Mjölnir - 20.12.1975, Blaðsíða 6
MINNINGARORÐ
Anney dlfjðrð Jnnsdnttir
Fædd 20. júní 1912. — Dáin 28. nóvember 1975.
Anney Ólfjörð Jónsdóttir
Anney Ólfjörð Jónsdóttir dó
að kvöldi 28. nóv. s. 1. í Sjúkra-
húsi Siglufjarðar. Hennar bar-
áttu fyrir lífinu við dauðann
var lokið. Andlátsfregn verður
stundum reiðarslag nánustu
ástvinum og aðstandendum, en
nú kom dauðinn sem lausnari
frá þraut og þjáningu, ekki ó-
væntur eða óvelkominn. Síð-
ustu vikur og mánuði, þegar
ljóst var að hverju stefndi og
hún vissi það sjálf, þá reyndi
máske meira á hetjulund henn-
ar og staðfestu en nokkru
sinni fyrr, og þeir sem daglega
heimsóttu hana dáðust að
kjarki hennar og styrk allt til
hinztu stundar. Eiginmaður
hennar, Óskar Garibaldason,
studdi hana og styrkti með
karlmennsku sinni og æðru-
leysi, ástúð og umhyggju, svo
sem framast hánn mátti. Nú
sem fyrr stóðu þau saman í
baráttunni, þó svo leiðir yrðu
að skiljast að lokum.
Þegar komið er að því að
kveðja hinztu kveðju einhvern
þann, sem maður hefur átt að
samferðamanni um lengri eða
skemmri leið á lífsins vegi, þá
rifjast upþ hin fyrstu kynni,
hvar þau hófust og með hverj-
um hætti.
Ég minnist þess nú, er ég
kveð félaga og vin minn Ann-
eyju Ólfjörð Jónsdóttur látna,
eiginkonu Óskars Garibaldason-
ar, að undir þeirra þaki átti ég
skjól um nokkurn tíma minnar
fyrstu veru hér á Siglufirði fyr-
ir röskum 32 árum, át við
þeirra borð, — naut þeirra
hispurslausu og sjálfsögðu
gestrisni. — Þama, góði minn,
njóttu þess sem þér er boðið.
— Engin tilgerð eða sýndar-
mennska. Þannig kynntist ég
þeim, þannig voru þau.
Ef ég rifja upp fleira af því,
sem mér er minnisstæðast af
kynnum við þau hjónin, þá er
það helzt, hvað mér þótti Ann-
ey sköruleg kona, stór og gerð-
arleg, myndarleg bæði að á-
sýnd og til verka. Hún var
dugnaðarforkur, ósérhlífin,
gekk að hverju starfi af at-
orku. Hún var skapmikil, hörð
í skoðunum, hreinskilin og
beinskeytt, sagði hverjum þeim
sem hún ræddi við, meiningu
sína umbúðalaust, oft án þess
að hefla orðbragðið, ef henni
var heitt í hamsi. Óskar var
hægari að gerðum, en fór eigi
að síður sínu fram, sem hann
ætlaði.
Á heimili þeirra fann ég
þann byltingaranda, sem mér,
ungum sósíalista, nýkomnum
úr fámenni smáþorpsins, var
framandi, en samt uppörvandi
og hvetjandi, og mér fannst
Anney vera dæmigerð kona úr
Iróttækustu forustusveit verka-
lýðsins, — minna að nokkru á
Sölku Völku.
Þar á heimilinu fór saman
hin daglega barátta verka-
mannsins, að vinna fyrir nauð-
þurftum, annast heimilisstörf-
in og umsjá bamanna, sem þá
voru þrjú komin, og félags-
málabaráttan, störf í verka-
lýðsfélögunum og Sósíalista-
flokknum. Umræður um taktik
og teoríu blönduðust eðlilega
|og ósjálfrátt saman við dægur-
málin, sem vom í brennidepli
þá hverju sinni. Anney tók
þátt í bæði faglegum og póli-
tískum félagsstörfum, henni
voru falin margvísleg trúnaðar-
störf, m. a. var hún formaður
Verkakvennafélagsins Brynju á
tímabili. Hún var góðum gáf-
um gædd, hafði yndi af söng
og tónlist, starfaði í ýmsum
kórum, kvennakór, blönduðum
kórum og Kirkjukór Siglufjarð-
ar. Á þessu sviði áttu þau
hjónin líka sameiginleg og
brennandi áhugamál, því Óskar
er mikill tónlistarunnandi og
starfaði einnig í kórum.
