Mjölnir - 07.06.1950, Blaðsíða 2

MJÖENIR
#
3"
— VIKIJBLAÐ —
Utgpfandi: SÖSÍALISTAFÉLAG SiGLUFJARÐAR
Rítstipii og ábyrgðarmaður: Benedikt Sigurðsson
Blaðið kemur út alla miðviluidaga
Aslmftargjald kr. 20,00 árg. — Afgreiðsla Suðurgötu 10.
Símar 194 og 210
Siglufjarðaxprentsrmðja h/f.
Otgerðin tapar — sníkjulýðurinn græðir
★ Karlakórinn Vísir hélt söng-
Eitt af kjörorðum Sjálfstæð-
isflokksins er „frjáls verzlun“.
Sannleikurinn á bak við þetta
kjörorð er á þá leið, að í hvert
sinn, sem reynt hefur verið að
ajuka verzlunarfrelsi á Islandi,
hefur íhaildið spyrnt við klauf-
um, og með aðstoð banda-
manna sinna, fyrst og fremst
Alþýðuflokksins, tdkizt að
koma í veg fyrir, að noikkuð
væri losað um þau einokunar-
höft, sem hvíla nú og hafa lengi
hvíilt á verzluninni. Á þetta
bæði við um utanrikisverzlun-
ina og verzlunina innanlands.
1 innflutningsverzluninni er
ástandið slíkt, að landið er
raunverulega selt á ieigu til
ýmissa heildsala, svipað og
tíðkaðist á tímum Hörmangara.
20—30 fyrirtælki hafa raunveru
lega einkaleyfi til að flytja inn
vörur og selja þær til smásala.
Þessir heildsa-lar fá að taka
sinn skatt áf hverju manns-
(bami í landinu, án tillits til
nokkurra verðleika, svo sem
getu eða vilja til að flytja inn
betri og ódýrari vörur en aðrir,
án nokkurrar fyrirhafnar, og
án pess að leggja nokkuð 'í
hættu. Þeir og hyski þeirra er
forréttindastétt, sem þjóðin er
af valdhölfíunum dæmd til að
halda uppi á giífurlegum laun-
um, líkt og aðrar þjóðir halda
uppi kóngum sínum og þeirra
skylduliði, án tillits til starfs
eða verðleika.
En meðan heildsalarnir hirða
sínar milljónir fyrirhafnarlaust,
herst sá atvinnuvegur, sem
framleiðir gjaldeyrinn handa
iþeim til að braska með, við það
að forða sér frá gjaldþroti.
Hugsum okkur útgerðarfyrir
taöki, sem á einn bát, og hættir
á að giera hann út. Engin trygg-
ing er fyrir þvá, að báturinn
fiski fyrir kostnaði. Útkoman
af útgerðinni getur ailveg eins
orðið stórtap. Ef vel gengur, er
verði, en í meðalári eða lélegu
má búast við tapi.
Hugsum okkur, að báturinn
frajmleiði yfir árið útlflutnings-
afurðir fyrir hálfa milljón, og
sleppi skaðlaus, eða með lítils-
háttar tap, sem mim algeng-
ara. Sú hálfa milljón króna í
erlendum gjaldeyri, sem bátur-
inn framleiðir, er nú tekinn og
afhentur einhverjum heildsalan-
um, t.d. Jóhanni Þ. Jósefssyni
eða Bimi Ólafssyni. Jóhann eða
Bjöm flytja nú inn vörur fyrir
iþessa hálfu milljón, og selja
hana aftur til smásala, sem
dreifa henni síðan til neytenda.
Kannske selja þeir lika vöruna
til fyrirtækja, sem þeir eiga
sjállflir, og leggja þar á hana í
annað sinn. Kannske hafa beild
salamir líka leppa til að selja
vörima fyrir sig við upp-
sprengdu verði á svörtum
markaði. Gróði þeirra af þess-
ari hálfu milljón króna, sem
tekin var af bátnum og afhent-
iur þeim, nemur í öllum tiifelum
tugum þúsunda króna, máske
hundruðum þúsunda. Þessi
gróði hefur verið réttur þeim
upp í hendurnar án fyrirhaffnar
,af þeirra bálfu, og án þess, að
þeir legðu nolkkuð í hættu.
Er þetta heilbrigt fyrirkomu-
lag? 'Nei, munu alir svara,
,nema heildsalalýðurinn sjáifur
og heimskustu verkfæri hans.
Það er ekki heilbrigt, að undir-
stöðuatvinnuvegur þjóðarinnár
berjist í bökkum, en verðleika
laus snikjulýður fiti sig á aJfi-
rákistri hans.
En það er engin von til þess,
áð bætt verði úr þessu ófremd-
arástandi á meðan íhaldið ræð-
ur lögum og lofum í blaðinu. —
Uppistað’a Sjálfstæðistflokksins
em braskaramir, sem forrétt-
indin hafa. Þeir mimu aldrei af-
sala sér þeim af frjálsum vilja.
