Mjölnir - 25.03.1975, Blaðsíða 3

Enda þótt orkuverð frá væntanlegri hita-
veitu Siglufjarðar sé ískyggilega hátt, er ég
sannfærður um, að hitaveitan er rétta
lausnin á húshitunarmáium Siglfirðinga.
En til þess að hitunarkostnaðurinn verði
ekki óhóflega mikill, verða Siglfirðingar að
stefna að því að fá argangsorku trá raf-
orkuverí á mjög lágu verði, - lægra verði
en hugsanlegt er, að Skeiðsfossvirkjun getí
boðið upp á. Þessi ódýra orka verður fáan-
- \ j
leg frá jarðgufuvirkjunínní við Kröflu, en til
„iÍíSS
þess að eiga auðveldara með að ná hag-
stæðum samnmgum um þessi orkukaup,
þurfa Siglfirðingar að gerast aðiiar að
væntanlegri Norðurlandsvirkjun.
Eins og kunnugt er, er ráð
fyrir því gert í áætiunum verk-
lræðinga, að rúmlega þriðjung-
ur at' orku hitaveitunnar verði
fenginn úr svartolíuhrennurum
eða frá Skciðsfoss- og Þverár-
virkjun. Það lyrsta, sem menn
reka augun í við nánari athug-
un þessara útreikninga, er vænt
anlegt orkuverð tif notenda,
sem er tiltölulega mjög hátt.
Samkvæmt seinustu útreikn-
ingum er verðið 3930 kr. á
gígakaloríu en það jafngildir
um kr. 3,39 á kwst. Verð
þetta er talsvert hærra en
raforkuverð ...til ...hitunar, ...en
verð rafhitunar frá RARIK er
nú um 2,14 á kwst, miðað við
að ...rafhitunin ...sé ...rofin ...á
mestu álagstímunum, samtals
4 stundir á sólarhring, og
samsvarandi verð er í Reykja
vík aðeins kr. 1,58 og frá
Skeiðsfossvirkjun kr. 1.80 á
kwst.
Sá sem skoðár þessar tölur
kynni að draga þá ályktun, að
hyggilegra sé fyrir Siglufjarðar-
bæ að stefna frekar að rafhit-
un en varmaveitu, enda felst í
þessum útreiknirigum, að kostn
aðarverð orkunnar frá hita-
veitu verði jafnvel hærri en frá
olíuliitun, ef olíustyrkurinn,
sem nú er 8200 kr., er tekinn
með í reikninginn, en þannig
reiknað telst kostnaðarverö
olíuhitunar kr. 3773 á gíga-
kaloríu eða kr. 3,25 á kwst.
Hver er skýringin?
Aðalskýringin á þvl, að orku
verðið frá hitaveitunni skuli
verða svo hátt er sú, að sam-
kvæmt fenginni reynslu eyða
notendur hitaveitu um 25%
meiri orku en notendur raf-
eða oliuliitunar og þessi viðbót-
areyðsla er meðtailin í útreikn-
i'ngum á verði Gkal eða kwst,
til þess að tölurnar séu sam-
bærilegar. Við olíu- eða rafhit-
un þarf uin 18000 Gkal fyrir
allan hæinn, þ. e. 20,9 Gwst,
en með heitu vatni er orkuþörf-
in um 22500 Gkal eða rúmar
26 Gwst.
Þrátt íyrir þetta tel ég, að
hitaveita verði bæjarbúum hag-
stæðari en aðrir orkugjafar,
þegar til lengdar lætur. 1
fyrsta lagi tel ég, að orkuverð
frá hitaveitu geti orðið miklu
Iægra en nú er áætlað, ef rétt
er á málum haldið. Tvennt er
það, sem einkum veldur hinum
mikla kostnaði við rekstur hita-
veitunnar:
Fjármagnskostnaðurinn, þ. e.
vextir og afborganir af lánsfé,
er gíl'urlegur eða hvorki meira
né minna en ikr. 1.97 á kíló-
RAGNAR ARNALDS, alþm.:
HITAVEITAN 20 0 , HAGKVÆMARI
MEÐ AF6ANGS0RKU FRA KRÖFLU
wattstund, og svartoliubrennsl-
an er einnig mjög dýr eða um
kr. 0.68 á kwsl. miðað við ár-
iegan svartolíukostnað.
