Mjölnir - 17.04.1962, Blaðsíða 1

Stjórnarflokkarnir snopp-
unga Siglufjörð
Lækka xitsvar S.R. til bæjarsjóðs um helming með laga-
setningu. Fella breytingartillögu Gunnars Jóhannssonar og
Gísla Guðmúndssonar um leiðréttingu
„inn fór úr góóri otiinnn"
Hugleiðingar um fólksflóttann
frá Siglufirði
í frumvarpi ríkisstjórnarínnar
um landsútsvör er gert ráð fyrir
því, að SíldarverksmiSjur ríkis-
ins, einar allra síldarverksmiðja
á landinu, skuli greiða lands
útsvör, 1% af heildarsölu, og um
leið undanþiggjast aðstöðugjaldi.
3/Í hlutar landsútsvarsins skulu
renna í Jöfnunarsjóð, en ^4 til
sveitarfélagsins, þar sem starf-
semi viðkomandi verksmiðju fer
fram.
Undanfarið hafa S.R. hér greitt
%% af brúttóandvirði seldra af-
urða til bæjarsjóðs Siglufjarðar
Við umræður í Neðri deild
báru þeir Gunnar Jóhannsson og
Gísli Guðmundsson fram breyt-
ingartillögu á þá lund, að S. R.
skuli undanþegnar landsútsvari,
en greiða 1% af heildarsölu til
sveitarfélaganna, þar sem þær eru
reknar. Stjórnarliðið felldi tillög-
una, m.a. greiddi sr. Gunnar
Gíslason atkvæði á móti henni,
en Einar Ingimundarson mann-
aði sig upp í að sitja hjá, ásamt
tveim Framsóknarþingmönnum,
þeim Jóni Skaftasyni og Halldóri
Ásgrímssyni.
I framsöguræðu fyrir tillög-
unni vitnaði Gunnar m.a. í bréf
frá bæjarstjóranum hér, er hann
mun hafa skrifað öllum þingmönn-
um kjördæmisins, þar sem m.a.
er sýnt fram á, að beint tap
Siglufjarðar vegna landsútsvar-
anna muni verða um 350 þús. kr.
á árinu 1962. Þá benti Gunnar á,
hvílíkt óréttlæti það er að láta
útsvar S.R. falla inn í landsút-
svörin, en undanþiggja landsút-
svari allar verksmiðjur í eigu
hlutafélaga og einstaklinga. Þá
henti Gunnar á, að S.R. reka hér
á Siglufirði fimm fyrirtæki, þ.e.
síldarbræðslu, soðkj arnavinnslu,
vélaverkstæði, frystihús og niður-
lagningu, og að bærinn hefur lagt
milljónir á milljónir ofan í að
bæta aðstöðu S.R., í von um að
fá það fé aftur í formi opinberra
gjalda hjá fyrirtækinu, svo sem
venja er. Þá benti hann á, að S.R.
hafa notið forréttindaaöstöðu um
útsvarsgreiðslur, aðeins borgað
af veltu, þegar önnur fyrir-
tæki hafa greitt helmingi til fjór-
falt hærra veltuútsvar. — Væri
því réttlátara að hækka gjald
fyrirtækisins til bæjarsjóðs en að
lækka það um helming, eins og
frumvarpið gerir ráð fyrir.
Með þessari lagasetningu er
verið að fremja einstætt ranglæti
gagnvart Siglufirði, sem ríkis-
stjórnin hefði ekki þorað að
fremja, ef hún vissi ekki, að ráða-
menn bæjarmálanna hér eru litlir
og auðmjúkir karlar, sem alltaf
eru tilbúnir að kyssa á vönd
hennar og afsaka allar hennar
gerðir. — Að vísu munu ráða-
menn bæjarstjórnarmeirihlutans
hafa maldaÖ eitthvað í móinn,
svona til málamynda, af því að
þessar aðfarir hafa vakið gremju
hjá bæjarbúum, sem sjá, að sá
tekjumissir, sem bæjarsjóður
hlýtur af þessu, verður ekki jafn-
aður upp með öðru en hækkun á
útsvörum annarra gjaldenda. —
En alvara fylgir ekki þeim mót-
mælum, frekar en venjulega,
þegar fínu mennirnir í Reykjavík
eiga í hlut.
Blaðinu er ekki kunnugt um,
hvernig á því stendur, að ekki
einu sinni framsóknarþingmenn-
irnir, úr Norðurlandskjördæmi
vestra, sem greiddu þó atkvæði
með tillögu Gunnars og Gísla,
treystust til að vera meðflutn-
ingsmenn hennar, en eftir því
mun hafa verið leitaö, að allir
þingmenn kjördæmisins hefðu
samstöðu um það.
í sambandi við afstöðu stjórn-
arflokkanna í þessu máli vakna
spurningar um samanburð:
Hvað mundu Akureyringar
segja við því, ef stærsti atvinnu-
rekandinn þar, KEA, yrði með
lögum undanþeginn bæjarút-
svari?
Hvað mundu Vestmannaeying-
ar segja við því, ef stærstu og af-
kastamestu frystihúsin þar yrðu
undanþegin útsvari til hæjar-
sjóðs?
Hvað myndu Reykvíkingar
segja við því, ef meira en helm-
Framhald á 3. síðu.
Fyrirmyndor storfráslo
- eða hvoð!
