Mjölnir - 15.11.1950, Page 1

33. tölublað.
Miðvikudagur 15. nóv. 1950.
13. árgangur.
Fær sjúkrahúsbyggingin hér samskon-
• "■
ar styrk og fjórðungssjúkrahús?
AM Jakobsson og þrír aðrir þingmenn flytja frumvarp um að
veittur verði jafnhár styrkur til sjúkrahúsbyggingar hér og
veittur hefur verið til fjórðungssjúkrahúsa.
Áki Jakobsson hefur fyrir
s'kömmu flutt á Alþingi frum-
Næstu verkefní bæjarstjórnar
Stærstu og þýðingarmestu verkefni bæjar-
stjórnar Sigluf jarðar eru að tryggja uppbygg-
ingu Innri-hafnariniiar, og einn hinna nýju
togara til Sigluf jarðar.
Innri-höfnin.
Það vita allir, að það er sjór-
inn, sem Siglfirðingar verða að
byggja fjárhagsafkomu sína á.
Aukinn skipakostur og bætt
hafnarskilyrði er því undir-
staðan undir því, að fólk geti
lifað hér á Siglufirði. Aiiar
bryggjumar sunnan á eyrinni
og undir bökkum, suður úr, eru
meira og minna úr sér gengn-
ar, fúnar og niðurníddar, svo
margar þeirra er ekkert hægt
að gera með. Flestar þessar
bryggjur eru í einstaklingseign
og er þess naumast að vænta,
að eigendur þeirra bygigi þær
upp á næstunni. Það er því
sýnilegt að á næstn tímum verð
ur alvarlegur bryggjuskortur
hér á Siglufirði ef bæjarstjóm
fær ekki aðgert. Hafnamefnd
og bæjarstjóm er fyrir löngu
s’iðan ljóst að hverju stefnir
og þess vegna var hafist handa
um uppbyggingu Innri-hafnar-
hmar. Allmiklu fé hefur þegar
verið varið til þessara framkv.,
en því miður af lítilli fyrir-
hyggju, en við þær framkvæmd
ir igætti happasanuðrar forustu
Gunnars Vagnssonar, fyrrver-
andi bæjarstjóra, of mikið. Fór
um stjórn hans á því máli eins
og flestum öðrum málum er
hann kom nálægt.
Bæjarstjórn er nú að láta
undirbúa framlengingu jámþils
ins vestur úr, og vinna við það
nokkrir menn. Eftir að því
verki er lokið, liggur næst fyrir
að grafa upp rennu frá dýpinu
og vestur í krókinn og byggja
upp eina eða tvær þær vestustu
af hinum fyrirhuguðu bryggj-
um norður úr járnþilinu og
fylla samtímis upp vestasta
hlutann sunnan jámþilsins. —
En þó fyrsti áfanginn við þess
ar miklu framkvæmdir, sem
þarna eru fyrirhugaðar, sé
ekki ráðgerður stærri en þetta,
að grafa upp rennu vestur í
krókinn og fylla upp vestasta
hlutann, ásamt því að byggja
vestustu bryggjuna, þá mun
kostnaðurinn við það nema all-
stórri upphæð. Fyrir hinn fé-
litla hafnarsjóð er Grettistak
að gera það á næsta ári, en
málið er svo aðkallandi að þá
erfiðleika verður að yfir-
stíga, og með spamaði og hag-
sýni, að viðbættum sanngjöm-
um undirtektum Alþingis, ætti
þetta að geta tekizt, ef unnið
er markvisst að málinu af bæj
arstjóm. Það hefur verið sagt
um Siglufjarðarhöfn, að hún
væri f járhagslegt f jöregg Siglu
fjarðar. Vissulega er þetta
rétt, ekkert má því til spara,
tíma, erfiði eða annað, því hér
liggur líf við, fjárhagslegt lif
Siglufjarðar.
Togarinn.
Fyrir nokkm síðan fól bæjar
stjórn bæjarstjóra, forseta
bæjarstjómar og einum manni
kosnum af bæjarstjóm (Þór-
oddi Guðmundssyni) að ræða
nánar við ríkisstjóm um ikaup
á einum hinna nýju togara, og
leitast fyrir um reksturslán til
hans. Fer bæjarstjóm fram á
að ríkið láti bænum í té togar-
ann án útborgunar, útvegi bæn
um að láni andvirði hans. En
um þessa nýju togara er gert
ráð fyrir að kaupendur greiði
út 10% af kaupverðinu, eða ca.
