Nýi tíminn - 21.06.1956, Blaðsíða 4
4) — NÝI TÍMINN — Pimmtudagur 21 úi; 1956 ....—
i m
Það var grœnt á Arnarhóli um morguninn, en vestur á Þorskafjaröarheiði ríkti vetur.
Haitn flíftur }mu hetm
í sólina O0 voríd
— Taktu þessa tösku! Hérna,
taktu við þessum kassa! Taktu
þenna poka af mér! Það eru
ótal margar hendur á lofti með
allskonar farangur. Uppi á þaki
leiðarbílsins við Ferðaskrifstof-1
una er maður sem reynir af
fremsta megni að raða far-
angrinum í rétta röð eítir við-
komustöðum. En farþegar
streyma að á síðustu mínútun-
um, ótal hendur rétta fram
töskur, poka og pinkla, kliður-
inn fyrir neðan bílinn hækkar.
Loks biður maðurinn á bílþak-
inu fólkið að staldra við meðan
ihann sé að hlaða úr hrúgunni.
En fólkið lætur sér ekki segj-
ast. „Taktu þennan kassa,“"
ikallai einn valdsmanslega. „Þú
tekur þenna poka af mér,“
segir annar og gerir sig blíð-
legan og ísmeygilegan.
• Morgunn við
langferðabíl
Og maðurinn á bílþakinu er
of greiðvikinn til þess að horfa
aðgerðalaus á allar þessar rétt-
andi hendur og heldur áfram
að taka við. Loks segir hann
ákveðið: Nú tek ég ekki meira
upp. „En ég þarf endilega að
koma þessu“, geilur við í mörg-
um munnum, og enn rétta ótal
hendur upp farangur: „Þetta
verður að komast!“ Sumar
þannig er starf áætlunarbíl-
stjórans.
• Röð eftir röð
af litlum kollum
Bíllinn er nær fullsetinn, en
J
og nú er háttað starfsfólki í
sveitum geta bændur ekki tekið
á móti öllum þeim börnum
sem þess þyrftu, þótt þeir
vildu. Og stór hópur barna
kemst ekki í sveit, stundum
sig lítt að því en les sögu í
einhverju þeirra tímarita sem
sprottið hafa upp eins og
sjoppumar og gorkúlurnar á
haugunum.
• Sá beriiöfðaði
byrjar að tala
En þegar lengra leið á dag-
inn fór sá berhöfðaði að spjalla
og sagði mér ýmsar skemmti-
legar sögur. Ein var af þvi
þegar Stalin fór til himnaríkis
og Sánkti-Pétur úthýsti honum.
Morguninn eftir vaknaði Pétur
við högg á hliðið, var kölski
þar kominn og baðst hælis sem
pólitískur flóítamaður. Stalín
hafði nefnilega strax fyrstu
nóttina gert byltingu. Eða sag-
an af búnaðarfrömuðinum sem
var að ávíta bændur fyrir slæ-
lega frammistöðu og sagði:
Það er enginn bóndi sem ekki
getur. gert aðra hvora á tví-
lembda.
• Síðast þegar
beyrðist ræddu
þeii* uiíi
helmmgaskipti
Daginn áður hafðí ýta rutt snjónum af veginum, en um nóttina hafði skeflt í slóðina.
þessar fullyrðingar eru kannski
ekki nákvæmlega sannleikanum
samkvæmar, en aðrir geta ekki
sannara sagt. Þarna eru föt
. barnanna sem þetta fólk er að
senda í sveit o. fl., ómissandi
hlutir. Loks réttir maðurinn á
bílþakinu úr sér og segir: Seg-
ið mér nú hvað af þessu þarf
endilega að komast. Hitt verð-
ur látið í kjallarann. — Það er
orðið fullt þar, segir einhver
sem fylgzt hefur með því að
geymslurnar undir bílgólfinu
eru orðnar fullar. — Nei, það
verður látið í afgreiðslukjallar-
ann og sent með næstu ferð,
segir maðurinn á bílþakinu. Þá
vex kliðurinn fyrir neðan um
a’ilan helming. Einn vígreifur
síðust.umínútumaður hefur í
ihótunum um að kæra. Fyrir þá
.greiðvikni að vilja taka sem
mest af öllum, og meira en
þeim ber, er maðurinn á bílþak-
:inu kominn í þá klípu að koma
því síðasta hvergi fyrir.
