Mjölnir


Mjölnir - 24.05.1950, Page 4

Mjölnir - 24.05.1950, Page 4
MiÖvikudagur 24. maí 1950. 15. tölublað. 13. árgangur. miðstj. Alþ.sambandsins Ýtt við Á fundi í Verkamannafélaginu Þrótti, sem hald- inn var hinn 14. þ. m., var eftirfarandi ályktun samþykkt með öllum greiddum atkvæðum: „Þar sem nú liggur ljóst fyrir, að gengislækkunin hefur orsakað gífurlega verðhækkun á öllum erlendum vörum, og þar sem ýmsar nýjar ráðstafanir Alþingis og ríkisstjómarinnar orsaka áframhaldandi vaxandi dýrtíð, samþyltkir fundurinn að krefjast þess af miðstjórn A.S.Í., að hún nú þegar eða svo fljótt sem því verður við komið, sendi verkalýðsfélögnniun tillögur sínar og ábendingar mn, hvað hún ætlist fyrir f launamálunum. Fundurinn telur, að nú þegar sé orðinn óhóflegur dráttur á því hjá miðstjórn A.S.Í. að senda verkalýðsfélögimiun tillögiu’ mn þessi mál og vill alveg sérstaklega undirstrika það, að óhugsandi er að félögin láti hinar óheyrilegu árásir ríkisvaldsins á lífskjör verkalýðsins þegjandi fram hjá sér fara, heldur liljóti þau, fyrr eða síðar, að grípa til gagnráðstafana.“ Fundarmenn létu almennt 5 Ijós óánægju yfir sofandahætti Aljþýðusambandsstjórnarinnar, og allir, sem til máls tóku, lýstu yfir iþeirri skoðun, að gengis- lækkunin væri gersamlega ó- verjandi ráðstöfun og frekieg árás á lífskjör almennings. Allir virtust vera sammála um nauð- syn jþess, að verkalýðsfélögin gerðu sínar gagnráðstafanir til að vega á móti iþessari árás. — Jafnframt virtist öllum vera Ijós nauðsyn þess, að verkalýðs samtökin í HEHjD stæ'ðu að þessrnn gagnráðstöfunum, og að Að undanförnu hafa ýmsir þjóðkunnir menn og verkafólk svarað þessari spumingu í Þjóð- viljanum. Hefur komið þar skýrt fram álit þessa fólks á hinu mikilvæga gildi, sem Þjóð- viljinn hefur fyrir allt íslenzkt alþýðufólk. Ég ætla ekki með þessum línum að fara að svara þessari spumingu, það hafa ýmsir aðrir gert svo vel, heldur vildi ég vekja athygli hinna mörgu verkalýðssinna, sem hér em og háfa ekki enn gerzt kaup endur Þjóðviljans, svo og allra annarra úr alþýðustétt, sem eins er ástatt um, á því, að þeir fara mikils á mis og að þá skort ir margvíslega vitneskju um eigin hag og þjóðmál yfirleitt af því að Þjóðviljinn fær ekki að koma inn á heimili þeirra og flytja þangað fræðslu sína. Ég hef heyrt marga halda því fram að þeir gætu ekki keypt dag- blað vegna þess hve dýrt það sé. Já, satt er það að vísu, dag- tblöð em orðin nokikuð dýr. En fátækt fólk gerir sér ekki Ijóst að ef Þjóðviljinn, málsvari iþess, væri ekki dagblað, þá væri hann svo margfallt a'flminni gegn því ofurefli hðs, sem hann á sí- feht við að etja, þar sem em ÖU blöð afturhaldsins í einni fylkingu. Og ef þau blöð hefðu einskorað vald yfir hinu daglega lesefni fjöldans, þá fengi alþýð- an sjaldan að sjá sannleikann um féflettingaraðferðir aftur- haídsins og hin ýmsu tilbrigði þeirra. Og fátækt fólk hugsar ekki út í það, þegar það segir sig skorta efni itil að kaupa Þjóð yUjann, að á hverjum einasta eðhlegast væri, að Alþýðusam- bandið hefði fomstuna. Hins- vegar var á flestum að heyra, að þeir væntu sér ekki mikils aff núverandi Aiþýðusamb.stjóm, enda varla við öðm að íbúast, svo vesæl sem öU hennar frammistaða hefur verið. Jafn- vel þeir verkamenn, sem harð- ast (börðust fyrir „lýðræðið“ í Aiþýðusambandskosningunum, fyrir hálfu öðm ári, virðast nú vera að gera sér ijóst, hve herfi lega þeir létu blekkjast af aftur- haldinu þá. degi þegar það kaupir nauð- þurftir sínar greiðir það ýmist ibeinan eða óbeinan skatt til blaðaútgáfu stéttarandstæðinga sinna, og af arði þeim, sem vinna launþeganna skapar og rennur í vasa yfirstéttarinnar, fer drjúgur hluti til blaðaútgáfu