Fylkir - 11.06.1971, Side 1

XD
23. árg. Vestmannaeyjum,
11. júní 1971
16 tbl.
M Sjdlfstffiðisflohhsms í bardttu islendingo fyrir
útfsrsli fiskveiðilögsöðunnar er augljós og
frd upphdfi
Árið 1958 gerðu vinstri flokkarnir einu tilraun sína til að
Uafa frumkvæði'ð í landhelgismálum. Þessi tilraun mistókst
að miklu Ieyti, þar sem ekki tókst að tryggja viðurkenningu
þjóða á íiskvefóilögsögunni. Bretar sendu herflota til vernd-
r.r fiskiskipum sínum.
Eftir rúmlega tveggja mánaða þorskastríð lirökklaðist vinstri
stjórnin frá. Hún þurfti því ekki lengur að horfast í augu við
atieiðingar gerða sinna í málinu.
Þa'o kom svo í hlut forustumanna Sjálfstæðisflokksins að
leysa þann hnút. Og það tókst áriö 1961 með þeim hætti, sem
sumir ráoamcnn heimsins kölluðu mesta stjórnmálasigur smá-
þjóðar í aliri sögunni.
Seinasta aldarfjórðunginn
hafa íslendingar háð sam-
fellda baráttu fyrir útfærslu
fiskveiðilögsögunnar, með það
lokatakmark fyrir augum, að
hún nái yfir landgrunnið allt.
Lokasóknin í þeirri baráttu
Lófst með samþykkt Alþingis
skömmu fyrir þinglavsnir í
vctur. Sjálfstæðisflokkurinn
hefur jafnan haft forustu um
aðgeriðir í landhelgismálinu
svo sem hér verður rakið.
iyrstu skrefin.
Árið 1946 beitti Ólafur
Thors, þáveranc’i forsætis- og
utanríkisráðherra, sér fyrir
því, að sérfræðingur í þjóð-
réttarmál'. m, Hans G. Ander-
sar, var ráðinn til starfa á
vegum ríkisstjórnarinnar, til
þccs að undirbúa þjóðréttar-
legan grundvöll landhelgis-
raálsins. Arið 1948 hafði Sjálf
s'.æðisflokkurinn forustu um
rð lögin um vísindalega vernd
un landgrunnsins voru sett.
Allsr síoari aðgerðir í land
helgismálinu eru byggðar á
bess m lögum, en í 1. grein
þeirra segir m. a.: „Sjávarút-
vegsráðuneytið skal með reglu
gerð ákvarða takmörk vernd-
unarsvæða við strendur lands
ins innan endimarka land-
grunnsins, þar sem allar veið
ar skuli háðar íslenzkum regl
um og eftirliti, enda verði
friðun á landgrunninu á eng-
an hátt rýrð frá því sem ver-
ið hefur.“
Fiskveiðilögsagan 4 mílur.
Fjörðum og flóum lokað:
Grundavallarbreyting.
Árið 1949 sagði Bjarni Bene
diktsson, þáverandi utanríkis-
ráðherra upp dansk-brezka
samningnum frá 1901 um fisk
veiðilandhelgi íslands, sem
takmarkaði hana við 3 sjó-
mílur.
Árið 1950 var sett reglugerð
um 4 sjómílna friðað svæði
fyrir Norðurlandi á grund-
velli laganna um vísindalega
verndun landgrunnsins frá
1948. Ólafur Thors fór með
sjávarútvegsmál í þeirri ríkis-
stjórn, sem þá sat við völd.
Árið 1951 féll svo dansk-
brezki samningurinn úr gildi.
Árið 1952 gaf Olafur Thors,
þáverandi sjávarútvegsráð-
herra, út reglugerð um stækk
un fiskveiðilögsögunnar, sem
gekk í gildi 5. maí það ár.
Gcttar voru grunnlínur milli
yztu annesja. Fjörðum og fló-
um var lokað og lögsagan
færð út í 4 mílur frá grunn-
linum.
Tímamót.
Á það skal bent, að gerðin
5. maí 1952 markar grrnd-
vallarumskipti í landhelgis-
baráttu íslendinga. Þá eru
tímamót. Þá vinna íslending-
ar þann sigur, sem einstakur
ct, án teljandi deilna, við
aðrar þjóðir, án þorskastríðs.