Hraðfrystihús S.R. mun vera í
sæmilegu meðallagi hvað tækni-
búnað og ýmis vinnuskilyrði
snertir, og afkastageta þess mun
í samræmi við það. Því furðulegra
er það, að svo virðist, sem stjórn-
endum þessa frystihúss sé það
lítið kappsmál ,að það geti starf-
að af nokkrum krafti. í vetur er
því líkast sem starfræksla þess
sé meira til að sýnast en að um
alvarlegt atvinnufyrirtæki sé að
ræða. Þegar öll hraðfrystihús
landsins keppast um að tryggja
sér báta og skip til hráefnisöfl-
unar, þá lætur þetta hús sér
nægja einn lítinn mótorbát og
fáeinar trillur, sem enga mögu-
leika hafa til sjósóknar að vetri
til. Mótorbáturinn fiskaði með
afbrigðum vel á haustvertíð og
má ætla, að svo hefði líka orðið
hjá þeim fleiri bátum, sem héðan
hefðu róið.
En þetta ríkisrekna frystihús,
sem reist er þó fyrst og fremst til
atvinnuaukningar hér í bænum,
er rekið með þeim vesældar og
aumingjaskap, að fá dæmi munu
Þegar rætt er um fólksflóttann
úr bænum við talsmenn meiri-
hlutaflokkanna í bæjarstjórn
Siglufjarðar, svara þeir oftast á
þessa leið: „Allt þetta tal um að
fólk flýi bæinn vegna athafna-
leysis og þröngsýni bæjarmála-
forustunnar í atvinnumálum bæj-
arins, er tómt slúður og áróður.
Margir af þeim mönnum, sem
flutt hafa héðan, hafa farið úr
góðri, fastri atvinnu, í lítið eða
ekkert betra starf annars staðar.“
Þar með er máliö afgreitt, þar
með á að vera sannað, að at-
hafnadeyfðin sé ekki orsök fólks-
flóttans.
Það er fróölegt að reyna að
setja sig í spor hins almenna
borgara, sem virðir fyrir sér á-
standið og framtíðarhorfurnar.
Að hvaða niöurstööu kemst
dugmikll og kappsamur sjómað-
ur, sem dreymir um að koma hér
upp útgerð? Hann hefur kannske
brotizt í að koma sér upp bát-
horni, og hefur hug á að útvega
sér síðar stærri farkost og koma
sér upp aðstöðu fyrir útgerð sína
í landi. Jú, hann er hornreka í
hinni stóru höfn bæjarins með
bát sinn, og vilji hann koma upp
aðstöðu í landi, er honum sagt,
að hvergi sé pláss fyrir slíkt; í
bezta falli er honum vísað á ösku-
haugana. Líklegast af öllu er þó,
að hann fái aðeins háðsglott, eft-
irtölur og tortryggni hjá þeim,
sem mestu ráða. Hann kemst því
fljótlega að þeirri niðurstöðu, að
bezt sé að forða sér til annarra
staða, þar sem athafnasamir og
kappgjarnir sjómenn eru taldir
slíkir landstólpar, að sveitarfélög-
in leggja heiður sinn og metnað
í það, að greiða fyrir þeim á all-
an hátt.
Hugsum okkur svo ungan iðn-
aðarmann, sem er nýbúinn að
Ijúka hér iðnámi og hefur hug á
að vinna sig upp í starfsgrein
sinni. Eftir örstutta athugun hlýt-
ur hann að komast að þeirri nið-
urstöðu, að hér sé engin framtíð
um slíkt. Það er næsta furðulegt,
að verkafólk, sem á margra kosta
völ um atvinnu í verstöðvum
annars staðar, skuli geta hangiö
yfir þessum atvinnupýringi. Svo
undarlegt sem það er, þá er engu
líkara en sigurjónskan hafi hel-
tekið ráðamenn þessa fyrirtækis,
sem sé að þess sé gætt í fyllsta
máta, að ekki verði um aukningu
eða útþennslu í rekstri að ræða,
heldur samdrátt, fækkun og
smækkun.
fyrir sig. AS óbreyttu ástandi
geti hann e. t. v. veriÖ orðinn
meistari með 2—3 menn í vinnu
eftir 1—2 áratugi, ef brottflutn-
ingur eða dauösföll höggva skarð
í þann hóp starfsbræða hans, sem
er hér nú. Eins og sakir standa,
(Framhald á 2. síða.)
GUNNAR
JÓHANNSSON
kjörinn heiðursfélagi
Verkamannafél. Þróftar
Á aðalfundi V erkamannafé-
lagsins Þróttar í jan. s.l. var
Gunnar Jóhannsson kjörinn heið-
ursfélagi verkamannafélagsins í
virðingar- og þakklœtisskyni fyrir
allt hans fórnfúsa og mikla starf
í þágu verkamannasamtakanna á
Siglufirði í um það bil 40 ára
skeið.
í stuttu ávarpi, sem Gunnar
flutti á fundinum af þessu tilefni,
gerði hann ráð fyrir að koma
norður þegar árshátíð félagsins
yrði haldin og óskaði eftir að
mega þar veita viðtöku því heið-
ursskjali, sem útbúið hafði verið
til að afhenda honum.
Árshátíð Þróttar og Brynju var
haldin 24. marz s.l.
Af óviðráðanlegum ástœðum
gat Gunnar ekki verið þar við-
staddur, en samkomunni barst
heillaskeyti frá þeim hjónum
Gunnari og Steinþóru.
Varaformaður félagsins, Oskar
Garibaldason, tilkynnti þar, að
aðalfundur Þróttar hefði kjörið
Gunnar Jóhannsson heiðursfélaga
Þróttar. Minntist hann Gunnars
með nokkrum orðum, starfs
lians og baráttu með siglfirzkum
verkalýðssamtökum, og las síðan
upp það, sem skrautritað var á
heiðursskjalið og bað Arnór Sig-
urðsson að veita því viðtöku fyrir
hönd Gunnars Jóhannssonar.