Skátablaðið - 01.04.1998, Blaðsíða 33
talsverðan iðnað en eftir ca 50 kíló-
ntetra inn í landið var ekkert nema
sykurreyrakrar, hrísgrjónaakrar og ana-
nasplöntur og fólk við vinnu við lancl-
búnað. Fólkið notaði haka og þarna
Voru engar vélar og heldur engin dýr til
að létta fólki vinnuna. í þorpinu fund-
Um v'ð eina litla sjoppu sem seldi síga-
rettur, sápu, olíu, sykur og eitthvað
^eira og eina fyrirtækið var kofi með
maískvöm. Þar sátu 7 konur fyrir utan
°8 biðu, því það var rafmagnslaust og
því auðvitað allt stopp. Skólinn var
byggður úr bambus og leir og börnin
satLl á gólfinu nokkur saman með eina
bók og kennarinn stóð upp við töfluna
°g þuldi eitthvað upp og þau endur-
t()ku. Skólastjórinn sagði okkur að ein-
Ungis 30 prósent af börnunum í þorp-
mu færu í skóla, hin væru heima og
gættu yngri systkina og bæru vatn eða
> nnu á akrinum.
Menntun mikilvæg
Menntun er á mjög lágu stigi í Mó-
sambik og fólk skilur ekki mikilvægi
menntunar. Það er mjög fátækt og vill
að börnin vinni og hjálpi til á heimil-
"Ui. Það eru þó sérstaklega stelpur sem
ekki fá að fara í skóla. Fctlk hugsar sem
SVo að þær eigi bara eftir að vera heima
()g hugsa um mann og börn og hafi því
ekkert með það að gera að læra að
k‘sa. Staðreyndin er sú að eitt það
"'ikilvægasta til að þróa Þriðjaheims-
k'mdin er að mennta konur. Það eru
þur sem elda matinn og sjá um hrein-
hetið á heimilinu og ef þær eru mennt-
aðar vita þær að það þarf að sjóða
Vatnið til að drepa bakteríurnar og þvo
Ser um hendur eftir klósettferðir. Al-
gengustu sjúkdómarnir sem börn deyja
Ul eru niðurgangur og malaría sem
bægt er að koma í veg fyrir og lækna ef
t()lk hefur þekkingu til þess. Ef konur
eru menntaðar, kenna þær líka börn-
L'num sínum og sjá til að þau fari í
skóla. Við tókum viðtal við konu og
þegar við spurðum hversu gömul hún
XÆri, hikaði hún en fór svo inn og náði
1 nafnskírteinið sitt og sýndi okkur.
Hun hafði aldrei farið í skóla en lang-
dð' til þess. Maðurinn hennar kunni að
esa og þegar ég sagði við hann að
hann ætti ac3 kenna henni, hló hann
bara.
Eftir viku fórum við svo til baka öll
aftan á pallbíl og þegar heim kom skrif-
uðu nemendurnir skýrslur og hélclu
sýningu um það sem þau höfðu lært og
séð. Ég er búin að vera hér í hálft ár og
hef kert mjög margt. Þetta hefur veric3
erfiður tími, því fólk hugsar allt öðru-
vísi en fólk á íslandi og þess vegna
gerir það oft allt annað en ég býst við.
Ég hef líka þurft að læra nýtt tungumál
því hér er töluð portúgalska.
Ég gerði mér grein fyrir þegar ég fór
að kenna að flestar aðferðirnar og hug-
myndirnar sem ég notaði voru teknar
úr skátasmiðjunni. Og þær kennsluað-
ferðir sem eru kenndar hér eru ná-
kvæmlega þær sömu og við notum í
skátunum heima. Kenna með söng og
leik og passa að allir séu virkir, láta
krakkana vinna í hópum, kenna þeirn
að taka ábyrgð og nota þá hluti sem
þeir hafa. Ég notaði póstaleiki og
hreyfileiki þegar ég var að kenna ensku
og ég hef aldrei séð neina hlægja eins
Skóladrengur í þorplnu sem við
heimsóttum. Hann stendur í dyrunum á
skólastofunni sinni!
mikið í „singing in the rain“ eins og
nemendur mína hér. Það kom sér líka
vel að hafa stjórnað milljón fundum og
kvöldvökum því að tala fyrir framan 50
manns sem maður þekkir ekki, á
tungumáli sem maður kann ekki er
ekki það auðveldasta í heimi, sérstak-
lega ekki þegar maður þarf að tryggja
að mark sé tekið á manni og að á mann
sé hlustað.
Skáti er nýtinn
„Skáti er nýtinn“ er kjörorðið mitt
hérna því hér er engu hent sem ekki er
hægt að nota í eitthvað annað. Þegar
við tæmum clósir og fernur í eldhúsinu
fara þær í kennslugagnaherbergið.
Þangað sækja nemendurnir efni þegar
þeir eru að búa til kennsluefni og leik-
föng. Hér er ekki hægt að kaupa neitt,
í mesta lagi bækur, blýanta og strok-
leður. Um daginn fór ég í skólann hér í
þorpinu og mætti á leiðinni krökkum
sem voru að slá grasflöt. Þegar ég
spurði hvað þau væru að gera, sögðu
þau að þau ætluðu að fara að spila fót-
bolta en gallinn væri sá að þau ættu
engan bolta. „Hvernig ætlið þið þá að
spila?“ spurði ég. Þau sögðu að þau
væru búin að búa sér til bolta með því
að vefja saman plastpokum og binda
utan um. Ég hef líka séð krakka leika
sér með bíla sem þau hafa búið til úr
kókclollum og vír. F.g hugsa oft um allt
sem við höfum á íslandi en kunnum
ekki að meta, finnst bara sjálfsagt að fá:
bakpoka, svefnpoka eða gönguskó í
jólagjöf eða kaupa nammi fyrir 1000
krónur. Hérna hefur fólk rétt efni á að
kaupa mat og föt. F.inu sinni var ég að
æfa leikrit með nemendum mínum og
segi við einn leikarann: „Þú ert að leika
fátækan strák, þú verður að vera skít-
ugur.“ Þá sagði hann: „F.n kennari, ég
get ekki skitið út fötin mín, því ég á
ekki sápu til að þvo þau.“
Þú getur hjálpað til
Nú ætla ég að láta þetta duga, en ætla
að láta fylgja með reikningsnúmer í
Landsbankanum (nr. 168) í Neskaup-
stað ef þið viljið gefa peninga eða safna
þeim og þeir verða síðan sendir
hingað. Ég ætla svo að nota þá til að
kaupa skólabækur, töflur, krítar, skrif-
föng og íþróttadót fyrir barnaskólann í
þorpinu. Reikningurinn heitir: „Mennt-
un í Mósambik“ og er númer 63131- Þið
getið líka sent pakka, t.d. með skóla-
dóti, myndabókum, spilum, púsluspil-
um eða leikföngum. Þið getið líka látið
fylgja bréf með og óskað eftir penna-
vinum. Best er að skrifa á ensku eða
portúgölsku.
Heimilisfangið er:
Dina Bak
ADPP - Escola de professores dofuturo.
cxl. 485 Beira
Mozambique
Afrika
Bestu skátakveðjur frá Afríku,
Margrét Einarsdóttir,
Nesbúi
Netfang: epfnha@lamego.uem.m2
Fax: Margrét Einarsdóttir
DNS 258 335 3154
Skátablaðið — þitt blað