða mjög skýrt,
t.d. greinilega útskeifur. Athuga-
semdir þessar eru: réttir, útskeifir,
innskeifir, nágengir fyrir bæði
fram og afturfætur og að auki er
skráð ef vindingur er í hæklum
afturfóta eða ef framfætur flétta.
Athugasemdir þessar hafa fýrst og
fremst gegnt því hlutverki að
skýra út dóminn fyrir hlutaðeig-
andi en eftir því sem meira safnast
inn af slíkum gögnum má hugsa
Tafla 1. Tíðni athugasemda (%) meðal afkvæma stóðhesta sem eiga meira en 50 dæmd
afkvæmi
Framfætur R Ú I N Afturfætur F R Ú I N V BLUP
Orri 5 21 3 18 22 9 3 3 40 2 98
Þorri 10 21 10 10 14 8 7 1 23 0 101
Þokki 3 9 3 4 5 2 5 5 13 0 107
Gustur Hóli 12 24 13 9 8 21 7 4 7 1 131
Oddur 3 39 4 12 10 9 9 3 19 0 95
Baldur 9 27 9 22 6 5 11 5 33 0 104
Svartur 7 18 15 13 7 27 7 0 15 0 120
Kolfinnur 15 33 4 12 11 3 10 5 26 0 93
Hrafn 6 23 4 22 16 14 9 3 23 3 116
Kjarval 4 27 4 15 21 2 17 0 25 2 106
Meðaltal stofns 6 29 6 15 12 11 8 4 23 2 100
Skýringar: R=Réttir; Ú=Útskeifir; l=lnnskeifir; N=Nágengir; F=Fléttar; V=Vindingur i hæklum.
Freyr 10/2003 - 51 |