Mjölnir - 18.10.1950, Blaðsíða 1

31. tölublað. Miðvikudagut 18. okt. 1950. 13. árgangur.
Undirskrifið StokkhóImsávarpið!
Söfnun undirskrifta undir Stokkhó’msávarpið verður lialdið
áfram nolskurn tíma enn, eða fram uadir II. heimsfriðarþragið,
sem háð verður í London 13.—19. nóvember næstkomandi.
Hér á íslandi er fyrir alllöngu
hafin undirskriftasöfnun undir
StokkhóLmsávarpið, og höfðu
hinn 10. sept. safnast um 6000
undirskriftir alls. Er það alltof
lítið ,og verður nú hafið nýtt
átak. Hér á Siglufirði hefur lít-
ið verið unnið að undirskrifta-
söfnun fram til þessa, en nú
hafa allmargir menn hér byrjað
söfnun.
nu, eda framfærslustyrké
j .1
Bæjarstjórn Siglufjarðar verður að leysa at-
vinnuvandamál bæjarins, þar sem sýnt er, að
einstaklingsframtakið gerir það eltki
Daglega hækkar verðlag allra
nauðsynjavara, 1 dag er það
hveiti, í gær var það kaffi, sem
hækkaði í verði, einn daginn
hækkar mjólkin, annan daginn
kjötið og svo má halda upp-
talningunni áfram. Svo er kom-
ið, að verkamaður með 2 til 3
börn verður að neita sér um
margt nauðsynlegt, þó hann
hafi vinnu hvern virkan dag
árið um kring. En það er síður
en svo, að verkamenn hafi
vinnu alla daga. í flestum þorp-
um landsins er ástandið þannig,
að fjöldi manna hefur aðeins
vinnu 6—8 mánuði, og margir
minna. Afleiðingamar af þessu
eru augljósar hverjum manni,
vaxandi fátækt og vöntun.
Hér á Siglufirði er töluvert
atvinnuleysi. Ekkert er að gera
hjá ríkisverksmiðjunum, nema
vinnan við karfaafla Elliða. —
BRÉF:
Hver vill hjálpa?
„Herra ritstjóri!
Mig langar til að biðja fyrir
örfáar línur í blaði yðar.
Ung stúlka hér í bæ, sem
varð fyrir slysi 1 smnar, og er
nýkomin úr sjúkrahúslegu, var
það fjárhagslega illa stödd, að
geta eigi staðið í skilum við
tryggingar og sjúkrasamlag, og
fékk því engan stuðning þess-
ara stofnana í fjárfrekiim veik-
indum s'inum. Það er því til-
gangur minn með iínum þess-
um, að fara þess á leit við
bæjarbúa, að þeir hlaupi undir
bagga með stúlku þessari og
rétti henni hjálpandi hönd með
nokkrum fjárhagslegum stuðn-
ingi.
‘Ég veit að margur hefur úr
iitlu að má á iþessum tímiun, en
þeir standa þó betur að vígi,
sem heilsuna hafa, og margt
smátt myndar eitt stórt. Islend-
ingar hafa ætið brugðist vel við
þegar einhver er hjálpar þurfi
og munu Siglfirðingar ekki hafa
neina sérstöðu á því sviði. Von-
ast ég því til að bæjarbúar
bregðist af drenglund við þess-
ari málaleitan.
Með þökk fyrir birtinguna.
Bæjarbúi.“
(Blaðinu þykir rétt að veita
þessari málaleitan stuðning og
mun afgreiðslan veita framlög-
um móttöku).
Nokkrir bátar stunda sjó, þá
sjaldan að veður leyfir, en afl-
inn er tregur og fiskverðið svo
lágt, að lítið og ekkert er upp
úr því að hafa. Það er sýnilegt,
að einstaklingsframtakið leysir
eitki atvinnuvandamálið hér á
Siglufirði, þar verður bæjarfé-
lagið sjálft að koma til. Og
ráði ibæjarfélagið ekki einhverja
bót á atvinnuieysinu, neyðast
óhjákvæmiiega tugir fjölskyldu
manna til að leita á náðir bæj-
arfélagsins með framfærslu-
styrk. Menn, sem eru andvígir
öllum bæjarrekstri og afskipt-
um bæjarins af atvinnumálum,
ættu að athuga það, að eins og
nú er Ikomið málum hér á Siglu-
firði, kemst bærinn enganveg-
inn undan þeirri skyldu að bæta
úr mesta atvinnuleysinu. Það
er að vísu rétt, að fjárhagur
bæjarins er ömurlegur eftir hin
slæmu veiðileysisár undanfarið
og happasnauðu forustu Al-
þýðuflokksins. En öðru bölinu,
hinu síðar talda, er nú þegar
aflétt og það gerir strax! málið
auðveldara. Bæjarstjórnin hef-
ur ýmsar tilraunir gert til að
bæta úr atvinnuleysinu í vetur,
hún hefur tryggt þeim sem
vilja stunda róðra, beitu, salt
og húspláss. Hið al'ltof lága
verð á fiskimmi er vandamál,
sem ibæjarstjóm ekki ræður við.