hennar svo hún geti áfram með áróðri símun talið hinu fátæka fólki trú um farsæla forsjá sína í öillum málum, andlegum og efnalegum. Þegar um menningarverðmæti er að ræða er oft erfitt að meta þau til fjár. Þannig er það líka með baráttutæki alþýðunnar. — Það er erfitt hjá þeim, sem fátækir eru að meta hversu miklu má til þess offra í pen- ingum, en hitt er augljóst að án þessa tækis getur alþýðan ekki verið, það yrði henni óbæt- anlegt tjón að missa það, þar við lægi frelsi hennar og öll framtíð. Nú fara að tímar kreppu og ei^fiðleika, eitt iþessara kerfis- bundnu hagléla ,sem ganga yfir auðvaidsheiminn. — Alþýðunni mun ekki veita af öllum styrk siínum til að standast élið, ein- ing hennar verður að vera órof- in og samvirk ef hún á ósködd- uð að sleppa. Og ekki hvað sízt mun reyna á hin andlegu þolrif verkalýðsins og ekki mun veita af daglegri baráttuhvöt til þess, að ekki sljófgist andlegur skír- leiki hans og skilningur á nauð- syninni á því, að hver og einn einstaklingur leggi sitt af mörk- um. Eins og fyrr mun Þjóðviljinn segja alþýðunni sannleikann og Frá verkalýðsfél. Á fundi í Verkakvennafélag- inu Brynju í gærkvöldi var sam þykkt að segja upp núgildandi kaup- og kjarasamningum við Vinnuveitendafélag Siglufj. Vísitala framfærslukostnaðar fyrir maí hefur nú verið birt, og er hún 105 stig, og leggst því nú 5% vísitöluuppbót á allt kaup- gjald. Samkvæmt því er hinn almenni tímakaupstaxti verka- lýðsfélaganna hér eins og hér segir frá 30. apríl s. 1.: Tímakaup kveima í alm. vinnu: Dagvinna ...... kr. 7,47 Eftirvinna...... — 11,95 Nætur- og h.d.v. — 14,94 Tímakaup karla í alm. vinnu: Dagvinna ...... kr. 9,70 Eftirvinna ...... — 15,52 Nætur- og h.d.v. — 19,40 Frá skrif st. verkalýðsfélaganna. Þorskamerkingar Nýlega afhenti Magnús Guð- jónsson, skipstj. á m/s Skildi, formanni fiskifélagsdeildarinn- ar hér, Magnúsi Vagnssyni, sex þorskamerki til (fyrirgreiðslu, ásamt kvörnum úr þorskunum, sem merkin voru í. Hefur Magn- ús Guðjónsson veitt 'þessa sex þorska, sem merkin eru úr, á tveim s. 1. mánuðum. Það er mikilvægt fyrir fiski- rannsóknirnar, að sem flestir sjómenn athugi um merki á þorskum sem þeir veiða, og ann aðhvort sendi þau beint til Piskifélagsins í íteykjavík, eða afhenti þau formönnum Fiski- tfélagsdeildaima þar sem þeir koma að landi. Merkjunum þurfa að fylgja kvamimar úr hinum merktu þorskum, ásamt upplýsingum um hvar og hvenær þorskurinn veiddist, kynferði hans ef hægt er, ennfremur lengd hans, sem skal mæld frá snjáldri aftur á sporðblöðku aftast. m V erkalýðsbarátta Alþýðuflokksins (Framli. af 3. síðu) ganga 1. maí s. 1., alveg eins og undanfarin ár. Hálfan mánuð á undan hvatti Alþýðublaðið verkamenn daglega til að taka EKKI þátt í kröfugöngunni, og forustumenn tveggja stærstu verkalýðsfélaganna, sem Alþýðu flokksmenn stjóma, Sjómanna- atfhjúpa blekkingar auðvalds- blaðaima. Hann mun verða nú eins og fyrr, sá vörður og for- ystukraftur í verkalýðsbarátt- unni, sem aldrei bregst. Þess- vegna verður alþýðan að fylkja sér um Þjóðviljann, gera honum fært að ná til miklu fleiri ein- staklinga en áður. Þá tfyrst fær gildi Þjóðviljans fyrir alþýðuna notið sín til fuls. Hverter gildi Þjóðviljans fyrir ísl. afþýðu? „Viðreisnin" í fullum gangi Hér á eftir em taldar upp nokkrar nýjustu verð- hækkanirnar, sem „viðreisn" Framsóknar og óhaldsins, hefur leitt af sér: STRÁSYKUR hækkaði nýlega um 95 aura kg. til við- bótar þeirri 25 aura verðhækkun, sem varð á honum fyrir nokkrum vikum. Viðreisnarhækkunin á þessari vöm nemur því alls kr. 1,20 pr. kg., eða 46%. Fyrir ,,viðreisnina“ kost- aði strásykurkílóið kr. 2,60 en nú kr. 3,80. BURÐARGJÖLD undir einföld bréf