Fylkir - 27.01.1950, Blaðsíða 3

FYLKIR
3
Bygging gagnfræðaskólans og stað
hæfingar Þ. Þ. V.
Þorsteinn Víglundsson hefur í
málgagni Framsóknarflokksins,
ráðist á mig, og verið að reyna
að telja almenningi trú um, ým-
islegt mér viðvíkjandi, þar á
meðal, að ég hefði reynt að rýra
gildi gagnfræðaskólans hér.
Eg hefi fram að þessu ekki
viljað eyða rúmi þessa blaðs,
sem ég er ábirgðarmaður fyrir,
til andsvara. Eg hefi bókstaf-
lega, eins og allur almenningur
haft gaman af að sjá hann rót-
ast um, eins og naut í moldar-
flagi og baula fullum hálsi.
Eg vil nota tækifærið hér og
gera nokkra grein fyrir afstöðu
minni til þessa máls og færa
fram þau rök, sem fyrir liggja.
Á kjörtímablinu 1942 til 1946
var ég og Ástþór Matthíasson
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í
fjárhagsnefnd. 6
Við samning fjárhagsáætlunar
innar fyrir árið 1943 lá fyrir á-
ætlun gagnfræðaskólanefndar,
þar sem farið var fram á rúm-
lega 45 þúsund króna framlag
til skólans.
Áætlun þessi var afgreidd í
fjárhagsnefnd með svohljóðandi
bókun:
,,Fjárhæðin er í samræmi við
áætln skólanefndar. Nefndin tel
ur sérstaka ástæðu til að vekja
athygli bæjarstjórnar á þeirri
staðreynd, að gert er ráð fyrir
að á yfirstandandi skólaári verði
kostnaður á hvern nemanda um
kr. 1800,00, þar sem gert er ráð
fyrir, að nemendur verði um 40.
Slíkan kostnað á nemanda telur
nefndin óeðlilegan og óviðun-
andi til frambúðar. N
Nefndin vill ennfremur benda
á, að miðað við íbúafjölda kaup
staðarins og allan aðbúnað að
skólanum, ætti nemendafjöldi að
vera um 80—100. Væri aðsókn
að skólanum eðlileg lækkaði
kostnaður á hvern nemanda um
helming."
Eg geri varla ráð fyrir, að
hægt sé að halda því fram með
nokkurri sanngirni, að ástæða
hafi verið til fyrir mig eða Ást-
þór Matthíasson að vera bjart-
sýnir um framtíð skólans, þeg-
ar skólastjórinn sjálfur og skóla-
nefndin sjálf gerði ráð fyrir, að
aðeins 40 nemendur myndu
sækja skólann, sem þó gat rúm-
að nær 90 nemendur í því hús-
næði, sem hann þá var í.
Við samning fjárhagsáætlunar
innar 1944 var viðhorfið nokkuð
breytt. Aðsókn að skólanum
hafði þá aukizt og nýju fræðslu
lögin voru í uppsiglingu. Lögðum
við þá til, að auk venjulegs rkst
ursframlags til skólans yrðu tekn
ar upp í fjárhagsáætlunina 100
þús. kr. til byggingar nýs gagn-
fræðaskóla.
Og við vildum ganga lengra
eins og eftirfarandi bókun sýnir:
í sambandi við framlag þetta
létum við bóka eftirfarandi:
„Nefndin leggur til, að greindri
upphæð verði varið til gagn-
fræðaskólabyggingar, enda komi
á móti lögboðið framlag úr rík-
issjóði. í sambandi við þennan
lið vill meirihlutinn taka fram,
að hann er reiðubúinn til þess
að mæla með auknu framlagi í
þessu skyni, ef bæjarstjórn get-
ur fajlizt á, að kennslufyrir-
komulag, námsgreinar og náms-
tími verði sá sami við gagn-
fræðaskólann hér, og er við
gagnfræðadeild Menntaskólans
í Reykjavík. Jafnframt verði
breytt um yfirstjórn skólans og
kennslukraftar auknir og færð-
ir í það horf, sem fræðslumála
stjórnin telur nauðsynlegt til
þess að nemendur, sem útskrif-
ast úr skólanum njóti sömu rétt-
inda til framhaldsnáms í öðrum
skólum og nemendur með gagn
fræðaprófi frá Menntaskólan-
um í Reykjavík og á Akureyri.
Laun kennara verði þá og sam-
ræmd við laun framangreidra
skóla.
Minnihluti nefndarinnar, Árni
Guðmundsson, lét bóka eftirfar-
andi: Minnihlutinn getur faiiist
á framanritaða bókun, að öðru
leyti en því, sem varðar breyt-
ingu á yfirstjórn skólans.
Bókun þessi kom til umræðu
á fundi bæjarstjórnar 31/3 1944
og var samþykkt þar með 5 atkv.
gegn 2.
Bókun Sveins Guðmundssonar
í fundargerðarbók bæjarstjórnar.