Fyrsta skilyrðið til þess, að úr
ófremdarástandinu verði bætt
er því það, að veldi íhalds-
iskemmtun í Nyja bíó á Hvíta-
sunnudag. Á söngskránni vom
ýmis ný lög. Einsöngvarar
vom Daníel Þórhallsson og
Sté'án Skaftasoíi. Söngstjóri
var Þormóður Eyólfsson.
Kórinn hefur æft mikið
undanfarna mánuði og er nú
farinn suður til Reykjavíkur til
að táka þátt í söngmóti Sam-
bands íslenzkra karlakóra, en
Iþað mun hefjiast n.k. föstu-
dag og standa yfir í þrjá daga.
I þessu söngmóti taka þátt 7
kórar, og er mót þetta hið
iþriðja í röð slíkra móta. Hin
tvö söngmótin voru haldin 1930
og 1934. Það fyrra 1 sambandi
við ACIþingishátíðina, og fór
fram bæði á Þingvöllum og í
iReykjavík; hið síðara í Reýkja-
vlk. Siglfirðingar óska þess, að
Vísi takist vel á þessu móti,
þar sem hann verður fulltrúi
Siglufjarðar.
★ Fullnaðarprófsbörn bama-
skólans fóm s.l. laugardag í
iflerðalag og komu heim í gær.
Parið var austur í Mývatns-
sveit um Akureyri.
★ Skarðsvegurinn. 1 s.l. viku
var byrjað að moka snjóinn af
Skarðsveginum. Gengur það
sæmilega vel eftir þvl sem að-
stæður em. Öeðlilegar itafir
hafa þó orðið, svo sem vegna
þess, að kærulausir og fiktsam-
ir menn fóru eina nóttina á
jeppa upp að ýtunni og fóm tð
fikta við hana á ýmsan hátt og
skemma og eyðileggja. Tók það
nókkra tíma daginn efftir að
koma því í lag svo hægt væri að
hef ja vinnu. Má vissulega segja,
að það komi úr hörðustu átt
þegar bflstjóri, annað hvort
sjálfur fremur slíkt athæfi og
þetta, eða ekur manni þeim, er
það framdi. Flestnm héfur skil-
izt, að opnun Skarðsvegarins sé
hdlstjórum þessa bæjar mikið
láhugamái og vafalaust er það
svo. En leiðinlegt er fyrir þá,
að innan stéttar þeirra skuli
finnast slíkt eintak og það, sem
átiti þátt i aðförinni að ýtunni
á Skarðsveginum.
★ Fegrun bæjarins. Undan-
farna daiga hefur fjöldi bæjar-
búa unnið að hreinsun lóða
sinna, og umhvérfi húsanna. —■
Víða er verið að fullgera lóðir
í kringum nýbyggð hús, setja
upp snotrar girðingar o.s.frv.
Er þetta allt saman lofsvert og
itil þess ^.ð bæta útlit bæjarins.
Hjá mörgum, sem annars vildu
koma lóðum sínum í lag, em
ýmsir annmarkar á. T.d. er
sumstaðar svo ástatt, að bær-
inn á eftir að uppfylla sínar
skýldur með lagningu gatna; —
erfitt er að fá éíni í girðingar
og raunar bannað að byggja
þær; fjárskortur hamlár ýms-
um, og þannig mætti lengi
telja.
Á svæðum þeim, sem bænum
tilheyra hefur lítið verið unnið
að hreinsun, þó ekki sé vanþörff
á því víðast hvar. Einn er sá
staður, sem strax þarf að taika
itfl 'ajlvarlegrar aðgerðar, og
vildi ég beinia þeim tilmælum til
heiibrigðisnefndar, að hún láti
það tfl sín taka, hafi réttur að-
ili, þ.e. eigandi lóðar þessarar,
ek’ki gert það innan þess tima,
sem almennt er ætlaður tfl lóða-
hreinsunar. Þessi staður er lóð-
in norðan við Ránarigötu, ofan
við B.P.-portið. Það fer ekki hjá
iþví, að þessi lóð blasi við' augum
inníendra sem erlendra manna,
sem leið eiga að og frá Öldu-
brjótnum, og skrítin hugmynd
verður það, sem þeir menn
skapa sér um bæinn okkar, er
þeir fá sér stuttan göngutúr
upp fyrir bryggjuna og sjá all-
an ósómann þama. Það er virki-
lega andstyggilegt á að líta og
til skammar eiganda þessarar
lóðar að hafa hana svona, hver
sem hann er.
