Ný vikutíðindi - 09.06.1972, Blaðsíða 2

2
NÝ VIKUTÍÐINDI
NÝ VIKUTIÐINDl
ÍTtgefandi og ritstjóri:
Geir Gunnarsson.
Ritstjórn og auglýsingai
Hverfisgötu 101A, 2. hæð
Simar 26833 og 11640
(prentsmiðjan) Pósth. 5094.
Prentun: Prentsm. Þjóðviljans
Setning: Pélagsprentsmiðjan
Myndamót: Nýja prentmynda-
gerðin
VIÐ SUNDIN
BLÁ
Allir, sem búiö hafa við
djúpu eyjasundin úti fyrir
núverandi höfuðstað Is-
lands, Reykjavík, allt frá
dögum fyrsta landnáms-
mannsins, syni Arnar, hafa
eflaust notið ljómans, sem
stafar af sólarnóttum stað-
arins.
Við Reykvíkingar megum
margs minnast — einokun
og yfirgang erlendra héðna
og margs kyns hörmunga
— en innlenda umboðs-
menn erlendra valdsmanna
höfum við ekki haft svo
orð sé á gerandi.
Faðir Reykjavíkur, Skúli
Magnússon í Viðey, er dæmi
gerð persóna þess, hvað
við i höfuðstaðnum getum
gert og leyft okkur.
Hörmangararnir svoköll-
uðu, kaupmennirnir út-
lenzku, sem öllu vildu ráða
á dögum Skúla, en drápu
eða vildu að minnsta kosti
drepa niður, alla dáð í
feðrum okkar, urðu að
lúffa fyrir dugnaðarmönn-
úm og viljasterkum Islend-
ingum, sem vildu fórna lífi
og starfi þjóð sinni í hag.
Margir gera sér ekki grein
fyrir þvi, hvaða átak það
var að sigrast á erlendri
áþján, sízt þeir sem gera
sér það til dundurs að böl-
sótast út í staðsetningu vin-
samlegs liðs hér á landi.
En nú eigum við sundin
hlá og sólarlagið við jökul-
inn frjáls og frí.
Manni finnst full ástæða
til að undirstrika þessar
unaðssemdir, hvað sem sof-
andi borgaryfirvöldum eða
austrænum rikisstjórnum
líður.
KAKPSYSLU.
TÍÐIAUI
Sími26833
Ugá ipsomi
GLEUISAGA EFTIR KiMIT WAYGEK
Bertil Palmquist var afar
hjálpsamur. Hann gerði allt
sem honum var unnt fyrir vini
sína. Hann mundi hafa lánað
mér síðustu hreinu skyrtuna
sína eða síðasta fimmkallinn,
ef ég hefði beðið hann þess,
en ég fór aldrei fram á slíkt.
Meðan ég var landflótta i
Svíþjóð, hjálpaði hann mér og
öðrum flóttamönnum svo sem
ástæður leyfðu og framast var
hægt að ætlast til af einum
manni, því að hann kunni bók-
staflega ekki að segja nei.
En nú má enginn halda að
hann hafi verið fávís í hjálp-
semi sinni. Nei, hann var vel
viti borinn og notaði vit sitt
sjálfum sér og öðrum í vil.
En það skulum við ekki ræða
í þetta sinn.
Eftirmiðdag einn sátum við
í skotinu okkar á Hvítving,
dreyptum á léttri vínblöndu
og ræddum vandamál lífsins
og líðandi stundar, án þess að
hafa gert nokkrar ráðstafanir
um, hvernig verja skyldi kvöld
inu. En þá birtist Gitta í dyr-
unum og skimaði yfir veitinga-
salinn.
Gitta var ljómandi lagleg,
svo að ég veifaði hendi til
hennar, og eftir augnablik var
hún komin að borðinu okkar.
En hún var ekki ein; með
henni var vinkona hennar,
Brita Sjögren. Hún var einnig
lagleg, fjörmikil og skemmti-
leg, svo að brátt var orðið all-
kátt við borð okkar. Eftir
nokkra stund yfirgáfum við
Hvíting og fórum í sporvagni
upp í Fjósakarlinn, og þar döns
uðum við og skemmtum okk-
ur fram eftir kvöldinu.
