Fylkir - 29.12.1950, Blaðsíða 2

2
F Y L K í R
FYLKIR
málgagn Sjálfstæðisflokksins
Útgefandi:
Sjálfstæðisfél. Vestmannaeyja
Ritstjóri og ábyrgðarm.:
Björn Guðmundsson
Auglýsingastjóri:
Ágúst Matthíasson
Pósthólf 117 — Sími 103
Prentsmiojan Eyrún h. f.
Við
áramót
Áramótin er að jafnaði á-
hrifamikil stund í lífi einstakl-
inga og þjóða. Menn staldra þá
við, líta yfir l'arinn veg og reyna
að gera sér einhverjá grein fyrir
livað framtíðin beri í skauti
sínu.
Þegar við hér í Eyjum lítuxn
til baka, má segja áð árið sem
er að líða hafi að mörgu leyti
verið okkur hagsælt atvinnu-
lega séð. Vertíðin var mjög afla-
sæl og afkoma manna að henni
lokinni góð. Afli þeirra báta, er
hér stunda veiðar að sumrinu
var í rýrara lagi og síldveiðin
fyrir Norðurlandi brást eitt
sumarið enn, en sú síldveiði, er
hér var í haust bætti þetta að
nokkru upp. Svo að þegar árið
er gert upp, má segja að það
hafi veiið atvinnulega hagstætt.
í baráttunni við að afla þeirra
gæða, er standa undir tilveru
þessa bæjar, hafa Vestmannaey-
ingar oft orðið áð færa miklar
fórnir. í byrjun þessa árs var
stórt skarð höggvið í okkar fá-
menna hóp, er varpar dimm-
um skuggum á þetta tímabil í
sögu bæjarfélagsins.
Þó að nú sé að ýmsu leyti
dökkt franxundan, óvissa mikil
ríkjandi um afkomu manna hér
innanlands og válega horfi á
sviði alheimsstjórnmála,' er það
samt von inanna, áð allt vel
takist. Hér í Eyjum býr táp-
mikið og duglegt fólk, sem hef-
ur yfir að ráða miklum og góð-
um framleiðslutækjum. Það
mun því á hinu komandi ári
sækja fram til betri lífsafkomu
og framfai'a, vonandi að skapar
inn verði gjöfull á gull hafsins
og haldi verndarhendi yfir lýð
og bæ.
GLEÐILEGT ÁR!
Félagsheimiii
„Þórs ”
Þriðjudaginn 19. des. bauð
stjórn íþróttafélagsins „Þór“
nokkrum velunnurum félagsins
og eldri félögum upp á góðgerð
ir í tilefni af því að félagið var
að opna hið nýja félagsheimili
sitt til afnota fyrir lélagsmenn.
Kristján Georgsson, formaður
félagsins, bauð gesti velkomna
og einkum þrjá af stofnendum
félagsins, þá Geoig Gíslason,
Sigurð Sveinsson og Sigurð
Högnason, en þeir ásamt Har-
aldi Eiríkssyni og Guðmundi
Helgasyni eru fimm lifandi af
stofnendum félagsins. Formaður
rakti síðan í stórum dráttunr áð-
dragandann að stofnun þessa
félagsheimilis. Raddiir höfðu
lengi verið uppi um það að
eigrrast samastað fyrir félags-
menir, og árið 1948 var reynt
áð ná samningum um kaup á
svonefndu Nýja Bíó — liúsi hér
en þeir samningar mistókust.
Síðair var málixru lítið hreyft,
þar til í ágúst s. I. að félagið
festi kaup á húsinu Hilmisgata
1 lrér í bæ. Síðan hefur verið
unnið að lagfæringum og bi'eyt-
ingu á húsinu, til áð gera það
hentugra fyrir staifsemi' félags-
iirs. Öll vinna við húsið lrefur
verið uirniir í sjálfboðaviirnu af
félagsmömrum. Stjórn félagsins
ætlast til að þarira verði frí-
stundaheimili fyrir félagsmexrn,
og þar geti þeir keypt veitiirgar,
teflt, spilað á spil, leikið „bilii-
ard og bob“, lesið eða á amrair
heilbrigðan hátt eytt frístundum
sínum. í húsinu er rennandi
sjór og er það mikiil kostur hér
í vatnsskortinum, eirda lrafa Þór-
ai'ar í hyggju að írota þessi
hlunnindi og koma sér upp gufu
Iraði og steypiböðum. Á baklóð
er allstórt steiirhús og er það
írotað fyrir geynrslu á íþrótta-
áhöldum og öðrum eignum fé-
lagsiirs. Fyrir frainair húsið er
fagur blómagarður og lrann ætla
félagsmenn að rækta vel og
hafa þegar sýnt vilja simr í
verki með að fegra bæixrn, því
þeir hafa sett í garðinn eftirlík-
ingu af ísl. sveitabæ, og nú um
lrátíðirnar er þar ljósum skreytt
jólatré, vegfareirdum til augna-
yirdis, því einr er lítið um slík-
ar jólaskreytingar hér í bænum.
Georg Gíslason, fyrsti formáð-
ur félagsins áriraði félagsheimil-
inu lreilla og gaf því fjárupp-
hæð. Kristján Ingólfssoir ritari
„Týs“ afhenti heimilinu fagra
myird að gjöf frá ,,Tý“. Einnig
töluðu þeir Vigfús Ólafssoir for
maður Í.B.V og Ólafur Sigurðs-
son frá Skuld. Síðair skoðúðu
gestirnir húsið og létu vel yfir
hversu öllu var liagaxrlega fyrir
komið og húsiræðið vel nýtt.
