Mjölnir - 12.10.1972, Blaðsíða 3

við sundlaugina og horfir í suður. Til vinstri er félagsheimiiið.
RAGNAR ARNALDS:
STÓRSTIGAR FRAMFARIR í
SKÓLAMALUM SKAGAFJAROAR
Eins og kunnugt er, hafa
skólamál í Skagafirði lengi
verið í ólestri. Elíki hefur
náðst samkomulag milli
sveitarfélaganna um staðar
val skóla, og agleiðingin
hefur orðið sú, að Skaga-
fjörður hefur dregizt aftur
úr öðrum byggðum lands-
ins í skólamálum, og náms-
aðstaða barna og unglinga
í héraðinu hefur verið ó-
fullkomnari, en víðast
hvar annars staðar.
Að sjálfsögðu á þetta fyrst
og fremst við um sveita-
lireppa "sýslunnar, því að góð-
ar skólabyggingar eru bæði
á Sauðárkróki og Hofsósi.
Áratugum saman hefur ekki
náðst um það samkomulag,
hvar reisa ætti stóran og full-
kominn skóla fyrir sveitirn-
ar. Meira en fjörutíu ár eru
liðin, síðan ríkissjóður eign-
aðist Reykjarhólsgarð með
öllum heitum uppsprettum i
Varmahlið, í þeim tilgangi, að
koma þar upp menntasetri
fyrir liéraðið. Teikning var
gerð og steyptur upp grunn-
ur, en ósamstaða heima fyr-
ir kæfði skólann í fæðingu,
og eftir stóð sundlaugin ein,
sem að vísu hefur komið i
góðar þarfir.
Ýmsir hafa viljað byggja
upp menntasetur fyrir sveit-
ir Skagafjarðar á hinum
fornhelga, sögufræga stað
að ITólum í Hjaltadal, aðrir
liafa viljað ætla Sauðárkróki
að fóstra alla nemendur úr
sveitum sýslunnar, en Lýting-
ar hafa hins vegar viljað
byggja upp Steinstaðaskóla,
sem skólamiðstöð sveita-
hreppanna. Þetta þrátefli hef-
ur staðið í meira en aldar-
fjórðung, jafnvel þótt meiri
hluti sýslunefndar hafi hvað
eftir annað tekið af skarið,
og stutt uppbyggingu skóla í
Varmahlíð.
1 grein, sem ég ritaði í
Skagfirðing, blað okkar Al-
þýðubandalagsmanna í Skaga-
firði, fyrir tæpum tveimur
árum, þegar ég tó-k við skóla-
stjórn í Varmahlíð, ræddi ég
þessi mál í ítarlegri grein,
og þarf ég ekki að endurtaka
þau sjónarmið, sem þar
komu fram. Ég hallaðist að
því, að hyggðir yrðu upp
þrír aðalskólar, sem yrðu
hurðarás barna- og unglinga-
menntunar í héraðinu: Á
Sauðárkróki, Hofsósi og í
Varmahlíð. Þá var ört vaxandi
hreyfing í þá átt, að finna
eina heildarlausn á skólamál-
um Skagfirðinga, og skipu-
leggja síðan framkvæmdir út
frá þess liáttar áætlun. Á
seinustu tveimur árum hefur
svo tekizt afburðagóð sam-
vinna milli fjölmargra aðila,
hæði opinberra aðila og
einstaklinga, úr öllum flokk-
um, sem sett hafa sér það
inark, að leysa skagfirzk
skólamál úr áratuga sjálf-
lieldu.
Á tveimuin vígstöðvum
Að þessu máli hefur eink-
um verið unnið á tvennum
vígstöðvum, annars vegar hér
heima í héraði, og hins vegar
á Alþingi og í menntamála-
ráðuneytinu. Ráðuneytið und-
irbjó tillögur, sem miðaðar
voru við vegalengdir i hérað-
inu, nemandafjölda úr hverj-
um hrepp og níu ára grunn-
skóla fyrir öll börn í liérað-
inu, þar sem nemendum
væri skipt á sex skólastaði.
