Ný vikutíðindi - 04.05.1962, Page 3
NY VIKUTÍÐINDI
3
Svo var ráðist í að setja
UPP gamanlekinn Bör Bör-
son, sem þegar hafði hiotið
góðar viðtöknr bæði á Akur-
eyri og Siglufirði, og var
frumsýning leiksins sl. laug-
ardagskvöld.
miikið traust, isem honUm er
sýnt með því að fá honum
til meðferðar hlutverk Börs.
Við því trausti bregzt Sigur-
jón á ótrúlega snjallan hátt.
Honum fatast hvergi í túlk-
un sinni. Hreyfingar hans og
raddbrigði eru eins og bezt
BÖR BÖRSON er alltof
kunnur okkur, sem nutum
þeirrar ánægju að heyra
^elga Hjörvar lesa hann í
útvarpið í sínum tíma, til
að ástæða sé til að f jölyrða
hm hann. Og vafaiaust á
hann eftir að auka vinsældir
sinar í leiiksviðisibúningnum,
enda þótt hann standi um
flest að baki sögunni. Leik-
fttið í sínum upprunalega
búningi ihef ég ekki kynnt
toér, og get því ekki um það
fagt, hvort mikið hefur ver-
^ð strikað út úr því, er það
Var tekið til sýninga þar,
en ósköp finnst mér það
aust í reipunum. Má vera
að ástæðan sé fullvissa leiik-
ritshöfundai' um það, að á-
erfandinn þekki Bör fyrir-
ram það vel, að óhætt sé
að bregða upp svipmyndum
an niáialenginga, og er þá
afsafcanegt. En margt er
þar hnyttiilega sagt og gert,
'hefði vafalaust mátt gera
etur í þýðingu, sem mér
Virðist heldur hroðvirknisleg
°§i sums staðar út í hött.
t“AÐ ER ekki með öllr
Vandalaust að ætla sér a£
fær
Rá
a npp leikrit 1 Keflavík,
air staðir á landinu eru
V^rr settir með samkomuhús
1 leifcsyninga, og enda þótt
yrir þessari sýningu hafi að
® aða nokkuð verið bætt i
ahorfendasal, er sviðið jafn
röngt og áður, ilitið meir en
^annhæðarhátt, og sviðsop-
e þnð þröngt að ilhnögulegt
r að tefla fleiri leikendum
sanian á sviðið í einu en
_veim-þrem, svo að ekki skap
st ieiðindaþrengsli.
brátt fyrir þetta tekst
^essu unga áhugasama fólki
gera sýninguna lifandi og
■g enuntilega. Leikstjórinn,
ristján Jónsson, hefur ieyst
Sv'«lrm Vanda af höndum.
s 1 ssetningin er furðanlega
ýiurðulaus, og gerfin hreint
gaet. i iheild má segja, að
^ersónumar séu skýrt mót-
^ar, og hann verður engan
.gihrn ^kaður um' einstaka
°fiur> sem þarna brá fyr-
fri] Það var mikið hlegið á
sýningu, og væntanlega
efcu-aSt leikendur því að tala
f . °fa,n í blátur, eins og
le^r koin- Sem sagt, ýmis-
se s-mávegis má setja'út á,
m allt verður lagað þegar
mgin fer að „renna“.
^gurjón Vilhjálmsson hef
aldrei staðið á leiksviði
’ oS vissnlega er það
verður á kosið. Hlutverk
Börs er vandaverk, sem þessi
ungi, fjörmikli maður túlk-
ar á eftirminnilega snjallan
hátt.
Ágúst Jó'hannesson fer
með ihlutvenk gamla Börs og
er vafalaust mikið leiikara-
efni. Gerfið skínandi gott og
túlkun sannfærandi. Af karl
hlutverkunum bar iframmi-
staða þessara tveggja af,
enda þótt sérstök ástæða sé
til að geta Eggerts Ólafs-
sonar, sem lék Ó. G. Hansen,
sýsluskrifara, á spaugiiegan
og skemmtilegan hátt, og
Ingva Þorgeirssonar, sem
gerði margt prýðisvel í hlut-
verki Óla í Fitjakoti.
