Mjölnir - 02.08.1950, Blaðsíða 4

23. tölublað.
13. árg.
w
Utsvörin 1950
Mont —
Síðastl. föstudag slkrifar
Neisti um ibæjarmál. Þó venja
blaðsins sé að skrifa um þau
af biturleika hins ólánssama,
þá keyrir hér þó alveg um
þverbak montið, illgirnin og
öfundin.
Um hækkun hafnargjalda
segir greinarhöf. að hún sé
aðallega að þakka „árvdkni"
iAJþýðuflokksins og að staðfést
ing hafnarreglugerðarinnar
hafi heyrt undir Emil Jónsson
vitamálastjóra. Síðan segir
orðrétt: „— er það mikið vin-
samlegum skilningi hans að
þakka, að almenn hælkkun
fékkst staðfest.“
Það rétta í þessu máli er,
að Emil Jónsson þvældist fyrir
Hið daglega MORÐ
Framliald af 3. síðu
misþyrmingum, skotvopnabar-
dögum, kyrlkingum, pyndingum
og blóðsúthellingum á mánuði,
eða tíu á dag, ef það les hvert
aðeins hefti einu sinni. Hvert
einasta amerískt barn ,sem orð-
ið er sex ára 1938, hefur því
nú séð að minnsta kosti 18.000
myndir af þessari tegund í
teiknimyndablöðum einum sam
an, og hefur í hvert einasta
skipti — sé það ekki algerður
sjálfskvalari — sett sig í spor
hinnar milklu slagsmálahetju,
drápara og kvalara. Með sl'ík-
um endurtekningum er hægt
að kenna hverju barni hvað
sem vera skal: að svart sé
hvítt, að standa á höfði, að
þorða hár — hvað sem vera
skal! Eins og sakir standa er
þessari aðferð beitt til að kenna
börnunum — og ékki í róleg-
um fræðslutón, heldur með sker
andi litum og hrollvekjandi
orðavali — að ofbeldi sé hetju-
skapur og að ekkert sé eins
skemmtilegt og æsandi eins og
morð. „Heil kynslóð af ungu
fólki hefur mörg þúsund sinn-
um fundið til þeirra geðshrær-
inga og slkynjana, sem morði
eru samfara, þegar xmdan er
skilinn þrýstingurinn á byssu-
gikkinn. Aftan á kápum „has
arblaðanna" eru síðan auglýst-
ar leikfangaskammbyssur, riiffl-
ar og vélbyssur. Þetta er „al-
hliða hervæðing vitundarinn-
ar.“
Afskræming bamseðlisins er
orðin sérstök atvinnugrein. Of-
beldisdýrkunin hefur vaxið síð
ustu tólf til fimmtán árin.
M. a. sýna teiknimyndir Disn-
eys greinilega þróunina á þessu
sviði. 1 fyrstu var aðalefni
mynda hans lif fugla, býflugna
og ýmissa smádýra og undir-
tónn þeirra einföld og óbrotin
lífsgleði. „Ástir o g tímgun
höfðu mikla og jákvæða þýð-
ingu. Þessi fyrirbrigði lífsins
voru sýnd með táknmyndum
eins og storikum, páskaeggj-um,
kaninum o.s.frv. Nú er þetta
gerbreytt. Kynjamyndimar,
sem böm okkar heilsa nú með
fagnaðarópum, glóa af hræði-
hinum sjálfsögðu hækkunum,
eins og hann gat og tókst að
fá gjaldtaxtann læklkaðan frá
því sem hafnarnefnd og bæj-
arstjórn lögðu til. Er vöru-
gjaldstaxti Siglufjarðar nú,
með hækkunum, töluvert lægri
en ýmissa annarra staða, fyrir
atbeina Emils. Ber sízt að
þakka honum vinsemd í þessu
máli. Er þessi framkoma Emils
raunar í ágætu samræmi við
allan hans embættisrekstur.
Tala þar sínu hrjúfa, óhugnan-
lega máli hinar brotnu og
skemmdu hafnir víðsvegar um
landið.
