Mjölnir - 05.04.1966, Blaðsíða 3

Guðjón Þórarinsson
Sigurmon Hartmannsson, Kolkuósi:
Skipalogs-« mennmaarmdl
Hinn 13. febrúar sl. andaðist
Guðjón Þórarinsson verkamaS-
ur, HlíSarveg 31 hér í bæ. MeS
GuSjóni er horfinn af sviSinu
einn af mætustu mönnum þessa
bæjar, maSur, sem gekk heil-
steyptur aS hverju því, sem hann
tók sér fyrir hendur og mátti í
engu vamm sitt vita.
GuSjón var fæddur aS Enni á
HöfSaströnd 31. janúar 1880 og
var því orSinn fullra 86 ára er
hann lézt. Frá önn sveitalífsins
flutti hann hingaS til SiglufjarS-
ar áriS 1925. Hér byggSi hann
sér hús, sem nefnt var Enni eftir
æskuheimili hans í SkagafirSi.
GuSjón í Enni, en svo var
hann jafnan kallaSur, naut sér-
stakrar virSingar meSal sam-
starfsmanna sinna og hvar sem
hann fór. Olli því glaSværS hans
og greind, og einnig sá hæfileiki
hans aS geta látiS fjúka í bundnu
máli, ef svo bar undir.
Eitt fyrirtæki hér, Síldarverk-
smiSur ríkisins, naut starfskrafta
þessa mæta starfsmanns mestalla
tíS hans hér. Allt frá því aS bygg-
ing fyrstu verksmiSj unnar hófst
og þar til elli kerling lagSi verk-
bann á hinn starfsama öldung
fyrir fáum árum, naut fyrirtæk-
iS fumlausra handtaka þessa
trausta verkamanns. Hinsvegar
mátti sjá, er nágrannarnir gengu
framhjá Enni, eftir aS GuSjón
hætti störfum hjá verksmiSjun-
um, aS enn þráaSist hann viS
og átti í nokkrum brösum viS
Elli kerlingu. í garSinum viS
Enni var starfaS, lagfært, eldi-
viSur klofinn, dútlaS viS garS-
rækt og fleira, og alltaf var and-
inn hress, ef gamli maSurinn var
tekinn tali.
Lít-ill afli — stopul vinna
Allt frá áramótum hefur vinna
í HraSfrystihúsi S.R. veriS afar
stopul. Afli bátanna var tregur í
janúar, enda gæftir slæmar, og
í febr. fóru þeir Orri og Tjaldur
suSur í Rif og róa nú þaSan.
Hringur, sá eini, sem eftir er,
hefur stundum aflaS sæmilega
vel, en mjög sjaldan gefiS á sjó.
Vinna hefur því veriS afar lítil í
HraSfrystihúsinu þar til nú tvær
s.I. v.ikur aS þeir lönduSu báSir
SiglfirSingur og HafliSi, og
Hringur náSi nokkrum róSrum.
Var unniS aSra vikuna til kl.
ellefu flest kvöld, og má segja
aS betra væri minna og jafnara.
SiglfirSingur er meS troll og
hefur gengiS illa, veiSarfærin
hafa ekki reynst svo vel sem
skyldi og því talsverSur tími
fariS í veiSarfæraskipti og
breytingar. Vonandi stendur þaS
þó allt til bóta.
GuSjón var félagslyndur maS-
ur og stéttvís. Hann var ágætur
félagsmaSur í stéttarfélagi sínu,
sótti vel fundi og gegndi þar ýms-
um trúnaSarstörfum. Einna
lengst mun hann hafa veriS í
stjórn hjálparsjóSs Þróttar, en
í henni átti hann sæti um langt
árabil. í stjórnmálum fylgdi
hann jafnan þeim flokki, sem
róttækastur var og studdi bezt
verkalýSshreyfinguna.
Þegar menn eins og GuSjón í
Enni falla frá, gerist ekki aSeins
þaS, aS ættingjar og nánustu
v.inir verSi fyrir missi, bæjar-
Fyrir nokkru var lögS fram á
Alþingi tillaga til þingsályktunar
um stofnun og starfrækslu verk-
smiSju á Skagaströnd, er fram-
leiSi sjólax, síldarrétti og aSrar
fullunnar sjávarafurSir. Frá
þessari tillögu var sagt í síSasta
Mjölni og birt greinargerS, sem
hehni fylgdi. Flutningsmenn til-
lögunnar eru: Ragnar Arnalds,
Jón Þorsteinsson, Skúli GuS-
mundsson og Olafur Jóhannes-
son. Þrír þingmenn kjördæmis-
ins, þeir sr. Gunnar Gíslason,
Óskar Leví og Björn Pálsson
neituSu aS vera meSflutnings-'
menn.