Enda þótt hlutverk karl-
mannanna séu yfirleitt stærri
í leikritinu átti kvenfólkið
sinn drjúga þátt í velheppn-
aðri sýningu. Guðrún Bjarna
dóttir, sem er einn þátttak-
éndanna í fegurðarsamkeppn
inni um þessar mundir, er
stórglæsileg stúlka á sviði,
og mætti segja mér, að hún
ætti eftir að sjást oftar, því
að framkoma hennar er með
ágætum, og þótt erfitt sé að
dæma um leiklhæfileifca af
fyrstu kynnum, má segja,
að hún sé þeim gædd í tals-
verðum mæli. Þarna fór hún
með hlutverk Láru Isaksen,
píunnar frá Þrándheimi, sem
gerðist búðarjómfrú hjá Bör.
Sólveig Karvelsdóttir og
Erla Sigurbergsdóttir eru
sömuieiðis forkunnarfagrar
og taka sig vel út á sviði.
Aðrir leikend.ur, þótt ekki
verði getið sérstaklega hér,
voru í skemmtilegum gerfum
og sýndu góðan leik.
ÞAÐ ER ástæða til að ætl-
ast til mifcils af þessu unga
leikfélagi. Þetta verkefni
þess hefði verið fróðlegt að
sjá við betri aðstæður.
Frammistaða leikenda og
þá sérstaklega leikgleði var
á þann veg, að þeir myndu
sannariega sóma sér hvar,
sem væri. Leiktjöld Óskars
Jónssonar hafa vafaiaust
verið gerð af mikilli snilli,
en þau nutu sín hvergi nærri,
og er það illa farið.
Með þakklæti fyrir góða
skemmtun óska ég leikfélag-
inu Stakkur til hamingju
með sýninguna. Bör á vafa-
laust eftir að skemmta þeim
Suðurnesjamönnum, og ef-
laust hefðu margir borgarbú-
ar gaman af að rifja upp
gömul kynni og góð við
hann. — BH.
N O R Ð R I:
IsEenzk blaðamennska lágkúruleg -
Flokksvaldið ástæðan
ÓMEKKILEG BLÖÐ
Dagblaðaútgáfa á Isiandi hefur í
manna minnum einkennzt af smáborg-
araskap. Ritstjórar og blaðamenn eru
önnum kafnir við að færa í letur ó-
merkilegar fréttir og eru svo sammála
urn gildi fréttanna, að oftlega eru þær
með sömu fyrirsögnum í öllum blöð-
unum eða þá að þær eru bitar á sama
stað í þeim. Langar afmælisgreinar og
minningargreinar um fólk, sem hefur
ekki unnið önnur afrek en þau, að hafa
lifað 60—70 ár, fylla heilu síðurnar og
venjulega fylgir mynd með, sem hefur
verið tekin 20—-30 árum áður og eng-
inn núlifandi þekkir viðkomandi af
henni.
Ekfci er minna rúmi eytt í stjórn-
máiaþrasið og leiðinlegar langlokur at-
vinnupólitíkusanna, þar sem saanleik-
urinn er ekki alltaf hafður í hásæti og
stundum ekki meiri rökvisi né sann-
leikur á síðunni en myndin af höfundi
greinarinnar, sem birtist að jafnaði 10
sinnum á ári með álíka ,,pródúkti“.
OFLOF
Þá má ekiki gleyma lofgreinunum um
íslenzka tónlistar- og myndlistamenn.