Brita og Bertil höfðu þegaf
drukkið dús, og þegar ég leit
af himinbláum augum Gittu
til þeirra, var ég ekki í nein-
um vafa um að samkomulagið
og skilningurinn var í ákjós-
anlega góðu lagi hinum megin
við borðið, enda var ekki ver-
ið að fara leynt með það. Og
þótt þau töluðu ekki beinlínis
um ást við fyrstu sýn, þá við-
urkenndu þau gagnkvæma sam
úðarkennd og geðþokka. Bertil
lyfti glasinu, skálaði við Gittu
og þakkaði henni fyrir að
hafa kynnt svo töfrandi lag-
lega og skemmtilega stúlku
fyrir sér. Það er ekki nokkr-
um vafa undirorpið að hvaða
brunni nú bar.
Nokkrum dögum síðar mætti
ég Bertil. Hann var mjög ham-
ingjusamur og sagði mér, að
Brita hefði sótt farangur sinn
á herbergi sitt og flutt til sín
í tveggja herbergja íbúðina.
Hér virtist ekkert skorta á
hina fullkomnu hveitibrauðs-
dagasælu.
Ég óskaði hjartanlega til
hamingju.
„En veiztu hvað,“ sagði Bert-
il, „það bezta af þessu öllu var
þó, að hún var hrein mey.“
„Ha, — hvað? Hún virtist
þó ekki vera sakleysið sjálft.
Ja, ég á við að hún er geð-
þekk, lagleg og ljómandi
skemmtileg, en að hún væri
hrein mey, því hefði ég ekki
trúað.“
„Ég ekki heldur,“ sagði Bert-
il, „hún var svo eðlileg og ó-
feimin þegar hún háttaði."
„Sagðir þú ekkert við hana?
Ég meina bara svona að þetta
væri dálítið undarlegt?“
„Jú, en hún spurði bara,
hvort mér félli það miður vel.
Ég sagði, að mér þætti jafn
vænt um hana, hvort sem verið
hefði.“
„Hvers vegna ertu þá að
spyrja?“ sagði hún.
„Mér fannst þetta bara svo
óvanalegt.“
„Karlmenn skilja yfirleitt
ekkert,“ sagði hún, og svo
ræddum við ekki meira um
þetta.“
Við Bertil töluðum heldur
ekki meira um þetta.
Eftirleiðis var ég ekki eins
mikið með Bertil og verið
hafði, en ég kom heim til
þeirra nokkrum sinnum og
mér líkaði æ betur og betur
við Britu.
UM VETURINN var Bertil
skipað upp að finnsku landa-
mærunum, til að gegna þar
herskylduþjónustu um þriggja
mánaða skeið. Við þessu var
ekkert að gera, og Bertil fór,
en um páska var hann kcm-
inn heim aftur, sólbrenndur,
sterkur og fallegur og var inni-
lega fagnað af Britu.
Nokkrum kvöldum síðar var
ég boðinn í opinbera móttöku-
veizlu heima hjá þeim. Þegar
leið á nóttina fór Bsrtil að fá
hlátursköst, og loks trúði hann
mér fyrir gleðiefni sínu.
„Hugsaðu þér, maður,“ sagði
hann, „hún var hrein mey einn
ig nú, þegar ég kom heim “
„Vitleysa maður,“ svaraði
ég, „þú ert fullur.“
„Nei, þetta er satt og rétt;
hún er svona. Hafi hún ekki
verið með karlmanni í nokkra
mánuði, verður hún hrein mey
aftur.“
„Þetta er ekki hægt, maður."
„Jú, sumar eru þannig.“
„Hvað sagði hún, þegar þú
komst að þessu?“
„Hún sagðist bara vera
svona, en að hún hefði ekki
viljað nefna það áður, því að
sér leiddist að tala um það.
Er hún ekki yndisleg?“ spurði
Bertil og leit ástföngnum aug-
um á Britu, — alveg eins og
mér væri einhver storkun í
þessu.
„Jæja, þú veizt að hún hef-
ir ekki haldið fram hjá þér,
meðan þú varst á verði fyrir
sænsku þjóðina.“
„Já,“ svaraði Bertil hugs-
andi.
SUMARIÐ kom. Smam sam-
an virtust Brita og Bertil fjar-
lægjast hvort annað, þó án
nokkurs ágreinings eða óvin-
áttu, og að lokum kom þeim
saman um að skilja fyrir fullt
og allt, áður en nokkur skuggi
félli á vináttusamband þeirra.
Brita fékk sæmilega atvinnu
í Norðurkaupangi og þar með
lauk sambúðinni. En, sem sagt,
þau voru ávallt góðir vinir, og
þegar Brita kom í heimsókn til
Stokkhólms, skemmtum við
okkur öll saman eins og áður,
en annað né meira gerðist held
ur ekki.
