Freyr - 01.10.2004, Blaðsíða 62

unarfélag Norðurlands og Búnað-
arfélag íslands héldu jarðyrkju-
og garðyrkjunámskeið við gróðr-
arstöðvarnar á Akureyri og í
Reykjavík framan af öldinni, þar
voru einnig kenndar plægingar og
meðferð sláttuvéla. A árunum
1929-1931 voru fluttar inn all-
margar dráttavélar til landsins,
einkum af tegundinni Intemation-
al 10/20. Búnaðarfélag íslands
hélt námskeið til að kenna mönn-
um meðferð vélanna. Þegar heim-
ilisdráttavélar fóru að koma til
landsins eftir stríðið, 1945, voru
um nokkurra ára skeið haldin fjöl-
sótt námskeið í meðferð dráttar-
véla á bændaskólunum.
Upp úr 1980 fóru heyrúlluvélar
að koma til landsins. Islenskir
bændur náðu fljótt góðum tökum á
heyrúlluheyskap, þökk veri rann-
sóknum Bjama Guðmundssonar,
Bændaskólanum á Hvanneyri og
Grétars Einarssonar, Bútæknideild
RALA o.fl. Til að kenna mönnum
tæknina héldu þeir félagar, ásamt
öðrum, mörg stutt námskeið á
Hvanneyri og víðar.
Um 1980 fóru rafmagnsgirðing-
ar að ryðja sér til rúms fyrir al-
vöm. Þá var fenginn sérfræðingur
ffá Skotlandi til að kenna uppsetn-
ingu rafmagnsgirðinga. Síðan
hafa Grétar Einarsson og félagar
hans haldið mörg námskeið þar
sem leiðbeint hefur verið um
notkun slíkra girðinga.
Ráðunautaþjónustan, rann-
sóknastarfsemin og búnaðarskól-
amir hafi reynt með ýmsu móti að
hjálpa mönnum að tileinka sér
nýja búskaparhætti. Síðan 1987
hafa verið sérstakar endurmennt-
unardeildir í skólum landbúnaðar-
ins sem hafa haldið fjölda nám-
skeiða á hverju ári um ýmsa þætti
búskapar.
Gróður á túnum
Rannsóknir á gróðri í túnum.
„Lengi vel var túnrækt vor
fólgin i því einu, að áburði, oft þó
af skomum skammti, var dreift
yfír það land, sem næst lá bæjum
og peningshúsum, og leitazt við
að verja það fyrir ágangi búíjár,
að minnsta kosti einhvem hluta
sprettutímans." Þannig lýsti
Steindór Steindórsson túnrækt á
fyrri öldum. Plöntur sem þoldu
ekki áburð og slátt hafí horfíð.
Um það segir Steindór: „Þær teg-
undir, sem hurfu, vom mnnagróð-
ur allur, svo og allur þorri móa-
plantna, mosi minnkaði og stór-
lega, en grösin urðu alls ráðandi,
en með þeim nokkrar tegundir
Annáll Freys
Autt fjárhús
Eftirfarandi Ijóð er eftir Sigurð Vilhjálmsson. Sigurður
fæddist á Geirastöðum I Mývatnssveit árið 1880, en ólst
upp að Máskoti I Reykjadal og varð síðan bóndi þar uns
hann flutti bú sitt að lllugastöðum í Fnjóskadal. Árið 1934
flutti hann til Akureyrar og lést þar árið 1948. Ljóðið ‘‘Autt
fjárhús” birtist I Ijóðabók hans, Góubeitlar, sem kom út að
honum látnum.
Autt fjárhús
Vöntun einhvers, svo ég segi
satt og rétt til alls,
dregur mig á vanans vegi
að vitja jötu og stalls.
Engar slóðir upp um heiði
ýfa mjallar tra f.
Snjórinn sjálfur er I eyði
allt að dyrastaf.
Engin hlust mitt skóhijóð skilur,
skipt er nú um hátt,
dauðaþögn en enginn ylur
ilms úr hálfri gátt.
Hér er engri önn að Ijúka,
engu að koma i stand.
Aðeins rétt að stanza og strjúka
stoð og jötuband.
Freyr 1992, bls. 851 og 931
| 62 - Freyr 7-8/2004