Mjölnir - 14.04.1972, Page 1
Mjölnir
XXXV. árgangur. Föstudagnr 14. apríl 1972 3. tölublað.
Meirihlutinn hækkar enn
rafnagnsverðið
Framtíd Skeidsfoss-
virkjunar
Hannes Baldvinsson, fulltrúi AB í rafveitunefnd, flutti
eftirfarandi tillögu á fundi nefndarinnar 11. apríl s. 1.:
„Vegna þeirra liugmynda, sem fram hafa komið um
samtengingu raforkuvera á Norðurlandi, beinir rafveitu-
nefndin í Siglufirði þeim tilmælum tl Iðnaðarráðuneytis-
ins, að fullt tillit verði tekið til liagsmuna Skeiðsfossvirkj-
unar í væntanlegum framkvæmdum og stuðlað verði að
fullkominni nýtingu á framleiðslugetu orkuversins.
Jafnframt lætur nefndin í ljós megna óánægju með
seinagang á samningaviðræðum við Kafmagnsveitur rík-
isins um orkusölu Skeiðsfoss í Ólafsfjörð og Fljót.“
Þessi tillaga var samþykkt í rafveitunefnd samhljóða,
þ. e. með atkvæðum Hannesar, Knúts Jónssonar og Krist-
jáns Sturlaugssonar.
Norðurlandsáætiun 1869-71
Eins og lesendum Mjölnis er kunnugt, frestaði bæjar-
stjórn að taka ákvörðun um hækkun á töxtum rafveit-
nnnar, m. a. vegna þess, að á það þótti skorta, að full-
nægjandi rök lægju fyrir hækkuninni. Atiiygli skal vakin
á því, að þetta var samdóma álit bæjarstjómarinnar, en
ekki fulltrúa AB einna.
Á fundi 29. marz s. 1. kom hækkunartillagan aftur til
afgreiðslu bæjarstjórnar og fylgdu þá niðurstöðutölur úr
bókhaldi Rafveitunnar fyrir árið 1971. Að vísu gefa slíkar
niðurstöðutölur hvergi nærri fullkomna hugmynd um af-
komu Kafveitunnar, en þó má ýmislegt af þeim ráða.
I ljós kemur m. a. að kostnaður við varastöðina var að-
eins rúmar 600.000 kr. Samaiúögð fjárfesting Rafveit-
unnar nam um það bil helmingi tekna. Slík fjárfesting
virðist hvorki réttlæta kröfu um hækkun taxta eða bera
vott um þröngan fjárhag, eða fjársvelti, eins og stimd-
um er nefnt.
I umræðum í bæjarstjórn
vildi meirililutinn tengja raf-
magnshækkunina við almennar
kauphækkanir. Slíkt liið sama
er gert í síðasta Siglfirðingi.
Þar er þess reyndar ekkj getið
að Sverrir Sveinsson hélt því
fram, að 1. taxti Dagsbrúnar
hefði hœkkaS um 80% d milli
áranna 1970 og 1971. Slík er
röksemdafærsla rökþrota manna
1 Siglfirðingi er einnig reynt
að bera saman umrædda raf-
magnshækkun og hækkun á
gjöldum pósts og síma. En
á sú hækkun rót sína
að rekja? Talsmaður Lands-
símans segir um þessa hækkun:
„Þetta hefur safnazt fyrir s. 1.
tvö ár og þess vegna kemur
þessi hækkun nú, að söluskatt-
inum undanskildum.“ Rafveita
SiglufjarSar fékk sína árlegu
liækkun í fgrra, þar er ekki um
samsafn að ræSa. Allar þær
hækkanir, sem Sverrir Sveins-
son og meirihluti rafveitunefnd-
ar hafa fariS fram á, hafa feng-
izt. Það er lítill vandi að reka
fyrirtæki og beita slíkum að-
ferðum.
Því var haldið fram í um-
ræðum um hækkunina, að aðr-
ar rafveitur hefðu hækkað smá-
söluverð á rafmagni um 10%
að undanförnu. En hvernig
stendur á þeim hækkunum?