★ Sigluf jarðarbíó hefur nú
tekið til starlfa. Alþýðuhúsið
hefur verið leigt Gísla Þ. Stef-
ánssyni, hótelstjóra, og ætlar
hann að reka það sem kvik-
myndaihús, a.m.k. yfir sumar-
mánuðina. Ýmsar smávegis
breytingar hafa verið gerðar á
húsinu, og sett hefur verið nýtt
gólf í það. Aðgöngumiðasailan
hefur verið minnkuð og þiljuð
Snoturlega innan. Þá var einnig
ákveðið, að allt húsið yrði mál-
að, en engin málning hefur
verið fáanileg, svo að af því
hefur ekki getað orðið. Siglu-
fjarðarbíó hefur komizt í góð
samlbönd með myndir, svo
vænta má, að það geti sýnt
góðar myndir a.m.k. öðru
hvoru.
★ Fimmtugsafmæli. Aðalsteinn
Jónatanssion, verkamaður, Eyr-
1 angötu 5, átti fimmtugsafmæli
þann 20. maí s.l.
★ Sevfugsafmæli. Helga Jó-
hannesdóttir, Súðurgötu 37, átti
isextugsafmæli 3. júní s.l.
Mjölnir sendir báðum þess-'
um afmælisbömum beztu árn-
aðaróskir.
★ Barnaskóla Sigluf jarðar var
slitið 30. maí s.l. I skólanum
voru 390 börn og var þeim skipt
í 16 deildir. Nú útskrifuðust úr
skólanum 50 böm og hlutu
þrjú ágætiseinkunn og 27
tfyrstu einkunn. Lýsisgjafir
vom í skólanum í vetur og var
þeim alls gefið. 400 lítrar af
lýsi. Heilsufar var fremur gott
í vetur meðal skólabama. —
Börnin héldu skemmtun til
ágóða fyrir ferðasjóð fullnaðar-
prófsbarna.
★ Frá Náttúrulækningafélag-
inu. Að tilhlutan Nátturulækn-
ingafélagsins héfur Kaupfélag
Sigilfirðinga á boðstólum fyrir
ibæ jarbúa eftirtaldar vörur:
Bygg, hveitikorn, grahams-
mjöl. Fleiri korntegundir vænt-
anlegar síðar. NLFSG.
★ Verkamannafélagið Þróttur
héldur fund einhvem næstu
daga. Þróttarfélagar ættu að
veita athygli augl. um fundinn
lOg fjölmenna á hann, þvi þ-ar
verða rædd kaupgjaldsmáil og
atvinnumál.
Áheit á nemendasjóð gagnfræfla
skólans. Einhver, sem ekki vfll
láta nafns sín getið, sendi skóla
stjóra gagnfræðaskóTans 50
krónur, sem renna á í nemenda-
sjóð skólans.
Með þökkum móttékið.
Jóliann Jóliannsson
hugsanlegt, að einhver gróði flokksins verði hnekkt,
TILKYNNING
nr. 16/1950 frá verðlagsstjóra
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefur ákveðið,
að auglýsing Viðskiptaráðs, dags. 30. júní 1944, um verðlag á
veitingum, skuli úr gildi fallin.
Tilkynning, dags. 7. apríl 1949, um verð á föstu fæði, gildir
]>ó áfram. ; 1 ,
Reykjavík, 24. maí 1950.
VERÐLAGSSTJÓRINN
TILKYNNING
nr. 15/1950 frá verðlagsstjóra
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefiu* ákveðið
eftirfarandi liámarksverð á brauðum:
Án söluskatts með sölusk.
Franskbrauð........ 500 gr. kr. 2,28 kr. 2,35
Heilhveitibrauð .... 500 — kr. 2,28 kr. 2,35
Vínarbrauð ........ pr. stk. — 0,58 — 0,60
Kringlur ............ pr. kg. — 5,82^ — 6,00
Tvíbökur ............ pr. kg. — 10,19y2 — 10,50
Séu nefnd brauð bökuð með annarí þyngd en að ofan greinir,
skulu þau verðlögð í hlutfalli við ofangreint verð.
Á þeim stöðum, þar sem brauðgerðir eru ekki starfandi, má
bæta sannanlegum flutningskostnaði við liámarksverðið.
Ef kringlur eru seldar í stykkjatali, er óheimilt að selja þær
hærra verði eni sem svarar kr. 6,00 pr. kg.
Ákvæði tilkynningar þessarar koma til framkvæmda frá og
með 24. maá 1950.
Reykjavík, 24. maá 1950.
VERÐLÁGSSTJÓRINN
Frá Trésmiðafélagi Sigfufjarðar
Samikvæmt útreiknaðri vásitölu fyrir maímánuð er kaup tré-'
smiða þannig:
Dagvinna ................................. J2.92
Eftirvinna ................................ 20,67
Nætur- og helgidagavinna .................. 25,84
Meistarar, sem standafyrir verki hafa 25% hærra kaup.
Athygli skal vakin á því, að þetta kaup gildir fyrir ALLAN
MAl-MÁNUÐ.
Stjórnin
Frá Verkamannafélaginu Þrotti
Þeir unglingspiltar, sem orðnir eru 16 ára ættu að sækja um
mngöngu í Verkamannafélagið Þrótt, áður en þeir byrja að vinna.
Verkamannafélagið Þróttur