Mjölnir - 13.09.1950, Blaðsíða 2

MJÖLNIR
f ’
— VIKUBLAÐ —
Útgefandi: SÓSÍALISTAFÉLAG SiGLUFJARÐAR
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Sigui'ðsson
Blaðið kemur út alla miðvikudaga
Askriftargjald kr. 20,00 árg. — Afgreiðsla Suðurgötu 10.
Símar 194 og 210
Siglufjarðarprentsmiðja h/f.
Af hverju gerið þið ekki verkfall?
Alþýðublaðið hælist nú um daglega yfir tveggjakrónusvikum
Alþýðusambandsstjórnarinnar. Dag eftir dag flytur þetta auð-
virðilega skeinisblað yfirstéttarinnar, hólgreinar um Oelga verk-
fállsbrjót Hannesson og félaga hans, og ifagnaðarrollur yfir þeim
mikla sigri ,,einhverjum þeim mesta, sem verkalýðssamtökin hafi
nokkumtíma unnið,“ er unnizt hafi með tveggjakrónusamningn-
um. Jafnframt froðufellir það yfir vanþakklæti og vonzku „komm
únista“ sem ekki vilji falla fram og lofsyngja krataforustuna
íyrir svikin. Bendir blaðið hlalkkandi á, að ,,kommúnistar“ hafi
framlengt samninga í þeim félögum, sem þeir ráða yfir, og spyr
síðan: Hversvegna framlengdu kommúnistar samninga í þeim
félögum, sem þeir ráða yfir? Af hverju gera þeir bara elkki verk-
fall sjálfir, fyrst þeir eru óánægðir?
Þessi spuming kratamálgagnsins er sígilt dæmi um fram-
komu svikara, sem svíkst aftan að samherja sínum og segir,
eftir að hafa stungið rýtingi i bak honum: Nú skaltu berjast
ef þú getur. í 1 ],.! / 1 ' 1 j ii
Árið 1947 fóru fram harðvítugar kjaradeilur. Krataforustan
var þá eins og nú í þjónusfcu atvinnurekenda og tókst að ná
verulegum árangri með sundmngarstarfsemi sinni. En samein-
ingarmenn réðu þá í Alþýðusambandinu og með atfylgi þess
tókst verlkalýðnum að knýja fram miklar kjarabætur. En vegna
sundmngarinnar, sem þáverandi stjórnarflokkum tókst að efna
til, munaði vart meira en hársbreidd að deilan tápaðist ekki. —
Aðstaða til að Iknýja fram Ikjarabætur var lílka miklum mun betri
en nú. Meirihluti verkalýðsins hafði búið við sæmileg kjör. árin
á undan og gat auðveldlega háð langt verkfall, og atvinna var
yfirleitt næg.
Nú er aðstaðan allt önnur. Verkalýðurinn hefur búið við
sultarkjör undanfarið. Atvinnuleysi hefur verið tilfinnanlegt víða
á landinu í sumar, og fer vaxandi. Alþýðusambandið er í höndum
svikara. Enginn efi er á því, að ef hin róttælku félög hefðu farið
út í deilu eftir að Alþýðusambandsstjórnin ,,knúði“ fram túkall-
inn, hefði Alþýðusambandinu verið beitt gegn þeim, og þau félög,
sem kratarnir hafa meirihluta í, verið látin skerast úr leik. Þar
að auki hefðu afturhaldsflokkarnir þrír beitt öllum blaðakosti
sínum og áhrifum til sundrungarstarfsemi, og þrátt fyrir það,
að þeir hafa margsinnis blekkt og svikið fylgismenn sína, er
lítill efi á því, að margir hefðu iátið blekkjast einu sinni enn.
Við þessi skilyrði treystu ,,kommúnistar“ sér eklki til að
fara út í harðvítugar deilur. Vinnudeilur við slík skilyrði eru ekki
líklegar til mikils árangurs, jafnvel meiri líkur til þess að þær
tapist. Slílkt væri æfintýramennska en ekki raunhæf .kjarabarátta.
Og ,,kommúnistar“ eru ekki æfintýramenn, heldur raunhæfir
baráttumenn. Það er svarið við spurningu Alþýðublaðsins.
Þó skyldi krataforustan og húsbændur hennar, atv.rékendur,
sem nú hælast um yfir svikasamningnum, treysta því varlega
að verkalýðurinn hafi algerlega lagt árar 1 bát og treysti sér e'kki
út í kjarabaráttu framar. Han-n mun vissulega halda baráttunni
áfram síðar. En hann þarf að ljúlka öðru verkefni áður. Hann þarf
að gera upp við svikarana í sínum eigin röðum og taka yfir-
stjórn heildarsamtakanna í sínar eigin hendur.