Ég tel tvímælalaust að til
heimilis þeirra, Anneyjar og
Óskars, megi rekja upphaf að
einu grózkumesta og fjölbreyti-
legasta tónlistartímabili í sögu
Siglufjarðar. Anney átti þar að
drjúgan hlut. Óskar var einn
helzti hvatamaður að stofnun
Lúðrasveitar Siglufjarðar, sem
síðar leiddi til þess að Tón-
skóli Siglufjarðar var á fót
settur af Sigursveini D. Krist-
inssyni, tónskáldi. Á eftir
Lúðrasveit og Tónskóla kom
svo Söngfélag Siglufjarðar
(Blandaður kór) og síðar endur-
vaktist starf Karlakórsins Vís-
is, þegar skólastjóri Tónskólans
tók við söngstjóm hans, og um
líkt leyti varð samstarf um
skólahald milli Tónskóla Siglu-
fjarðar og Tónlistarskóla Vísis
undir skólastjóm Geirharðs. í
sambaiidi við skólastarfið
hvíldi mikil fjármálaábyrgð á
herðum Óskars og heimili hans
varð á margan hátt tengt þessu
starfi; þess minnumst við, sem
vorum meiri eða minni þátttak-
endur í því, og þar stóð hús-
freyjan ekki að baki bónda
sínum.
í upphafi þessa tónlistar-
starfs vom elztu bömin, þau
Hörður og Erla, farin að heim-
an til náms, en bræðurnir fjór-
ir, Hlynur, Hallvarður, Hólm-
geir og Sigurður voru heima
og allir nemendur í hljóðfæra-
leik. Oft hefur' því látið hátt
í eyrum Anneyjar, þegar æf-
ingar þeirra bræðra stóðu yf-
ir, en þetta tónlistarstarf var
hennar hjartans mál. Yngsti
sonurinn, Sigurður, var-eflaust
mesta listamannsefni þeirra
bræðra, hann nam fiðluleik.
Það var því þungur harmur að
þeim kveðinn, er hann dó 11
ára að aldri, greindur og geð-
þekkur drengur, hvers manns
hugljúfi. Hinir bræðumir iðka
enn tónlist, ýmist sem aðal-
starf (Hlynur), eða tómstunda-
gaman í lúðrasveit og dans-
hljómsveit.
Anney þótti oft hörkutól til
geðs og gerða. Lífsbaráttan
sjálf, stéttabaráttan, skilningur
hennar á eðli þeirrar baráttu,
i réttlætiskennd hennar, góðvild
og hjálpsemi við þá, sem minna
máttu sín og áttu í erfiðleik-
um, — allt þetta herti hana
þegar til átaka kom, og að láta
hart mæta hörðu var henni
eiginlegra en hitt.
Blíðlyndi hennar, kærleik og
hjálpsemi, þá eiginleika, sem
hún átti í ríkum mæli, þekktu
bezt hennar nánustu vinir og
þeir, sem urðu aðnjótandi
þeirra á einhvern hátt.
í góðra vina hópi var hún
hrókur fagnaðar og naut þess
að skemmta sér á mannamót-
um, því glaðlynd og félagslynd
var hún að eðlisfari.
Nú, þegar þessi sterka kona
er fallin um aldur fram, er
vissulega skarð fyrir skildi.
Við, sem áttum hana að póli-
tískum samherja, fengum oft
að heyra sannleikann bitran og
sáran af vörum hennar um
pólitískan vesaldóm, hægri vill-
ur og kratisma. Þar brýndi
vægðarlaust maður mann. Þar
ómaði tónn stálsins harða og
varð ekki falskur af dignandi
málmi. Við fundum réttmæti á-
drepunnar, en ekki verður við
allt ráðið. Það skiptast á skin
og skúrir — hin rauða fylking
riðlast stundum, en raðirnar
þéttast á ný. 1 heiminum öll-
um er barátta háð fyrir frelsi,
jafnrétti og bræðralagi manna.
Þar ýmist gengur eða rekur,
sigur vinnst á einum stað, ó-
sigur goldinn á öðrum, en samt
stækka og breiðast yfir jörðina
rauðu svæðin, sem tákna sigra
sósíalismans yfir kapítalisman-
um.
Við, sem svo oft vorum
brýnd til dáða af þeirri konu,
sem nú er kvödd, getum bezt
heiðrað minningu hennar með
því að halda áfram að starfa
að hugsjónamálum frelsis, jafn-
réttis og bræðralags, því í þeim
felst allt það, sem henni stóð
hug og hjarta næst.
Merki skal standa, þótt mað-
urinn falli.
Við hjónin vottum ástvinum
hennar öllum okkar innilegustu
hluttekningu.
Einar M. Albertsson
Menningarvika — men ningarviðburður.
Síðbúin þökk og áminning.