• En þannig er
Maðurinn uppi á bílþakinu
bindur yfir farangurinn og er
fámæltur. Enn standa einhverj-
ir milli vonar og ótta með
pinkla sína. En áður en langt
•um líður hefur hann troðið öll-
um pinklum og töskum ein-
Ihversstaðar í bílinn og síðan
sezt Júlíus Dalabílstjóri, því
iþetta var einmitt liann, við
stýrið, — og bíllinn rennur af
stað. Slík lota er ekki sem
heppilegastur undirbúningur
imdir daglangan akstur, en
það eru ekki nema 4—5 full-
orðnir — en 30—40 börn! Sum
eru ofurlitið alvarleg á svipinn,
nýbúin að kveðja mömmu og
pabba. En því lengra sem sæk-
ist vestur landið því léttara
verður yfir þeim, bráðum koma
þau á ákvörðunarstað og heilsa
Igömlum vinum og kunningjum,
! sum ömmu og afa, önnur
; frændum eða vinum, — sum
þekkja kannski engan, ef til
vill er þetta þeirra fyrsta ferð
út í lífið.
En þótt létt hafi verið yfir
hópnum eru engin ærsl á. ferð-
um. Þetta litla fólk, röð eftir
röð af litlum kollum, er prútt
og kurteist. Allt í einu hefur
þetta smávaxna fólk orðið
stórt: ber ábyrgð á sér sjálft.
Og litlu andlitin eru skemmti-
lega ábyrgðarfull, en gersneydd
merkilegheitum þeim er sumt
ómerkilegasta fólk tileinkar sér
með aldrinum. Þetta er líklega
sá kqrteisasti hópur sem ég hef
orðið samferða í áætlunarbíl.
® Meta bömin meira
en moldina
Það er mikill fjöldi kaup- j
staðarbarna sem á því láni að:
fagna að komast af götunni á'
sumrin upp i sveit til ættingja,
vina og stundum ókunnugra.
Yfirleitt vegnar þeim vel,,
stundum mjög vel. Sum þau
stálpuðustu fá kaup. Önnur^
ókeypis dvöl, en til eru bændur
sem taka gjald sem á barna-
heimili væri. En hvað sem því
líður er það staðreynd að eins
þau sem helzt þyrftu þess með.
Mörgum finnst það íhugunar-
efni að í löndum alþýðulýð-
veldanna austantjalds, þar sem
Mogginn og Tíminn segja að
djöflar í mannsmynd ráði ríkj-
um, er það enn sjálfsagðara
að fólk geti áhyggjulaust, fyr-
ir ekkert eða lítið gjald, sent
börn sín á barnaheimili upp í
sveit á sumrin en það er hér í
landi helmingaskiptaflokkanna
að bændur fái ræktunarstyrk.
Þar eystra kváðu þeir að vísu
rækta jörðina — en meta börn-
in meira en moldina.
® Sá berhöfðaði
og hinir
Það er aftur morgunn hjá
Ferðaskrffstofunni. Hlaup, köll,
troðningur, töskur, pokar, full-
orðið fólk, börn. Og enn sezt
ég inn í bílinn hjá Júlíusi Sig-
urðssyni. Enn sem fyrr koma
börn, en nú eru þau í minni-
hluta. í röðinni fyrir framan
mig eru 4 strákar, á að gizka
9—11 ára. Og þetta eru nú
karlar í krapinu. Sá yzti til
hægri er með rauða niðurbretta
derhúfu, næsti honum hefur
derhúfu með bláum kolli, þriðji
niðurbrotna derhúfu úr skinni,
hinn fjórði er berhöfðaður.
Einn er með myndavél, tveir
með veiðistangir og þeir ræða
fjörlega sarnan um væntanleg
ævintýri sumarsins, líklega
ætla þeir að veiða „þann
stóra“. Einstaka sinnum eru
gefin olnbogaskot og hlegið
En það var annar en hann
sem sagði mér eftirfarandi
sögu: Svo undarlega vildi til að
þeir Brynjólfur Bjarnason og
Hermann Jónasson urðu sam-
ferða í hina síðustu reisu.