Heimilið verður lramvegis op-
ið alla \irka daga frá kl. 20—
22,45 °o á sunnudögum frá kl.
3-6,30.
Síldin.
Nú er sá tími árs sem örð-
ugastur hefur reynst okkur Eyja-
búum, hvað atvinnu snertir.
Þetta er raunar ekkert einsdæmi
með Vestmannaeyjar, heldur
mun svo vera um land allt, þeg-
ar ekki koma einhver sérstök
höpp fyrir, svo sem síldveiði.
Óhætt má fullyrða að hér í
Eyjum hefðu skapast hrein vand
ræði í haust, ef að reknetjaveið-
in hefði ekki komið til sögunnar
einmitt á þeim tíma, sem menn
voru að koma heim af hinum
misheppnuðu sumarsíldveiðum
fyrir Norðurlandi.
Síldin veiddist um tíma hér í
nánd við Eyjarnar, svo að tals-
verð atvinna skapaðist einnig
í landi, við söltun hennar og
írystingu hér heima.
Nú mun vera búið að salta þá
síld, sem síldarútvegsnefnd hef-
ur selt, en eftirspurn mun nú
vera talsverð eftir frystri síld
til Mið-Evrópulandanna, svo að
iíkur eru til að engin vandræði
verði með sölu síldarinnar, þótt
meira veiðist, en selt var fyrir-
fram.
Karfinn.
En svo er það karfinn. Það
einkennilega fyrirbragði hefur
nú skeð, að karfinn er orðinn
einhver eftirsóttasti fiskur úr
sjó. Sú var þó tíðin, að lítið
þótti til karfans koma. Og marg-
ir munu þeir skipsfarmar vera,
sem hent hefur verið af karfan-
um, þegar á hafi úti. Nokkrir
togarar, sem ekki lágu við land-
festar í sumar vegna verkfalls,
veiddu mjög rnikið af karfa, og
síðan verkfallinu lauk, hefur
enn borist að landi mikill karfa
afli af togurunum, sem þá þegar
hófu karfaveiðar, þótt áliðið
væri. Það eru góð tíðindi að karf
inn skuli veiðast á þessum árs-
tímum, því að almennt var bú-
ist við, að veiðitíma hans væri
lokið.
Karfaflökun skapar mikla at
vinnu í landi svo og karfabræðsl
an einnig. Þegar karfaflökunin
hófst fyrir sunnan, þá tók það t.
d. 25: manns yfir daginn að
flaka 4 smál. af karfa. Menn
voru að vísu óvanir verkinu, svo
F RY STIN G
heilfiskjar úr sjó.
A vegum íannsóknaideildal'
bandaríska sjávaiútvegsmálaráðu
neytisins hafa undanfarið verið
gerðar tilraunir með frystingu
heilfiskjar úr sjó, um borð í
veiðiskipum. Þegar í land kem-
ur er fiskurinn þýddur að
nokkru, síðan flakáður og flök-
in fryst, en úrgangur allur not-
aður í hliðarfi'amleiðslu (fiski-
mjöl o. s. frv.).
Formælendur þessarar aðferð-
ar benda sérstaklega á mögu-
leika þá, sem aðferðin býður
hvaðfrystihúsum í landi, í þá átt
að dreifa fi'amleiðslunni á allt
árið. Frystan heilfiskinn má
geyrna svo lengi sem vill þar til
hann er þýddur, flakaður og
frystur aftur. Ekki verður leng-
ur um kapphlaup að ræða við
að vinna aflann sem að berst,
áður en hann skemmist eins og
við þekkjum nú. Fi'amleiðslunni
má dreyfa hagkvæmlega á allt
árið, ef nóg geymslupláss er fyr-
ir hendi. Sjálfur vinnsluhluti
hraðfrystihúsanna mætti þá ef
til vill einnig vera minni, þar
eð jafnari afköst væru allt ái'ið
um kring. Sama verkafólkið
myndi einnig hafa stöðuga
vinnu allt árið.
Eins og kunnugt er hafa tals-
verðar tilraunir veriið gerðar í
Bandaríkjunum með fljótandi
vinnslustöðvar, sem afla sjálfar
fiskjarins (togarar’ venjulega)
og fullvinna fiskinn um borð,
þannig að þegar að skipið kem-
ur að landi þiá senda liann hrað
frystann fullunninn beint á
dreifingarstaðina. Tilraunir
þessar þykja ekki hafa gefizt
vel ýmissa hluta vegna, og er
ein af ástæðunum sú, að erfitt
hefur verið að halda verkafólk-
inu ánægðu um borð í skipun-
um. Tilkostnaður allur hefur og
verið mikill.
Það sem sózt er eftir með
báðum framantöldum áðferð-
unum er að vinna fiskinn sem
allra nýjastan, því þannig verð
ur hann bezta markaðsvaran.
Tih'aunir þessar eru hinar mik-
ilsverðustu, og þess virði að við
íslendingar gefum þeirn gaunx.
(Að mestu úr „Fishing Gaze-
tte“).
að afköstin jukust nokkuð með
æfingunni. Úr hverjum 4 smál.
fæst 1 smál. af flökum, svo að
um 75% af efninu fer í
bræðslu.
Nú eru Eyjatogararnir búnir
að landa hér tæpum 300 smá-
lestum af karfa og hefur þetta
skapað mikla atvinnu og verður
vonandi framhald á þessu a. m.
k. að haustinu til. —