Mjölnir - 13.09.1950, Side 1

28. tölublað.
Miðvikudagur 13. sept. 1950
13. árgangur.
Elliði fer á I '

Þóroddur Guðmundsson flytur í útgerðarstjórn tillögu um að óskað sé
eftir samningaumleitunum við Þrótt um kaup og kjör á Elliða á ís- og
saltfiskveiðum, og jaínframt lýsi útgerðarstjórn yfir, að hún sé fús til
að fallast á 12 stunda hvíldartíma á togaranum. Fyrri hluti tillögunnar
var samþykktur, en frestað að taka ákvörðun um seinnihlutann.
Nokkrir af ráðnum skipverjum á Elliða, fóru suður með bíl
í gærmorgun til að sækja skipið. Vélamenn eru flestir fyrir sunn-
an og var s.l. mánudag byrjað að imdirbúa vél þess. Það er gert
ráð fyrir, að skipið geti farið í kvöld frá Reykjavík áleiðis til
Siglufjarðar og næsta laugardag liéðan á veiðar.
ÍNú loksins, esftir þriggja mán
aða legu í hö£n, fer Elliði á
veiðar. Allan þenna tíma hafa
Akureyrartogararnir verið á
karfaveiðum og aflað ágætlega.
Afkoma slkipanna verið góð og
skipverjar haft ágætar tekjur,
eða 4000 til 4500 krónur á mán
uði, hásetar. Annað kemur og
til greina, en það er bæjarverk-
smiðjan á Akureyri. Með karfa-
veiðum togaranna þar, er
rdkstri hennar borgið í sumar.
Hér á Siglufirði er einnig bæj-
arverksmiðja. Á rekstri hennar
í sumar er stórfellt tap, sjálf-
sagt mörg hundruð þúsund
krónur. iVélar Œtauðku hafa
staðið ónotaðar í sumar, menn
upp á kaup hiafa ekkert haft að
gera, því engin kom síldin. —
Hefði Elliði fært Rauðku 4 til
5000 tonn af karfa hefði það
töluvert ibætt afkomu verk-
smiðjunnar. Hér !ber því allt að
sama brunni, stöðvun Elliða í
Áskorun frá Þrotti
★ Á stjórnarfundi í Verka-
mannafélaginu Þrótti, 7.
þ.m. var með öllum atkvæð-
um samþykkt eftirfarandi
tillaga:
„Stjóm Verkamannafé-
lagsins Þróttar beinir þeim
eindregnu tilmælum til
stjórnar Bæjarútgerðar
Siglufjarðar, að hún sam-
þytkki að þegar togarinn
Elliði fer á veiðar verði
komið á 12 stunda livíldar-
tíma á sólarhring fyrir há-
seta“.
Búizt er við, að Elliði fari
út á veiðar mn næstu lielgi.
Vonandi verður Kristján
Sigurðsson þá reiðubúinn
að greiða atkvæði um til-
lögu Þóroddar Guðmunds-
sonar, sem skýrt er frá á
öðrum stað í blaðinu, um
að útgerðarstjórn lýsi yfir
samþykki sínu við 12
stunda hvíldartíma.
sumar er glópska, sem erfitt er
að afsaka. Skipið var á karfa-
veiðum, afli hafði verið tregur
en var að glæðast. Öllum er
ljóst, að einhverjar sérstakar
ástæður hafa verið fyrir þeirri
happasnauðu ráðstöfun að láta
síkipið hætta. Og það er í raun-
inni opinbert leyndarmál, hver
ástæðan var. iSíðustu mánuðina,
sem skipið gekk á veiðar, var
mikill og vaxandi ágreiningur
milli skipstjóra og framkvæmda
stjóra, og sagði skipstjóri upp
starfi sínu. Þó hefði hann farið
1 til 2 túra í viðbót, hefði að
honum verið lagt. Það munu
margir Siglifirðingar harma það
að svo ógiftusamlega skyldi til
taikast, að Bæjarútgerðin missti
Sigurjón Einarsson skipstjóra.
Er það hvorutveggja, að Sigur-
jón Einarsson er einn með allra
færustu aflamönnum togara-
flotans, og einnig hitt, að hann
var orðinn mjög vinsæll af skip
verjum sínum. Munu þeir flestir
sjá mikið eftir honum af skip-
inu.
Hér skal ekki orðlengt um
ágreiningsmál skipstjóra og
framlkvæmdastjóra, en reynsl-
an varð sú, að útgerðin tapaði
allmiklu fé 1 nokkrum tilfellum,
á því að ráðum skipstjóra var
ekki hlýtt. Úr þessu verður
ekki bætt héðan af, og er ósk
andi, að útgerðarstjórnin á Ell-
iða verði hér eftir með meiri
ráðdeild og fyrirhyggju en
hingað til. En það var þessi
ágreiningur, sem varð þess vald
andi, að Elliði var í höfn 1
sumar.
