Mjölnir - 01.03.1990, Blaðsíða 6

Þankabrot ...... Opinn vettvangur....
Hvítþvegnar hendur!
“Að hvítþvo
hendur sínar”
Allir þekkja orðatiltækið “Að
hvítþvo hendur smar”. Ég erhins vegar
ekki viss um að allir skilji merkingu
þess. Það er ekki ætlunin að hafa
greinarkom þetta kennslu í notkun
orðatiltækja. Þó það sé að vísu verðugt
vericefni, heldur vil ég vekja athygli
lesenda á því að nú fer að koma að
kosningum.
Fjórða hveit vorfer ákveðinn hópur
fólks að verða meira áberandi en aðrir
í bæjarlífinu. í flestum tilfellum em
þetta núverandi bæjarfulltrúar og
tilvonandi frambjóðendur. Þeir sem
starfað hafa í minnihluta verða
skyndilega saklausir sem lömb, ilma
jafnvel af Ajax og fara um eins og
hvítir stormsveipir. Svo, öllum að
óvöium, fara þessar hvítþvegnu hendur
að kasta skýt í meirihlutann og reyna
á allan hátt að sverta þessa vondu
einstaklinga, sem hafa stjómaðbænum
svo illa. Meirihlutafólkið bregst
auðvitað óðara við og tekur að verjast,
sendir skeytin til baka, bætir líka ögn
við, segir “þið eiuð samsek”. Svo eiu
týnd til ótal dæmi þar sem minnihlutinn
hefur verið sammála í kostnaðar-
sömum ákvöiðunum, stundum líka
tafið eða torveldað framkvæmd góðra
mála. Meirihlutaflokkamir lýsa svo
því hvað þeir hafi barist hetjulega við
að bjarga hinu og þessu.
Sem sagt meiri háttar hanaslagur.
Þetta skeður alltaf, sama hveijir eiga í
hlut.
Fólkið í bænum hristir höfuðið,
krossar sig og segir “eigum við að fara
að kjósa einhveija af þessum bardaga-
hetjum”. Svo dæsir það og segir með
fyrirlitningu “þessi pólitík”.
Ástarleikir
ekki pólitik.
Hver hefur ekki setið fyrir framan
sjónvarpið og horft með undiun og
aðdáun á dýralífsmyndir. Fuglamyndir
eiu að mínum dómi sérlega skemmti-
legar. Við sjáum hvemig fuglamir
umtumast á þeim túna þegar mökunin
fer fram. Þeir haga sér á allan hátt stór
undarlega, eilífar sýningar em í gangi
og stundum verða blóðugir bardagar.
Oftast em þessar sýningar bráðfallegar
og skemmtilegar en stundum verðum
við vitni að mikilli grimmd.
Samt stöndum viðuppaðmyndinni
lokinni, ánægð og hrifin og segjum.
“Mikið er veröldin dásamleg”.
Hver er munurinn!
Sjálfsagt em margirlesendur mínir
sármóðgaðiryfirþessum samanburði.
En þeir um það. Ég held því fram að
háttariag mannfólksins sé á ótal sviðum
líkt og dýranna. Því miður finnst mér
samanburðurinn oft dýrunum í hag.
Þrátt fyrir að mannskepnan telji sig
öðmm skepnum æðri. Þessi einfalda
staðreynd gleymist alltof fljótt. Þannig
að það sem vekur aðdáun þegar dýr
eiga í hlut veldur hneykslun þegar um
menn er að ræða.
f kosningaslagnum eru
frambjóðendur einfaldlega að vekja á
sér athygli og beijast um hylli
kjósenda.
“Sami grautur
í sömu skál” segirmargur. “Það er
alveg sama hvað viO kjósum, þetta
lendir alltaf í eilífu rifrildi um
pólitík”. Þetta er alls ekkki rétt. Ég
minnist þess ekki að hafa orðið vör við
rifrildi í Bæjarstjóm Siglufjarðar um
stefnu í stjómmálum, sem byggð er á
stefnuskrá þeirra flokka sem bjóða
fram. Nei, það er af og frá. Þegar
deilur verða, þá em þær taldar
fiéttnæmar af sumum, þess vegna
verðum við vör við þær. En um hvað
snúast þær deilur? í lang flestum
tilfellum er verið að takast á um
hagsmuni einstaklinga, sem em
kjósendur ákveðinna stjómmála-
flokka. Þessir einstaklingar fá svo
stjómmálamennina til að gæta
hagsmuna sinna.
Þetta heitir fyrirgreiOslupólitík
eða bara hagsmunapot. Svo verða
sumir duglegri en aðrir að ota sínum
tota. Því miður verður svona starf semi
oft meira áberandi en annað og helst
lítur út fyrir að um þetta snúist allt
starf bæjarfulltiúanna. í raun er þetta
fólk sem kosið hefur verið til að stjóma
bænum einmitt að stjórna bænum
allt kjörtímabilið og um langflest mál
er algjör samstaða.
Hverjir eru bestir ?
“Við” svara allir frambjóðendur,
sem vonlegt er. Annars væri
viðkomandi ekki í framboði. ÞaO er
kjósandans að dæma. Hann lendir
samt oft í vandræðum, vegna þess að
stefnuskrár flokkanna gefa sjaldnast
nokkum kost á hreinum samanburði.