Fyrrverandi ríkisstjórn hafði
skuldbundið sig gagnvart Al-
þjóðabankanum að Landsvirkj-
un skyldi sýna tiltekna reikn-
ingslega útkomu. Til þess að
svo mætti verða varð að hækka
heildsöluverð á rafmagni Lands
virkjunar um 20%. Til þess
að vega á móti þessari hækkun
greip ríkistjórnin til þess að
greiða niður verð á raforku og
heimilaði Rafveitu Reykjavíkur
10% liækkun á smásöluverðinu.
aðeins til þess að vega upp á
móti hækkun á heildsöluverðinu.
Hækkunin í Reykjavík er því
allt annars eSlis og byggisl á
allt öSrum forsendum en hækk-
un á rafmagnsveröi hér.
I síðasta Siglfirðingi er bor-
ið saman raforkuverð hér á
Dofrí keyptur
Þormóður rammi h. f.
á Siglufirði hefur nýlega
keypt ui.s. Dofra frá Pat-
reksfirði. Dofri er stálbáitur,
12 ára gamall, rúm 100 toim
að stærð, smíðaður 1 Austur-
Þýzkalandi. Báturinn er tal-
inn heppilegur bæði á línu
og togveiðar, og ræddur hef-
ur verið sá möguleiki að
hefja á honum rækjuveiðar.
Kaupverð bátsins var 14
milljónir króna, útborgun
1 milljón. Skipsltjóri verður
Sigurður H. Sigurðsson, og
er hann farinn vestur til að
sækja bátinn, sem tekinn
hefur verið í slipp á Isafirði
tii athugunar, áður en hon-
um verður siglt hingað. Gert
er ráð fyrir að báturinn
verði fyrsit á togveiðum og
leggi upp hjá frystihúsi SR
á Siglufirði.
Siglufiröd og í Reykjavík og
hjá Landsvirkjun. Sá saman-
burður er að vonum okkur
Siglfirðingum í hag. En slíkur
samanburður segir heldur ekki
alla sögu. Skeiðsfossvirkjun tók
til starfa 1945 og kostaði þá
12 Mkr. Stofnkostnaður Raf-
veitu Siglufjarðar er því hverf-
andi borinn saman við þær
stofnframkvæmdir, sem t. d.
neytendur rafmagns í Reykja-
vík og öðrum stöðum, sem fá
rafmagn frá Landsvirkjun,
standa undir og verða þar á
ofan að borga með rafmagninu
til álversins í Straumsvík.
Þetta verða menn að hafa í
huga þegar talað er um góða
stjórn Rafveitunnar og lágt raf-
magnsverð hér. Það er auðvelt
að hjala um góða stjórn Raf-
veitunnar, en þessi góða stjórn '
hefur haft það af að hæklca.
höfuðstól Rafveitunnar um
u. þ. b. 600.000 kr. síðan 1965,
og koma út með hallarekstur
á árinu 1970, sem er algjört
einsdæmi.
Fjárveitingar til einstakra staða:
Strandabyggðir:
Kaldrananeshreppur...... kr. 1. 430.00,00 Kr. 1. 430.00,00
Norðurland vestra:
Blönduós.............. kr. 1. 600.000,00
Skagaströnd........... kr. 3. 500. 000,00
Sauðárkrókur........ kr. 28. 000.000,00
Hofsós.............. kr. 4. 000. 000,00
Sigluf jörður ........ kr. 4.500.000,00
---------------kr. 41.600.000,00
Norðurland eystra:
Ólafsfjörður........ (kr. 8. 500.000,00
Dalvík............... kr. 5.000.000,00
Akureyri........... ikr. 83. 300.000,00
Grenivík............. kr. 6. 800.000,00
Húsavík.............. kr. 16.100.000,00
Raufarhöfn............ kr. 2.000.000,00
Skútustaðahreppur.... kr. 1.000.000,00
Þórshöfn ............. kr. 2.200.000,00
---------------kr. 124.900.000,00
Austurland:
Vopnaf jörður...... kr. 11. 250.000,00 Kr. 11. 250.000,00
Vegasjóður ríkisins.... kr. 10.000.000,00 Kr. 10. 000.000,oo
Samltals kr..189.180.000,00
Að öllu þessu athuguðu lögðu
fulltniar AB í bæjarstjórn til
að beiðni meirihluta rafveitu-
nefndar yrði hafnað. Það var
fellt með 6 gegn 3. Síðan fluttu
fullrúar AB tillögu þess efnis,
að heimilistaxti Rafveitunnar
hækkaði ekld, yrði áfram 2,15
kr. pr. kwst. og að söluskatts-
lækkunin kæmi til framkvæmda
á hitatöxtunum. Þessi tillaga
var borin upp í tvennu lagi og
báðir liðir felldir. Þá sam-
þykkti bæjarstjórn tillögu frá
meirihlulanum um niðurfett-
ingu söluskatts á hitatöxtunum,
og síðan hækkun á öðram töxt-
um Rafveitunnar með 6 gegn 3.
