Mjölnir - 13.02.1975, Blaðsíða 6

Mjölnir
a
Böðvar Guðmundsson:
( ÞANN TSMA VAR
LANDIÐ ALLT
HREGGVIÐI VAXIÐ
MSLLI FJALLS OG FJÖRU
Það frækorn, sem vonglaður vindur
lét vormönnum íslands í té
og skyldi við alúð í skjólinu verða
að skógarins fegursta tré,
sú hrísla sem hæst skyldi gróa
og himninum teygja sig mót,
sú hrísla er orðin að hreggviðarkræklu
sem húkir á fúinni rót.
Á rotinni rótinni skortir
hið riðandi fúasprek afl,
því festu menn hreggvið á húsþökum uppi
og heftu við skorstein og gafl,
og hreggviði heimilislífið
á húsþökum uppi finnst gott,
hann krækir með fúnum og kræklóttum greinum
í kanann, sem ætlaði brott.
Hann hangir í kananna kápu
hann klifar við verndarans laf:
Ó, dreifið þið skít yfir húsþökin heima
svo hreggviður lifi það af.
þið vitið það verndarar góðir
að válegt er tómleikans bit.
Ó, hafið því áburðinn, heimilisvinir,
ó, hafið þið skítinn i
Blaðið tók sér be&saleyfi til
að birta kvœðið lliér að ofan.
Höfundur söng það í sjónvarps-
þæltinum „Það eru komnir gest
ir“, sem teikin var upp nokkru
fyrir jól, en hefur nú verið
bamnfærður af meirililuta út-
varpsráðs. Hinir gestirnir í
þættinum, sem Ómar Valdimars
son stýrði, voru vísnasöngvar-
arnir Megas og örn Bjarnason.
Það er dálítið skenrmtileg til-
viljun, að í þættinum var Böðv-
ar spurður, livort hann liefði
lit. |jg
einhverntíma verið ritskoðaður.
Neitaði liann því með tilvísun
til víðsýnis og fordómaleysis
Isfendinga. En í síðasta mánuði
skoðaðj útvarpsráð þáttinn og
ákvað -að banna flutning hans,
pieð 4 atkvæðum gegn 3. And-
víigir sýningu lians voru Magn-
ús Þóröarson (istarfsm. NATÓ),
;Þorvaldur Garðar Kristjánsson,
iörlygur Ilálfdánarson og Stefán
;Júlíússon, en Njörður Njarðvík,
.Ólafur Ragnar Grímsson og Stef
ján Karisson vildu að liann yrði
sýndur.
Loðna 197S
LESTIR :
29. jan. b.v. Sigurður RE. 4 827.240
4. feb. b.v. Sigurður RE. 4 334.650
5. feb. m.s. Héðinn ÞH. 57 407.720
- — — Súlan EA. 300 616.190
- — - Arnarnes HF. 52 214.680
- — — Helga Guðm. BA. 77 ........................ 482.600
Óskar Halldórsson RE. 157 .............. 369.770
Svanur RE. 45 336.700
6. feb. m.s. Gullberg VE. 282 ........................ 402.960
- — — Faxaborg GK, 40 514.370
örn KE. 13 ............................. 329.030 1
Húnaröst AB. 150 ....................... 156.240
- — — Óskar Magnússon AK. 177 ................... 589.360
Víöir GK. 175 .......................... 258.280
framhald á 4. síðu.
FRUMHLAUP
Maður en nefndur Jón Hanni-
balsson. Hann er sonur hinnar
öldnu kempu Hannibals Valdi-
marssonar. Á manndómsárum
vann Hannibal þessi margt vel
í þágu íislensks verkalýðs, enda
voru bonum þá ekki vandaðar
kveðjurnar frá Morgunblaðinu
og öðrum verkfærum íhaldsins,
sem ofsótti hann af fyllstu
hörku og ósvifni, eins og alþjóð
er kunnugt.
