Nýi tíminn - 21.06.1956, Page 11

Fimmtudagnr 20. júni 1956 — NÝI TÍMINN — (11
Viðfcsl við Sigmund Guðnason
Framhald af 3. síðu
þúfu upp úr snjónum þegar G
vikur voru af sumri. Það snjó-
aði með ísalögum þann vetur.
Ofan á hvert snjólagið af öðru
kom bleyta er fraus í svell.
Þess vegna var þetta svo lengi
að leysa. Hlýindin voru mikil
þegar þau komu. Og það var
skrítið að sjá hvernig leysti
undan sveilaiögunum svo það
varð holt undir þau. Reyndist
þá rnjög hættulegt fyrir kvik-
fénað yfir lækjum og pykks-
um. *
• Smíðaðlr askar —
Renndir diskar
— Hvað var starfað á hinum
löngu vetrum?
— Það voru spunnin reipi
úr ull, sagaður rekaviður,
smíðuð húsgögn, fötur, dallar,
öskjur útskornar, byttur og
trog. Einn maður átti renni-
bekk og renndi diska, kúpur
og skálar úr rauðaviði. Þessir
gripir eru allir horfnir nú og
eyðilagðir. Maður hafði ekki
sinnu á að geyma þetta.
— Þið höfðuð nóg af góðum
viði?
Já, það þótti engin fata sem
ekki var smíðuð úr rauðaviði,
svo var og um önnur ílát. Það
var miklu betra að halda þeim
hreinum, en þessi tréílát voru
Framhald af 8. síðu
vinnandi fóiksins sjálfs, það
eina, sem knúið getur fram
straumhvörf í ísienzkri pólitik,
þannig að nú verði að nýju
treystar undirstöður þjóðarbú-
skaþariés: atvinnutækin, — sem
grafið hefur verið undan með
vanrækslu og eyðslustefnu auð-
vald&ins og há-embættismanna
þess á undajsíornum árum.
Meimfaskélanum sliíið
Framhald af 12. síðu.
Helga Sigurjónsdóttir
Isak Ha.Ugrímsson
Jakob Möiier
Jóhanna Traustadóttir
Jón Guðnason
Jón S. Óskar„.,on
Kristín Jónsdóttir
Nína Gísladóttir
Ólafur Björgúlfsson
Sigríður S. Sandholt
Sverrir Einarsson
Þórður Ö Sigurðsson
STÆKÐFBÆÖIDEILD:
6. X.
Bergsteinn Gizurarson
Bjarni Arngrímsson
Björn Stefánsson
Egill Sigurðsson
Guðmundur Guðmundsson
Hólmgeir Björnsson
Hrafnkell Thorlacius
Jalcob Jónsson
Ketil'l Xngó'fsson
Kristján Guðmundsson
Matthíias Eggertsson
ölafur Gíslason
Ó'öf Kristóf^rsdóttir
PAlmi Lárt.sson
Sigfús Thorarensen
. Sigríður Va’feHs
Sigurður Briém
Svava Ágústsdóttir
Sveinbjörn Björnsson
Vigdís Hallgrímsdóttir
6. Y.
Bjarni Þórðarson
Da-víð Sigurðsson
Eyjólfur Þorbjörnsson
Gisli Alfreðsson
Guðmundur Jónsson
Guðmundur Steinsson
Jón Þ. Bjömsson
Jón B. Jónsson
Ólafur Sigurðsson
Óttar Geirsson
Óttar Halldórsson
Steinar Antonsson
Þorsteinn Helgason
Þór Jakobsson
TITANSKÓIiANERfBNDDB:
Jóhannes Vestdal
Jón Krístinsson
alltaf vándlega þvegin, vel með
farin og vönduð, trogin voru
t. d. geirnegld.
• Rírmii' kveðnar
— Var nokkuð lesið eða
kveðið?
— Það var mikið kveðið af
rímum, þar sem voru kvæða-
menn, en það var ekki alstað-
ar. Eg kunni mikið af rímna-
flokkum — þá. Nú er ég búinn
að gleyma þeim, og það sem ég
átti af rimum er allt glatað.
Eg geymdi þær í slæmum
húsakynnum, og þær hafa
eyðilagzt, Unglingar svolgruðu
þá allt lesefni í sig sem þeir
náðu í.
