Fylkir - 13.09.1968, Page 1

Málgagn
Sjálfsfæðis->
flokksins
■'v íEÍ
9. tölublað
— Þróun bæjarmálanna —
Hættuleg skuldasöfnun. Vanskil við Trygginga-
stofnun ríkisins nema orðið 10 til 12 millj. kr.
Tvisvar sinnum í sögu kaupstað-
arins hefur samsteypa vinstri
flokkanna komist í þá aðstöðu að
hafa forystu bæjarmálanna. í
fyrra skiptið eftir kosningarnar
1946. Var því þá óspart haldið að
kjósendum, að útsv. myndu lækka
verulega á öllum almenningi, ef
1 vinstri flokkarnir fengju meiri-
hlutaaðstöðu og einnig myndu
framkvæmdir aukast.
Nákvæmlega þessu sama var
haldið fram af fulltrúum vinstri
flokkanna fýrir kosningarnar 1966.
En því miður hefur reynslan þeg-
ar sýnt, að í báðum tilfellum var
um hreina blekkingu að ræða til
verulegs tjóns fyrir eðlilega þró-
un byggðarlagsins.
Þeir, sem muna stjórnartímabil
vinstri manna á árunum 1946 til
1954 vita að framkvæmdir á veg-
um bæjarins voru þá minni, en
þær höfðu nokkur sinni áður ver-
ið og einnig að fjármál bæjarms
fóru þá öll úr skorðum. Veruleg
skuldasöfnun átti sér stað og bæj-
arsjóður komst í þá aðstöðu áður
en yfir lauk, að geta ekki einu
sinni greitt starfsmönnum laun
sín samkvæmt samningum, hvorki
fasta starfsmönnum eða þeim
verkamönnum, sem hjá bænum
unnu í tímavinnu. Útsvör urðu á
þessu tímabili hærri hér í Eyjum
en annarsstaðar.
Því miður virðist enn vera að
síga á sömu hlið hjá núverandi
valdhöfum byggðarlagsins, sem
við tóku eftir kosningarnar 1966,
að því er álagningu útsvara, verk-
legar framkvæmdir og skuldasöfn-
un varðar nema varðandi greiðsl-
ur á launum starfsmanna, sem
fram að þessu hafa verið greidd
nokkurnveginn reglulega.
Að undanskildum vatnsveitu-
framkvæmdunum hefur svo að
segja verið stöðnun í allri upp-
byggingu byggðarlagsins. Aðeins
' þær framkvæmdir, sem komnar
l.voru á lokastig eða verulega áleið-
is, er bæjarstjórnarskiptin urðu,
hefur verið lokið við. Um nýjar
framkvæmdir eða áframhaldandi
vegagerð úr varanlegu efni hefur
ekki verið að ræða, eins og bæjar-
búar vita allir.
Núverandi meirihluti bæjar
stjórnar afsakar sig í þessum efn-
um með vatnsveituframkvæmdun-
um. En þau rök fá ekki staðist og
er um sjálfsblekkingu að ræða, ef
þeir trúa því sjálfir.
Þegar vatnsveituframkvæmdirn
ar voru á sínum tíma ræddar og á-
kveðnar í bæjarstjórn af fyrrver-
andi meirihluta, var aldrei á það
minnst og kom víst engum bæjar-
fulltrúa í hug, að þær ættu að
verða til þess að stöðva eðlilega
uppbyggingu byggðarlagsins, held
ur væru þær aðeins einn þáttur-
inn í uppbyggingu þess og til þess
að bæta aðstöðu fólks og laða það
til búsetu hér.
Ef athugaðar eru fjárhagsáætl-
anir fyrir árin 1967 og 1968 kemur
í ljós, að einnig núverandi meiri-
hluti var þessarar skoðunar, því
inn á þær áætlanir eru auk vatns-
veituframkvæmdanna tekin inn
framlög til ýmissa nýrra stofn-
ana, svo sem byggingu nýs barna-
skóla, barnaheimilis, safnahúss,
leikhúss að ógleymdri sundhöll-
inni og malbikun vega.
Ekki hefur enn verið hafist
handa um neinar þessar fram-
kvæmdir og eru vatnsveitufram-
kvæmdirnar enginn afsökun fyrir
þessu, þar sem til þeirra hefur enn
ekki verið varið úr bæjarsjóði
meira fé, en lagt hefur verið auka
lega á bæjarbúa þeirra vegna sér-
staklega nema síður sé.