900 þús. kr. Það er því sú upp-
hæð sem farið er fram á að
ríkissjóður láni Siglufjarðar-
kaupstað eða útvegi honum að
láni. Engu skal um það spáð,
hvort ríkisstjómin gerir þetta
eða ekki, en þegar tekið er til-
lit til hvernig ríkisstjóm hefur
hlaupið undir 'bagga með sveit-
arfélögunum, sem hafa orðið
fyrir smávægilegum fjárhagsá-
föllum samanborið við þau áföll
sem Siglufjörður hefur orðið
fyrir síðastliðin aflaleysisár,
þá er þó að vænta, að þessi
hjálp verði veitt.
Elliði hefur verið á karfa-
veiðum imdanfarið eins og
kunnugt er. Veiðamar hafa
gengið vel, skipverjar hafa haft
góðar tekjur, og vinna í landi
við togarann orðið mikið meiri
en búizt var við. Þessi reynsla
hefur sýnt, að kæmi annar tog-
ari til bæjarins, yrði það stór-
kostleg bót á atvinnuleysinu
hér. Það er því engin furða,
þó Siglfirðingar hafi mikinn á-
huga fyrir að fá annan togara
til bæjarins. Það veltur á miklu
hvemig tekst hjá nefnd þeirri,
sem nú er á förum til Reykja-
víkur fyrir Siglfirðinga, til
samninga um þetta mál, og þó
andað hafi iköldu til nefndar-
innar frá vissum mönnum hér
í bænum, þá em það einangrað
ir menn, öðruvísi en fólk er
flest, og beztu óskir flestra
Siglfirðingar um farsæla lausn
erindanna, mun fylgja nefnd-
inni héðan,
Andstaða kratanna
Mál málanna á Siglufirði,
nýr togari og uppbygging innri
hafnarinnar, mættu helzt ekki
verða deilumál. En að hugsa
sér að afgreiða mál í bæjar-
stjóm Siglufjarðar, án þess að
kratamir gera það að deilu-
málum og rógsmálum, er fá-
víslegt. Gildir þar einu þó um
sé að ræða stórkostleg hags-
munamála bæjarbúa og bæjar-
félagsins. Þó slík mál séu sett
í hættu, þá skiptir það engu
fyrir mennina, er hjálpuðu afla
leysinu að til að setja Siglufjörð
á hausinn. Aidrei mimu þeir
viðurkenna mistök sín, og seint.
sjá það að sér, að þeir taki
þátt í viðreisnarstarfinu sem
nú er verið að vinna. Þessu ber
að sjálfspgðu að taka eins og
það er. En togarinn og höfnin
eru Siglfirðingum það mikil al-
vöm- og áhugamál, að vegs-
auki verður það aldrei á Siglu-
firði að leggja stein í götu
þeirra, eins og kratamir hafa
verið að reyna undanfarið með
rógi sínum um bæjarstjómar-
meirihlutann.
Friðarþingið haldið í Varsjá
Varð að liætta við að halda það í Bretlamli vegna ófsókna brezku
kratastjómariimar, sem telur baráttu fyrir friði andstæða
* stefnu sinni og hagsmunum.
Ákveðið hefur verið, að H.
þing heimsfriðarhreyfingar-
iimar verði haldið í höfuðborg
Póllands, en ekki í Sheffield,
eins og ákveðið hafði verið. Er
orsökin sú, að brezka stjómin
hefur neitað mörgum fulltrú-
anna, sem áttu að sitja þingið,
um landvistarleyfi í Bretlandi
þá daga, sem þingið átti að
fara fram. Hefur jafnvel full-
trúum frá löndum, sem hafa
gert samning við brezku stjóm
ina um að þegnar þeirra þurfi
ekki sérstakt landvistarleyfi í
Bretlandi, heldur aðeins gilt
vegabréf, verið bannað að stíga
á brezka grund. Munu aðeins
um 100 af ca. 1900 erlendum
fulltrúiun, sem áttu að sitja
þingið, hafa verið búnir að fá
landvistarleyfi í Bretiandi, er
ákvörðunin um að halda þingið
í Varsjá var tekin.
I síðustu viku kom Skip frá
Frakklandi með hóp fnlltrúa á
friðarþingið. Er skipið ikom í
brezka höfn, var bókstaflega
gerð á það lögregluárás. Urðu
farþegamir að sæta allt að
tveggja tíma yfirheyrzlum, en
að þeim loknum kveðinn upp
sá úrskurður ,að þeim yrði
ekki hleypt á land, þrátt fyrir
það, að flestir þeirra höfðu full
gild vegabréf.