• Bjartasta tímabil
ævinnar
— Var þó ekki gaman að
lifa þarna, þrátt fyrir þessa
löngu vetur?
— Ekki er hægt að neita
því, segir Sigmundur seint og
hægt, að þetta líf átti sínar
björtu stundir. Og einhvern-
veginn er það svo, að þó að
það léki mann hart stundum,
er eins og hugurinn sé fúsast-
ur þangað. Þar sem maður
mótast og lifir þetta bjartasta
tímabil ævinnar, þangað leitar
hugurinn hjá flestum.
• „Þar sem æákunnar
eldar Iog:a“
Augu Sigmundar ' verða
tregahlý þegar hann ræðir um
horfna, eydda ættbyggð sína.
Sú byggð á hug hans og fyllir
hann í senrt gleði og söknuði.
„Nú liggja gömlu bændabýlin,
bleik og vafin hvítri sinu“,
segir í ijóðabók Sigmúndar,
Brimliljóft, sem út kom í fyrra.
En í sömu bók stendur einnig:
Þar sem æskunnar eldar loga,
verður auðnin að lielgum stað.
Nú er Sigrnundur kominn á
efri ár, slitinn og þreyttur af
harðri lífsbaráttu, en í hug
hans er bjart yfir baráttuárum
æskudaganha á Tíöfnstföridtim:
„Þar er gléði gáfnals manns
í geislum vorsins falin."
• Eg treysti Alþýðu-
bandalaginu og
ætlast til þess . . .
— Mér er sagt að þú íylgir
Alþýðubandalaginu, hvers
vegna gerir þú það?
— Já, ég fylgi Alþýðubanda-
laginu, og það er aí því að ég
hef alltaf verið Alþýðuflokks-
maður frá því ég byrjaði að
kjósa til þings. En ég heí 'kos-
ið Alþýðuflokkinn með hang-
andi hendi við kosningar tið-
ustu árin.
— Hvers Vegna?
— Vegna þess að mér fannst
hann ekfts vera orðinn nema
skuggi af sinni hugsjón Eg
vildi hal'da áfrain eins og Al-
þýðuflökkurimi byrjaði ineð
eldlegusn áhuga fyrir Isags-
munum fólksins. Eg treysti Al-
þýðubandalaginu til að gera
það nú og ætlast til þess af
þvi.
Viðhorfin geta breytzt rneð
þróuninni, en meginstefnan
þarf að vera hin sama. Afstaða
alþýðunnar til lifsins hefur
ekkert breytzt; hún hefuf ver-
ið -‘og verður að vera * 1 sú að
standa vörð um hagsmuni sína
sjálf. Þegar leiðtogar alþýð-
unnar eru hæítir að viima fyr-
ir nauðsynjamál hennar, eru
þeir ekki lengur bennar menn,
og því getur alþýðan ekki
fylgt þeim lengur. Alþýðu-
bandalagið lieldur nú uppi
þeirri stefnu sem Alþýðu-
flokkuriini beitti sér fyrir þeg-
ar bann var ungur og róttæk-
ur, og þess vegna fylgi ég Af-
þýðubandalaginu og Ireysti
því.
• Svo lengi sem eld-
fjöllin
Ekki spyr ég Sigmund um
afstöðuna til hernámsins, þarf
þess ekki. Hann svarar þeirri
spurningu í fyrsta Ijóðinu i
bók sinni Brimhljóð, það heit-
ir frelsisbæn og er þannig:
„Eg bið þig og krýp þér.
alfaðir alda:
Vertu íslenzku þjóðinni
vörður og skjól,
láttu hana ei harðlega
heimskunnar gjalda,
horfi hún frjáls móti degi
og sól.
Svo lengi sem eldfjöllin
eimyrju spúa
og öldurnar leika um flúðir
og sand,
megi islenzkir menn á
íslandi búa,
sem' elska og virða sitt
föðurland.“
J. b'
Vinstri-Framsóknarmenn í bæjunum
Baldur ennfremur, það eru
Framhald af 9. síðu.
innar í sjóinn hér norður i
Skjálfanda (samtímis því að
þeir segja manni að nota hin
ódýru olíukyndingartæki
Essó!). Það mætti áreiðanlega
nota gjaldeyri þann sem renn-
ur árlega út í Skjálfanda til
einhvers annars en kaupa fyr-
ir hann olíu.