Sú raunasaga fylgir þó Hanni-
bal, að á efri árum hefur bar-
átta hans einkum snúist um það
að afla þessum syni sínum póli-
tískan frama. Til þess iiefur fált
verið sparað, en einikum hefur
verið reyn-t að n-á þessu marki
með því að kijúfa stjórnmála-
flokka -og myn-da nýja og kljúfa
þá aftur. Hér var einkum að
ræða um flokka þá, sem telja
sig standa vinstra megin í
stjórnmálum og bitnaði -þá ein-
att á verkalýðshreyfingunni,
sem þó hafði verið óskabarn
Hannibals. Og nú var Hannibal
ekki lengur ofsóttur a-f málpíp-
um íhaldsins. Nú birtust lof-
greinar um han-n í Mogga og
honum virtist -falla það lof vel
í geð. Hann hefði þó átt að
muna þau sígildu sannindi, sem
Ólafur heitinn Friðriksson orð-
aði svo spámannlega með svo-
felldúm orðum: „Meðan Morgun
blaðið skammar mig veit ég, að
ég er að gera rétt. En fari Morg
unblaðið að lirósa mér, má ég
vera viss um, að ég hef gert
eitthvað rangt.“
Og víkjium nú aftur að sög-
unni a-f Jóni Hunnibalssyni. Nú
stendur liann í neðstu tröppu
stjórnmáianna. Hann er orðinn
varaþingimaður og situr á þingi
í veikindaforföllum aðalmanns.
Hann lét þess ekki heldur lengi
iúða að láta ljós sitt skína.
Hann kveður sér liljóðs um
efnaliagsmál og tekur.nú dyggi-
iega undir át'óður í-haldsins að
kenna vinstri stjórninni um
efnahagsvandann, enda fær
hann nú lof í Mogganum. Að
hans mati liafði vinstri stjórnin
vanrækt að leggja til hliðar á
góðu árunum.
Árið 1944 var til íslenskur
bankastjóri, sem iagði það til,
áð Islendingar legðu inneignir
sínar inn á banka erlendis til
geymslu. Þá vo-ru öll atvinnu-
tælci þjóðarinnar úrelt og sem
betur lör, var eik-ki liorfið að
ráði bankastjóra þessa heldur
gengið fram í þv-í að byggja upp
atvinnuilíf þjóðarinnar. Og það
var sú uppbygging, sem fleytti
þjóðinni yfir erfiðleika áranna,
sem á eftir kornu, svo að það
tók íhaldssámar stjórnir svipað-
ar -þeirri, sem nú siitur að völd-
um, heilan áratug að leggja það
aftur í rúst, en þá liófst nýtt
framfaratímabil hinnar fyrri
vinstri stjórnar. Var það kann-
ski sams konar „fyrirhyggja“
og sú, sem fyrrnefndur banka-
stjóri vildi við hafa, sem Jón
Hannibalsson vildi láta vinstri
stjórnina sýna, eða átti hún að
svíkjast um að bæta kjör hinna
verst settu. Nú fór lika svo, að
jefnvel Ólafur Jóhannesson gat
ekki orða bundist. Hann sýndi
fram á, að vinstri -stj-órnin hafði
raunar lagt fyrir á góðu árun-
um með því að byggja upp at-
vinnulif þjóðarinnar. Blómlegt
atvinnulí-f er auðvitað alltaf
besti varasjóðurinn, sem nok.kur
þjóð getur eignast. En þetta
virðist Jón Hannibalsson ekki
skilja. Það er ekki furða, þótt
okkur komi lil hugar orð Háva-
mála:
„Ósnotur maður,
er með a-l-dir kemur,
það er best hann þegi.
Engi það vei-t,
að hann ekki kan-n,
nema hann mæli til margt.“
Efnahagsvandamál
heimilanna
Efti-rfarandi grein, er tekin
með bessaleyfi úr „Ásgarði"
blaði BSRB, 1. tölubiaði þessa
árs, og er leiðari, ritaður af
Kristjáni Thorlacius.
Efnahagsvandi og kreppa er
nú aðalumræðuefni á opinber-
um vettvangi. Taprekstur út-
gerðarfyrirtækja og ann-arra at-
vinnufyrir.tækja er á allra vör-
um, gjaldeyrisskortur, samdrátt-
ur í atvinnuMfinu og jafnvel
yfirvofandi atvinnuleysi.