Þá hefur bæjarstjórn gert ítrek
aðar tilraunir til að fá tunnu-
verksm. starfrækta og er áfram
unnið að því máli. Bæjarstjóm
hefur skorað á ríkisverksmiðj-
urnar að útvega fleiri togara
til að leggja hér upp karfa. —
Þetta hefur ekki borið árangur
ennþá, en ekki er þó útséð mn
það mál. Vestmannaeyjatogar-
arnir eru hvomgur á veiðum,
en em ekki í banni. Þegar til-
raunir SR til að fá þá á veiðar,
virtust ekki ætla að bera ár-
angur, flutti Jón Kjartansson,
bæjarstjóri, tillögu um, að
stjórn SR athugaði hvort tog-
aramir fengjust leigðir til
karfaveiða og með hvaða kjör-
um. Þessi tillaga var studd af
Þ. Guðmundssyni en hefur ekki
fengizt samþykkt ennþá.
Austfjarðatogararnir em
allir þrír á ikarfaveiðxun og em
hvergi samningsbundnir með
afla sinn. Hafa þeir landað aðal
lega á Hjalteyri hjá Kveldúlfi.
Ekki hafa ríkisverksmiðjurnar
ennþá getað fengið þessa tog-
ara til að landa hér, en það
verður áfram unnið að því máli,
en það mun hingað til hafa
strandað á því, að r'íkisverk-
smiðjurnar hafa ekki viljað
greiða eins hátt verð fyrir ikarf-
ann og Kveldúlfur.
Bæjarstjómin hefur beitt sér
fyrir því, að hraðfrystihúsið
Hrímnir tæki karfa til fryst-
ingar. Hafa verið gerðar tvær
tilraunir með frystingu karfa
og virðist það gefast vel, og nú
tók Hrímnir 50 tonn til fryst-
ingar. Sá böggull fylgir þó
skammrifi, að bæjarútgerðin
verður að gefa Hrímni 10 aura
af köói eða 100 krónur á tonn
til þess að frysta kdrfann, seÞ
ur honum karfann fyrir 100
krónur minna tonnið en hægt
var að selja ' hann fyrir til
Ólaf sfjarðar í liraðfrystihús
þar. Þó leitt sé til þess að.vita,
að bæjarútgerðin skuli þurfa að1
greiða þannig til þessarar fryst-
Hinn 3Ö. f.ih. andaðist hér 'í
Siglufirði 'Baldvin Þorsteinsson
fyrverandi skipstjóri. Baldvin
var fæddur 7., okt. 187p : að
Stóra-Hámundarstöðum á Ár-
skógsströnd. Foreldrar hans
vom þau Margi’éfc Stefánsdótt-
ir og Þorstei®OÍÞc&>yaldsson,
sem var þe^fe^!l('Jagkarlafbi:-
maður og uiikjil rdúgngónrmað-
ur. Stóðu aði ^aldMÍnj! rnerkar
ættir-, hér, norðan^nds.; Baldvin
þyf jaði snetpma; að. .stunda sjó-
mennsku, gefek. á stýrimanna-
sfeóla , og;-., lauk í þaðan ágætu
prófi. EjftÍTrþ3Ó iyáí’ - hann, sfeip-
stjóri ,um jfm^rgía.! ára skeið,.
bæði á. hákarlayeiðpm, þorsk-
veiðum og síidyei.ðum..
Mér hafat;.; > -c-tjáð ó.n kiínnugir,
menn, að BúldxÁJkiMtiúJi ihafi
verið mjög ómggn^r^^tjpmari,,
heppinn f iskimaðpi?, ,$g afburða
vinsæll af háseturri
Baldvin heitinn 'var, tvíkyænt
ur. Með fyrri konu. sinni,. Sól-
veigu Stefánsdóttur, eignaðist
hann 10 böm. Sólveigu missti
hann meðan mörg bömin vom
ennþá í ómegð. Nokkm seinna
kvæntist hann á ný Oddnýu
Þorsteinsdóttur, ættaðri úr
Skaftafellssýslu og eignaðist
með henni 3 böm, og lifir hún
mann sinn. Öll böra Baldvins
hafa verið efnileg og ágætlega
vel greind svo sem þau áttu
kyn til.
ingar, þá er þó sá vinningur,
að þetta skapar vinnu i bænum
fyrir tugi þúsunda króna.
Undanfarið hefur nokkur
(Framhald á 4. síðu)
Ellídi
ikom hingað s.I. mánudag með
fullfermi af karfa, eða rúmlega
400 tonn. — Hraðfrystihúsið
Hrímnir tók að þessu sinni inn
50 tonn af karfa til frystingar.
Hefur Elhði þá farið þrjár
veiðiferðir á tæpum mánuði, en
skráð var á skipið 19. sept. —
Óveður hefur torveldað veiðar
að undanfömu.
