Prentarinn - 01.04.1963, Blaðsíða 9
en það er forskólinn, sem svo hefur verið
nefndur.
í forskólanum er ætlazt til að nemendurnir
fari óður en þeir byrja starf sitt á vinnustaðn-
um. Breytir það í engu afstöðu þeirra til fyrir-
tækisins, sem þeir síðar vinna í, því að þeir fá
strax námssamning og laun frá sinni prent-
smiðju. Hins vegar getur prentsmiðjan, ef
henni svo þykir, látið forskólatímann gilda
sem hinn tilskilda reynslutíma, sem eru þrír
mánuðir, en það er takmarkið að forskóla-
tíminn verði 12 vikna verkleg kennsla, þegar
fram líða stundir. Það er þá forskólinn sem
segja mun til um, hvort hann álítur að nemand-
inn eigi að halda áfram í iðninni eða ekki.
Meðmæli skólans eiga að vera stuðningur fyrir
meistarann að ákvarða um framhald námsins.
Nú hefur þessi tilraun verið gerð um tveggj a
ára skeið og held ég að hún hafi gefizt ágæt-
lega. Þar sem forskólanemar eru alls ófróðir
um iðngreinina og starfið í heild, er kennslan
miðuð við það. En námstími er aðeins þrjár
vikur núna eða ^4 af því, sem nauðsynlegt
verður að telja. Skipta má kennslunni í þrennt:
í fyrsta lagi að veita nemanum fræðslu í með-
ferð tækja, verkfæra og véla, svo og verktil-
högun og verkefnamat. I öðru lagi framleiðslu-
hætti og markmið vinnunnar. Umgengni á
vinnustað. I þriðja lagi prófun á hæfni nem-
andans til þess að tileinka sér allt starfið og
iðngreinina sem ævistarf.
Ekki er rúm til þess hér að fara út í það
hvernig námi er háttað í smæstu hlutum. Prent-
aranum mun vafalaust standa til boða að hafa
samband við kennara skólans um það efni.
Eftir að hafa stiklað á því, sem hér er að
framan sagt um þessi mál, verður manni hugs-
að til framtíðar íslenzkrar kennslustofnunar í
prentiðn og prentlist. Það þarf meira til en
bollaleggingar einar. Lifandi starf er þýðingar-
mest. I hópi þeirra er að prentskólanum standa
hefur talsvert verið rætt um vöxt og útvíkkun
hans, bæði tækni- og fræðilega. Eitt er aug-
ljóst, en það er að kennslukrafta mun vanta,
sem vonlegt er. Ég álít nauðsynlegt að öll stéttin
leggi fram metnað sinn og krafta í það að
byggja upp góða kennslustofnun í iðngrein-
inni, ekki sízt vegna þeirra breytinga, sem
vænta má ó næstu árum. Prentarar hafa verið
að fullnuma sig vestanhafs og einhverjir munu
vera til náms á Norðurlöndum. Tel ég ólíklegt
að þeir muni ekki verða fúsir til þess að miðla
stéttinni af þekkingu sinni.
Mikill áhugi er fyrir því að koma upp vél-
setningarkennslu, sem fólgin væri í fullkom-
inni kynningu á byggingu vélarinnar og gangi
hennar, meðferð og viðhaldi, og síðan setning-
arkennsla og viðbrögð tækisins í starfi.
Svo að við getum gert okkur ljóst hvað
framundan er og nauðsynlegt er að miða að,
vil ég drepa á nokkur atriði, sem mér finnst
bíða:
Höfuðgreinar viðfangsefnanna:
Tœ.knilegt: Setning, prentun, prentmynda-
gerð, lithografi (offset), bókband. Verkskipu-
lagning. Grafisk iðnfræði. Vélfræði prent-
verksins, bygging og gangur prentvéla.
Efni: Litur og pappír. Onnur efni: Ljós-
fræðileg framleiðsluafbrigði prentverksins.
Letur og prentsaga. Leturgreining. Layout
(bygging og teikning prentgripa). Innrétting-
ar prentfyrirtækja. Eðlisfræði. Efnafræði.
Stærðfræði miðað við hæfi iðngreinarinnar.
Iiagfrœði: Reksturshagfræði. Bókfærsla.
Ársuppgjör og reikningssundurliðun. Verð-
lagning prentsmiðju og bókbands. Kostnaðar-
áætlun. Auglýsingar og sala. Iðnsaga. Stílsaga.
Listsaga. Vinnusálfræði. Verzlunarbréf.
Eftir að hafa komið skóla okkar á það stig
að framhald prentskólans gæti orðið slíkur
skóli, er hefði framanskráð verkefni sem
Framh. á 19. bls.
9