Fylkir - 05.11.1977, Blaðsíða 1

— Minning —
Gísli Jdnsson, skipstjóri og útvegsbóndi frá Arnarhóli.
Fæddur 23. janúar 1883 - Dáinn 26. október 1977.
f dag fer fram frá Landa-
kirkju útför Gísla Jónssonar,
skipstjóra og útgerðarmanns
fra Arnarhóli. Hann lést á
Sjúkrahúsi Vestmannaeyja 26.
október sJ. eftir stutta veru
þar. Gísli var orðinn háaldraður
maður, var á nítugasta og
fimmta aldursári, er hann and-
aðist. Hann átti því að baki
langt og viðburðaríkt æviskeið.
Gísli var fæddur að Amarhóli
í V-Landeyjum. Móðir hans hét
Sólveig Gísladóttir, ættuð frá
V-Eyjafjöllum, Rangárvalla-
sýslu. Sólveig lést hér í Eyjum,
þá ■ á níræðisaldri.
Faðir Gísla var Jón Brands.
son, bóndi í Fíflholti V-Land-
eyjum. Jón Brandsson var tví-
kvæntur og átti samtals sjö
barnsmæður og með þeim 31
barn. Gísli átti því 30 hálf.
systkini. Hann ólst upp með
móður sinni og átti heimili á
mörgum bæjum í V-Landeyjum
í uppvexti sí'.ium. Hann varð
snemma að fara að taka til
hendi eins og þá tíðkaðist og
átti hann margar minningar
frá uppvaxtarárunum. 10 ára
gamall lenti Gísli í mikilli lífs-
reynslu og kom þá þegar fram,
það sem har.a átti í svo ríkum
mæli, alla sína löngu ævitíð, en
það var eftirtektar og útsjónar-
semi og að verða fljótur til að
taka réttar ákvarðanir. Hann
var sendur 'með hest frá heim.
ili sínu, sem þá var Sigluvík í
V-Landeyjum, fram í Sand, til
að sækja fisk, sem sjómenn
höfðu ekki komist með, með sér
heim úr róðri. Honum gekk vel
að koma fiskinum á klakkana
og að komast á bak klárnum.
En veðrið hafði versnað og nú
var komin blind bylur. Heim úr
Sandinum var yfir Giiána að
fara og var húa nokkuð vatns-
mikil, en þó sæmileg, ef far-
in var rétt leið. Gísli lagði ó.
trauður á stað heim og hugð-
ist taka rétta stefnu, en hest-
urinn vildi fara í aðra átt, en
Iét þó að stjórn. En brátt tek-
ur drengurinn eftir því, að vatn
ið á Gljánni er orðið dýpra á
hestinum, en það var, þegar
Gísli 89 ára. Myndln tekin 1972
þeir fóru fram í Sandinn. Hon.
um flaug þá strax í hug, að
hann færi ekki rétta leið, slak-
aði því á taumhaldi.ru og lét
hestinn ráða ferðinni. Hestur-
inn sneri strax við og hélt stöð-
ugt áfram og stoppaði ekki fyrr
en þeir voru komnir heim. Þá
voru heimamenn að leggja á
stað að leita hans.
Gísli byrjaði að róa frá Lavrd-
eyjasandi, strax eftir fermingu.
Hingað til Eyja kom hann fyrst
á vetrarvertíð, þegar hann var
á tuttugasta árinu.
Gísli réri sina fyrstu vetrar-
vertíð hér hjá Ástgeiri Guð-
mundssyni í Litlabæ og hét bát
ur hans Herjólfur. Eftir það var
hann hér á hverri vetrarvertíð.
Vertíðina 1907 var Gísli hjá
Magnúsi Pórðarsyni frá Sjólist
og var hann „mótoristi” á þein^
bát. Sá bátur hét Fálki VE 105,'
tæpar 10 smálestir að stærð með
10 hestafla Hoffmanns-vél. Bát-
urinn var nýr, smíðaður í Nor-
egi og þá einn stærsti báturfnn
hér í höfn. Þess má geta, að
hásetar á bátnum þessa vertíð
voru þeir sóma bræður, sem
síðar urðu svo kunnir borg-
arar hér, þeir Pórður á Bergi
og Guðmundur á Háeyri og
mun það hafa verið fyrsta ver.
tíð Guðmnniiar hér í Eyjum.
Um vorið fór Gísli austur til
Borgarfjarðar og þar byrjaði
hann fomen isku á bát. Pað
atvikaðist svo, að formaðurínn
á árabátnum, sem Gisli réri á,
veiktist um sumarið og var Gísli
Innilegt þakklæti færi ég þeim fjölmörgu, sem
heiðruðu mig á 85 ára afmæli mínu þann 23. okt.
með heimsóknum, gjöfum, hlýjum orðum og kveðj-
um, sem gerðu mér þennan dag ógleymanlegan,
Guð blessi ykkur öll.
Steinn Ingvarsson.
þá beðinn að fara með bátinn.
Honum faraaðist formennskan
vel og var hann svo eftir þetta
formaður, að sumrinu til, í 3
vertíðir á opnum bát frá Borg-
arfirði Eystra.
Einn af þeim bátum, sem bætt
ust í bátaflotann hér vertíðina
1909 var Mb. Víkingur VE 133.
Eigeadur hans voru 7. Einn af
þeim var Gísli, sem þá er talinn
til heímilis að Hlíðarenda, sem
nú er skráð Skólavegur 3.