Þó Elliði fari nú á kanfa-
veiðar er eiui ósamið um kaup
og kjör á honum á öðrum veið-
um, eins og öðrum togurum. I
sambandi við það deilumál
flutti Þóroddur Guðmimdsson
tillögu um það í útgerðarstjórn,
að óskað væri eftir samninga-
umleitunum mn kaup og kjör á
Elliða við sjómiannadeildina hér
en jafnframt lýsti útgerðar-
stjórn yfir, að hún væri fús til
að fallast á 12 stunda hvíldar-
tíma á togaranum, fyrir há-
seta.
Fyrri hluti tillögunnar, mn
það að æslkja samningaiunleit-
ana við sjómannadeildina, var
samþykktur með öllum atkv.,
en síðari hlutinn, um það að
útgerðarstjórnin gæti fallist á
12 stunda hvijldartíma, var ekki
samþykktur á fundinum, heldur
var frestað að taka ákvörðun
um hann. Var frestunartillagan
samþ. með atkvæði Sjálfstæðis-
mannsins og kratans, Kristjáns
Sigurðssonar, gegn atkvæði Þ.
Guðmundssonar. Það sem at-
hyglisvert er tun afgreiðslu
þessa máls er afstaða kratans
og sérstaklega þó þegar þess er
gætt, að Kristján Sigurðsson er
kunnur að því að leita mjög
ráða hjá foringjum floklks síns
og hlýða þeim.
Fer að ýinna
Bjarni Benediktsson utanrík-
isráðherra er nú í þann veginn
að leggja af stað áleiðis til
Bandaríkjanna, þar sem hann
mun eiga að gefa endanleg
svör við kröfum Bandaríkja-
stjórnar varðandi þátttöku ís-
lands í styrjaldarundirbúningi
Bandaríkjanna og leppriílkja
þeirra í Evrópu. Ekkert hefur
þó verið tilkynnt enn opinber-
lega um ferðalag Bjarna og
erindi hans, enda missti hann
sem kunnugt er algerlega málið
á stríðsbandalagsfundinum í
London í maí sl. svo að vart
hefir dregizt orð úr honum sáð-
an, þegar frá er skilin langloka
sú varðandi viðslkipti við Aust-
ur-Þýzkaland, sem lesin var í
útvarpið í gærkvöldi.
Eins og kunnugt er, hafa
komið fram hér á landi raddir
um, að auk þess að leyfa
Bandaríkjunum að hafa her-
stöðvar hér á landi, eigi Islend-
ingar að koma upp innlendum
her. Hafa sum æstustu málgögn
landráðalýðs Bandarílkjanna, s.
s. Mánudagsblaðið, Landvörn
og Vísir, tæpt óspart á þessu
undanfarið. Bendir það til þess,
að Bandaríkjastjórn hafi lagt
kröfur um slikt fyrir helztu
leppa sína hér.
Eins og áður er sagt, er utan
ríkisráðh. Atlanzhafsbandalags
rikjanna ætlað að gefa endan-
leg svör við hervæðingarkröfum
Bandaríkjastjómar á þessum
Siglfirzk björgunarsveit heiðruð
Eins og marga relkur minni'
til, strandaði færeyskt skip,
„Havfrugvin“, frá Vestman-
havn, við Almenningsnöf í okt.
í fyrrahaust. Fór slysavarnar-
sveit héðan frá Siglufirði á
strandstaðinn og tókst, þrátt
fyrir mjög erfiðar aðstæður að
bjarga allri áhöfninni, 18
manns.
Föroya Vanlukkutrygging á-
kvað í þaklklætisskyni að sýna
í verki hvers það metur þessa
björgun ,og sendi til íslands
sillfurskjöld áletraðan og 5000
færeyskar krónur í peningum.
Afhenti sendiherra Dana á Is-
landi, frú Bodil Begtrup, þess-
ar gjafir við hátíðlega athöfn
í sendiherrabústað Dana í R.vík
s. 1. laugardag. Var þar við-
staddur Þórarinn Dúason, for-
maður Slysavarnardeildarinnar
hér, og Sveinn Ásmundsson,
sem var fyririiði íbjöigimarsveit
arinnar, ennfremur stjórn Slysa
varnarfélags íslands, formaður
Má ef til vill nokkuð af þessu
marka heilindi kratanna í yfir-
standandi sjómannadeilu í garð
togarasjómanna, sem þeir þó
segjast bera mjög fyrir brjósti.