í bókun þessari er gengið mun
lengra, en bæði skólanefnd og
skólastjóri hafa látið sér detta í
hug. Við vorum sannfærðir um
það þá og ég er sannfærður um
það enn, að þetta er ekki nema
eðlileg og sjálfsögð þróun í
skólamálum hér. En meðan að
sá draugur situr í skólastjórastöð
unni, sem þar er, þarf ekki að
vænta neinna framfara á þessu
sviði. Það var ógæfa Vestmanna-
eyinga, þegar honum var troð-
ið þar inn móti vilja meirihluta
skólanefndar og alls almennings.
Og það er ógæfa okkar á þessu
sviði að geta ekki losnað við
hann. Viðhorfið væri allt ann-
að í þessum málum, ef farið
hefði verið eftir tillögu meiri-
hluta skólanefndar á sínum tíma
og Óskar Þorláksson, sem nú er
orðinn landsþekktur kennimað-
ur, verið ráðinn til að veita gagn
fræðaskólanum forstöðu.
Við samning fjárhagsáætlun-
arinnar fyrir árið 1945, lagði
fjárhagsnefnd einnig til að var-
ið yrði til skólabyggingar 50 þús.
kr. Létum við þá bóka eftirfar-
andi í sambandi við þennan lið:
„„Meirihluti nefndarinnar
gengur út frá, að byggingarkostn
aður væntanlegs gagnfræðaskóla
húss verði kr. 600 þús. Þar af
var áætlað á fjárhagsáætlun
kaupstaðarins fyrir árið 1944 kr.
100 þús. Með 50 þús. kr. fram-
lagi í ár og 240 þús. kr. fram-
lagi úr ríkissjóði, verða eftir-
stöðvarnar kr. 210 þús. sem
nefndin leggur til að mætt verði
með láni, eða verði tekið inn á
áætlanir á fleiri árum."
Þegar hér um ræðir lá teikn
ing af gagnfræðaskólanum enn
ekki fyrir, og barst ekki hingað
fyrr en 19. október 1946, að því
er Þorsteinn Víglundsson hefur
sjálfur upplýst í Framsóknarblað
inu.
Það er því staðreynd, að það
lá ekki fyrir meðan Sjálfstæðis-
flokkurinn var í meirihluta, að
hefja byggingu gagnfræðaskóla.
Hinsvegar var allt undirbúnings-
starfið unnið meðan að hann
fór með völdin.
Eg vil að endingu beina því
til lesenda blaðsins, að Þorsteinn
Þ. Víglundsson, skólastjóri, er
yfirlýstur rógberi og ósanninda-
maður. Hefur hann ekki enn
þorað að gera tilraun til að bera
þetta af sér. Hefi ég því í dag
gert viðeigandi ráðstafanir til að
fá hann dæmdan fyrir ummælV
sín. Gerði ég það eftir að þekkt-
ir lögfræðingar höfðu fullvissað
mig um, að ekki léki nokkur
vafi á, að hann fengi sinn mak-
legan dóm.
Eg tel að þessi „menningar-
frömúður" fari úr þessu að verða
heldur lítill sómi stéttar sinnar
og menningarlífinu hér til lítils
framdráttar.
Guðlaugur Gíslason.
K 0 L
væntanleg um eða eftir
mánaðamót.
í Eyjablaðinu í Sumar 14.
júlí er grein, sm nefnist „Við-
skilnaður íhaldsin". Þar segir að
þegar cð „íhaldið" skildi við
hafi aðkallandi greiðslur numið
280 þús. kr. og enginn aur til
fyrir. Eftir gorgeirnum í grein
þesari skildi maður ætla að við-
skilnaður krata & komma yrði
betri, en staðreyndirnar tala
öðru máil, því að í yfirliti þvi
sem bæajrgjaldkeri gaf fjárhags
nefnd 27. des. s.l. eru lausa-
skuldir bæjarsjóðs, ógreinn vinnu
laun og fleira 937 þús. krónur
— níu hundruð þrjátíu og ein
þúsund króna, og fyrir þessu er
í bæjarkassanum ekki grænn tú
skildingur. — Ja, miklir menn
erum við Hrólfur minn. —
Að qefnu tilefni
Samúðarskeyti það frá Jó-
hanni Þ. Jósefssyni alþm. Vest
mannaeyja, sem prentað er í 3.
tölublaði „Fylkis" 20. jan. 1950,
var lesið upp fyrir mér í síma
miðvikudaginn 18. janúar 21,50
eða þegar klukkuna vantar 10
mínútur í 10 að kveldi, og var
mér áður gersamlega ókunnugt
um skeyti þetta.
Ofanleyti í Vestmannaeyjum
29. janúar 1950.
Halldór Kolbeins.
Aðal baráttumál
Framsóknarflokksins í Reykja
vík er stækkun fangahússins og
bættur aðbúnaður þar. —
Væri ekki tilvalið tækifæri
fyrir framsóknarmenn hér að
gera einnig þetta mál að baráttu
máli sínu.
Væri ekki mjög vel til fallið
að á tvo efstu menn listans
væru hengd kröfuspjöld, bæði
bak og fyrir um þetta efni.
FELL H.F
X D-LISTINN