Þá hælir greinarhöf. Alþýðu-
flolkknum fyrir ,,öruggt“ fylgi
við breytingar á útsvarslög-
gjöfinni. Hefur hann ef til vill
haft í huga, þó hann ekki
nefni það, afstöðu Guðmundar
1. Guðmundssonar á síðasta
þingi og ,,vinsemd“ hans í garð
Siglfirðinga. Um leið gerir
greinarhöf. samanburð á Áka
Jakobssyni og Stefáni Jóhanni.
Er það á þann veg sem vænta
má af sjálfglöðum, ofstækis-
fullum krata. Hið belgingslega
fleipur breytir þó engu um að
aumingja Stefán Jóhann er
álitslaust lítilmenni, fyrirlitinn
af flestum og ekki hvað s'izt
legri villimennsku. Teiknifilm-
an er orðin að blóðlöðrandi
orrustuvelli, þar sem trylltar
og miskunnarlausar verur of-
sækja hver aðra og slíta, lemja,
kreista og limlesta hver aðra
í sadistislku grimmdaræði." —
Ennfremur hefur ný grein
barnabókmennta af þessu tagi
hafið göngu sína, svonefndar
crima-comics, sögur um glæpi,
gefnar út handa börmun og
þessvegna undir yfirskini sið-
gæðisvemdar. GLÆPIR borga
sig ekki; BÓFAR vinna aldrei;
DÖGBtRJÖTAR tapa alltaf
o.s.frv. Frá 1937 til 1948 vöru
aðeins gefnar út 20 bækur aif
þessari tegund, en eftir 1948,
þegar æðsti dómstóll Banda-
ríkjanna vísaði frá kæru sam-
kvæmt ákveðinni ritskoðunar-
lagagrein, um „blóðsúthellingar
og glæpi“, voru á einu ári gefn-
ar út 100 nýjar „crime-comic“-
bækur Þá má ekki gleyma því,
að klassiskar skemmtisögur,
t. d. eftir Dumas, Cooper, Stev-
enson og Scott eru nú gefnar
út í hasarbókaformi, styttar í
48 teiknimyndasíður með nauð-
synlegum skýringum, en hinum
ofbeldisfullu viðburðum, sem
greint er frá í bókunum, er öll-
um haldið, og mætti ímynda
sér eftir þessum myndaútgáf-
um, að sögumar væru ekkert
annað en frásagnir af og lýs-
ingar á hópmorðum. Þetta er
s'íðan varið og grímubúið með
orðinu „klassiskt“.
G. Legman er skeleggur
gagnrýnandi. Hann þreytist al-
drei á að benda á mótsagnir
í hinni opinberu ,,siðfræði“, sem
stöðugt er á verði gagnvart
öllu sem lýtur að sjötta boð-
orðinu, en leyfir jafnframt
sjúlklegt gróðabrall byggt á
öfundsýki
af þeim, sem oftast hafa keypt
hann, en Áki Jakobsson nýtur
álits og virðingar jafnt and-
stæóinga sinna sem fylgjenda.
Er raunar broslegt að jafnvel
montinn krati skuli fara að
bera saman hinn gáifaða dugn-
aðarmann Áka Jakobsson og
ræfilmennið Stefán Jóhann, og
sízt er Stefáni eða kratasöfn-
uðinum gerður greiði með sam-
anburði þeirra.
Greinarhöf. er hneykslaður
yfir að bæjarsjóður slkuli
skulda rafveitunni. Man hann
nú ekki lengur hvernig Gunnar
Vagnsson laumaðist, bak við
bæjarstjórn, til gjaldkera raf-
veitunnar og fékk þar „lánað“
tæpar 200 þúsund krónur? Því
að vera að ta'la um snöru í
hengds manns húsi?
Svo talar greinarhöf. um ó-
dugnað bæjarstjórnarmeiri-
hlutans, en hvar eru tillögur
minnihlutans um aðgerðir ?
Kannslke er hann í félagi við
Gunnar Vagnsson að semja
einhverjar umbótatill. sem
koma eiga síðar? Eða kannske
er þetta bara hin venjulega iU-
kvittni með meiri belgingi en
venjulega, öfundsjúkra manna,
sem tókst iUa sjálfum og þola
ekki að öðrum talkist betur.
morðhvöt og sadisma. „Morð
er glæpur. Það er ekki glæpur
að lýsa morðum. Kynferðismál
heyra ekki undir glæpi. Hins-
vegar eru kynferðislýsingar
glæpsamlegt athæfi. Af hverju ?