Lentu þeir í hörkubyl og komu
eftir síðasta háttatíma að hinu
gullna hliði. Sankti-Pétur kvað
svo þröngt orðið að hann gæti
ekki hýst þá, nema síðastkomni
maðurinn, sem fengið hafði
tveggja manna bekk, vildi lofa
þeim að sitja á öðrum. Hleypti
Pétur þeim inn og sáu þeir
þá hvar Eysteinn Jónsson lá á
bekk í yzta herberginu og hafðij
látið skíði sín og feykimikinnj
doðrant á annan endann.;
Fleygðu þessu drasli, svo að
við getum tjrllt oklcur, sagði
Ifermann kunnuglega. Það get^
<-g ekki, svaraði Eysteinn ó-
lundarlega. Láttu nú ekki einsj
og kjáni, þú ert ekki lengur
þingmaður Sunnmýlinga, þú ert
í himnaríki, sagði Hermann.!
Ég get ekki fleygt reikning-
unum á gólfið, sagði Eysteinn
með ótta í röddinni. Bíðið við,
sagði þá Brynjólfur lágt við
Hermann. 'Augabrýr Brynjólfs
lyftust hátt upp og það kom
óræður glampi í augun er liann
sagði upphátt: Við ættum
kannski að reyna að gista hjá
kölska í nótt e.t.v. gætum við
fengið álggningarstjóraemb-
ættið er maðurinn sem við
mættum áðan sagði að yrði
veitt þar í fyrramálið. Á samri
stundu var Eysteinn sprottinn
á fætur, hafði þrifið skíði sín,
skellt reikningunum á bakið og
var horfinn út í hríðina. Her-
mann og Brynjólfur hreiðruðu
um sig á bekknum og Sankti-
Pétur breiddi föðurlega yfir þá
Gefjunarteppi. Ekki höfðu þeir
sofið út þegar þeir hrukku upp
við liáreisti mikla við gullna
hliðið. Frammi fyrir Sankti-
Pétri stóð urmull af púkum er
skóku liornin og hristu klauf-
irnar og beiddust auðmjúklega
ásjár. Pétur bað þá fara til
Fjandans. En hann rak okkur
sögðu þeir. Hann sagðist ekk-
ert hafa með okkur að gera
lengur því allar okkar tengur
og píslartól væru hlægileg sam-
anborið við aðferðir nýkomna
mannsins með stóru eyrun. Síð-
ast þegar við heyrðum ræddu
þeir um helmingaskipti.
• En hendur
mannsins
er ók þeim
En nú eru skemmtilegu
strákamir með veiðistengurnar
löngu farnir heim á bæina,
Hægt og jafnt þokast bíllinn
sneiðingana upp Þorskafjarðar-
heiðina. Það hafði verið sólskin
í Reykjavík og Amarhóll
grænn, en hér vorum við
skyndilega komnir langt aftur
fyrir sumarmál. Og þar kom
að ekki varð lengra haldið að
sinni. Vegurinn hafði verið
ruddur með ýtum daginn áður,
en það hafði skeflt í förin um
nóttina. Júlíus seilist eftir
skóflu og mokar af kappi. Tveir
Vestfirðingar fara. honum til
aðstoðar; var sérstaklega
ánægjulegt að sjá handatil-
tektir annars þeirra. En tveir
menn um tvítugt sátu sam-
vizkusamlega inni í bíl yfir
alla skaflana. Eftir tveggja
stunda mokstur er síðasti
skaflinn að baki og þá sígur
á seinni hlutann niður að
Djúpi. Loks nemur Júlíus stað-
ar á leiðarenda. Börnin sem
hann flutti út í vorið og sól-
skinið í dag er sjálfsagt farið
að dreyma vært, en hendur
mannsins er ók þeim hafa vafa-
laust verið þreyttar orðnar er
hann lagðist til hvíldar það
kvöld.
J. B.
T. S. Eliot
Hjarta Eliots bilar
Nóbelsverðlaunaskáldið T. S.
Eliot, sem er bandarískrar ætt-
ar en brezkur ríkisborgari, var
fluttur í land á sjúkraþörum
þegar Atlanzhafsfarið Queen
Mary kom til Southampton í
síðustu viku.. Eliot fékk hjarta-
áfall þegar slcipið var skammt
komið frá New York. Læknar
sem stunda Eliot í London
segja að hann sé á batavegi.
Eliot er 67 ára gamall.