Ný vikutíðindi - 31.03.1972, Blaðsíða 6

6
HÍ VmJTÍOtNDI
ERFDASKRÁIM
Stnásaga eftir Xf/athu Christie
VANDAMÁL það, sem ung-
frú Violet Marsh lagði fyrir
okkur, var skemmtileg tilbreyt
ing frá daglegum störfum okk-
ar. Poirot hafði fengið fjörlega
skrifaða orðsendingu frá ung-
frúnni, sem óskaði eftir við-
talið, og í svari sínu hafði
hann beðið hana að koma kl.
11 daginn eftir.
Hún kom stundvíslega —
hávaxin, lagleg ung stúlka,
blátt áfram en smekklega
klædd, örugg og ákveðin 1
framkomu. Auðsýnilega ætlaði
þessi unga stúlka að komast
áfram í lífinu, en þrátt fyrir
fegurð hennar voru áhrifin,
sem ég varð fyrir, ekki henni
í hag.
„Mál mitt er dálítið óvana-
legt, herra Poirot,“ hóf hún
máls, „og það er bezt að ég
byrji á byrjuninni.“
„Gerið þér svo vel, ungfrú.“
„Ég er munaðarlaus. Faðir
minn var annar tveggja
bræðra, sem voru synir sjálfs-
eignarbónda í Devonshéraði.
Jörðin var rýr, og eldri bróð-
irinn, Andrew, fluttist til
Ástralíu, þar sem honum farn-
aðist sannarlega vel og varð
mjög ríkur maður af vel heppn
uðu jarðabraski. Yngri bróðir-
inn, Roger, sem var faðir
minn, hneigðist alls ekki að
landbúnaðarstörfum. Honum
tókst að mennta sig dálítið og
fékk skrifstofustöðu hjá litlu
fyrirtæki. Hann tók aðeins
upp fyrir sig við giftinguna;
móðir mín var dóttir fátæks
listamanns.
Faðir minn dó þegar ég var
sex ára gömul. Þegar ég var
14 ára dó móðir mín einnig.
Eini lifandi ættingi minn var
því Andrew föðurbróðir minn,
sem þá var nýlega kominn aft-
ur frá Ástralíu, og hafði keypt
litla eign, Crabtree Manor, i
heimalandi sínu. Hann var
ákaflega góður við munaðar-
lausa barnið hans bróður sins,
tók mig heim til sín og fór
með mig sem sína eigin dóttur.
En þó að hann væri gæðin
sjálf, hafði hann sínar ein-
kennilegar og rótgrónar hug-
myndir um uppeldi stúlkna.
Sjálfur var hann lítt eða ekk-
ert menntaður, en átti samt
hyggindi, sem í hag komu.
Lagði hann því lítið upp úr
„bókvitinu“. Hann var sérstak-
lega mótfallinn menntun
kvenna. Hann áleit, að stúlkur
ættu að læra hagnýt húsverk
og búverk, sem notadrjúg
reyndust við heimilishald, og
þær ættu sem minnst að fást
við bóklærdóm. Mér til mik-
illa vonbrigða og leiðinda,
gerði hann ráð fyrir að ala
mig upp á þennan hátt.
Ég gerði algera uppreisn. Ég
vissi að ég var góðum gáfum
gædd og algerlega frábitin
heimilisstörfum. Frændi minn
og ég deildum oft harkalega
út af þessu, því að þótt við
værum bæði elsk hvort að
öðru, vorum við sjálfstæð i
hugsun. Ég var svo heppin að
hljóta námsstyrk, og að vissu
marki tókst mér að sjá fyrir
mér sjálf. Deilan náði hámarki,
þegar ég ákvað að fara til
Girton. Ég átti dálitla peninga,
sem móðir mín lét eftir sig,
og ég var alveg ’ákveðin í að
nýta þær gáfur, sem Guð hafði
gefið mér.
Ég átti í langri lokastælu
við frænda minn. Hann var
alveg hreinskilinn við mig.
Hann átti enga aðra ættingja
og hafði ætlað að gera mig
að einkaerfingja. Eins og ég
sagði yður, var hann mjög rík-
ur maður. Ef ég héldi fast við
fyrirætlun mína, þyrfti ég
ekki að vænta neins af hon-
um. Ég var kurteis, en lét
mig ekki. Ég sagði honum, að
ég myndi ætíð verða honum
mjög þakklát, en ég myndi
fara mínar eigin götur. Við
skildum við svo búið.
„Þú ofmetur gáfur þínar,
stúlka mín,“ voru síðustu orð
hans. „Ég er ekki menntaður
maður, en þrátt fyrir það legg
ég mínar gáfur til jafns við
þínar. Við sjáum hvað setur.“
Þetta var fyrir níu árum.