Þar vantar nú ekki lýsingarorðin og
orðkyngina. Aldrei sézt né heyrzt ann-
að eins og öll þjóðin stendur á önd-
inni. En aldrei verður neitt úr þessum
vesalings listamönnum og umheimurinn
kann ekki að meta þá. Varla eru þeir
allir misskildir og þess vegna gerðir
homreka. Og það, sem er verst af öllu,
er að ef einhver gagnrýnir og segir til
syndanna, er það venjulega gert af
rætni og augljóslega til þess að ná sér
niðri á ein'hverjum.
Þetta og margt fleira er Ijóst dfp-mi
um vesaldóm íslenzkrar blaðaútgáfu.
Ástæðuna þarf enginn að efast um.
Hún er sprottin af rótum flokkavalds
stjórnmálanna og stöðnunin og hnign-
unin togast á og má ekki á imilií sjá
hvor hefur betur. Og því miður er
dómigreind almennings ekki upp á fleiri
fiska en það, að þetta þykir nógu gott
og jafnvel ágætt.
ANDLEYSH)
Það örlar ekki á greinum um nýja
strauma í heimsbókmenntunum né rit-
- Dómg reindin deyfð
dómar um stórmerkar nýútkomnar
bækur erlendis. En ef einhverjum bjána
dettur í hug að gefa út eftir sig bók
hérlendis eru skrifaðar heilu blaðsíð-
urnar til að dásama vitleysuna.
Einn klessumálari fyllir listamanna-
skálann af litasamsulli, sem öskrar á
mann, þegar maður birtist í dyrunum,
og enn korna heilar síður í dagblöðun-
um eftir kollega hans, sem eiga ekki
nógu sterk lýsingarorð til þess að lýsa
hrifningu isinni og auðvitað fylgja með
myndir. Svo koma fréttaiklausumar við
og við, sem segja, frá aðsókn og sölu.
Það þykir gott ef rúmlega 1000 manns
villazt inn á þessar sýningar.
En það er eins og íslenzku dagblöð-
in viti ekki um, að erlendis er hópur
góðra og þekktra málara og áriega
koma fram nýir menn. Stórmerkar sýn
ingar eru víðsvegar um heim og vekja
heimsathygli. Islenzku gagnrýnendum-
ir og „listfræðingamir" horfa bara á
andleysi angurgapanna hér heima og
spá stórsigrum.
SANNLEIKANN FRAM
Svona er skipulega unnið að því að
viðhalda menningarleysinu og jafnvel
afmennta þjóðina. Almenningi er kom-
ið til þess að trúa því að það sem bor-
ið er hér á borð af innfæddum, sé góð
og gild vara og hvergi sé völ á betra.
Meira að segja Kristindómurinn er
dreginn undir ok rtkisvaldsins, þar
sem hann er nú að koðna niður og al-
menningur sýnir honum sára lítinn á-
huga. Efcki veitir þó af að Islendingar
taki meiri þátt í trúarlífinu og komi
fram við nágranma sína með kristilegu
hugarfari og lífemi. En hér, sem ann-
ars staðar í íslenzku þjóðlífi, er búið
að deyfa dómgreindina og í kjölfarið
syndir siðleysi og kæmleysi.
Höfuðorsökina er að finna hjá ís-
lenzfcum blaðaútgefendum, sem láta sér
meira annt um atkvæðasmölun í póli-
tískum tilgangi, en að hressa upp á
þjóðarsálina með amdlegri uppörvun á
sviði bókmennta og lista. Við megum
ekfci ,,forpolkast“ í sjálfsáliti og smá-
borgaraskap. Við þurfum að fylgjast
með að segja hver öðrum sannleikann.
N o r ð r i.
iiiijiiiiiiianiiiBiiiiiiii.iiiiniiii i!.iiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiaiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii;iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii{trRiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiii||BMiia
tjinmino...a.il,BIH.uili.lliu,n,i!iuiu,i!i«i!!i!lil!I!!|!!|!1IlllllII!,l!Illl!!I„IlllllII!IMIllIllllllnllllnlllllll|II1111|lnll||111|11|ll|1I11|..