Mjölnir - 26.07.1950, Blaðsíða 2

2
MJÖLNIR
— VIKUBLAÐ —
Útgefandi: SÓSIALISTAÍTÉLAG SIGLUFJARÐAR
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Sigurðsson
Blaðið kemur út alla miðvikudaga
Askriftargjald kr. 20,00 árg. — Afgreiðsla Suðurgötu 10.
t Símar 194 og 210 ,
Siglufjarðarprentsmiðja h/f.
Kaupgjaldsbaráttan m frasmidan er
Á öðrum stað í blaðinu eru samþykktir, sem stjórn Alþýðu-
sambands Islands og Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna í Reykjav'ík
haifa gert um uppsögn samninga með kaupgjaldsbaráttu fyrir
augum, og samþykkt, sem stjórn B.S.R.B. hefur gert, þar sem
lýst er óánægju yfi,r hinni ósvífnu visitölufölsun ríkisstjórnar-
innar. Ennfremur samþykkt sem Alþýðusamband Norðurlands
hefur gert.
Samkvæmt þessum samþykktum má vænta þess, að öll
verkalýðssamtök landsins verði nú samhent í baráttunni gegn
kjaraskerðingum gengislækkunarinnar ,en ekki Mofin og ósam-
stillt, eins og því miður hefur komið fyrir, og er í þv'í sambandi
skemmst að minnast átakanna 1947, þegiar ákveðinn hópur manna
rak fimmtuherdeildarstarfsemi innan ver'kalýðssamtakanna og
klauf þau þar með og veikti í baráttunni. Aðstæður allar voru
þá mjög svipaðar og nú. Ríkisvaldið hafði gert hatrammar árásir
á lífskjör almennings og verkalýðurinn átti ekki annarra úrkosta
völ en að reyna að rétta hlut sinn með kauphækkunarbaráttu.
Nú hafa mennirnir, sem hæst æptu þá um „pólitísk verk-
föli,“ „kommúnistískt tilræði við atvinnuvegina" og „yfirboð
kommúnista,“ mennirnir, sem fram til þessa haifa haft það að
æðsta boðorði að hopa fyrir hverri árás í stað þess að taka á
móti, sannfærzt um, að ekki er hægt lengur að hörfa. Vera má,
að það ráði nokkru um afstöðu þeiri‘a, að kosningar til Alþýðu-
sambandsþings standa nú fyrir dyrum, og þeim þyki þessvegna
hentugt að láta eitthvað til sín taka nú, svo ekki verði hægt að
segja að þeir hafi verið gersamlega aðgerðarlausir alla tíð síðan
þeir náðu völdum í Alþýðusambandinu. En vonandi er, að yfir-
lýsingar þeirra nú séu heiðarlega meintar, og að þeir ætlí nú að
berjast af heilindum. ^
Það er bezt að gera sér ljóst strax, að sú barátta, sem fram-
undan er, verður ekki bundin við það eitt að leiðrétta vísitölu-
fölsunina. Slík barátta væri tilgangslítil. Afturhaldið myndi fá
nóg tækifæri til að gera þá leiðréttingu að engu strax eftir að
nýir samningar hefðu verið xmdirritaðir. Baráttuna verður að
miða við það, að bætt fáist að fullu öll sú lífskjarasltering sem
gengislækkunin hefur orsakað, og að tryggt verði, að kjarabæt-
urnar séu ekki gerðar að engu með afskiptum ríkisvaldsins jafn-
harðan og þær fást. L j
Sú barátta, sem framundan er, er því mjög alvarleg, og
mim reyna þolrif verkalýðssamtaikanna meira en nokkur önnur
deila, sem þau hafa háð undanfarin ár. Það ríður á því, að hún
verði skipulögð rækilega þegar í upphafi.