Ég dvaldi stundum á heimili
hans um helgar, og með okkur
var góð vinátta, þótt skoðanir
hans væru óbreyttar. Hann vék
aldrei að því, að ég hefði far-
ið til Cambridge, né heldur
minntist hann á próf mitt.
Heilsu hans hafði hrakað síð-
ustu þrjú árin, og hann dó
fyrir einum mánuði.
Nú er ég komin af tilefni
heimsóknar minnar. Frændi
minn lét eftir sig alveg sér-
stæða erfðaskrá. Samkvæmt
ákvæðum hennar á Crabtree
Manor með öllu tilheyrandi
að vera í minni umsjá um eins
árs tíma eftir dauða hans, „en
á þeim tíma á mín snjalla
bróðurdóttir að reyna vitsmuni
sína“, eins skrifað stóð. Að
þeim tírrra liðnum á húsið að
ganga til ýmissa góðgerðar-
stofnana, „þar sem mínir vits-
munir hafa reynzt drýgri en
hennar“.
„Þetta er nú dálítið hart
aðgöngu fyrir yður, ungfrú,
þar sem þér eruð eini ættingi
hr. Marsh.“
„Ég lít nú ekki á þetta
sömu augum. Andrew frændi
aðvaraði mig drengilega, og
ég kaus mína eigin götu. Þar
sem ég féllst ekki á óskir hans,
var hann algerlega frjáls af
því að ráðstafa fé sínu eins
og honum þókaðist.“
„Var erfðarskráin skrásett
af lögfræðingi?"
„Nei, hún var rituð á prent-
að erfðarskráreyðublað og vott
fest af hjónum, sem sáu um
frænda minn.“
„Það gætu verið möguleikar
á að ógilda slíka erðarskrá?“
„Ég mundi aldrei reyna að
gera slíkt.“
„Þár álítið hana þá sem
nokkurs konar leikbragð
frænda yðar?“
„Það er nákvæmlega það,
sem ég held.“
„Það bendir vissulega allt i
þá átt,“ sagði Poirot hugsandi.
„Einhvers staðar í þessu hrör-
lega herragarðshúsi hefir
frændi yðar falið annað hvort
peningafúlgu eða aðra erfðar-
skrá, og hefir veitt yður eitt
ár til að sýna snilli yðar og
finna hana.“
„Einmitt, Poirot; og ég geri
ráð fyrir, að snilli yðar muni
verða meiri en mín við að
finna hana.“
„Þetta er mjög elskulegt af
yður. Ég mun leggja heilann
í bleyti. Hafið þér ekki leitað
sjálfar?“
„Aðeins lauslega; en ég met
ótvíræða hæfileika frænda
míns svo, að ég geri mér ekki
í hugarlund að verkið verði
auðunnið.“
„Eruð þér með erfðarskrána,
eða afrit af henni, með yður?“
Ungfrú Marsh rétti honum
skjal yfir borðið.
Poirot fór yfir það og kink-
aði kolli.
„Gert fyrir þremur árum.
Dagsett 25. marz, og tímans
er einnig getið, klukkan 11
fyrir hádegi — það gefur í-
mynduninni lausan tauminn.
Það þrengir leitarsvæðið. Það
er augljóst, að önnur erfðar-
skrá er til, og að henni þarf
að leita. Erfðarskrá, sem sam-
in væri aðeins hálftíma síðar
en þessi myndi ógilda þá fyrri.
Jæja, ungfrú, það er heillandi
og snjallt viðfangsefni sem
þér hafið falið mér. Mér mun
verða mikil ánægja að fást við
það fyrir yður. Þótt við gerð-
um ráð fyrir að frændi yðar
hafi verið gæddur miklum
hæfileikum, getur hann ekki
jafnazt á við Hercule Poirot!"
„Hastings og ég munum
fara til Crabtree Manor í
kvöld. Eru hjónin, sem önn-
uðust frænda yðar, enn þá
þar?“
„Já, það eru Bakershjónin.“
Morguninn eftir hófst leitin.
Við höfðum komið síðla kvöld-
ið áður. Herra og frú Baker
höfðu fengið símskeyti frá ung
frú Marsh og bjuggust við okk
ur. Þau voru allra skemmti-
legustu hjón; maðurinn rjóð-
ur og hrukkóttur, en konan
afar digur.
Við vorum þreytt efir
ferðalagið og átta mílna akst-
ur frá brautarstöðinni. Geng-
um við því strax til náða eftir
kvöldverð. Fengum við steikta
kjúklinga, eplaköku og Devon-
shire-rjóma. Nú höfðum við
lokið ágætum morgunverði og
sátum í litlu herbergi klæddu
veggþiljum. Hafði það verið
skrifstofa og setustofa Marsh.