Premur árum síðar tók Gísli
við formennsku á Víkingi og
var það upphafið að hans langa
og farsæla skipstjórastarfi,
sem varaði í 30 ár.
Gísla hlekktist aldrei á og
hjá honum urðu ekki slys á
mönnum eða skipi. Hann hafði
árum saman sömu skipverjana
og suma allt að 20 vertíðir.
Gísli átti í útgerð til ársins
1953 eða í nær 45 ár. Eftir að
hann hætti sjómennsku, vann
hann við ýmis störf í landi, m.a.
hjá Vestmannaeyjabæ í mörg
ár.
Gísli kvæntist unnustu sinni,
Guðnýju Einarsdóttur frá Am-
arhóli í V-Landeyjum árið 1910.
Pau stofnuðu heimili og byrj.
uðu búskap að Hlíðarenda við
Skólaveg 3. Tæpum þremur ár-
um síðar fluttu þau í nýtt hús,
sem þau höfðu byggt sér. Pað
hús nefndu þau Arnarhól, eftir
fæðingarbæ þeirra beggja, en
þau voru bæði fædd að Arnar-
hóli í V-Laadeyjum og meira
að segja í sama rúminu. Á Arn.
arhóli bjuggu þau Guðný og
Gísli allan sinn búskap eða þar
til að Guðný andaðist árð 1956.
Guðný var vel gefin sóma
kona. Hún var eia af stofnend-
um Betel-safnaðarins hér árið
1926 og starfaði þar af heilum
hug, allt til hinstu stundar. Pau
Gísli og Guðný eignuðust 6 börn
og eru þau öll nema eitt á
lífi. Þau eru:
Guðný Svava, gift Óskari Ein-
arssyai, lögregluþjóni. Salóme,
ekkja Vigfúsar Jónssonar, vél-
smíðameistara. óskar Magnús,
skipstjóri, Kvæntur Jónínu
Þorsteinsdóttur. Eyberg Haf-
stein, Iést á fyrsta ári. Einar
Jóhann, safnaðarstjóri, tví-
kvæatur. Fyrri kona Guðný Sig-
mundsdóttir lést af barnsför.
um. Síðari kona, Sigurhna Jó-
hannsdóttir. Og yngst barna
Gísla er Kristín Pyrí, gift Har-
aldi Steingrímssyni, rafvirkja-
meistara.
Afkomendur þeirra Guðaýj.
ar og Gísla eru nú orðnir 48,
6 börn, 20 barnabörn og 22
barnabarnabörn. Eitt af sínum
dótturbörnum, Guðnýju Óskars
dóttur ólu þau upp þar til húa
var uppkomin.
Eftir að Gísli missti Guðnýju
konu sína, seldi hann Einari
syni sínum hús sitt Arnarhól og
var til heimilis hjá honum,
fyrst undir haadleiðslu Guðnýj-
ar, fyrri konu Finars og svo
Sigurlínar, síðari tengdadóttur-
innar.
Gísli hafði mikið dálæti á
báðum þessum tengdadætrum
sínum og var þeim mjög þakk-
látur fyrir það sem þær gerðu
fyrir hann. Þegar Einar Gísla.
soa fluttist til Reykjavíku ár-
ið 1970 og gerðist þar safnað-
arstjóri fyrir Hvítasunnusöfn-
uðinn þar, flutti Gísli frá Am.
arhóli til Salóme dóttur sinnar
og manns hemiar Vigfúsar, en
með þeim Gísla og Vigfúsi var
innileg vinátta. Þar leið honum
vel, en því miður naut hann
skammt hins góða félagsskap-
ar tengdasonar síns, því Vig-
fús andaðist aðeins nokkrum
mánuðum síðar, af öllum álit-
ið langt um aldur fram, sárt
saknað af öllum, sem hann
þekktu.
Og árin líða hvert af öðru.
Gísli er heilsuhraustur, léttur á
fæti og léttur í lund, upplits.
djarfur og getur ávallt horfst
í augu við hvern sem er. Gam-
ansamur og glaður og getur
jafavel tekið þátt í leikjum
unglinga og barna, ef svo ber
til.
Og áfram líður tíminn. Ára-
mótin 1972 og ’73 eru að baki og
Gísli nálgast níræðisafmæli sitt.
Salóme dóttir hans býr sig und
ir að geta gert honum glaðaa
dag og tekið á móti ættingjum
og vinum, þar á meðal gömlum
nágrönnum á afmælisdegi hans
23. janúar 1973.
Og allt er til reiðu kvöldið
fyrir afmælisdaginn. En það
er skammt liðið á aótt, þegar
allir vakna við að mikil tíðindi
eru að gerast. Eldgos hefur
brotist út á Heimaey. Hér skal
engan afmælisfagnað halda í
þetta sinn, heldur hraða sér
burt frá öllu sínu og náttúru-
hamförunum. Pau Gísli og Sal
óme yfirgefa heimili sitt og
halda til Reykjavíkur. Þar er
tekið á móti þeim af Þyrí, dótt-
ir Gísla og Haraldi tengdasya-
inum og hjá þeim dvaldi Gísli
svo um þa0 bil hálft þriðja ár.
Þar var vel um hann hugsað og
þar leið honum eftir atvikum
vel, en heilsu Gísla fór þ i að
hraka og hann varð að dvelja
á spítala nokkrum sinnum i
leagri eða skemmri tíma.
Framhald á 2. síðu.