Skriffinnur Siglfirðings, sem
virðist ökunnugur bæði því,
sem fram fer á bæjarstjórnar-
fundum, og hvaða flokkar eiga
þar fulltrúa, ræðir nokkuð um
stefnu Magnúsar Kjartanssonar
ráðherra í raforkumálum fjórð-
ungsins. Sá, sem í Siglfirðing
skrifar, virðist álíta, að ein-
hverjir aðilar í bæjarstjórn hafi
svipaða afstöðu til Magnúsar og
t. d. Stefán Friðbjarnarson til
Eykons og annarra stjórnar-
herra viðreisnarinnar sálugis.
Fyrii-mælin komi daglega gegn-
um síma að sunnan. Mjölni er
ekki kunnugt um neinn aðila
innan bæjarstjórnar, sem hyggst
Framhald á 2. síðu
Norðurlandsáæthmin var stærsta skrautfjöðrin í barmi
viðreisnarflokkanna á Norðurlandi sl. kjörtrmiabil. Skráin
hér að ofan sýnir, hvemig þessir flokkar og framkvæmda-
stjóri áætlunarinnar, Lárus Jónsson, skiptu Norðurlands-
fénu svonefnda milli staða og byggðarlaga.
Til Norðurlandsáætlunarinnar var stofnað með samning-
um verkalýðssamtakanna á Norðurlandi og ríkisstjómar-
innar í júní 1965. Tilgangurinn átiti að vera sá, að útrýma
atvinnuleysi í fjórðungum. Féllu verkalýðsfélögin frá
veigamiklum kröfum um kjarabætur, gegn loforði Bjaraa
Benediktssonar og Gylfa Gíslasonar um gerð áætlunarinn-
ar í áðumefndum tilgangi.
Framkvæmd áætlunarinnar í höndum íhaldsins var
hneyksli frá upphafi til enda. Hún átlti ekkert skylt við
raunhæfa áætlunargerð í atvinnumálum. Dreifing Norður-
landsfjársins sem hófst 1969, virtist fremur miðast við
póhtíska hagsmuni íhaldsins en aðstoð við þau byggðar-
lög, sem atvinnuleysið kreppti fastast að.. Vom þess ófá
dæmi, að staðir, þar sem atvinnuleysi var lítið eða alls
ekki neitt, fengu margföld framlög á við aðra staði, sem
bjuggu við mikið og langvinnt atvinnuleysi.
Margt var furðulegt og fáráanlegt í sambandi við ráð-
sltöfun þessa fjár. T. d. virðist það skrítin aðferð við út-
rýmingu latvinnuleysis að ausa milljónum og jafnvel millj.-
tugum 1 að koma upp minkabúum, sem hvert um sig veita
2-3 mönnum atvinnu, og hafa raunar ekki skapað neinn arð
heldur, enn sem komið er.
En sjón er sögu ríkari. Með því að athuga skrána hér að
ofan, geta lesendur sjálfir dæmt um, hvaða hvatir hafi
legið að baki skiptingu Norðurlandsfjársins, hvort það
hafi t.d. verið umhyggja fyrir atvinnuleysingjum eða póli-
tískum hagsmunum Magnúsar Jónssonar og Lámsar Jóns-
sonar.