Nú, þegar árið er senn á enda
og litið er til baka, þá er svo
ótal margt, sem gerzt hefur í
okkar litla bæjarfélagi, Siglu-
firði, sem ekki hefur verið tal-
ið til tíðinda eða hreinlega orð-
ið útundan í fátæklegum frétta-
flutningi litlu blaðanna, sem
hér koma út endrum og sinn-
um. Ekki skal reynt úr að
bæta með allsherjar annál um
minnisverð tíðindi, en hugleið-
ing um hvað merkilegt hafi
skeð á menningarsviði og al-
gerlega fallið í glatkistu frétta-
mennskunnar hjá bæjarblöðun-
um, þá finnst mér, þó seint sé,
að þakka beri það lofsverða
framtak, sem sýnt var snemma
þessa árs, að hefja undirbún-
ing að því, sem hlaut nafnið
Menningarvika Siglfirðinga.
Það var Kiwanis klúbburinn
Skjöldur, sem frumkvæðið átti
og fékk til liðs við sig Lions
klúbbinn og Rotarý klúbbinn,
|og var með fulltrúum klúbb-
anna, fulltrúa frá bæjarstjóm
og einstaklingum úr bænum
mynduð nefnd til að skipu-
leggja undirbúning menningar-
vikunnar, sem hefjast skyldi
20. maí og þá um leið hefja til
vegs á ný þennan afmælisdag
bæjarins, sem áður fyrr var
alltaf hátíðlegur haldinn með
einhverjum hætti.
Svo sem að var stefnt hófst
menningarvikan með samkomu
í Nýja-Bíó 20. maí. Voru þar
ýmis atriði á dagskrá, s. s.
söngur Karlakórsins Vísis, sem
aðallega söng lög eftir próf.
Bjarna Þorsteinsson, tónskáld.
Minnisstæð er sköruleg ræða
Jóns Kjartanssonar, fyrrv. bæj-
arstjóra, sem minntist próf.
Bjama Þorsteinssonar sérstak-
lega. Þá léku strengleikarar úr
Sinfóníuhljómsveit Islands nokk
ur lög, sem unun var á að
hlýða, og kvexmakór söng með
undirleik strengjasveitarinnar.
önnur atriði Menningarvik-
unnar voru þau, að opnaðar
voru þrjár sýningar: I fyrsta
lagi málverkasýning frá Lista-
safni íslands, sem opnuð var
í Alþýðuhúsinu með ávarpi,
sem Bragi Magnússon flutti og
fjallaði um tilgang þessarar
Menningarviku. Þá söng bland-
aður söngflokkur úr Kiwanis
hreyfingunni nokkur létt og
skemmtileg lög undir stjóm
Elíasar Þorvaldssonar. I öðru
lagi var opnuð sýning grafík-
mynda nokkurra ísl. listamanna
og var sú sýning í Suðurgötu
10. I þriðja lagi var opnuð
sýning sögulegra mynda, vom
það hlutar úr hinni stóru og
yfirgripsmiklu sýningu, sem
stóð að Kjarvalsstöðum í Rvík
í tilefni 1100 afmælis íslands-
byggðar árið 1974. Var sú sýn-
ing í Sjálfstæðishúsinu. Allar
voru þessar sýningar opnar um
vikutíma og var aðsókn frem-
ur góð.
Þessi fyrsta Menningarvika
þótti takast nokkuð vel og á-
setningur mun vera sá, að fram
vegis verði unnið að slíkum
viðburðum, sem tengdir verða
20. maí. Þess má geta, að öll
vinna og aðstoð við þessa viku
var unnið sem sjálfboðastarf,
en greiða þurfti listamönnum
að sunnan fyrir þeirra tillag og
ferðir.
Um leið og færðar eru þakk-
ir þeim frumkvöðlum, sem
þama eiga hlut að máh, skal
þess óskað, að eftirleiðis megi
takast að auðga svolítið okkar
annars snauða menningarlíf og
þeirri áminningu beint til bæj-
arbúa, að þeir sýni þakklæti
sitt með góðri aðsókn og und-
irtektum. Og umsjármenn blað-
anna litlu mega ekki aftur
gleyma að geta þess, sem gert
er. EMA
Teikninámskeið
Fyrirhugað var að halda mynd-
listarnámskeið hér í Siglufirði
í haust. Af því gat ekki orðið
vegna veikinda kennarans, Vet-
urliða Gunnarssonar listmál-
ara.
Áhugi fyrir þátttöku í nám-
skeiðinu var mikill, og höfðu
milli 30 og 40 skráð sig á þátt-
tökulista.
Vonandi helst þessi áhugi
fram á næsta ár, því forgöngu-
menn námskeiðsins hafa ákveð-
ið að efna til þess á ný eftir
áramótin, sennilega í febrúar,
með sama kennara.
MJÖLNIK — Jólablað