Stjórn Eulltrúaráðs verkalýðsfélaganna í Reykjavík hefur
lagt til við stjórn A.S.I., að kölluð verði þegar í stað saman
ráðstefna sem fulltrúum frá öllum verkalýðsfélögum landsins
verði boðið til, og að þar verði teknar ákvarðanir um, hvernig
baráttunni skuli hagað. Yrðu verkefni ráðstefnunnar aðallega
fjögur:
1. Að gera ráðstafanir til að tryggja algera einingu alls
verkalýðs í landinu. Fullur sigur vinnst því aðeins í
þessari baráttu, að allur verkalýður landsins verði sam-
stilltur og samhuga meðan á henni stendur.
2. Að samræmdar Verði uppsagnir félaganna og tími kaup-
gjaldsbaráttunnar. Mikið veltur á því, að öll félögin segi
upp samtímis; að enginn skerist úr leik og að enginn
geri sérsamninga án samráðs við aðra.
3. Að tekin verði sameiginleg ákvörðun um, hvaða liröfur
verði settar fram.
4. Að lagður verði grundvöllur að sameiginlegri yfirstjórn
kaupgjaldsbaráttunnar. Virðist eðlilegast, að sú yfir-
stjórn verði skipuð fulltrúum stærstu og þýðingarmestu
verkalýðsfélaga landsins og stjórnar Alþýðusambandsins.
Þetta eru þær lágmarkskröfur, sem gera verður til þess
að vænlegt megi teljast að leggja til baráttu. Ríki ekki fuilkomin
eining, heilindi og gagnikvæmt traust innan verkalýðssamtak-
anna þegar frá upphafi baráttunnar, getur hún orðið gagnslaus
eða jafnvel til tjóns fyrir verkalýðinn. Verði hinsvegar sundrung-
unni og tortryggninni — sem alltof mikið hefur kveðið að, og
þvi miður hefur ekki alltaf verið ástæðulaus, — útrýmt úr röðum
verkalýðsins, er honum sigurinn vís. Verkalýðsstéttin er lang-
samlega voldugasta og þýðingarmesta stétt þessa lands og getur
knúið fram það sem henni sýnist, svo framarlega sem hún þekikir
mátt sinn og beitir honum.

★ Náttúrulæluiingafélagið hef-
ur nýlega tekið upp þú ný-
ibreytni að kaupa sjálft græn-
meti og selja það ifélagsmönn-
um við kostnaðarverði. Hyggst
félagið auka þessa starfsemi
Iþegar meira grænmeti, s. s.
ikálmeti er orðið þroskað, að
hafa þá á boðstólnum sem flest
ar tegundir, Afgreiðsla. á þessu
fer fram á hverjum laugardegi
kl. 1—6 e. h., ,í Túngötu 1.
★ Kverjir eiga réttinn? Um
síðustu helgi var mikill fjöldi
erlendra veiðiskipa hér inni. Að
vísu hafa þau oft verið fleiri
hér í höfninni en það þar svo
mikið á þeim af því að sárafá
ísl .veiðískip yoru í höfn. Menn
hafa verið að ræða sín á milli
um átroðníng útlendingana hér
og m.a. rætt um hyort ekki
hafi verið gerð einhver sam-
iþykkt um að banna þeím að
liggja inn við bryggjur og á
innri höfninní. Eg vil nú varpa
þeirri spurningu fram og yænti
svars frá viðkomandi aðilum,
hyort rétt sé að bæjarstjórn
hafi gert samþykkt um að
banna útlendingum legu upp við
bryggjur 0g á innri höfninni?
Og ef svo er að sanrþykkt þessi
hafi verið gerð, hversvegpa er
henni þá ekki framfylgt og hún
gerð heyrinkunn ? Þá er líka
annað, sem rætt er um manna
á meðal, og það er smygi,
Almannarómur segír að hér
eigi sér stað smygl í smærrí og
stærri stij, Á þessu er auðvitað
erfitt að hendg reiður, því
venjuiega er það svo að þeir
sem fastast kveða að þessu og
bezt þykjast vita um þetta, þeir
eru óíúsastir á að bera fram
kærur, sem toiigaezlgn gæti far-
ið eftir. En samt vita aiiir að
hér er talsvert um smygl, og
í sjálfu sér hefur fólk líþið við
það að athuga því oftast er um
að ræða vandfengnar pg sjald-
gæfar vörur. Einnig mun gjald
eyrir ganga kaupum og sölum
og þá auðvitað langt fyrir ofan
sölugengí. Allt mun þetta eiga
rætur sínar að rekja til þess
frelsis á flestum sviðum sem
útlendingarnir njóta í höfn
inni.
færsla landhelginnar að ná til
alls landsins og umhverfis þess.