Hættuleg
skuldasöfnun.
Hjá bæjarfélaginu hefur á und-
anförnum árum smámsaman átt
sér stað allveruleg skuldasöfnun,
sem farið hefur vaxandi með
hverju ári, sem hefur liðið. Er nú
svo komið, að ekki verður annað
séð, en að bæjarfélaginu geti staf-
að af þessu bein hætta.
Tryggingastofnun ríkisins mun
vera þar stærstur aðilinn og nem-
ur krafa hans í dag á bæjarfélagið
milli 10 og 12 milljónum króna, og
er engan veginn séð hvernig meiri
hluti bæjarstjórnar ætlar að kom-
ast fram úr greiðslu á þeirri skuld,
og er alveg útilokað að ætla að
halda áfram á sömu braut gagn-
vart þessum aðila.
Krafa Tryggingastofnunarinnar
á hendur bæjarsjóði er rétt hærri
en aðrar kröfur, þar sem Trygg-
Eins og birzt hefur í fréttum,
bæði í útvarpi, sjónvarpi og blöð-
um, dvelur iðnaðarmálaráðherra
Jóhann Hafstein, erlendis um þess
ar mundir, ásamt nokkrum sér-
fræðingum, til könnunar á mögu-
leikum fyrir byggingu sjóefnaverk
smiðju, til framleiðslu á salti og
fleiri efnum til iðnaðar, sem úr
sjónum má vinna, og einnig og
ekki síður til athugunar á áfram-
haldandi virkjun Þjórsár og stækk
un álbræðslunnar í Straumsvík.
Þegar ráðist var í þessar tvær
síðastnefndu framkvæmdir á sín-
um tíma, snérust báðir andstöðu-
flokkarnir, bæði kommúnistar og
Framsókn gegn þeim af öllum
mætti. Töldu þeir framkvæmdum
þessum allt til foráttu og gengu
þeir svo langt í andstöðu sinni ,að
þeir töldu jafnvel,' að þeir þing-
menn, sem framkvæmdirnar
studdu með atkvæði sínu á Al-
þingi, væru að selja landið í hend-
ur erlendum auðhringjum.
Slíkt var viðhorf þessara flokka
þá til þessara mála og stóriðju al-
mennt, sem allir vita að ekki verð-
ingarstofnunin getur samkvæmt
lögum tekið í sínar hendur hluta
af aðaltekjustofni bæjarsjóðs, út-
svörunum og er þá vandséð hvern
ig færi um daglegan rekstur bæj-
arins hvað þá verklegar fram-
kvæmdir, ef hún teldi sig nauð-
beygða til þess að beita þessu á-
kvæði.
Fyrir byggðarlagið í heild er
hér um alvörumál að ræða, bæði
vegna reksturs bæjarfélagsins og
uppbyggingar þess, auk þess sem
það væri til stór tjóns og álits-
hnekkis Eyjunum, ef Tryggingar-
stofnunin sæi sig tilneydda vegna
vanskila að taka fjárreiðurnar að
vissu marki úr höndum bæjar-
stjórnar, en málin eru komin á
Framhald á 4. síðu.
ur komið á fót hér svo nokkru
nemi, nema að erlent fjármagn
komi til.
En viðhorf þessara flokka til
stóriðju virðist, sem betur fer,
vera orðið nokkuð annað nú, og
má segja að batnandi manni er
bezt að lifa.
Bæði Þjóðviljinn og Tíminn
birtu tilkynningu iðnaðarmálaráðu
neytisins um umrædda för ráðherr
ans, án nokkurra athugasemda, og
hefði það einhverntíma þótt tíð-
indum sæta.
En til þess liggja ákveðnar á-
stæður.
Bæði ráðamenn kommúnista og
Framsóknar vita að allur almenn-
ingur gerir sér fulla grein fyrir,
að beita verður öllum tiltækum
ráðum, til þess að tryggja undir-
stöðu þjóðfélagsins eins og kostur
er á og gera hana öruggari, en hún
nú er .
Að sjálfsögðu verður sjávarút-
vegurinn undirstöðuatvinnuvegur
þjóðarinnar um langa framtíð enn
og sá atvinnuvegur, sem færir
Framhald á 4. síffu.
Stórlðja og stjórnarand-
rmr