Ætla mætti aS slíkt mál sem
þetta hlyti góSar undirtektir og
stuSning í málgagni stjórnar-
flokkanna hér í kjördæminu, já
yfirleitt allra þeirra, sem eitt-
hvaS vilja stuSla aS atvinnulegri
viSreisn í hinum aSþrengdu
þorpum á NorSurlandi vestra.
En svo er nú aldeilis ekki. í blaS-
inu SiglfirSingi, sem út kom 22.
marz s.l. er minnst á þetta mál í
einni málsgrein: „HafiS þiS veitt
því athygli, aS Ragnar Arnalds
flytur tillögu á Alþingi um niS-
urlagningarverksmiSju á Skaga-
strönd, sem aS óbreyttum sölu-
möguleikum gæti dregiS úr at-
vinnusköpun niSurlagningar-
verksmiSju hér, og jafnvel eySi-
lagt grundvöll slíks rekstrar á
hvort tveggja stöSunum, nema
markaSir séu fyrirfram tryggS-
ir.“ Þessi klausa á aS vera fræ
tortryggni og úlfúSar, sem sáS
er í hugi siglfirzkra kjósenda.
ÞaS á aS eitra hugarfariS í garS
félagiS, hverfiS sem þeir bjuggu
í, allt hefur breytzt, eitthvaS,
sem var orSiS hluti af okkur
sjálfum, eitthvaS traust og ómiss-
andi, hefur horfiS. Einmitt slík
voru áhrifin, er GuSjón í Enni
var ekki lengur. BæjarhverfiS,
verkalýSshreyfingin, nágrann-
arnir og jafnvel atvinnuþróunin
höfSu misst sterkan drátt úr svip
sínum, orSiS traustum einstak-
ling fátækari.
Slíkra manna er gott aS minn-
ast, og sækja til þeirra fordæmi.
Ó. G.
Skagstrendinga og vekja upp
draug hreppapólitíkur um leiS
og bent er sérstaklega á Ragnar
Arnalds sem vafasaman stuSn-
ingsmann aS siglfirzku atvinnu-
lífi. Hún sýnir líka skýrt og ótví-
rætt þann hug, sem íhaldiS raun-
verulega ber til hagsmunamála
fólksins á þessum stöSum, sem
viS mesta erfiSleika eiga aS
stríSa; — þessu ættu Húnvetn-
ingar og Skagstrendingar sér-
staklega aS veita athygli.
Svo virSist, sem höfundur
klausunnar í SiglfirSingi hafi
ekki gefiS sér tíma til aS lesa
greinargerSina, sem þált. fylgdi.
Hann hefur látiS haiftina hlaupa
meS sig í gönur.
í greinargerSinni er einmitt
sérstaklega á þaS minnst hvert sé
æskilegasta verkefni þessarar
verksmiSju og bent á aS mark-
aSir fyrir þá framleiSsluvöru,
sem sé sjólax, hafi ekki veriS
nýttir, nema aS örlitlu leyti, og
engin verksmiSja í landinu, sem
sinnir þeirri framleiSslu nú. Þá
er einnig minnt á loforS ríkis-
stjórnarinnar um þaS, aS verSi
niSursuSu- eSa niSurlagningar-
verksmiSjum fjölgaS í landinu
skuli staSir á NorSurlandi og í
Strandasýslu sitja í fyrirrúmi
um staSsetningu þeirra.
ÞaS er furSuleg illgirni og
jafnvel heimska, sem SiglfirSing-
ur opinberar þarna, og er enn
eitt dæmiS um hvert taumlaust
kommúnistahatur og ofstæki
geta leitt menn, sem aS öSru leyti
eru vel greindir og gegnir menn.
ÁreiSanlega er skipulag grund-
völlur menningarmála hvers
byggSarlags, og þaS skipulag
þarf aS miSast viS tímann, sem
er aS koma, en alls ekki þann er
var, og allvíSa ríkir enn.
Eg hitti á dögunum Hauk í
Vík, og taliS barst aS skrifum
okkar um skólamálin í Skaga-
firSi, sem örugglega hafa haft
þau áhrif, aS um þau hefur veriS
hugsaS og rætt af almenningi
meira en áSur, en minna gert.