® Ekki aðeins hægt
heldur nauðsynlegt
— Og hvað segirðu um
kosningahorfurnar hér?
— Ég fæ ekki betur séð en
fólkið sé að gera sér það ljóst.
að vinstri öflin og vinstri
flokkarnir þurfi og verði að
vinna saman ef einhver breyt-
ing á að verða á stjórnarfar-
inu. Með „vinstri flokkunum'*
á ég við sósíalista, jafnaðar-
nienn og vinstri Framsóknar-
menn.
Fleiri og' fleiri sjá það að
það er ekki aðeins hægt að
vinna með sósíalistum heklur
beinlínis nauðsjislegt til þess
að hægt verði að framkvæma
vinstri stefnu. — Og Stalín-
málið í Rússlandi hefur síður
en svo fælt menn frá Sósíal-
istaflokknum, eins og hægri
foringjar Alþýðuflokksins
vonuðu, heldur þvert á móti.
• Stefna fóJksins
— Allur almenningur á ís-
landi er raunverulega fjlgj-
andi stefnu Alþýðubandalags-
ins, vill vinstri stefnu, segir
Hlutieysisstefnan sœkir a
Framhald af 6. síðu.
sem líklegastur þykir til að
hreppa tiinefningu . í framboð
af liáifu demókrata i forseta-
kosningunum, hyggst deila á
stjórn Eisenhowers fyrir að
hún haíi einblírit svo á hern-
aðarbandalög að Bandaríkip
séu búin að koma sér út úr
húsi við hlutlausu þjóðirnar.
Þetta hafi sovétstjórnin notað
sér og því sé hún í ört vax-
andi vinfengi við stjórnir hlut-
lausra í'íkja eins og Indlands
og Egyþtalands. En ráðunautar
Stevensons iáta ekki við þetta
sitja. George Kennan, fyrrver-
andi sendiherra Bandaríkjanha
í Moskva, sem talinn er standa
næst því að verða u.tarifíkis-
ráðherra Bandaríkjánna ef
Stevenson skyldi vérða kjör-
inn forseti, hefur Jýst yfir að
Bandaríkjunum beri að taka
jákvæða afstöðu tíl iilutleysis-
stefnunnar en ekki neikvæða
eins og þau hafa gei't til þessa.
í ræðu í Philadelphia á dög-
unum lét hann i ijós þá skoð-
un að Bandaríkin ættu að
slefna að því að sameinað
Þýzkaiand stæði utan hernað-
arbandaiaga, og gekk þar með
i berhögg við stefnu þeirra
Dullesar og Adenauers.
E
f af því yrði að Vestur-
Þýzkaland hyrfi úr At-
lanzhafsbandalaginu væri það
búið að vera i sinni núverandi
myrid. ítalía i suðri og Dan-
mörk og Noregur í norðri
hlytu að losa tengslin* við
bandalagið og gætu jafnvel
orðið með öllu viðskila \úð
það. Víst er að Svíar,-sem allt-
af hafa haldið fast við hlut-
leýsisstofnuna, myndu fagria
■' þvi. ef- svo fæi'-i. í ‘Vestur-
Þýzkalandi sjálfu vex hlutleys-
isstefnunni fylgi. Sósialdemó-
kratar þar hafa frá upphafi
viljað að sameinað Þýzkaland
stæði utan liernaðarbandaiaga
og nú hefur Frjálsi aemókrata-
flokkurinn, sem til skamms
tíriia stóð að ríkisstjórn Aden-
auers, snúizt á sömu sveif.
Vitað er að Tító hefur rætt
Þýzkalandsmálið við forustu-
menn Sovétr íkjanna, og það
hefur vakið föluýerða athygli
að skömmu fyfir ferðina til
Moskva átti hann fundi með
sósíaldemókrötum úr rikis-
stjórnum þriggja A-bandalags-
ríkja, þeim Mollet, og Pineau,
forsætisráðherra og utailríkis-
ráðhefra Frakkir.rids, Lange
utanrikisráðhefra Noregs' og
Spaák utanríkisráðherra B.elgíu.
