Fylkir - 28.10.1966, Side 1

Málgagn
Sjálfstæðis-
flokksins
*í
18. árgangur.
Vestmanaeyjum, 28. október 1966.
29. tölublað.
brýi nauðsyn
Það mál, sem hvað mest er aðkallandi, bæði hér í bæ og um
gervallt land, er án efa bygging nýs eða nýrra skóla. Húsnæðis-
vandræði Barnaskólans eru orðin slík, að ekki er annað sjáanlegt,
en að um stórfelld vandræði verði að ræða á hausti komanda,
verði ekki skjótt við brugðið. Hver krókur er nú notaður til hins
ýtrasta og dugir tæplega til. Að öllu óbreyttu verður aðeins um
tvo kosti að ræða næsta haust, en það er í fyrsta lagi að þrísetja
skólann, og er það í hæsta máta óæskilegt í alla staði. í dag er
um tvísetningu í skólanum að ræða og er hún nógu slæm, þó
ekki bætist þrísetning við. Hitt úrræðið yrði að taka annað hús-
næði á Ieigu til skólahalds til viðbótar við skólann, sem nú er.
Á því eru einnig augljósir annmarkar. Óheppilegt er í alla staði
að slíta svo í sundur skólaheildina, meðan hún er eins skipulögð
og nú er. Öll kennslutæki yrðu þá í gamla skólanum og ógerlegt
fyrir kennara í leiguhúsnæðinu að ná til þeirra. Fleiri ókostir
eru auðvitað slíku samfara, þótt ekki séu fleiri upptaldir hér.
Eina úrræðið, sem raunhæft er
er ný skólabygging, sem gæti að
öllu leyti tekið við kennslu nokk-
urra aldursskeiða skólabarna. Kem
ur þá til álita, hvort byggja skuli
við núverandi skóla, eða hafa nýj-
an skóla algerlega aðskilinn. Tel
ég síðari kostinn að öllu leyti hag-
kvæmari, hvernig sem á málið er
litið. Skólalóðin við Barnaskólann
má ekki minni vera, svo að ekki
eru tiltök á að taka af henni und-
ir nýja byggingu- Það eina, sem
dugir, er að hefja þegar í stað
byggingu nýs skólahúss, sem gæti
annað kennslu þriggja eða fjög-
urra fyrstu aldurskeiðanna. En
ráðamenn þessa bæjar þurfa að
gera sér ljóst, að byrja þarf á þess-
ari byggingu, áður en í óefni er
komið, hvort sem þeir gera það
eður ei.
Það er þörf á raunhæfum umbót
um, hvað snertir skólakerfið í
heild, og mun reyndar vera byrjað
á endurskipulagningu þess. Veiga-
mesti þátturinn í þeim breyting-
um er að mínu áliti sá, að til stend-
ur, að hafa sem mestan hluta skóla
skyldunnar í sama skóla, þ. e. a. s.
gagnfræðaskólanám hefjist ekki
fyrr en um 15 ára aldur, skólaskyld
an fram að þeim aldri verði við-
fangsefni barnaskólanna. Munu
margir foreldrar vera mér sammála
um það, að þetta sé æskileg ráð-
stöfun. Það er nefnilega hálfgild-
ing^ fullorðinsmark hjá börnunum,
þegar þau útskrifast út úr barna-
skóla og gagnfræðaskólinn tekur
við. Slíkt er í hæsta máta óheppi-
legt sjónarmið og mundi áðurnefnd
ráðstöfun mikið verða til að bæta
úr því. Þegar lengra væri út á skóla
brautina komið, væri svo einna
heppilegast að taka sér skólakerfi
Svía til fyrirmyndar, en þeir standa
mjög framarlega, hvað skólamál á-
hrærir.
Tvísetning mun vera í flest ef
ekk-i öllum barnaskólum landsins
og er hún hvimleið í flesta staði,
þó að langt verði þess sjálfsagt að
bíða, að hún verði afnumin. Með
tvísetningu er átt við, að bæði séu
morgunbekkir og eftirmiðdagsbekk
ir. Morgunbekkirnir mæta kl. 9 en
hinir kl. 1. Yfirleitt eru eldri bekk-
irnir látnir hafa morguntímann en
nir yngri koma eftir hádegið. Svo
þegar líða fer á daginn verða þau
litlu að sjálfsögðu þreytt og leið á
náminu eins og skiljanlegt er.