Fyrir morð er refsað með líf-
láti eða æfUöngu fangelsi —
en hegningin fyrir að lýsa
morðum: auður og æfilöng
frægð. Fyrir hórdóm er refsað
með — það er engin refsing til
— hegningin fyrir að lýsa því
á prenti: fangelsisvist og æfi-
langur ærumissir. Hversvegna
þessar kynlegu þverstæður?
Er það í raun og veru svo, að
sköpun nýs lífs sé talin hneyksl
anlegri en eyðing lífs?
Hann víkur víða að því, að
ofbeldisdýrkunin sé tákn menn-
ingar í upplausn, úrkynjaðrar
og dauðadæmdrar menningar
og bendir á gladiatorsýningarn-
ar á hrörnunarskeiði Róma-
veldis og ógnirnar í Þýzkalandi
nazismans sem hliðstæður.
Hann lýkur bók sinni með
athugasemd á þá leið, að ef
Georg Brandes hefði skrifað
Aðalstefnur í dag, mundi hann
aðeins hafa fundið eina aðal-
sfefnu í bókmenntum okkar —
stefmma til dauðans. Áfram, í
áttina til Ætternisstapa! —
„Mene-mene-tekel-og-morð hef-
ur aldrei verið s'kráð stærra
letri á noklkum vegg.“
Niðurjöfnun útsvara fyrir
1950 er nú lokið. Hér fer á
eftir skrá yfir útsvarsgreið
endur, sem liafa 4000 krónur
eða meira í útsvar.
Aðalbúðin h.f. 10.890,00
Aðalgata 30 h.f. 5.070,00
Aðalgata 34 h.f. 7.230,00
Andrés Hafliðason 4.805,00
Axel Þorkelss., Hól. 25 4.315,00
Ásg. Bjarnason, Hvbr. 4.595,00
Ásgr. Sigurðsson, 6.645,00
Ásgeir Pétursson h.f. 12.760,00
Barði Barðason 10.000,00
Bergur Guðm.s., Ng. 5 4.985,00
Bjarni Bjamason 7.440,00
Bjarni Jóhannsson 10.010,00
Björn Björnsson 5.830,00
Bæjarútgerð Sigluf j. 11.000,00
Dröfn h.f. 5.365,00
Egill Stefánsson 6.070,00
Einar G. Bjömsson 4.120,00
Erlendur Steifánsson 4.050,00
Eyþór Hallsson 6.865,00
Fanndal, Georg 6.710,00
Fanndal, Gestur 7.150,00
Félagsbakariið h.f. 7.700,00
Friðrik Guðjónsson 4.800,00
Gestur Frímannsson 4.035,00
Gisli Þ. Stefánsson 13.350,00
Guðm. Kristjánsson 4.950,00
Guðfinnur Þorbj.son 5.755,00
Gimnar Jóh., Tg. 41 4.555,00
Gunnl. Guðjónsson 8.540,00
Gústaf Þórðarson 4.180,00
Hafliði h.f. 15.700,00
Halldór Kristinsson 4.920,00
Hannes Jónasson 5.390,00
Herbert Sigfússon 4.215,00
Hrímnir h.f. 26.550,00
Jóhann Jóhannesson 6.310,00
Jón Guðjónsson 4.445,00
Jón Hj. Gimnlaugsson 5.150,00
Jón Jóh., Þorm. 18 4.650,00
Jón Stefánsson, Sg. 46 6.160,00
Jörgensen, Gimnar 4.710,00
Jörgensen, Ottó 4.125,00
K. F. S. 21.400,00
K. B. S. 7.700,00
Kolb. Bjömsson 4.650,00
Kr. Kristjánss., Eyr 17 6.345,00
Kr. Sigurðss., Eyr. 6 4.645,00
INeisti, vélsmiðja 5.000,00
Njörður h.f. 17.820,00
'Olíuverzl. íslands h.f. 47.850,00
Ólafur Þorsteinsson 11.225,00
Óskar Halldórsson 49.115,00
Páll Pálsson, Þmg. 21 6.830,00
Pólstjarnan h.f, 4.115,00
Ragnar Jóhannesson 4.115,00
Ragnars, Ólafur 6.805,00
Reykjalin, Jóhannes 4.840,00