innanlands og tii 1 Norðurlanda hækka úr 75 aur. í kr. 1,00. SÍMTAUAGJÖLD og afnotagjöld fyrir einkasíma hækka um 25—36%. SÍMSKEYTAGJÖLD innanlands hækka um 11%. LYFJAVERÐ hækkar um 25%. Hefur sú hækkun m.a. haft þá afleiðingu, að sjúkrasamlagsgjöld í Reykjavák háfa hækkað um 4 kr. á mánuði. Munu sjúkrasamlagsgjöld annarstaðar á landinu að líkindum hækka um svipaða upp- hæð innan skamms. HRÍSGRJÓjN hafa hækkað um 60 aura kg., úr kr.'2,50, í kr. 3,10 kg. HRÍSMJÖL hefur hækkað um kr. 1,85 kr., úr kr. 2,10, í kr. 3,95. RÍJGMJÖL hefur hækikað um kr. 1,05 kg., úr kr. 1,15, í kr. 2,20 kg. HAFRAMJÖL hefur hækkað um 80 aura kg., úr kt. 1,90, 1 kr. 2,70. BAUNIR í pökkum hafa hækkað um heilming, úr kr. | 1,30, S kr. 2,60. HVEITI mun hækka næstu daga, eða er þegar hækkað um 150%. Fyrir gengislækkun kostaði hveitipokinn kr. 62,00 í innkaupi, en kostar nú kr. 150,25. Mun þessi hækk- im leiða til stórfelldrar verðhækkunar á ibrauðum og kökum úr hveiti. RUGBRAUÐ, 1500 grömm, hefur hækkað um kr. 1,15, úr kr. 2,10 í kr. 3,25. Normalbrauð hækkar líka upp í kr. 3,25. — Þetta verð er miðað við Reykjavík og Hafnarfjörð. Annarsstaðar á landinu má verðið vera 20 aurum hærra fyrir hvert brauð. Verðið á öðrum vörutegundum sem taldar eru hér að ofan, er einnig miðað við Reykjavík. BLAUTSÁPA hefur hækkað um 80 aura kg., úr kr. 4,70 í kr. 5,50 kg. SKEMMTANASKATTUR hefur verið hækkaður um 10%. Var það síðasta afrek Alþingis áður en því var slitiið. SMJÖR, skammtað, héfur hækkað um nærri 500%. 1 kg. af slkömmtuðu smjöri kostar nú kr. 24,00, en kostaði áður kr. 5—5,50. ÁFENGI hefur einnig verið hækkað í verði. Sterk vín hafa hækkað um 15 kr. flaskan, nema whisky, sem hefur hækkað meira. Létt vín hafa hækkað um 3—10 kr. flaskan. Á brennivíni nemur hækkunin rúmlega 21%! félags Reykjavíkur og Verka- kvennafélagsins Framsóknar, NEITUÐU að taka þátt í henni og hvöttu aðra til að haga sér eins! Var Alþýðublaðið og verka- lýðsforingjar kratanna að treysta samheldni verkalýðsins með þessu? Eða var kannske tilgangurinn að sundra honum, með því að efna til innbyrðis ósamkomulags, stéttarandstæð- ingunum til ánægju? Hitt er svo annað mál, að margir óbreyttir kjósendur Alþýðuflokksins og sumir af smærrí spámönnum lians tóku þátt í kröfugöngunni ÞRÁTT FYRIR EGGJANIR Alþýðublaðsins og foringjanna. ★ Hvað á Alþýðuflokknum að þolast það lengi, að leiká þennan skollaleik, að þykjast í orði vera á móti ílialdinu, en styðja það í verki? Hvenær þrýtur þolin- mæði þeirra alþýðumanna, er fylgja flokknum? Er langlund- argeð þeirra alveg takmarka- laust? Hiér hafa verið rakin fáein dæmi, sem sýna glöggt, hver „stefna“ flokksins í verlcalýðs- málum er. Hún er:íhaldsþjón- usta og aftur íhaldsþjónusta. Og hvað sem f jasi Alþýðublaðs- ins og einstakra krataforingja líður, bendir ekkert til þess, að nein breyting á þessari „stefnu“ flokksins standi fyrir dyrum. — Hinsvegar er ekki ósennilegt, að í þeirri hörðu baráttu verkalýðs ins fyrir lífsafkomu sinni, sem framundan er, muni foringja- klíka flokksins afhjúpa sig enn rældlegar en hún hefur nokkum tíma áður gert, sem íhaldsþjóna og verkalýðssvikara. Það getur sem sé skapast sú aðstaða, að ekki verði hægt, án þess að af- hjúpa sig um leið, að taka í orði afstöðu gegn afturhaldinu, en styðja það í verki á bak við tjöldin. Þá mun enn reyna á langlundargeð og þolinmæði þeirra alþýðumanna, sem telja sig fylgja Alþýðuflokkniun að málum. Og þá verður ef til vill gert út um örlög Alþýðuflokks- ins sem afls í íslenzkum stjóm- málum.

x

Mjölnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Mjölnir
https://timarit.is/publication/864

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.