Nýi tíminn - 02.06.1960, Blaðsíða 3

Fimmtudagtir 2. júrií 1960 — NÝI TÍMINN — (3
31. maí n.k. tels*t Austur-
kæjarskólinn eiga 30 ára af-
mæli. Engin sérstök liátíða-
höld'æiga sér stað í tilefni af-
mænéins, M Ivjf)(hiljanum
þótti viðeigandi að minnas'i
jressara tímariióta -með birt-
ingu myAJa úr skólalífinu
og eiga stuúi viðtal við skóla-
stjórann, Arnfinn Jónsson.
Fréttamaður hitti á Arn-
finn á skrifstofu skólans, þar
sem hann var önnum kafinn
að blaða í ýmsum plöggum,
svara í síma og taka á móti
mæðrum, sem voru að spyrja
um einkunnir barna sinna.
Þrátt fyrir miklar annir, gaf
Arnfinnur sér tima til að
svara nokkrum spurningum.
Hver er þróunarsaga
skólans, ef svo má að orði
komast?
— Skólinn var í fyrstu ætl-
aður fyrir 600 börn og þá
Arnfinnur Jónssou,
skólafljóri
nóg til að vega upp á móti
fólksfjölguninni. Kennaraskól-
inn hefur gert auknar kröfur
til nemenda sinna á undan-
förpum árurn —. að .tiÚmitan
kennaranna sjálfra, en laun
kennara hafa ekki hækkað að
eama skapi. Kennarar munu
hafa rúmlega 5 þús. króna
mánaðarlaun, en til hliðsjón-
ar má geta þess, að liér
var í heimsókn austurþýzk
kennslukona, sem hafði rúm
900 mörk í laun á mánuði,
eða sem svarar 8—9 þús. kr.
á mánuði. Ég hef sem skóla-
stjóri 6500 kr- í laun á mán-
uði, en hef fengið uppbót síð-
ustu árin, vegna þess að skól-
inn hefur verið tví- og þrí-
settur. Aukavinna er svo
borguð sér. Kennarar munu
víst yfirleitt vera óánægðir
með kjör sín.
— Hvað er að segja um
Það er ekki alltaf gleði og gaman.
börnin, eru þau öðruvísi í
hugsunarhætti cg hegðun í
dag en t.d. fyrir stríð?
— Það hefur orðið ákaf-
lega mikil breyting siðan á
krepputímanum; framkoma
og hegðun barnanna hefur
breytzt. Börnin eru frjálsari
í allri framkomu og velsæld-
arlegri. Það var áberandi áð-
ur, að í skólanum var alltíif
einn vandræðabekkur, sem
kennararnir gáfust upp á hver
af öðrum, en á þessu hefur
ekki borið í mörg ár — það
eru alltaf misduglegir bekkir,
en vandræðabörn eru varla
lengur til. Kennararnir og
börnin umgangast hvort ann-
að sem góðir kunningjar og
ég hef ekki nema gott eitt að
segja um börnin og þekki
ekki til þeirra vandamála, sem
ég drap á. Þegar börnin fara
í framhaldsskóla mæta þeim
erfiðleikar; hópurinn tvístr-
ast, þau fá nýja kennara,
eignast nýja félaga og veldur
þetta losi fyrst, en síðan lag-
ast það aftur.
— Eru börnin í dag dug-
legri við nám ?
— Það er ekki gott að
segja neitt ákveðið um það;
þau eru að minnsta . kosti
ekki óduglegri. Skólinn hefur
jyngzt að surnu leyti og það
var rokið í að stytta kennslu-
tíma barnanna, sagt að þau
nytu sín ekki vegna náms-
leiða, en það er að mínu áliti
tiibúningur, sem ekki á við
nein rök að styðjast.
Það er að sumu leyti ó-
heppi’egt, að öll börn skuli
læra það sama og ekki sé
tekið tillit til hvert áhugi
þeirra beinist. Höfuðnáms-
greinar barnaskóla eru ís-
lenzka og reikningur, en það’
virðast ýms’.r halda, t.d. for-
eldrar, að lesgreinarnar séu
höfuðnámsgreinar vegna þess
að svo mikil áherzla er lögð
á próf í þe:m. Það er verið að
þvinga börnin til að læra svo
og svo mikið, þó þau hafi
hvorki þroska né getu til að
læra þessar námsgreinar. Það
er farið illa með tímann, bæði
barnanna og kennaranna. Að
mínu áliti ætti að leggja nið-
ur próf i lesgreinunum og
3 skólasystur í 12 ára bekk
gera námið óbundnara og
frjálsara fyrir börnin og
kennarana.