Að lokum segir í greininni: „Ef
norræn samvinna lýsir sér !i
því að ræna Islendinga rétti
sinum til landhelginnar og land
grunnsins, svo örfáir erlendir
menn geti orðið eitthvað rikari
1 bili, að gjöra íslenzku þjóðina
smátt og smátt bjargarvana
áður en varir, þá geta þeir far-
ið með sína nprrænu samvinnu
til Niflheima og Nástranda
fyrir mér, enda væri slik aðstoð
til háðungar fyrir pær þjóþir,
er telja sig vííja háfa 'i heiðri
rétt smáþjóðanna.
Mætti slikt teljast mjög ein-
stæð framkvæmd samhjálpar
og Marshail-aðstoðar.u
■k í þessari grein Ásg. koma
fram atriði, sem ef til víll skýra
bírpéfni útlendinga hér við land
og frekju þeirra í landi. Og
vissulega mun ekki af veita að
varzla landhelginnar sé í lagi
og hinum erl. veiðiskipum sé
kema bera virðingu fyrir
landhelgisgæziúnm. E4)íijg þarf
að láta hinum erlendu mönnum
— sem hér eru um hverja helgi
i landi, skiljast að þeir eru
gestir í bæ fuilyalda rjkis, þar
sem lög r'ikja og éiga í heiðri
að haidast, vQg fólkið hér frá-
biður sér áleitni og yfirtroð§lur
þessara sumargesta bæjarins.
★ Olíkt liyfast þeir að. — I
S, i. viku lönduðu Akureyrartog
ararnir allir karfa í Krossanes
verksmiðjuna. Svalbakur 372
tonnum, Jörundur 287 tn. og
Kalubakpr rúml. 300 tn. Aliir
togararnir éru nu fapnh' giftur
á veiðar og munu nú véra" á
Halamiðum, en fréttir hÖfðu
borizt um allgóða veiði þýzkra
togara þar. Þetta mun vera
fjórði túrinn, sém Akureyrar-
togararnir fara síðan tovara-
verkfallið hófst og er pflaust
að bæði útgerðir þeirra og sjó-
mennirnir hafa það betra en ef
þeir lægju bundnir. Elliði, tog-
ari Siglufjarðar, liggur sem
kunnugt er bundinn við bakka
suður 1 Reykjavík ásamt fieiri
togurum. Karfaveiðisamningarn
ir á Akureyri haifa gefizt vei og
eru þeir í gildi til 1. sept., en
hægt er að segja þeim upp frá
1. ágúst með mánaðarfyrir-
vara, en enginn ákvörðun mun
enn hafa verið tekin um að
segja þeim upp.
★ Kóreustríðið og ísland. —
Ríkisstjórn Islands hefur lýst
sig -fylgjandi aðgerðum Banda-
ríkjamanna í Kóreu, en af fram
lagi hennar til þessa stríðs gegn
alþýðunni I því landi hefur enn
ekkert frétzt. Margir hafa verið
að ræða um ,að ef Hæringur
fengi enga síld til vinnslu væri
upplagt að senda hann þangað
austur og Bjarni Ben. og Jóh.
kammerherra Hafsteen yrðu
yfirmenn ,,heraflans,“ sem áuð-
vitað yrði að fylgja. Það lítur
sannarlega ekki vel úf ifyrir
bandamönnum ísl. ríkisstj. í
Kóreu og væri því ekki van-
þörf á að framlag hennar kæmi
sem fyrst. Annars er ekkert
spaug þétta með „barátuna
gegn kommúiiismanum“ í Asíu,
það gi' qins gg fólk jrpr gkilji
ekki hvérsvegna þarf að berj-
ast gegn þessari stefnu, og ljái
þvi ekki lið sitt í þasgari þarB
áttu, heldur kannske þvert
öfugt.