Og hvers vegna? Vegna þess
aö þá vinna íslendingar að
þessu lífsspursmáli sínu af
rökfestu og sannsýni í sam-
ræmi við viðteknar og viður-
kenndar umgengisvenjur
þjóða í milli.
Og aðrar fiskveiðiþjóðir,
hefðbundnir gestir í landstein
■ m íslands um áratugi, létu
unclan síga umyrðalaust.
Mistök.
Árið 1958 gerðu vinstri
íiokkarnir einu tilraun sína
til að hafa frumkvæðið í land
helgismálinu, með útfærslu
fiskveiðimarkanna í 12 sjó-
mílur. Þessi tilraun mistókst
að rniklu leyti, þar sem
vinstri stjórninni tókst ekki
að tryggja viðurkenningu
þjóða, svo sem Breta og
V-Þjóðverja á fiskveiðilögsögu i
íslendinga. Bretar sendu her-
skip til verndar fiskiskipum
sínum við veiðar innan 12
mílna markanna.
Lán í óláni.
Vinstri stjórnin hrökklaðist
frá völdum í byrjun þorska-
stríðsins, í desember 1958, og
Alþýðuflokkurinn myndaði
minnihlutastjórn með stuðn-
ingi Sjálfstæðisflokksins.
Vinstri stjórnin þurfti ekki
að horfast í augu við afleið-
ingarnar af vinnubrögðum
sínum við útfærsluna nema í
rúmlega tvo mánuði.
Það var þó ekki fiskveiði-
deilan, sem varð vinstri stjórn
j inni að falli, heldur vinnu-
j brögð hennar í efnahagsmál-
I um. Þeirri stjórn gekk flest
í móti, bæði til sjós og lands
Sjálfstæðisflokkui' og Al-
þýðuflokkur mynduðu síðan
Framhald á 2. síðu
Ákveðna stjórnarstefnu
ekki glundroða
Sjálfstæðisllokkurinn hefnr nú haft forustu í málcfnum
þjcðarinnar í ineira en áratug. Á þessum áratug hafa orðið
þær mestu framfarir og umbætur í félagsmálum og atvinnu
málum, sem um getur i sögu þjóðarinnar.
Að sjálfsög'ðu liefur stundum verið deilt á flokkinn fyrir
i tilteknar stjórnarathafnir, enda væri annað óeðlilegt, þar
sem um mikil umsvif hefur verið að ræða. Og aúðvitað
greinir menn oft á um leiðir til úrlausnar hinum ýmsu
vanöamálum, sem að steðja.
Nú, hegar geng.'ð er til kosninga, er samt heildarmyndin
sú, að allur alrnenningur á íslandi hefur aldrei búið við
betri né tryggari líísafkomu, en liann gerir í dag. Allar
tilraunir stjórnarandstæðinga til að telja fólki trú um ann-
ao eiu úr iausu lofti gripnar og tilgangslausar.
Lag'ðar liafa verið nýjar leiðir í atvinnumáium. Stór-
iðju hefur verið komið á fót, og smærri iðnaður til út-
flutnings og gjaldeyrisöflunar hefur yfirstig?ð eifiðasta
lijallann. Þá hefur í enn ríkara mæli en nokkru sinni fyrr
verið stefnt að fullvinnslu afurða sjávarútvegs og landbún-
aðar.
Fjölgun þjóðarinnar krefst þess, að fleiri og sem flestum
sícðum sé rennt undir blómlcgt atvinnulíf. Þetta hefur
Sjálfstæðisflokkurinn gert sér Ijóst og hagað stjórnarat
höfnum í samræmi Vi'ð það. Hann hefur ckki látið á sig
fá úrtölur ílialdssamrar stjórnarandstöðu, sem stöðnuð er
í hugsun og athöfn, og ekki má heyra nýjar Ieiðir nefnd-
ar til aukinnar hagsældar almennings í landinu. Þessir á-
gallar stjórnarandstöðunnar er skýringin á andstöðu henn-
ar gegn stóriðjuframkvæmdunum og inngöngu íslands í
EFTA.
Þeir kjósendur, sem styðja vilja áframhaldandi uppbygg-
ingu atvinnuveganna og enn frekari umbætur í félagsmál-
uní, liljóta að sjá hag þeirra málefna bezt borgi'ð, með því
að styðja Sjálfstæðisflokkinn til áframhaldandi forustu um
þjcðmálin næsta kjörtímabil. ;
X D - listann. !