Mikill galli við tvísetninguna er, að
bæði eldri og yngri nemendur verða
að nota sömu húsgögn sem auðvitað
hæfa ekki báðum, hvað stærðarhlut
föll snertir. Það er algengt að sjá
eldri nemendurna vera í einum
kufung yfir borðinu á morgnana,
vegna þess, að hvorki stóll eða
borð henta, og svo eftir hádegið
yngri nemendurna sitja með fæt-
urna lafandi niður af stólnum,
vegna þess, að þau ná, ekki í glóf
vegna hæðar hans. Þess vegna er
það grátbroslegt, að í haust skyldi
skólayfirlæknir láta dreifa til skól-
anna bréfum, þar sem nákvæmlega
var tiltekið um stærð borða og
stóla, eftir hæð nemandans, þegar
ekki er möguleiki að framkvæma
þessa tilskipun.
í framtíðarskólakerfinu verður
aðeir.s um einsetningu skóla að
ræða, og ætti með því að nást raun
hæfari og betri árangur af skóla-
göngunni. Með því myndi hið hvim
leiðaheimanám að mestu leyti
hverfa úr sögunni, en í þess stað
koma vinnuþættir í sjálfum skól-
anum, þar sem kenarinn yrði börn-
unum til hjálpar seinni hluta dags-
ins við að undirbúa starfið fyrir
næsta dag. Heimanám er leiðinda-
ráðstöfun og reyndar efamál, hvort
það er til mikilla bóta í námi. Til
gamans má geta þess, að tilraun,
sem gerð var í sænskum skóla ný-
lega, sýndi að heimanám hafði ekki
jákvæð áhrif á nemendur og í sum
um tilfellum neikvæð, þeir nem-
endur, sem heimavinnu höfðu, skil
uðu lélegri árangri en félagar
þeirra, sem enga höfðu.
Hver sem framkvæmdin verður
hér á landi við endurskipulagningu
skólakerfisins, má þó gleðjast yfir
því, að hún skuli hafa verið tekin
fyrir. Til dæmis má nefna þann
þátt skólalöggjafarinnar, sem grein
ir um, hvenær börn skuli hefja
nám og hvert námsefnið eigi að
vera. Eins og málum er nú háttað,
eiga öll börn að hefja skólagöngu
á sama aldursári, burtséð frá því,
hvort þau hafa til þess þroska eða
ekki. Og samkvæmt námsskrá er
kennurum uppálagt að kenna ákveð
ið námsefni, sem tiltekið er, og þá
ekki farið í neitt manngreinarálit
um það, hvort nemandinn hefur
þroska og greind til að tileinka sér
námsefnið, heldur aðeins sagt, að
þetta skuli kennt og þar með basta.
Framhald á 2. síðu
HUGLEIÐINGAR UM SAMGÖNGUMÁL
Bílaeign Vestmannaeyinga hefur
nú stóraukist, en sökum aðstæðna
hafa þeir ekki full not af eign sinni
og þurfa að greiða hátt gjald til að
koma honum heim og að heiman,
sem mér þykir mjög ósanngjarnt.
Knýjandi þörf er á að þetta breyt-
ist og sjálfsagt að athuga hver
lausnin gæti orðið, og er ég hálf
hissa á hvað hljótt hefur verið um
þetta mál, þar sem mér hefur virzt
að Vestmannaeyingar létu ekki
bjóða sér hvað sem er. Þætti mér
ekki úr vegi að hér yrði stofnað
félag bifreiðaeigenda, sem mundi
hafa á stefnuskrá sinni bættar sam
göngur við Eyjar o. fl.
En hvað er helzt til úrbóta?
Að keypt yrði skip, sem ferjaði
bíla milli Þorlákshafnar og Eyja.
Eg tel þá lausn ekki á næsta leiti.
Skipið yrði að vera þannig útbúið
að hægt væri að aka bílum úr því
og í, mannvirki þyrftu að véra í
báðum höfnum, sem skipið gæti
lagzt að, skipið þyrfti að vera all-
stórt, gangmikið og vel búið, það
yrði því dýrt í innkaupi, mannvirki
dýr og rekstur þess dýr. Stórt skip
mundi ekki hafa flutning allt árið
og of langan tíma tekur að sigla
milli hafna, ferming og afferming
mundi sennilega vera háð sjávar-
föllum og veðri.
Um flug tel ég ekki tímabært að
ræða í þessu sambandi.
Þá er ég komin að loftpúðaskip-
unum, en ég er ekki sá fyrsti, sem
læt mér detta í hug þá lausn. Þessi
skip er farið að nota víða um heim
og sennilega við svipaðar aðstæður
Framhald á 4. síðu.