ViS verSum aS skrifa meira,
sagSi Haukur. — Hér koma mín-
ar tillögur, SkagfirSingum til
umhugsunar:
ÞaS eru aS verSa 10 ár síSan
fulltrúi menningar- og mennta-
mála okkar lands var frummæl-
andi á fjölmennum fulltrúa-
fundi í VarmahlíS og voru fé-
lagsheimilin aSallega á dag-
skrá. Þar fannst mér hann túlka
meS afbrigSum framtíSarskipu-
lag hér í sýslunni.
Ég gat þess þá, og ég hef fund-
iS þaS enn betur síSan, aS menn-
ingarstofnanir okkar þurfum viS
aS skipuleggja samtímis, þ. e.
kirkjur, skóla og samkomuhús.
— Af sérstöku tilefni sendi ég
okkar blaSi, „Tindastól“, nokkr-
ar línur um nauSsyn sambygg-
ingar smærri samkomuhúsa og
kirkna, (félagsheimili meS kap-
ellu). Ekki varS sú grein blaS-
inu aS fjörtjóni, því hún var
aldrei birt. Líklega þótt of rót-
tæk. En þaS eru einmitt róttæk-
ar aSgerSir, sem þarf..
Á næstu 10 árum ættum viS
aS hafa sameinaS sveitir og söfn-
uSi hér í sýslu eftir nútíma aS-
stæSum, og gert sveitabyggS-
irnar helzt fjórar, og mundu þó
færri þeirra hafa aS ráSi yfir
Messur um páskana
Messur um páskana verSa sem
hér segir:
Á skírdag kl. 5 (altarisganga).
Á föstudaginn langa kl. 2.
Páskadagur: HátíSamessa kl.
8 árdegis.
Annar páskadagur: Barna-
messa kl. 11 f. h.
500 íbúa, sem trúlega verSur
byggSalágmarkiS. Prestsetrin
yrSu þá þrjú, á Hofsósi, Hólum
og Löngumýri. SafnaSarkirkj-
urnar yrSu átta, á BarSi, Hofs-
ósi, Hólum, Miklabæ, Mælifelli,
Glaumbæ, Ríp og Hvammi. AS-
alfélagsheimilin yrSu tvö, í
VarmahlíS og á Hofsósi, kostuS
af sýslunni aS verulegu leyti, og
smærri heimilin fimm, í Ketil-
ási, í ÓslandshlíS, HéSinsmynni,
SteinsstöSum og Melsgili. ViS
þau öll yrSu síSar reistir kórar
(kapellur).
Heimavistarbarnaskólar yrSu
á BarSi, Hólum, SteinsstöSum og
í nágrenni Áshildarholts. Hér-
aSsskólinn í VarmahlíS, og gagn-
fræSa-, síSar menntaskólavísir,
á SauSárkróki, meS heimavist
fyrir SkagfirSinga.
ÁstæSan til þess aS þetta þarf
aS gerast, ætti ekki aS þurfa end-
urtekningar viS, en er einfald-
lega sú, aS ef viS ekki getum
haft skipgöngu viS þéttbýliS meS
þessi mál, er byggSin í hættu, —
og viS getum ekki haldiS til
jafns viS þaS, nema stækka
svæSin til stærri átaka.
Ef þetta kæmist í kring á
næstu 10 árum, höfum viS stór-
lega bætt fyrir 30 ára vanrækslu
þessara mála, og viS verSum aS
gera þaS.
Þessar skipulagshugmyndir
mínar þurfa ekki frekari skýr-
ingar viS. ViS athugun þeirra,
sem kunnir eru aSstæSum, skýra
þær sig sjálfar, og ég skora á
samsýslungana aS leggja liS og
íhuga þessi mál. Hver maSur á
sínum staS, og hver maSur geri
skyldu sína, var og er kjörorSiS.
Tipilí
Karlmanns-stálarmbandsúr
tapaSist á leiSinni ASalgata
— Hvanneyrarbraut. Skilist
gegn fundarlaunum til Antons
V. Pálssonar, Hvanneyrar-
braut 61. — Sími 7 11 71.
K|ör§krá
vegna bæjarstjórnarkosninga 22. maí n.k. liggur frammi á
bæj arskrifstofunum.
Kærur skulu hafa borizt fyrir 1. maí n.k. til undirritaSs.
SiglufirSi, 19. marz 1966.
Bæjarstjórinn.
Búnvetningar! Skagstrendingar!
Þannig er hugur fhaldsins
til framfaramdla yhhar!
Mjölnir (3