Fyrrnefint orkuverð er miðað
við, að lán séu greidd upp á
15 árum með 17% vöxtum, og
er þá fjármagnskostnaðurinn
18,8% á ári að meðaltali. Þetta
kann að reynast rétt, en geta
ber þeiss, að í áætlunum um
virkjanir, t. d. á vegum Lands-
virkjunar er nú miðað við 9—
10% vexti. Hitaveitur njóta
varla verri lánskjara á
næstu árum en rafvirkjanir, og
er þvi annað livort, að raforku-
verð á eftir að liækka gífurlega
vegna versnandi lánskjara, eða
orkuverð í'rá Hitaveitu Siglu-
fjarðar mun reynast lægra en
nú er áætlað. En þar að auki
geta Siglfirðingar verið vissir
um, að orkuverð hitaveitunnar
dettur niður fyrir rafhitunar-
verð ekki siðar en eftir 15 ár
og sennilega miklu fyrr vegna
verðrýrnunar lánsfjár.
Ódýra afgangsorku
í stað svartolíu
Orkuverðið mætti einnig
lækka mjög verulega, ef unnt
væri að losna við svartolíu-
brennsluna. Því miður er ekki
líklegt, að raforkan úr Fljótum
breyti þar miklu — til þess
verður hún of dýr. Frá Skeiðs-
fossvirkjun er að vísu einnig
unnt að fá nokkuð af ódýrri
afgangsorku, en hún er ekki til
reiðu á þeim árstímum, þegar
mest þörf er fyrir hana, t. d.
yl'ir köldustu vetrarmánuðina.
Hins vegar ér ljóst, að vænt-
anleiga jarðvarmavirkjun við
Kröfliu í Mýatnssveit mun ráða
yfir mjög verulegri afgangs-
orku, sem erfitt verður að nýta.
L ágm arksafikö st vi rk j un ari n n a r
verða 60 MW, en hámarksaf-
köst geta orðið 75 MW og er afl
hennar þeim mun meira sem
kaldara er veðri. 1 vatnsvirkj-
unum með stiflumannvirkjum
er reynt að spara orkuna að
næturlagi, en við Kröfluvirkj-
un verður það út í hött. Að
næturlagi fer því vafalaust mik
il orka forgörðum, sem erfitt
verður að nýta öðruvísf en ein-
mitt í tengslum við hitaveitur,
sem vantar viðbótarafl að vetr-
inum.
Landsirkjun mun eins og
kunnugt er selja mikið magn
al' afgangsorku til járnblendi
verksmiðjunnar í Hvalfirði, og
verður meðalverðið tæpir 23
aurar á næstu 8 árum. Ef við
hugsum okkur, að Norðurlands
virkjun selji Hitaveitu Siglu-
fjarðar afgangsorku nokkra
tima á hverri nóttu þann tíma,
er þörfin er mest, á t. d. 0,35
kr. á kwst., kostar sú orka 2
fnillj. kr. á ári. En fyrir sama
magn af orku verður að greiða
14,2 milljónir kr., ef svartolía
er notuð (miðað við tæpar 6
Gwst.)‘ Ef allt er tekið með í
reikninginn, má ætla, að orka
hitaveitunnar geti orðið um
20% ódýrari með hagstæð-
um samningum um afgangs-
orku frá Kröflu.
En það eru ekki aðeins fjár-
hagssjónarmið, sem mæla með
hitaveitu fremur en rafhitun.
Hitaveitan er þægilegri fyrir
nolendur oig býr yí'ir ýmsum
inöguleikum fyrir bæjarfélagið.

Þó er mest um vert, að hún er
öruggur orkugjafi í vondum
veðrum, og þótt hitaveitan yrði
að nokkru háð orku frá Kröí'lu,
er það lítil áliætta, þar sem
Skeiðsfossvirkjun gæti alltaf
gripið inn í sem varastöð liita-
veitunnar.
Tvær rökréttar
ályktanir
Með þeim rökum, sem hér
hafa verið talin fram, dreg ég
hikiaust þá ályktun, að hyggi
legt sé fyrir Siglufjörð að
gerast aðili að Norðurlands-
virkjun þegar í upphafi Með
Skeiðsfossvirkjun að baklijarli,
hefur Siglufjörður sterka stöðu
i samningum um stofnun Norð-
urlandsvirkjunar. Styrk sinn
notar Siglufjarðarbær ekki bet-
ur til annars en að semja um
S afgangsorku frá Kröflu með
liagstæðum kjörum til langs
tíma, jafnframt því sem samið
verður um orkusölu frá Skeiðs-
fossvirkjun inn á almennan
markað á Norðurlandi með for-
gangsorkuverði. Lína frá Ólafs-
firði til Dalvíkur yrðf þá notuð
til að flytja orku í austurátt að
degi lil og í vesturátt um næt-
■ur, a. m. k. köldustu mánuði
ársins.