Afli skipsins þennan tíma
nemur 1070 smálestum. Háseta
ldutur ér 370Ó—3800 krónur í
■ i o,oyo
þessmn þrem veiðiferðum.
ið 1943. Þá var hann orðinn
i. 1 • ■ - ;.1 •.>.,•.> •' .•.{■ jj vi. ‘iju.;»x > ;> u
64 árg og mjög farinnaðheilsu.
,Mér skildist fljótt að hér var
merkur maður, á ferð. Alla æfi
bjó Baldvin heitinn við fátækt.
, Baraahópurinn var stór og veik
indi steðjuðu oftlega að honum .
og fjölskyldu hans, en farar-
efnin oft af skomum skammti.
Aldrei heyrði ég samtr^Bald-
yin kvarta epa barm^.séJ£. Manp
dómúr hans var svo mikill. að
hann lét aldrei „basiið smækka.'
,sig“ frémur en Kblbémn jökia-
Skáld í kvæði Bteíáns. G., Hann .
var h.öfðingja dj'arfurbbg'kunni
að méta menn efth mannkost-
pm, ep eiki verajldlegum auð-
æfum eða völdum. Framkoma
háns öll bar vott um innri
, menntun og andlegt sjálfstæði,
sem hlaut að vekja athygli
þeirra,'sem kynntust honum.
Baldvin heitinn var vel fróð-
ur og minnugur. Hann las mik-
ið og las góðar bækur og naut
þeirra vel, enda var hann ágæt-
lega greindur og glöggur og
hafði aflað sér haldgóðrar
menntunar, þótt lífskjörin væru
oft þröng. Fáa menn hef ég
þekkt, sem vom skemmtilegri
en hann að ræða við í góðu
tómi. Af honum gat maður
alltaif fræðst og alltaf var hann
tilbúinn að fræðast af öðrum.
Baldvin var mjög einlægur
Islenzka friðarnefndin hefur
nú byrjað útgáfu blaðs, sem
ber nafnið Friðarhreyfingin. —
Hefur þetta blað nú borizt hing
að til Siglufjarðar. Er þar m.a.
grein eftir Halldór Kiljan Lax-
ness: „Það sem allir ættu að
geta skrifað undir.“ Segir svo í
niðurlagi hennar: „En hvort
menn telja sig til austurs eða
vesturs, og hvaða skoðanir
sem, memi kunna að liafa á liag
stjörn, um eitt ætti sérlxver
f jölskylda stórborganna að geta
samemast, nema visvitandi
strí^sæsingamenn og þeir sem
ekkí þora imi frjálst höfuð að
strjúka fyrir hótunum þeirra,
að hver sem verður fyrri til að
fyrirskipa að fremja múgmorð
á varnarlausu stórborgarfólki,
konum, börnum og öldungum,
skuli verða lýstur stríðsglæpa-
maður og látinn sæta örlögum
striðsglæpamanns, — án tillits
til hvort hann er austur eða
vestur, rússi eða bandaríkja-
maður, kómmúnisti eða kapital-
isti.“
Blaðið ibirtir ennfremur áskor
un til Islendinga frá 130 þjóð-
kunnum mönnum um að skrifa
undir Stokkhólmsávarpið.
Isíendingum hefur verið gef-
inn kostur á. að senda fimm full
trúa á hið fyrirhugaða friðar-
þing í London í næsta mánuði,
en verkefni þess verður:
að Skipuleggja baráttu fyr-
ir afvopnun, stig af
stigi, undir alþjóðlegu
eftirliti.
bann við liverskonar stríðs-
áróðri í hvaða landi sem
er.
að koma upp um dulbúin
árásarstríð hvar sem
.1 þau eru háð, og for-
dæma erlenda íhlutun í
innanlandsmálum þjóða.
og áhugasamur sósíalisti. I
..þeirra stefnu eygði hann von-
ina um réttlæti og bjartari fram
t'ið fyrir mannkynið, og aldrei
lét hann :á sér standa að leggja
:Sitt. i ióð á . vogarskálina, og
aldrei lét hann blekkjast, enda
hélt hann andlegri heilsu og
fullri skaipskyggni fram til
hinztu stundar.
Það er e.t.v. ekki ástæða til
að hryggjast þótt þreyttur mað
ur öðlist hvíld eftir annasama
og erfiða æfi, en þó hljótum
við allir vinir hans og kunn-
ingjar að sakna hans. Mér að
minnsta kosti finnst nú skarð
fyrir skildi og tómlega eftir en
áður. Allir sem þekktu Baldvin
heitinn munu þakka þá kynn-
ingu, og mikla þakkarskuld á
þjóðfélagið að gjalda þeim, sem
lifað hafa og starfað eins og
hann, þótt sú skuld hafi verið
illa goldin oft og einatt.
Hlöðver Sigurðsson.
f
Minnjngarorð
Eg ikynntist Baldvin fyrst áy-