Um haustið sagði Gitta mér,
að Brita hefði í huga að gift-
ast manni í Norðurkaupangi,
og um jólaleytið komu þau til
Stokkhólms. Fyrsta kvöldið
vorum við Gitta boðin út að
skemmta okkur með þeim, en
strangan vara tók Gitta mér
fyrir því að minnast nokkuð á
liðna tímann og Bertil.
Maður Britu var skemmtileg
ur náungi, og leið ekki á löngu
þar til að við vorum orðnir
beztu vinir og höfðum drukk-
ið bræðraskál. Hann sá ekki
sólina fyrir Britu, og hún virt-
ist í sjöunda himni, enda var
maðurinn allur hinn myndar-
legasti. Þegar á kvöldið leið og
mörg glös höfðu verið tæmd,
sagði hann mér að Brita væri
hreinasta gull. —
„Og hugsaðu þér, það yndis-
legasta af öllu var að hún var
hrein mey!“
Ég barðist eins og hetja við
hláturinn, sem sauð niðri í
mér. En maðurinn var svo inni
lega ánægður og svo hreykinn
af Britu — og að einmitt hann
skyldi hreppa þennan kosta-
grip, ■■— að ég vann fullkom-
inn sigur yfir tilfinningum
mínum, enda varð augnatillit
Gittu ekki misskilið. Ég sagði
bróður Lars að mér hefði
ávallt fundizt Brita yndisleg
og saklaus og því væri þetta
afar eðlilegt.
ÉG SÁ þau ekki framar, bii
Gitta fékk annað slagið bréf
frá Britu og hún sagði mér að
í Norðurkaupangi ríkti' aðéins
hamingja og góðæri. Ég sagði
Bertil frá öllu, og hann var
mjög ánægður með þetta allt,
enda var hann nú trúlofaður
svarthærðri gyðju, sem hét
Kristín.
En ég hefi gleymt að segja
frá því, að maður Britu, Lars
Bergfeldt, var viðriðinn fram-
O R Ð S F E K I
Ef réttlæti er í hjartanu, er
fegurð í skapgerðinni. Ef feg-
urð er í skapgerðinri, ríkir
sátt og samlyndi á heimilinu.
Ef sátt og samlyndi ríkja á
heimilinu, ríkir friður og spekt
með þjóðinni. Þegar friður og
spekt ríkja með þjóðinni, er
friður í heiminum.
Kínverskur málsháttur.
Öfund er það, sem veldur því,
að við erum reiðubúnari að
tala illa um þá, sem vel eru
liðnir, heldur en þá, sem eru
raunverulega vondir.
Archibald Ruthledge.
□ —□
Lesendur skiptast í tvo
flokka ... lesandann, sem fer
vandlega gegnum bók, og les-
andann, sem jafn vandlega
lætur bókina fara í gegnum
sig. Douglas Jerrold.
□ —□
Allt leyndarmál Iífsins er
að hafa brennandi áhuga fyrir
einhverju einu máli, en hafa
þess að auki áhuga fyrir þús-
und öðriun málum.
Hugh Walpole.
□ —□
Ég hef aldrei farið eftir
neinni fastri reglu; ég hef ein-
faldlega reynt að gera það, sem
mér hefur virzt bezt hverju
sinni, og léttlátast.
Abraham Lincoln.
□ —□
Maður skyldi aldrei treysta
konu, sem segir rétt til um
aldur sinn. Henni er trúandi
til alls.
Oscar Wilde.
□ —□
Enginn nýtur iðjuleysis til
hlítar nema sá, sem á nóg
verkefni fyrir höndum.
J. K. Jerome.
□ — □
Vitur maður hefur ekki óbif-
anlegar skoðanir. Hann Iagar
sig eftir öðrum.
Lao-Tse.
□ —□
Við dæmum það fólk ham-
ingjusamt, sem lært hefur af
reynslu lífsins að þola mót-
lætið án þess að láta það buga
sig. Juvenal.
□ —□
Enginn af okkur er alger-
Iega gagnslaus. Jafnvel hinn
versti okkar getur verið öðrum
til viðvörunnar með hræðilegu
fordæmi.
James Scales.
□ —□
Mikil ágirnd er endalaus fá-
tækt.
Indverskur málsháttur.
□ —□
Það er svo mikið gott í
þeim verstu okkar og svo mik-
ið vont í þeim beztu okkar að
Iögvarsla og trúarbrögð eru
nauðsynleg fyrir okkur öll.
Leon Lyons.
□ —□
Margir menn elta gæfuna
eins og maður, sem er viðutan,
eltir hattinn sinn, sem aldrei
hefir fokið af höfðinu á hon-
um. Sidney Smith-