Skrifborð með rennihurðum,
fullt af skjölum, snoturlega
merktum, stóð við vegg, og
stór leðurhægindastóll bar
þess greinileg merki, að hann
hafði verið hvíldarstaður eig-
andans. Stór legubekkur, þak-
inn sirzi, var við vegginn á
móti; og djúpu, lágu hægindin
við gluggana, voru með sama
fölnaða, gamaldags áklæðinu.
„Jæja, vinur minn,“ sagði
Poirot; um leið og hann
kveikti í einum af litlu vindÞ
ingunum sínum, „nú verðum
við að skipuleggja orustuna.
Ég hef nú þegar litast laus-
lega um í húsinu, en ég er
þeirrar skoðunar, að lausnin
finnist í þessu herbergi. Við
verðum að athuga skjölin í
þessu skrifborði með mikilli
nákvæmni. Auðvitað býst ég
ekki við að finna erfðarskrána
meðal þeirra, en verið getur
að einhver sakleysislegur
blaðasmepill geti gefið lykilinn
að felustaðnum. En fyrst verð-
um við að vera okkur úti um
dálitlar upplýsingar. Gerið svo
vel að hringja bjöllunni.“
Meðan við biðum eftir svari,
gekk Poirot fram og aftur, og
leit rannsakandi í kringum
sig.
„Reglumaður, þessi Marsh.
Sjáið hversu snoturlega skjala-
bögglarnir eru merktir. Lykill-
inn að hverri skúffu er með
fílabeinsmerkispjaldi; eimnig
lykillinn að postulínsskápnum
á veggmun; og sjáið hve ná-
kvæmlega postulíninu er rað-
að. Þetta gleður hugann; ekk-
ert er óviðfeldið fyrir augað.“
Allt í einu stanzaði hann,
þegar hanm rak augun í lykil-
inn að sjálfu skrifborðinu, en
við hann hékk óhreint bréfa-
umslag. Poirot hleyp^i þpúnuíp..
og tók hann úr skránni. Á um
slagið var krotað: Lykill að
ekrifborðinu með remmihurðun-.
um, — með óskýrri rithönd,
gjörólíkri þeirri, sem var á
hinum lyklunum.
„Annarlegur miði þetta,“
sagði Poirot og ygldi sig. „Ég
gæti svarið fyrir að Marsh hef-
ir ekki skrifað þetta. En hverj-
ir aðrir hafa verið í húsinu?
Aðeins ungfrú Marsh, og ef
mér skjátlast ekki, þá er hún
reglusöm stúlka líka.“
Baker kom til að svara
hringingunmi.
„Viljið þér sækja konuna yð
ar og svara nokkrum spurning-
um?“
Baker fór og kom að vörmu
spori aftur með frú Baker, er
ljómaði öll og var að þurrka
hendurnar á svuntunni.
Poirot skýrði í fáum orðum
frá erindi sírnu. Bakershjónin
urðu strax samvinnuþýð.
„Okkur langar ekkert til að
ungfrú Violet sé svipt því,
sem hún á,“ sagði konan. „Það
væri grimmilegt.“
Poirot hélt áfram að spyrja.
Já, Bakershjónin mundu greini
lega eftir, að þau voru vottar
á erfðaskránni. Baker hafði
áður verið sendur til borgar-
innar til að ná í tvö prentuð
erfðaskráreyðublöð.
„Tvö?“ sagði Poirot með
hvassri röddu.
„Já herra, ég ímynda mér
til öryggis, ef annað eyðilegð-
ist; og sannarlega var það líka
tilfellið. Við skrifuðum aðeins
undir eitt. . .“
„Á hvaða tíma dags var
það?“
Baker klóraði sér í höfðinu;
Hf. Eimskipafélag íslands
AÐAL-
FUNDUR
ASalfundur H. f. Eimskipafélags fslands
verður haldinn i fundarsalnum í húsi félags-
ins í Reykjavík, þriðjudaginn 16. mai 1972,
kl. 13.30.
D agskrá:
1. Aðalfundarstörf samkvæmt 13. grein sam-
þykkta félagsins.
2. Tillögur til breytinga á samþykktum fé-
lagsins, samkvæmt 15. grein samþykktanna
(ef tillögur koma fram).
3. Önnur mál, löglega upp borin.
Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir
hluthöfum og umboðsmönnum hluthafa á
skrifstofu félagsins, Reykjavík 10.—12. mai.
Reykjavík, 22. marz 1972.
STJÓRNIN.