Á karfaveiðunum eru aðeins
14 til 16 hásetar, en mörgum
sinnum ifleiri menn hafa sótt
um pláss á Elliða en því nem-
ur. Sýnir það, að nógir menn
eru hér, þó annar togari feng-
izt til bæjarins, og er vonandi,
að þíið takizt innan slkamms,
þvi ekki eru atvinnuhorfurnar
í bænum svo glæsilegar.
húsbœndurna
fundi. Mun þvi að líkindum
bráðlega fást úr því slkorið, hve
miklar ifórnir Islendingum er
ætlað að leggja fram í þágu
hins bandaríska striðsundirbún
ings.
Á R B Ú K
Sjómanna -og gestaheimilis
Siglufjarðar 1949 hefur borizt
blaðinu.
1 árbókinni eru upplýsingar
um starfstíma Sjómannaheimil-
isins s. 1. ár, gestafjölda, bað-
gestafjölda, fjárframlög ein-
staklinga, ríkis og Sigluf jarðar-
kaupstaðar og Stórstúku Is-
lands.
Gestaf jöldi varð 16.383 og er
það nokkru minna en árið á
undan.
Þá er í bókinni ritgerð eftir
séra Óskar J. Þorláksson er
nefnist Tiu ára starf. Er þar
rekin starfsferill heimilisins í
þau tíu ár, sem það hefur starf
að. Frá upphaifi hefur stjórn
Sjómannaheimilisins verið skip-
uð eftirtöldum mönnum: Pétri
Björnssyni, kaupm., Andrési
BDafliðasyni, forstj., og séra
Óskari J. Þorlálkssyni. Auk þess
ara marrna átti fulltrúi bæjar-
stj. Siglufjarðar sæti í stj. tvö
fyrstu árin.
Munið happdrætti Þjóðviljans.
Færeyingafélagsins í Reykjavílk
og fréttamenn blaða og út-
varps. Var silfurskjöldurinn af-
hentur Slysavarnarfélagi Is-
lands, en peningunum ska'L skipt
á milli björgunarmannanna.
Tveggjakrónu-
„sigurinn‘1
★ Síðan Alþýðusambands-
stjórn vann tveggja króna
sigurinn í viðskiptum sín-
um við ríkisstjórnina, hef-
ur hin síðarnefnda farið
liamförum við „viðreisn-
ina“. Líður nú varla
svo dagur, að ekki séu
auglýstar nýjar hækkanir
á nauðsynjiun. H,ér fer á
eítir skrá yfir nokkrar
heiztu hækkanirnar, sem
dirnið hafa yfir síðan ríkis-
stjórnin og Alþýðusam-
bandsstjórnin gerðu samn-
ingimi fræga: I
Mjóllt .... kr. 0,42 pr. 1.
Rjómi ..... — 3,80— I. ji
Skyr ...... — 0,60 — kg. 1
Smjör, ósk. — 8,00------1
Smjör, sk... — 6,10-----J
Bögglasmjör — 6,30----
Mj.ost. 45% — 2,25----
Mysuostur .. — 1,65----
Nýmj.duft .. — 2,25----
Kaffi ..... — 0,45-----
Kaffibætir .. — 0,30----
Blaufsápa — 0,20----
Smjörlíki .... — 0,10---
Auk þessara hækkana eru
hækkanir á fiski yfirvof-
andi. — Er fiskhækkunin
þegar komin til framkv.
í Reykjavík og e.t.v. víðar,
en tilkynning um liana
mim ekki hafa borizt
liingað enn.
★ Þá liefur bæjarstjórnar
íhaldið í Reykjavík gripið
tækifærið til að hefja sína
prívatviðreisn þar. Hefur
rafmagn verið liækkað um
48—50%, og hitaveitu- J
vatnið, sem sprettur úr l
jörðinni í Mosfellssveitinni |
hefur verið hækkað um J
55%, „vegna gengislækk- J
unarinnar"! Nemur þessi |
prívatskattlagning Reykja- |
víkuríhaldsins 12—1300 J
krónum árlega á meðal- )
heimili. Er óttast, að þetta J
fordæmi muni leiða til raf- J
magnshækkana víðar á J
landinu.
★ Þá hefiu* nýlega verið
auglýst verðhækkun á
gúmmískófatnaði, kjöt-
Í.Vinnsluvörum o.fl. innlend-
um iðnaðarvörum. — Verð
hækkanir vegna hækkaðr-
ar álagningar verzlana eru
smám saman að koma til |
framkvæmda.
★ Haustverð á kjöti og ;
garðmat hefur enn ekki /
verið auglýst, en eftir 7
mjólkurhækkuninni. . að
dæma er varla hægt að
!gera sér vonir mn, að þess-
ar vörur hækki um minna
en 15—20%.