Því til viðbótar er það þannig, að í
svona litlu samfélagi eins og okkar,
þar sem kunningsskapur skiptir oft
meira máli en raunveiuleg pólitík,
verður úr vöndu að ráða. Kjósandi
þekkir oft einstaklinga í efstu sætum
allra lista. Honum finnst kannski að
þetta séu allt hæfir frambjóðendur.
Hann hefur bara eitt atkvæði. Hver
hlýtur atkvæðið að lokum, getur
sjálfsagt verið tilviijun. Þess vegna
eiu öll þessi læti í kringum kosningar.
Þetta tel ég líka vera skýringuna á
þeirri sveiflu sem á sér stað í fylgi
flokkanna.
Hvernig framboð?
Ég hef oft velt því fyrir mér hvort
að flokksframboð sé rétt aðferð við
val bæjarfulltrúa. Þegar ég átti þess
kost að kjósa í fyrsta skipti fór ég ekki
á kjörstað. Það vaið til þess að ég
komst að raun um að stundum telja
frambjóðendur að þeir eigi atkvæöi.
Ég var á 21. aldursári og þessu gleymi
ég ekki meðan ég lifi.
Mér finnst að réttinn til að kjósa
megi ekki misnota, með kaupum eða
sölu. Atkvæði eru ekki söluvara.
Ástæðan fyrir því að ég fór ekki á
kjörstað ‘78 var sú að ég gat ekki
fundið út hverjir væru bestir. Sá sem
ekki hefur skoðun á ekki að kjósa.
Hann getur engu að síður valið um tvo
kosti, setið heima eða skilað auðu.
Eftir því sem ég hef kynnst stjóm
bæjarins meira, hefurmér skilistbetur
nauðsyn þess að bjóöa fram lista, en
ekki einstakar persónur.
Persónudýikun er af hinu illa. Ég þekki
t.d. engan einstakling sem er svo
skynsamur og öniggur, að hann geti
verið þess umkominn að sitja í
bæjarstjóm í 4 ár án þess að hafa
ákveðinn stuðningshóp á bak við sig.
Hugsið ykkur hvemig ástandið yrði ef
allt í einu spryttu upp a.m.k. 9
aðdáendaklúbbar. Þá er nú
flokkakerfið skárra, þótt ekki sé það
hinn stóri sannleikur.
Víða um land hafa komið fram
allskonar listar, sem saman standa af
ýmsum hópum. Stundum er um að
ræða flokka sem bjóða fram saman,
jafnvel íþióttaáhugamenn bjóða fram
sérstaka lista.
Að hafa skoðun,
Það er réttur hverrar mannveru að
hafa skoðun. Og þar sem ég er nú svo
öfgafull (það segir Hinrik) þá tel ég að
það sé skylda fólks að hafa skoðun á
lífinu og tilverunni. öllum þykir
kosningaréttur sjálf sagður. Hvað hefur
sá með kosningarétt að gera, sem ekki
hefur skoðun?
Þegar um næitæk málefni eins og
stjóm bæjaifélagsins er að ræða, tel ég
að við verðum að fylgjast með og taka
afstöðu til þess sem gert er og ekki
geit.
Hverjir fara í framboð?
Stjóm hvers bæjar er kjörin af
bæjarbúum sjálfum. Því þurfa
bæjaibúar að vera vel með á því hvað
er að gerast í bænum. Bæjarstjómin
veiður spegilmynd fólksins í bænum.
Séum við ekki ánægð með það sem í
speglinum sést, þá er að kjósa betur
næst.
En vita skaltu kjósandi góður, að
þú átt þitt atkvæöi og þú velur þér
þína umboðsmenn. Það er Ktið mál
fyrir siglfirska kjósendur að hafa áhrif
á það hverjir fara í framboð. Það er
mér vitanlega ósk allra
stjómmálaflokka að sem flestir gangi
til liðs við þá, og staifi með þeim. Þú
getur haft áhrif innan flokkanna bara
ef þú beið þig eftir því. Allir auglysa
þeir opna fundi.
Þarf að breyta og bæta?
Þykir þér pólitíkin á lágu plani eða
einfaldlega vera ómeikileg? Þá er þitt
að breyta því.
Ég er ekki meiri politíkus en það að
mér finnst skipta mestu máli að fólk
taki afstöðu og sé tilbúið að taka þátt í
stjóm bæjarins. Ég og þú getum ekki
alltaf sagt “Ekki ég heldur einhver
annar”.
Mér finnst það ekki góð þróun að
sífellt færri gefa kost á sér í hverskonar
þegnskylduvinnu. Það gildir það
sama um flokka og annan félagsskap.
Allir þekkja vandamálið, en enginn
veit hvemig á að bregðast við.
Mín skoðun þarf ekki að
vera sú eina rétta.
Starf bæjarfulltrúa er ákaflega
kiefjandi, það er tímafrekt og því
kostnaðarsamt. Ég tel að það sé vel
athugandi að launa það betur.. Þá
sérstaklega störf bæjarráðsmanna. Mér
finnst það ekki rétt að fólk sem á t.d.
stóra fjölskyldu, eða hefur lág laun sé
útilokað frá því að taka þátt í stjóm
bæjarins. í flestum tilfellum skiptir
stjóm bæjarins efnaminna fólk meira
máli en þá efnameiri. Því fleiri böm,
því mikilvægara er bamaheimilið-
skólinn-íþróttalífið-heilsugæslan-
æskulýðsmálin-sumarvinnan o.s.frv.
Framhald á 2. síðu.
EE23
Miölnir 6
Mars