Mjölnir - 13.02.1975, Síða 1
Mjölnir
Fréttabréf frá
Skagaströnd
XXXVIII. árgangnr.
Fimmtudgur -13. febr. 1975.
1. töiulblað.
LESGA NORDGLOBALS
DREGUR ÚR ATVINNU VERKAFÓLKS
SVEITARSTJÓRNIR OG VERKALÝÐSSAMTÖK MÓTMÆLA
Norska bræðslu&kipið Nord-
global er nú komið á loð.numið-
in og byrjað vinnslu. Sveitar-
stjórnir og verkalýðsfélög á
Norðurlandi hafa mótmæll þess-
ari ráðstöfun hægrj stjórnarinn-
ar og benda réttilega á, að í
landi sé maegur verksmiðjukost-
ur til ioðnuvinnslunnar, ©f l'lutn
ingar til þeirra sé tryggður.
Þessi ráðstöfun styrkir þann
ótta margra, að hagsmunir
landsbyggðarinnar séu í hættu
vegna afturhaldsstefnu ríkis-
stjórnarinnar. Hvað verður
næst? spyrja margir. Leiga
loðnubræðsluskipsins er afsök-
uð með lélegu verði á loðnuaf-
urðum. Ætlar Matthías Bjarna-
son kannske að „bjarga“ frysti-
iðnaðinum, sem líka á við óhag-
stætt verðlag að striða, með því
að fá útlend verksmiðjuskip til
að vinna aflann af véibátaflot-
anum og sikuttogurunum?
Hér fer á eftir ályktun verka-
lýðsfólagsins Vöku á Siglufirði
um þetta mál, sem send var til
Matthíasar sjávarútvegsráðherra.
Alyktun VÖKU:
,, Stj órn verk alýðsf élagsi n s
Vöku, Siglufirði, hvetur eindreg
ið til, að heimild til rekstrar
bræðsluskipsins Nordglobal
verðj afturkölluð þegar í stað.
Við viljum vekja athygli yðar
á eftirfarandi atriðum viðvíkj-
andi máli þessu:
1. I landinu er til uægjanlegur
veirksfniðjukostur til bræðslu
þeirrar loðnu, sem ætla má, að
aflist á þessari vertíð.
2. Verksmiðjukostur þessi er
staðsettur í öyggðarlögum á
Norður og Norðausturlandi rna.,
og einmitt í byggðarlögum, sem
ávallt gætir atvinnuleysis um
þetta leyti árs.
3. Verksmiðjur þær, sem hér
um ræðir, eru að iangmestu
leyti í eigu ríkisins, og heyra
beint undir ráðuneyti yðar, eft-
ir því, sem við vitum best.
4. Leiga á bræðsluskipinu
Nordglobal verður trúlega til
þess að afkastageta þe-ssara verk
smiðja nýtist ekki að eins miklu
leyti og annars hefði getað orð-
ið, og mun jafnframt ólijákvæmi
lega' skerða vinnutekjur verka-
fólks í viðkomandi byggðarlög-
um.
5. Rekstur þessarar fljótandi
verksmiðju er að okkar dómi
mjög ihæpið fordæmi, hvernig
sem á málið er litið, og teljum
auðsætt, að mun ráðlegra væri
að leigja flutningaskip til þess
að flytja loðnu til þeirra staða,
þar sem verksmiðjur eru fyrir
hendi,, og þá ekki síst til eigin
verksmiðja ríkisins. Slík flutn-
ingaskip mundu, ekki siður en
bræðsluskip, auka aflamöguleika
loðnuveiðiflotans.“
Afstaða A.S.Í.:
Formaður Vöku, Kolbeinn
Friðbjarnarson, sendi ljósrit af
bréfi þessu til miðstjórnarASl,
ásarnt ósk um, að það léti málið
I til sín taka. Gerði miðstjórnin
samþykkt þá, sem liér fer á eft-
ir, um málið, með atkvæðum 9
miðstjórnarmanna gegn atkvæð-
um ihaldsmannanna Guðmund-
ar H. Garðarssonar og Péturs
Sigurðssonar:
„Miðstjórn Alþýðusambands
Islands lýsir andstöðu sinnj við
þá ákvörðun stjórnvalda að
leyfa stóru erlendu verksmiðju-
skipi starfsemi á Islandsmiðum
við móttöku og bræðslu loðnu,
og telur slíka leyfisveiitingu lítt
verjandi, meðan nægur verk-
smiðjukostur og vinnuafl er fyr-
ir liendi að vinna þann afla,
sem líklegt er, að úr isjó verði
dreginn.