lilkynniig
nr. 38/1950 frá verðlagsstjóra
Ríkisstjórnin hefur ákveðið nýtt hámarksvérð á skömmtuðu
smjöri, sem hér segir:
1 heildsölu ................ Ikr. 29,70 pr. kg.
1 smásölu .................. — 31,50 pr. kg.
Reykjavík, 7. sept. 1950,
VERÐLAGSSTJÓRINN
★ Mjólkin hækkar — brenni-
vinið lækkar. — ,,Viðreisn“
Bjarna Ben. og Eysteins Jóns-
sonar hefur nú borið þann á-
vöxt með fleirum, að mjólkur-
l'itirinn hefur hækkað úr kr.
2,15 í kr. 2,57. Engum er mjólk
in jafn nauðsynleg og börnum,
og þetta „viðreisnar“-bragð er
því ætlað þeim alveg sérstak-
lega.
Nýlega lækkaði brennivíns-
flaskan 1 verði um kr. 10,00.,
Hvort hér er um að ræða ein-
hverja „viðreisn" á móti mjólk-
urhækkuninni frá ríkisstjórnar-
innar hendi, slkal ósagt látið,
— en margar aðgerðir hennar
gagnvart þjóðinni eru ekki eðlis
óskyldar því að barnamjólkin
væri drýgð með Ibrennivíni.
★ Rigning og holræsi. — Und-
anafrið hefur verið mikil rign-
ingatið hér í bænum. Þá heíur
reynt á holræsakerfið og ekki
verður hjá því komizt að segja
að því er víða mjög ábótavant.
Víða eru holræsin stífluð svo
lælkirnir rífa sundur vegina. —
Sumsstaðar eru niðurföllin til
einskis vegna þess að það hall-
ar frá þeim, o.s.frv. Þetta verð-
ur að laga sem f'yrst og hafa
betra eftirlit með þessu fram-
vegis.
"k Atvinmileysi. — I vikunni
sem leið, var tryggmgat'imabil-
ið á enda, og var þá sagt upp
vinnu flestum eða öllum verka-
mönnum, sem verið höfðu á
tryggingu hjá síldarverksmiðjr
um og söltunarstöðvum. Mimu
þrjú til fjögur hundruð manns
hafa misst atvinnuna að mestu
eða öllu leyti, því eklki mun
vera um að ræða nema hlaupa-
vinnu hjá öllum þorra verka-
manna.
Þetta sumar hefur orðið afla-
rýrara en undanfarin sumur og
þóttu þau þó léleg. Hefur fylgst
að rýr og minnkandi atvinna
og síhækkandi verðlag, og sú
„viðreisn", sem valdhafar lands
ins töldu að verða myndi eftir
gengislækkunina, hefur öl farið
í öfuga átt við það, sem fólik
hefur hingað til skilið með því
hugtaki.
Afurðir landsmanna liggja
óseldar og skipta þau verðmæti
milljóum króna, sem þannig er
smátt og smátt sóað. Gjaldeyr-
isskortur kreppir æ meir að
öllu athafnalifi landsmanna, allt
dregst saman og atvinnuleysi
og fátækt halda innreið sína.
★ Hér í bænum er ástandið
e.t.v. ískyggilegra en í öðrum
byggðarlögum. Hér hefur enn
eitt sumar verið treyst á síld-
ina og allt atvinnulíf verið mið-
að við hana. Það er því ekki
sjáanlegt annað, en skuggi al-
gers atvinnuleysis leggist yfir
bæinn, — nema nú þegar takist
að hef ja hér vinnu, t. d. við
Innri-höfnina ,eða önnur álika
mannviriki. Þá er mikið rætt
um það manna á meðal, að fá
þurfi hingað góða mótorbáta
til að stunda linufiskirí í vetur.
En þá blasir við hin ömurlega
mynd: beituleysi og vöntun á
fiskverkunarstöðvum. Eftir þv'í
sem ég hef heyrt hjá þátseig-
anda hér, þá mun engin beitu-
síld vera til, nema hvað einn
bátur mun hafa tryggt sér
beitu. Nú er það vitað, að tals-
vert heifur verið fryst af síld
til beitu en hún verið seld úr
ibænum, m.a. til Færeyinga.