Á SauSdrkróki og í Varmahlió
var gert ráð fyrir fullkomn-
um grunnskóla með níu
bekkjum, á Hofsósi sjö bekkj-
um, Sieinsslöóum fimm bekkj-
um og á Stóru-ökrum og Sól-
görðum fjórum bekkjum. Þess-
ar tillögur hafa síðan verið
vandlega ræddar og kynntar
heíma í héraði, og fleztir
hreppar tekið afstöðu til
þeirra. Má segja að þessar
tillögur hafj í megin atriðum
verið samþykktar heima fyrir
með nokkrum breytingum,
þótt enn séu nokkur atriði ó-
útkljáð.
1 vetur fékkst samþykkt á
Alþingi, að veita 26 milljón-
um króna til skólamála i
Skagafirði. Árið áður feng-
ust 2 milljóhir króna í sama
skyni, pg eru því 28 inilljónir
króna til ráðstöfunar til að
byrja framkvæmdir við þessa
nýju áætlun. Meiri liluti þessa
fjár er ætlaður til að koma af
stað skólabyggingunni i
Varmalilíð, liluti er ællaður
til að byggja heimavist við
gagnfræðaskólann á Sauðár-
króki, og hluti til að stækka
skólann á Iiofsósi.
Skólinn í Varmalilíð
I Varmalilíð er ráðgert að
hyggja skóla fyrir 180 til 190
nemendur úr öllum sveita-
lireppum sýslunnar, nema
Skelfisstaða- og Rípurlireppi.
Flestum verður ekið dag-
lega til skólans, en þó verða
í heimavist 50 til 60 nemend-
ur. Heimanakstursnemendur
verða í skólanum fullan vinnu
dag, borða þar og fá þar að-
stöðu til heimanáms, tóm-
stundastarfs og leikja.
Skólinn verður byggður
suðves'tan við sundlaugina í
Varmahlíð, fjórar aðalbygg-
ingar til vesturs upp í skóg-
ræktina, samtengdar þannig,
að fremst er bygging á þrem-
ur hæðum, þá bygging á
tveimur hæðum,' og aftast á
einni hæð. Hrafnkell Thorla-
cius, arkitekt, hefur teiknað
skólann, og er samanlagt gólf-
flatarmál hans tæpir 5000 m-.
Eru þá meðtalin nokkur íbúð-
arhús fyrir kennara, sem
reist verða ofar í iirekkunni
og ekki sjást á meðfylgjand
teikningu. Heildarkostnaðu
við byggingu skólans er
dag áætlaður um 130 mdJljón
ir króna, og má ætla að hlut
ur sveitarfélaga verði nálæg
25%, eða rúinar 30 milljóni
króna.
Undirbúningsframkvæmdir
við fyrsta áfanga munu liefj-
ast nú í liaust. Fyrsti áfang-
inn verður vafalaust stærstur:
fjórar til fimm kennslustofur,
mötuneyti, tvær íbúðir fyrir
starfsfólk og hluti heimavist-
ar. En hvenær unnt verður
að taka fyrsta áfanga skólans
i notkun, er enn algjörlega ó-
ljóst og vafalaust mun félags-
heimilið áfram koma að mikl-
um notum í þágu skólans mn
langt skeið. I haust hefur ver-
ið borað eftir heitu vatni i
Varmahlíð, enda hefur jarð-
hitinn í Reykjarhólnum aldrei
áður verið heizlaður með nú-
tírna aðferðum, og hefur þeg-
ar fengizt nægilegt vatn, um
18 litrar á sekúndu af 90°
lieitu vatni.
I byggingarnefnd Varma-
hlíðarskóla eiga sæti: Halldór
Benediktsson, FjaUi, Ilelga
lvristjánsdóttir, Silírastöðum
og Ingvar Jónsson Gýgjarhóli.
Byggingarmeistari skólans
verður Guðmundur Márusson,
Varmahlíð.
Framkvæmdir á Hofsósi
og Sauðárkróki
Á Hófsósi er stefnt að
því að byggja upp skóla
sem verður sameiginlegur
fyrir þrjá hreppa, Fellshrepp,
Hofshrepp og Hofsós. Þar eru
nú þrjár kennslustofur, en
ætlunin er að bæta tveimur
kennslustofum við, með við-
byggingu við skólann, og
jafnframt að skapa aðstöðu i
félagsheimilinu fyrir inötu-
neyti, eina til tvær kennslu-
stofur og leikfimiskennslu.