Ekjvi skal hér dregið í efa, að
stjórnvöldum er vandi á hö-nd-
um við þær aðstæður, sem nú
ríkja, og rétt að vara við hætt-
unni. Hinu er lieldur ekki að
leyna, að þ-eim, sem með völdin
fara á hverjum tíma, hættir til
að mála með of dökkum litum,
þegar verið er að undirbúa jarð
veginn hjá • almenningi fyrir
nýjum efnaliagsaðgerðum. t
þessum efnum, sem öðrum, er
sannleikurinn þó sagna bestur
— annað hefnir sín.
Þess vegna var það grundvall-
aratriði, að fram hefið farið
])egar á síðasta sumri rækiieg
atliugun á fjárhagsafkomu fyrir-
tækja, og átti að liaga þeirri
rannsókn ineð þeim hæ-tti, að
landsmenn fengju traust á nið-
urstöðum liennar. Þetta sjónar-
mið settu fulltrúar BSRB fram
við stjórnvöld á s.l. sumri, en
á það var því miður ekki lilust-
að.
Á launamenn -liafa nú þegar
verið -lagðar þungar fjárliags-
byrðar, sem fullyrða má, að
mjög mi-kill meirihluti lieimila
i landinu stendur alls ekki und-
ir. Og það versta e-r, að sú tekju
tilfærsla — sú milljarðatilfærsla,
sem átt hefur sér stað frá launa-
mönnum tii fyrirtækjanna, hef-
ur ekki læknað meinið, og enn
frekari ráðstafanir eru boðaðar.
Miðað við visitöluna, eins og
hún verður væntanlega 1. mars
n. k. tapar starfsmaður, sem nú
hefur 45 þús. kr. á mánuði að
meðtöldum láglaúnabótum,
13.515 krónu-m á mánuði vegna
vísitölustöðvunarinnar, eða kr.
162.180,— kr. á ári. Sá starfs-
inaður, sem nú hefur 60 þús. kr.
mánaðarlaun (hann fær ekki
jafn-launahætuir), tapar 24.600
kr. á mánuði, eða 295.200 á ári.
Á sama tíma og krafist er
slíkra fjárhagsfóma af laun-
þegum, virðist vanta vilja til að
dreifa álögum á fleiri aðila.
Efnahagsvandamál heimil-
anna verða mikil á næstu vikum
og mánuðum. Halli þeirra verð-
ur ek-ki bættur með nýrri geng-
isfellingu eða öðrum liliðstæð-
um ráðstöfunum. Það gildir því
mið-ur -sama um heimilin og
þjóðarheildina, að ekki verða
greiddir meiri peningar út en
aflað er. Og hver bjargar vand-
anum til lengdar með lánum,
sem bera 18% v-exti?
Hve fjölmennur kann sá hóp-
ur að verða, ef svo heldur fram
sem horfir, sem missir íbúðir
sínar vegna greiðsluþrots?
Kjarni þessara mála er, að
þegar að herðir á fjárhagssvið-
inu, verður að sjá til þess að
skipt-a því bróðurlega, sem afl-
ast.
Efnahagsvanda þjóðarheildar-
innar má ekki lengur varpa
handahófskennt á heimilin í
landinu.
Hér verður að koma til heið-
arleg heildarlausn, með samráði
fulltrúa -alþjóðar og félagssam-
taka almennings.
Aflinn í janúar 1975
LESTIR
Stálvík 86
Sigluvík 100
Dagur 7 sjóf. 40
Tjaldur 17 sjóf. 86
Sæunn 5 sjóf. 17
Ým si r 18
samt. 347
I janúar 1974 var aflinn 611
lestir eða 264 1. meiri.
Á árinu 1974 var heildarbol-
fiskaflínn 7,577 lestir.
Á árinu 1973 var heildarbol-
fískafli-nn 6.457 lestir.
A árinu 1974 bárust 13000
tonn af loðnu hingað, en 1973
bárust 7800 tonn.
Bolfiskaflinn í norðlendinga-
fjórðungi þ. e. Skagaströnd til
Þórshafinar var alls 60.706 lestir
1974, en 49.112 lestir árið 1973.
★