— Er lögð jafnmikil rækt
við íslenzkunámið nú?
— Já, það hefur verið gert
mikið átak i íslenzkukennsl-
unni, sérstaklega skriflegri ís-
lenzku. Fvrir nokkrum árum
var flámæli og hljóðvilia al-
gengt fyrirbæri, en er nú
hrein undantekning í stílum
eða stafsetningarverkefnum.
Sumir álitu að þetta átak
hafi verið gert á kostnað rit-
leikni og hafi það átt við rök
að styðjast, þá ætti það ekki
að vera lengur fyrir liendi.
Flámæli og hljóðvillur eru nú
að heita má alveg úr sög-
unni-
—- I sambandi við les-
greinarnar, h.eldur Arnfinnur
fram, má segja að við séum
stirðir i vöfum cg það sé
þægilegt. fyrir okkur að fara
sömu slóðina ár frá ári. En
við höfum nú tekið aftur upp
vinnubókarstarfsemi, sem féll
að mestu niður i stríðinu og
á árunum þar á eftir, og hef-
ur í vetur verið ni'kið um
’ vinnubókákennslu. Börnin
reiknað með að hann væri
einsettur, en strax á öðru
starfsári fjö’gaði börnunum
upp í 1200 og flest voru þau
1874 á árunum 1939 — 40.
Gekk þá svo langt, að fjórset-
ið var í stofunum- Við nýju
fræðslulögin breyttist þetta
til batnaðar, en samt var
fjöldi barna eftir breytinguna
mestur 1711. Síðustu árin
liefur börnunum farið fækk-
ándi og er það að þakka
þeim nýju skólum, sem voru
byggðir. Í954 var t.d. byggð-
lír skóli í Hlíðunum, eins-
konar útibú Austurbæjarskól-
ans, fyrir börn á aldrinum
7—8 ára. Hvérfask’punin hef-
ur nú breytzt mikið, t.d. voru
hverfaskilin milli' Miðbæjar-
skólans og’ skólans okka1'
komin að Frakkastíg og þótti
slæmt. Var þá' verið að leit-
ast við að fækka hér en
fjölga í Miðbæjarskólanum.
i' Eins 'og riú horfir, þá mun
fækka hér áfram;’ unga fólkið
flytur í nýju hverfin. T.d'
voru 1320 börn skráð í skól-
ann í haust, þar af voru 100
börn úr Blesugróf.
—Hvernig er með kennar-
ana, er skortur á þeim? Eru
Austurbæjar-
\
skólinn 30 ára
þeir ánægðir með kjör sín?
— Það varitar kennara með
réttindi. Kennaraskólinn út-
skrifar milli 20—30 kennara
á ári og það er ekki nærri
Xílubolti, slábolti, eða hvað það er nú kailað, er alltaf jaí'n
vinsæll leikur. — (Ljósm. Þjóðv. B.J.).
kunna mjög að meta þessa
kennslu og sækjast eftir því
að gera vinnubækur sínar,
jafnt á skólatíma sem í frí-
tíma sínum. Þau fá sjálf að
velja sér efni og leita sér
upplýsinga víða og er mesta
furða hvað þeim tekst að afla
sér fróðleiks, því hér er lítið
um handbækur. Þessi kennslu-
máti er mun líflegri en bók-
leg kennsla, sem er fólgin í
þvi að setja fyrir og spyrja
síðan útúr. Það er að vísu
ágætt hvort með öðru.
— Segðu mér Arnfinnur,
finnst þér að þú sért á réttri
hillu í skólastjórastarfinu ?
Arnfinnur brosir, hugsar
sig um dálitla stund og seg-
ir: Ekki get ég sagt það. Það
hvarflaði aldrei að mér að
gerast kennari. Veturinn eft-
ir að ég tók stúdentspróf inn-
r’taðist ég i læknadeild há-
skólans því mig langaði að
nema læknisfræði. En pening-
ana skorti og næsta vetiU’
réðist ég sem sýsluskrifari á
Eskifirði. Þá var það að
kennari veikt’st og ég tók að
mér að kenna í stað hans —■
fyrir enga borgun — og mér
líkaði afarvel við börnin. Ég
hélt síðan til Þýzkalands og
nam þar pedagógíu (kennslu-
fræði)- Ég var síðan 16 ár
skólastjóri á Eskifirði. Ég
var kennari við Austurbæjar-
skólann frá 1939 og skóla-
stjóri frá 1946.
— Það má segja, að það
séu börnin sem gera það að
verkum að ég er ánægður í
starfi mínu. Mér hefur alltaf
liðið vel með börnum.
S.J.
Við fáum ekki að vera með
— við horfuin þá bara á.