Rósmundur Guðnason 5.125,00
Schiöth, Áage 17.050,00
Shellumboðið 28.875,00
Siglufj.prentsm. h.f. 4.660,00
Sig. Árnason, Ng. 4 4.025,00
Sigurður Guðjónsson 4.030,00
Sig. Jónsson, Tg. 43 6.050,00
Sig. Kristjánsson 12.815,00
Sigurður Njálsson 4.400,00
Sigurjón Sæmundsson 4.465,00
Skafti Stefánsson 9.700,00
Snorri Stefánsson 4.150,00
Steindór Hannesson 7.515,00
Sveinn & Gísli h.f. 7.625,00
Sv. Björnsson, Hverf. 4.380,00
Sveinn Þorsteinsson 4.290,00
Sunna, söltunarstöð 4.800,00
Sunna h.f. 7.260,00
Sölt.st. Ó. Ragnars 10.590,00
Thorarensen, Oddur 5.170,00
Thorarensen, Ólafur 6.215,00
'Valur h.f. 8.470,00
Verzl.fél. Siglufjarðar 10.230,00
Verzl. Halld. Jónass. 4.600,00
Vigfús Sigurjónsson 10.010,00
Vilhjálmur Guðm.son 4.885,00
Þorgrimur Brynjólfss. 4.845,00
Þorm. Eyólfsson 6.710,00
Þorm. Eyólfsson h.if. 5.610,00
Þórður Guðmundsson 5.150,00
Þórður Þórðarson, Tg. 4.925,00
Þórhallur Barðason 5.960,00
Þráinn Sigurðsson 15.240,00
Hvað á að gera?
(Framhald af 1. síðu).
er að draga, en það verður
sennilega allt afturhald lands-
ins og þjónar þess urnlir for-
ustu ríkisstjórnarinnar, sem við
verður að berjast.
Iíver maður, sem mælir hina
minnstu bót bættum kjörum
verkalýðsins, verður stimplað-
ur kommúnisti. Hver tillaga
um hina Mtilfjörlegrstu kjara-
bót verður stimpluð skipun frá
Kreml. Það er ágætt ef stjórn
ASÍ vill vera með, þótt liún
vilji ekki nú beita sér fyrir
samræmingu í þessari óhjá-
kvæmilegu baráttu. Vilji hún
það ekki, geta verkalýðsfélögin
vel komizt af án þátttöku
stjórnar ASÍ.
Náist traust og góð sam-
vinna stærstu verkalýðsfélag-
anna og ýmissa hinna smærri
félaga, eru Ikjarabætur vísar.
Gangi ríkisstjórnin í eldinn fyr-
ir afvinnurekendur með sömu
ósvífni og hingað til, þá hljóta
kröfurnar að breytast í það að
ríkisstjórnin víki.
Mörgum verkamanni hrýs
sjálfsagt hugur við að leggja
nú út í harðvítug stéttaátö’k,
sem frá byrjun hljóta að verða
pólitísk, átölk, sem ef til vill
verða harðari en áður hefur
þekkst hér á landi. En hjá
þessu verður ekki komizt. Það
er aðeins um tvennt að velja,
vaxandi fátækt, sem á næstu
mánuðum verður að skorti á
allra brýnustu lífsnauðsynjum,
eða Ikarlmannlega baráttu fyrir
réttinum til að lifa eins og
menn. Þetta þýðir að það er
aðeins ein leið, leið baráttunn-
ar, á þann hátt sem hér hefur
verið drepið á.
ORBSENDINC
Allir þeir, er eiga ógreidd sóknargjöld til Siglufjarðarkirkju,
eru hér með vinsamlega beðnir að greiða þau hið allra fyrsta.
Fjárhaldsmaður kirkjunnar, Helgi Ásgrímsson, veitir gjöld-
unum viðtöku í verzlun Péturs Björnssonar.
Siglufirði, 2. ágúst 1950.
Sókriarnefnd
Munið HAPPDRÆTTt Þjóðviljans