En þær tölur, sem ég hef hér
hirt um orkuverð frá hitaveit-
unni, eru um leið ólvíræð vís-
bending um, að . frumvarp
Hannesar Baldvinssonar um
Hitaveitu Siglufjarðar er eðli
leg og nauðsynleg leið til að
halda orkuverðinu sem
' iægstu. Framlag ríkissjóðs,
sem raunverulega breytir engu
um yfirráð Siglfirðinga yfir
fyrirtækinu, verður ekki aðeins
til að auðvelda stórlega fram-
j kvæmd málsins, heldur lækkar
það áætlaðan reksturskostnað
hitaveiitunnar um 1.5 milijón á
á ári, miðað við, að það fé
vájri ella fengið að láni. að
munar um minna, ef litið er á
lengra tímabil.
Siglfirðingar hlutu 23 verðlann á unglingameistaramóti í ðadmintnn
Árangur siglfirsku ungling-
anna á unglingameistaramótínu
í badminton um næstsíðustu
helgi vakti mikla athygli og
eru íþróttasíður Reykjavíkur-
blaðanna til vitnishurðar um
það. Þjóðviljinn segir m. a.:
„Sumir kaupstaðir úti á
landi hafa náð mjög langt í
einstaka íþróttagreinum, nægir
þar að nefna Akranes og
knattspyrnuna og Hafnarfjörð
og handkniattleikinn. Og nú hef
ur Siglufjörður og badminton
náð að tvinnast saman. Um
nokkurt skeið hefur mikið ungl
ingastarf verið unnig á Siglu-
firði í badminton íþróttinni og
hiafa siglfirsku unglingarnir
vakið verðskuldaða athygli und-
aníarin ár. Á unglingameistara-
mótinu, sem fram fór um síð-
ustu helgi, létu siglfirðingar
meira til sin taka en áður. Þeir
hrepptu 10 gullverðlaun og 13
silfurverðlaun. Aðeins TBR
hlaut fleiri gull, eða 12, en
ekki nema 7 silfur.
Það er því alveg ljóst, að
verði þessu mikla og árangurs-
ríka unglingastarfi fylgt eftir
upp í fullorðinsflokk, verða sigl
firðingar í sérflokki liér í bad-
minton eftir nokkur ár.“
SKRÁ UM ÚRSLIT
Sveinaflokkur 14 ára og yngri:
1 undanúrslitum sigraði Gylfi
Óskarsson Val, Gunnar Jónatans
son, Val, 12:11 og 11:4 og Guð-
mundur Adólfsson, TBR, sigr-
aði Björn Ingimarsson, TBS
11:5 og 12:11. í úrslitaleik
sigraði isvo Guðmundur Gylfa
12:10 og 11:4.
TvíliSaleikur — sveinafloklmr,
14 ára og yngri:
1 undanúrslitum sigruðu
Björn Ingimarssíon og Óli Agn-
arsson, TBS, þá Harald Mar-
teinsson og Daða Arngrímsson,
TBS, 15:10 og 15:4 og Gunnar
Jónatansson og Gylfi Óskarsson
Val sigruðu þá Skarphéðin
Garðarsson og Gunnar Tómas-
son, TBR, 15:3 og 15:1. 1 úr-
slitum sigruðu svo Gunnar og
Gylfi þá Björn og Óla 18:16,
11:15 og 15:7.
Meyjaflokkur — tvíliSaleikur:
Til úrslita kepptu þær Krist-
ín Magnúsdóttiir, TBR og Sig-
rún Jóhannsdóttir, TBS, við
Björgu Sif Friðleifsdóttur og
örnu Steinisen KR, og sigruðu
þær fyrrnefndu 15:1 og 15:12.
Tvenndarkeppni — sveinar og
meyjar:
Til úrslita léku Guðmundur
Adolfsson og Kristín Magnús-
dóttir, TBR, og Daði Arngríms-
son og Alma Möller, TBS. Þau
fyrrnefndu si^graðu 15:3 og
15:6.
Meyjaflokkur einliöaleikur:.
I undanúrslitum sigraði Arna
Steinsen Maríu Björnsdóltur,
TBS, 11:10 og 11:4 og Kristín
Magnúsdóttir, TBR, sigraði
Björgu ■ Sif Friðleifsdóttir,
Kristln vann svo úrslitaleikinn
við örnu 11:8 og 11:0.
TvíliSaleikur drengja 14-16 ára:
I undanúrslitum sigruðu Jó-
liann Kjartansson og Sigurður
Kolbeinsson, TBR, þá Kristin
Helgason og Reyni Guðmunds-
son, KR, 15:8, 11:15 og 15:3
og Friörik Arngrímsson og
framhald á 2. síðu.
MJÖLNIK — 5