Félagslieimilið á Hofsósi
hefur verið mjög lengi í smíð-
um vegna fjárskorts en með
því að skólinn tekur liliúa
þess á leigu fyrst um sinn, er
von 'til þess að verulegur
skriður komist á byggingu
þess. Á Hofsósi er nú nánast
engin aðstaða til félagsstarf-
semi og samkomuhalds, og
hefur það haft lamandi á-
hrif á alla félagsmálastarf-
semi. Gert er ráð fyrir því,
að heildarkostnaður við þessar
framkvæmdir nemi um 15
milljónum króna, og var að
því stefnt, að samvinna hrepp
anna gæti hafizt haustið 1973,
en eins og víðar, er hætt við,
að kapphlaupið við tímann
verði harla tvísýnt. Geir-
liarður Þorsteinsson arkitekl
heíur gert teikningu að þess-
um framkvæmdum.
Á Sauðárkróki mun senn
hefjast bygging heimavistar,
sem bæði er ætlað að hýsa
neinendur í gagnfræðaskólan-
um og iðnskólanum. Verið er
að teikna bygginguna og ann-
ast það Stefán Jónsson, arki-
tekt. Gera má ráð fyrir að bygg-
ingin kosti fullbúin yfir 30
milljónir króna. Undirbúnings
framkvæmdir verða hafnar í
haust, eftir því sem aðstæður
leyfa, en stefnt er að því, að
steypa upp húsið næsta sum-
ar.
Aðrar skólaframkvæmdir
Hér liafa verið nefndar
þrjár stærstu og dýrustu
framkvæmidir, sem nú eru að
hefjast og munu gerhreyta
námsaðstöðu barna og
unglinga í Skagafirði, en
jafnhliða þessu eru einnig
framkvæmdir á Steinsslö5um
í Tungusveit og Sólgörðum í
Fljótum, sem bæta munu þá'
aðstöðu, sem fyrir er, enda
er gert ráð fyrir, að yngri
aldursflokkum verði kennt á
báðum þessum stöðum um
langa framtíð. Eins er fyrir-
hugað, að skapa fullkomna að-
stöðu að Hólum 1 Hjaltadal
til að kenna yngri aldurs-
flokkum. Áætt. um skipan skóla
máia í Skagaf. gerir einmitt
ráð fyrir, að kennsla yngstu
barnanna sé dreifð á marga
staði og fari fram sem næst
heimilunum, len þegar ofar
dregur í aldursflokkana er
nemendum safnað saman i
færri og stærri skóla, sem
búnir verða fullkomnustu
kennsluaðstöðu.
Siglufjörður og FM útvarp
Nýlega bárust mönnuin i
liendur innheimtuplögg frá
Ríkisútvarpinu og sjónvarpi.
Það rifjaðist þá upp fyrir
Siglfirðingum enn lietur, að
enn eru efndir litlar á loforði
um bætt hlustunarskilyrði
liér í hænum. 1 vor þegar
fyrri hluti afnotagjalds var lil
innlieimtu gerðu allmargir
útvarpsnotendur tilraun til að
mótmæla hinum gjörómögu-
legu hlustunarskilyrðum, sem
liér eru, hæði vegna erlendra
stöðva, - loftskeytas'töðvar í
bænum og mjög ófullkominn-
ar miðbylgju sendistöðvar,
sem notuð hefur verið undan-
farin ár. Vegna þessara mót-
mæla, sem voru þó alls ekki
nógu almenn, gaf form. út-
varpsráðs loforð um að úr
þessu skyldi bætt með upp-
setningu FM stöðvar. Gerðar
voru athuganir og annar undir
liúningur unninn, en ekkert
hefur síðan orðið vart
neinna framkvæmda.
Þetta dæmi um útvarpið
hér á Siglufirði er táknrænt
fyrir það hve almenningur
>er varnarlaus gagnvart ýius-
um opinberum stofnunuin.
Allskonar gjöld eru lögð á og'
send til innheimtu og menn
Framhald á 2. síðu.
MJÖLNIK — S