Miðstjórnin telur, að þann
vanda, sem skemmdir bræðslu-
verksmiðjanna i Neskaupstað og
á Seyði&firði hafa skapað, mætti
að ifullu bæta með útvegun
stórs flutningaskips, sem flytti
óunnið hráefni af veiðisvæðum
fyrir austurlandi til verkefna-
lausra verksmiðja á norðan-
verðu Austurlandi og Norður-
landi.
Styður miðstjórnin því ein-
dregið stefnu verkalýðsfélag-
anna á Vopnafirði, Raufarhöfn
og Siglufirði í máli þessu.“
Tíðafar hefur verið með ein-
dæiuum eirfitt síðan í byrjun
desember, enda er 'feikilega mik
ill snjóir isvo að menn miuina vart
annað eins, og má segja að hér
sé allt á kafi í snjó, og hefir
fólk átt í erfiðleikum með að
komast út úr húsum sínum og
jafnvel þurft að leita aðstoðar
nágranna sinna. Telja má að
haglaust sé fyrir hross, og marg
jir gefa hrossum sínum hey úti,
eðia láta iþau ganga í heyfúlgum,
einnig má segja að sumir setji
hross sín á „Guð og gaddinn",
og imunu það vera sumir, sem
hvórki liafa hús né hey. Það er
æði algeng sjón að sjá hross
standa við sorptunnur og leita
að einhverju ætilegu. Þá er rétt
að geta þeiss, að sveitarstjórinn
hór hefur tekið upp þann sið að
láta ismiala hrossum þorpsbúa og
reka þau til réttar og láta eig-
endur þeirra kaupa þau út, og
er hann með þvi að kræla í
aura fyrir hreppinn og getur
þetta dregið sig saman, ef þetta
er igert oft, en ihrossaeigeindur
eru lítið hrifnir af þessari upp-
findingu isveitarstjóra.
Nú er svo málum háttað, að
nú getur skuttogarinn okkar
Skagstrendinga „Arnar“ ekki
lagt upp afla sinn hér, í bili að
minnista kosti, vegnia þess að
frystihúsið „Hólanes h.f.“ getur
ekki greiitt fyrir fiskinn og þar
af leiðandi getur togaraútgerðin
ekki 'Staðið í iskilum við sjó-
menn og eru það vandræði og
ekki von að togarasjómen uni
við það til lengdar.
Einn bátur „Auðbjörg“ hefur
hafið róðra með línu, og afli ver
ið sæmilegur, þegar gefið ihefur
á sjó, en gæftir hafa verið
mjög sitirðar, sem ekki er að
undra í þeiim veðraham sem ver
ið hefur að undamförnu.
Rækjubátarnir eru byrjaðir
veiðar aftur, en aflj verið treg-
ur að sögn sjómannanna. Búist
er við að rækjuvertíðin standi
eitthvað ifram í febrúar.
I.haust og vetur fram að jól-
um var unnið við að styrkja
hafnargarðinn hér, og miklu
af stórgrýti ihefur verið keyrt
utan úr Tjarnarbrekku og Digra
múla á Skaga, en ,þ,ar er mikið
grjótmagn að fá. Þetta grjót var
sett vestan við hafinargarðinn.
Er þetta mikið mannvirki, og er
það von Skagstrendinga að þetta
geti orðið varanlegt hafnarmann
virki. Yerkstjóri var Gunnar
Jósefsson frá Vitamálaskrifstof-
unni í Reykjavík.
Aftaka veður geisaði hér fyrir
skömmu og stóð það í næstum
fjóra daga samifleytt. Einn bát-
ur sökk við bryggjuna, hét sá
bátur „Sæbjörn“, en hann hefur
nú náðst upp aftur, en er mik-
ið sikemimdur, og mun kosta
talsviert fé að gera við hann.
Bátaeigendur börðust við að
höggva klaka af bátum sínum
og halda þeim á floti, og tókst
þeim það þrátt ifyrir veðurofsa
og sjógang. Tveiir rækjubátar
frá Blönduósi lágu hér við
bryggju, og voru menn héðan
sem hugsuðu um þá, en nú hafa
Blönduósingar verið svo artar-
iegir að bera það á Skagsitrend-
inga að þeir hafi kveikt í þeim
og ætlað að brenna þá. Sk,ag-
strendingar vilja ek'ki una svona
ásökunum og lygum og eru reið-
ir í garð Blöduósinga, sem von-
legt er.
Kirkjukór Hólaneskirkju æfir
nú af kappi fyrir væntanlega
kvöldvöku, seim fyrirhuguð er í
vetur, þar mun verða kórsöngur,
kvartettsöngur, leikþáttur og
ýmislegt fleira. Formaður kirkju
kórsins er Þorvaldur H. Skafta-
son, en organleikari og söng-
stjóri er Kristján A. Hjartarson.