Máske „Siglfirðingur11 komi
með einhverjar vizkulegar skýr
ingar á þessu á morgun.
★ Frá Skagfirðingafélaginu. —-
Skagfirðingafélagið hér hefur
ákveðið aþ gangast fyrir hóp-
ferð á Jóns Arásohar-hátíðiria
að Hólum hinn 12. ágúst n. k.
Dagana 8. 9. og 1Q. ágús{ verða
farmiðar seldir á Bifreiðastöð
Siglufjarðar, en þátttaka þarf
ag tilkynpast þapgað fyrir §.
ágúst til þess að séð verði hvað
sætið þarf að kosta. Ef noikkur
kostur verður á þá ættu Sigl-
firðingar að fjölmenna á þessa
merkilegu hátíð,
k Hjónaefni. — Þann 19. þ.m.
opinberuðu trúiofun sína ung-
frú Sigríður Lovísa Bergþórs-
dóttir, Þingholtsstræti 12 R.vík
og Jón P. Þorsteinsson, kennari
Siglufirði.
mm
ÞAKKARÁVARP
Innilegustu þakkir viljum við færa ölliun næ rog fjær, sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og útför
Steingríms Benediktssonar frá Haganesi.
★ Landhelgismál í „Vikingi.“
— I sjómannablaðinu „Víking-
ur,“ síðasta hefti, er grein um
landhelgismál, stækkim land-
helginnar o, fl. I grein, sem ber
yfirskriftina „Stækkun land-
helginnar“ og er undirrituð
Ásg., er rætt um útfærzlu land
helginnar fyrir Norðurlandi og
um undirtektir, sem þessi ráð-
stöfun hefur fengið hjá erlend-
um þjóðum. Síðan segir: „Nú
heyrast raddir frá erlendum
þjóðum, um að virða þessi á-
kvæði að vettugi og jafnvel að
þær hafi í höndum plögg frá
stjórnum landanna um að fiski
menn þeirra þurfi ekki að
taka þessi ákvæði mjög alvar-
lega. Það er i sjálfu sér einka-
mál þessara þjóða, hvort þær í
iþili treysta sér til þess að virða
þessa ákyörðun þjóðar okkar
að vettugi, nema því aðeins, að
þar séu á bak við einliver laun
mál frá ríkisstjórn íslands, er
við ekki trúum að óreyndu að
séu, væri enda mjög óviturlegt
og hræðilegt." (L.br. Mjölnis).
Síðan segir að Isl. verði að
taka þessa ákvörðun alvarlega
sjálfir og ekki beita neinum
vettlingatökum við vemdun og
vörzlu landhelginnar hér ifyrir
norðan í sumar. Síðan verði út
BENEDIKT KRISTíANSSON, BÖRN OG TENGDABÖRN
TIL HÖSEIGANDA
Samkvæmt ákvæði reglugerðar um brunavarnir og bruna-
mál er hverjmn húseigenda, sem hefur ohukyndingartæki í húsi
sinu, skylt að liafa löggiltan öryggisútbúnað við kyndingartæki
sín. Slökkviliðsstjóri, hr. Egill Stefánsson, mun útvega öryggis-
útbúnað þennan hverjum sem þess óska.
Bæjarstjórinn í Siglufirði 23. júlí 1950.
JÓN KJARTANSSON
F U N D U R
SÓSlALISTAFÉLAG SIGLUFJARÐAR heldur féíagsfund
annað kvöld (fimmtudagskvöld) kl. 8,30 í Suðurgötu 10,
D A G S K B Á : !
1. Félagsmál — 2. Verkalýðsmál — 3. Þjóðvilja-
liappdrættið — 4. Önnur mál.
Fjölmennið! Mætið stundvíslega.
STJÓRNIN ^