Meðal þeirra, sem meinað
var um brezka landvist, em
mapgir úr hópi frægustu and-
ans manna, sem nú em uppi,
svo sem Frakkamir Joliot-
,Ourie, og Louis Aragon, ítalski
sósíaldemókratinn Nenni, Þjóð-
verjamir Amold Zveig og
Anna Seghers, Rússamir Ilja
Ehrenburg, Alexander Fada-
jeff, Wanda Wassiliewska og
Dmitri Sjostako'wits, Daninn
Mogens Fog, formaður danska
frelsisráðsins á hernámstímum
Þjóðverja, og margir fleiri.
Fleiri auðvaldsríkisstjómir
en brezka kratastjómin hafa
tekið þátt í ofsóknum gegn
fulltrúum á friðarþingið. —
Bandaríkjastjóm hefur neitað
fulltrúum þangað um vegabréf,
og fyrir skömmu vom fulltrúar
frá Suður-Ameríku handteknir
og kyrrsettir á Kúbu, en þeir
ikomu þar við á leiðinni til Bret
lands. Bandaríkjastjóm hefur
gefið þá skýringu á vegabréfa-
banni sínu, að hún telji friðar-
þingið ósamrýmanlegt hags-
munum Bandaríkjanna.
Framkvæmadnefnd friðar-
hreyfingarinnar bauð nýlega
Clement Attlee forsætisráð-
herra Bretlands að sitja friðar
þingið. Svaraði hann með heift
arlegum árásum á friðarhreyf-
inguna í ræðu og riti og með
því að herða á ofsóknum gegn
fulltrúunum á þingið.
Um 500 milljónir manna hafa
undirritað Stokkhólmsávarpið
um bann gegn kjamorkuvopn-
um, og er undirskriftasöfnun
lokið. Eitt aðalverkefni friðar-
þingsins í Varsjá verður að á-
kveða, hvert skuli verða næsta
skrefið í friðarbaráttunni.
varp um heimild handa ríkis-
stjóminni til að veita samskon-
ar styrk til sjúkrahúsbygging-
ar hér í bænum og veittur er til
fjórðungssjúkrahúsa. — Hefur
hann fengið meðflutningsmenn
að fmmvarpinu úr hinum flokk
uninn, þá Finn Jónsson, Gísla
Guðmundsson og Sigurð Bjama
son.
Frumvarpið er rökstutt með
tilv'isun til þess, að fjöldi fóiks
af öllu landinu dvelur hér yfir
sumarmánuðina meðan síld-
veiðin stendur, Qg að skip, sem
stunda síldveiðar eiga yfirleitt
hægast með að koma veikum
mönnum hingað til sjúkrahús-
dvalar. Er það því í rauninni
ekkert einkamál Siglufjarðar,
hvort hér er gott og fullkomið
sjúkrahús eða ekki, og sann-
gjamt, að hærri styrknr verði
veittur til þess en bæjar- og
héraðsssjúkrahúsa, sem ein-
'göngu em sniðin við þarfir við
komandi byggðarlags.
Ríkið leggur lögum sam-
kvæmt fram 40% af stofn-
kostnaði héraðssjúkrahúsa, en
60% af stofnkostaði fjórðungs
sjúkrahúsa.
Aljiýöuhúsið
lagfært
Verkalýðsfélögin munu lialdíí
þar uppi skemmti- og fræðslu-
starfsemi í vetur.
Mikil og gagnger viðgerð
hefur farið fram á samkomu-
húsi verkalýðsfélaganna, Al-
þýðuhúsinu, nú undanfarið. —
Hefur verið sett í það nýtt
gólf, eldhúsið lagfært, byggð
ný bekkjageymsla og fl. þh.
Loks er svo nýlokið við að
mála húsið innan og húsgögn
verið máluð og lökkuð. Er hús-
ið nú eins vistlegt og það igetur
framast orðið.
Verkalýðsfélögin ,Þróttur og
Brynja, eru nú byrjuð á vetrar
starfsemi. Er ætlim þeirra að
halda uppi ódýrri skemmti- og
fræðslustarfsemi fyrir meðlimi
sína í vetur, með fundum einu
sinni til tvisvar í mánuði, jafn-
vel oftar, ef vel gengur. Hafa
þegar verið haldnir tveir slíkir
fundir, og voru þeir ágætlega
sóttir.
Munið happdrætti
Pjóðviljans
Dreglð verður 1. desember
Bezia haþpdrœtti ársins!