Aðalfundur Alþýðubandalags
j Skagastrandar var haldinn þann
19. janúar sl. Formaður var kos
:inn Rúnar Kristjánsson, ritari
Guðmundur Kr. Guðnason og
gjaldkeri Skafti F. Jónasson.
Skagaströnd í janúar 1975,
Guönmndur Kr. Guönason
Ríkisafskiptí
eitruð
Blaðið Vinnveitandinn birti
fyrir nokkru viðtal við Skúla
Jónasson, fraimkvæmdastjóra
Isafoldar, í tilefni af endurreisn
vinnuveitendafélags Siglufjarð-
ar. M. a. spyr Vinnuveitandinn,
hvort endurreisn félagsins sé
merki þess, að einkaframtakið
sé nú komið í ®ókn í bænum.
Skúli svarar:
,,Óskandi að svo vœri, en
frumtíð þessa félags er nokk-
uS óviss, t. d. vegna þess að
stærsla fyrirtœkiS hér, Þormóð-
ur rammi, er i eigu ríkis og
bæjar aS níu líundu hlutum og
er utan félagsins. En óskandi er
aS frjáls atvinnurekslur eigi eft-
ir að dafna hér í þessum bæ,
sem ríkisafskipti hafa eitrað at-
vinnulífið í, áratugum saman.“
Þessi umimæli Skúla hafa kom
ið flatt upp á marga. Hvaða
ríkisafekiptj eru það, sem hafa
eitrað atvinnulífið hér? Er það
aðstoð rikisstjórnarinnar við að
koma Þormóði ramma á laggirn
ar? Eða er það Sigló-veirksmiðj-
an? Var það aðstoð rikisvalds-
ins við að halda togaraútgerð
og liraðf rystihúsarekstrj gang-
andi hér eftir að einkaatvinnu-
rekendur hurfu á brott með
allt, sem þeir máttu með kom-
ast? Er það tilvera S.R., sem
átt er við?
Bygging
leiguíbúða
' Og ef ríkisafekipti af atvinnu-
lífi eru eiitruð, hvað þá um bæj-
arafekipti? Eru t. d. bæjará-
byrgðir eitraðar?
Fiokksbræður Skúla, sem set-
ið hafa í bæjarstjórn undanfar-
in kjöirtímabil, hafa ekki staðið
neinum að baki í því að sækj-
ast eftir stuðningi rikisvaldsins
við atvinnurekstur í bænum.
Ef Skúli túlkar sjónarmið þeirra
nú, ihefur orðið mikil hugarfars-
breyting í herbúðum Framsókn
ar síðustu mánuðina, eða síðan
Skúli kom í bæjaristjórnina og
varð einn helsti áhrifamaður
flokksins hér.
★
Mörgum finnst, og að vonum,
ganga heldur hægt að koma
fram áformum um byggingu 8
leiguíbúða á vegum bæjai-félags-
inis. Mjölnir getur þó glatt les-
endur sina með því að heldur
þokast í áttina. Nefnd .sú, sem
um imálið fjallar á vegum bæj-
arins, hefur undirritað samn-
ing við Húseinigar h.f. um kaup
á einingum í 4 íbúðir í tvíbýlis
húsunum, sem reist verða við
Fossveg í sumar. Nefndinni hef
ur og borist samþykkt Húsnæðis
málastjórnar varðandi þessar
framkvæmdir og einnig loforð
um rúmlega 28 mkr. framlag
stofnunarinnar sem ihluta Hús-
næðismálastjórnar í 80% fjár-
mag'nsútvegun (lán).
, Þeir aðilar, sem á sínum tím:
| sóttu um húsnæði á vegum
jnefndarinnar munu enn ekki
ihafa frétt neitt endanlegt frá
ibæjaryfirvöldum um afgreiðslu
j umisókná. Eftir því, sem blað-
inu er best ikunnugt, stafar
I þessi dráttur m.a. af því að ekki
i liefur tekist að raða saman I
húsin, þ. e. skipta milli efri og
j neðri hæða svo öllum líki. Bæj-
j arstjóri hefur rætt við aðila en
I rekist á hindranir.
i Nefndin, sem annast fram-
kvæmdir imun á næstunni á-
kveða hvernig að verkinu sjálfu
'við Fossveg verður staðið og
j ætti úr því, ekkert að vera því
til 'fyrirstöðu að t.d. smíði inn-
réttinga gæti hafist í mars-api.