'Þetta er ekki vanzalaust.
Haust eftir haust kemur það
fyrir að skortur verður á beitu
sínd, — og nú, þegar fjöldi
manns hyggst hafa róðra sér
til lífsframfæris, þá fæst engin
beita.
Fyrir þá, sem kornast Ikynnu
yfir ibeitu og gætu hafið róðra,
er afsetning aflans mikið vanda
mál. Heyrzt hefur, að í ráði sé
að koma upp fiskverkunarstöð
í sambandi við fiskþurrkunar-
hús það, sem hlutafélag ætlar
að koma á tfót. Hlutafélag þetta
er stofnað að tilhlutan bæjar-
stjórnar, en annars hefur lítið
frá henni heyrst varðandi at-
vinmunálin í haust. Hinir at-
vinnulausu verlkamenn horfa
spurnaraugum til hennar, hvað
hún ætlist fyrir, hvort þeir
muni verða neyddir til að yfir-
gefa heimili s'ín nú þegar, til
að fara í atvinnuleit. Hér þarf
skjiótfa aðgerða við.
iSé ætlunin að fá hingað ibáta,
þarf að gera það sem fyrst og
tryggja þeim áhafnir. Annars
getur svo farið að þeir menn,
sem helzt fengjust til sjóróðra,
yrðu tfarnir suður í leit að at-
vinnu. ,
Atviimumálin verður að taka
föstrnn tökum og úrræði að
finmast sem fyrst.
★ Hjónaefni. Nýlega opinber-
uðu trúlofun sína Guðný Frið-
finnsdóttir verzlunarmær og
Haukur Kristjánsson verka-
maður.
★ Kjötbúðin auglýsir í blaðinu
i dag ,að hún muni í haust
selja sláturafurðir, o° á að
leggja ifram pantanir fyrir 20.
þ. m. Sjálfsagt vilja margir
kaupa 'kjöt, slátur o.þh. í haust,
þó þeir verði ef!!aust færri en
undanfarin haust. En menn
eiga erfitt með að ákveða hve
mikið þeir vilja kaupa ,og hvað
menn vilja kaupa, meðan vör-
urnar eru óverðlagðar. Mér
finnst að kjötbúðin ætti að
framlengja frestinn til að panta
sláturafurðir þangað til endan-
legt haustverð hefur verið á-
kveðið.
HAPPDRÆTTISMIÐAR
ÞJÓÐVILJANS
fást í Suðurgötu 10.
Tilkynning
nr. 35/1950 frá verðlagsstjóra
Innflutnings- og gjaldeyrisdeild Fjárhagsráðs hefur ákveðið
nýtt hámarksverð á eftirtöldum vörutegundum:
Brennt og malað kaffi, pr. kg.: ‘
Heilsöluverð án söluskatts ......... kr. 24,66
Heildsöluverð með söluskatti........ — 25,42
Smásöluverð án söluskatts ......... — 27,88
Smásöluverð með söluskatti ........ — 28,45
Sé kaffi selt ópákkað, skal það vera kr. 0,40 ódýrara kvert kr.
Kaffibætir, pr. kg,:
Heildsöluverð án söluskatts
Heildsöluverð með söluskatti
Smásöluverð án söluskatts ••
Smásöluverð með söluskatti
Blautsápa, pr. kg.: 1
Heildsöluverð án söluskatts ........ kr. 4,33
Heildsöluverð með söluskatti ......... — 4,46
Smásöluverð án söluslkatts ........... — 5,59
Smásöluverð með söluskatti ........... — 5,70
Smjörlíki, pr. kg.: Niðurgreitt Óniðurgreitt
Heildsöluverð án söluskatts.......kr. 3,75 kr. 9,57
Heildsöluverð með söluskatti ..... — 4,05 — 9,87
Smásöluverð án söluskatts ........ — 4,61 — 10,44
Smásöluverð með söluslkatti ..... —4,70 — 10,65
Reykjavík, 2. sept. 1950,
VERÐLAGSSTJÓRINN
Advörun
Að gefnu tilefni skal athygli vakin á því, að óheimilt er að
byggja eða flytja skúra án leyfis byggingarnefndar.
Þeir, sem slíkt gera, án leyfis, eiga það á (hættu að skúrar
þeirra verði tafarlaust rifnir miður eða fluttir burtu á kostnað
eigenda.
1
Siglufirði, 7. sept. 1950.
BÆJARSTJÓRI
kr. 7,28
— 7,50
— 9,12
— 9,30