Vaxandi gengi hiut.leysis-
stefnunnar i heiminum
hlýtur að vekja athygli hér á
fslandi. Fái'r múnu bafa sung-
ið útfararsáimana yfir hlut-
leysinu af meiri fjálgleik en
foringjar þeirra þriggja stjórn-
málafiokka sem beittu sér fyr-
ir inngöngu íslands í A-banda-
lagið. Nú er komið á öaginn að
líkið, sem þeir héldu sig vera
að husia, er bráðlifandi. Sumir
þeirra, sem kölluðu- her inn i
landið fyrir fimm árum, hafa
nú séð þann kost vænstan að
beygja sig fyrir almennings-
álitinu og leggja drög að því
að herinn verði á brott. Óvíst
er að þess verði langt að bíða
að atburðarásin á meginiandi
Evrópu knýi sömu menn til að
viðurkénna, að tiikynnmgín
sem þeir gáfu út um andlát
hlutleysisstefmmnar hafi' verið
mjög órðum aukin.
M-T.Ó.
foringjarnir en ekki fóíkið
sem stendur á.
Og samvinna verkat'ólks
með ólíkar stjórnraálaskoðan-
ir er ekkert nýtt fyrir okkur.
Við höfum staðið í samvinnu
og sameiningu í fjölda ára.
Verkamannafélagið hér var á
sínum tíma klofið, og menn
af öllum flokkum beittu sér
fyrir því áð sameina það i
eina sterka heild. Það tókst,
og það sýndi sig fljótlega að
það hafði verið rétt. og náuð-
synlegt. Andrúmsloftið í fé-
laginu hefur farið batnandi
ár frá ári síðan.
• Þannig eigum við
líka að standa
saman á stjórn-
málasviðinu
— Þannig eiguni við líka að
standa sanian á stjórnmála-
sviðinu, segir Baldur, þar eru
kjör okkar einnig og engu
síður ráðin.
Höfuðatriðið er sameining
vinstri sinnaðs fólks í eina
heild til heiðarlegrar sam-
vinnu. Og vinstri Framsókn-
annenn í bæjunum munu nú
fylgja Alþýðubandalaginu.
Það er ekki einleikið
að menn sem hafa þó full-
an vinnudag, 8 stundir,
skuli ekki geta. látið laun
sín hrökkva fyrir brýnustu
nauðþurftum. Þess vegna
verður að stöðva dýrtíðár-
flóðlð, milliliðagróðann og
óbeinu álögurnar, það er
lftið gagn að krónutölu
kaupsins ef jrað er allt telc-
ið af riianni aftur með ó-
beinum áiögum.
® Aðeins eitt ráð
— Stjórnarstéfnunni verð-
u r ekki breytt, hinar ó-
beinu álögur ekki minnk-
aðar né aflétt, nema með
einu móti: Ráðið er að al-
þýðan sameinist um Ai-
jiýðubandalagið og geri það
nógu sterkt. í Alþýðu-
bandalaginu á allt vinn-
andi fólk heima, því stefna
Alþýðubandalagsins er ein-
initt sú stei'na sem fólbið
viii og hefur þráð. Og það
kemur þá eitthvað undar-
legt fyrir ef Alþýðubanda-
lagið fær ekki mikið fylgi
hér á Akureyri, segir- Bald-
ur að íókum.
J. B.
Herfííeg mis-
kuh
Framhald af 7. síðu
Á mánud. hélt útvárpið svo
enn áfram með því að þylja á-
róðurs- og afsökunargrein
frá íhaldsframbjóðaridanum
Bjarna Benediktssyni (að
jiessu sinni í auglýsinga-
tíma!), og í fréttunum á eft-
ir var enn flutt í hcilu fagi
ræða eftir íhaldsframbjóðand-
ann Óiaf Thors, að jiessu
sinni ávarp sem haft hafði
verið eftir honum í norska
útvarpinu, með ósmekklegum
áróðri fyrir hernámi fslands.
Vilhjálmur Þ. Gíslason út-
varpsstjóri virðist þannig
hafa sett þær reglur að næstu
vikurnar fyrir kosningar
megi ekki koma fram í út-
varpi aðrir frámbjóðendur en
flokksbræður lians.