Nýi tíminn - 05.10.1961, Blaðsíða 3

Það hefCi verið gaman að
vera hér í sólskini, sagði Bald-
nr Tryggvason framkvæmda-
stjóri piátíárvela h.f., er
frcttamenn. cg aðrir slóCu úti
á miðjum kornakrinum á
StóróJfvöilum í dumbungs-
vcðv! í fyrrárlág. Vií vorian
r'aádir [rarna í ‘ b'óði ’ Br áttar-
vcia h í. og InnfliitningsdeUd-
ar SlS og lrað átti að fræða
okkur um kornrækt cg íleira.
Korn cg gras þekur
220 hektara
Stcrólfsvel].ir liggja skanrmt
undan Hvolsvelli. Þarná tók
SÍS á leigu 500 hektara lands
og í fyrrahaust hófust jarð-
ræktaríramkvæmdir. Nú þek-
ur kornið 80 hektara lands og
gras 140 hektara. Okkur finnst
akúrinn ná eins langt og aug-
að eygir. Við höfðum í fyrstu
beygt af þjóðveginum og ekið
að stórri skemmu og þurrk-
stöð — Grasmjölsverksmiðj-
unni. Litlu síðar kom Jóhann
Frankson de Fonteney, for-
stöðumaður þessara fram-
kvæmda, cg við ókum á fólks-
bifreiðum éftir rennsléttum
ökrunúm í átt að stórri
þreskivél sem var að störfum.
Á leiðinni sáum við gæsa-
hópa taka sig upp í nánd■-,vi,ð■,
akrana.
Slær hektara á klst.
Þreskivélin er mikið bákn
og /eina sinnar tegundar hér
á landi. Hún kostaði 260 þús.
krónur og er af gerðinni
Massey Ferguson. Hún er
stórvirk sem bezt sést af því
að hún getur slegið hektara á
einpi kiukkustund. Ljárinn
sker 10 feta breiða skák.
Fremst á vélinni ganga spaðar
í hrixig cg leggia kornstráín
undir ljáinn. Stráin ganga síð-
an gegnum vélina og hún að-
skiíur svo kornið frá og safn-
ar því í geymi, scm tekur um
1 tonn cg er losað úr honum á
vagn þegar hann er fullur.
Aftur úr vélinni ganga svo
stráin, sem ekki eru nýtt
frekar og verða því plægð
Uppsker 1,7 tonn á
hektara að meðaltali
Vélin heldur áfram, en við
stöldrum við og röbbum við
Jóhann. Tíðarfar hefur verið
heldur slæmt, t.d. var meðal-
hiti í júní fyrir neðan meðal-
lag. í haust hefur tíðarfarið
verið óvenju slæmt, en ekki
orðið te.Ijandi skemmdir á
korninu. Vélin getur ekki sieg-
ið nema kornið sér þurrt. Við
gerum ráð fyrir að uppskeran
Af þessum myndiun má marka hve þreskivélin er stór og
mikið verkfæri. Til vinstri stendur þreskivélin kyrr og til
hliðar við hana standa Vignir Guðmundsson, Mbl., Jóhann
Frankson cg Helgi Þorsteinsson. Til hægri er þreskivélin á
ferð og er stjórnandi hennar Gústaf Sigurðsson.
(Ljósmynd Þjóðviljans).
Jóhann Frankson de Fontenay ræðir hér við sdra Emil Björns-
son, fréttaritara útvarpsins. Jóhann er búfræðikandidat að
mennt, sonur franska sendihcrrans de Fontenay, sem var
mikil! Islandsvinur.
nemi 17 tunnum (1.7 tonn) að
meðaltali á hektara, og eru
við ánægðir með það, því
fyrsta árið gefur minna. Við
sáðum 9.—15. maí. Áburðar-
kcstnaður var um 1300 krónur
á hektara.
Mikið vatnsinnihald
I september er reiknað með
10 alþurrum dögum og 10 hálf-
þurrum. Þreskivélin getur
slegið 80 hektara á 8 dögum ef
rniðað er við 10 tíma vinnu á
dag. Það er athygiisvert í sam-
bandi við þessa vél að hún
þreskir korn sem er með allt
að 52% vatnsinnihaldi, en
Breti sem kom hingað til að
vinna með vélinni í fyrra, á-
leit, að hún gæti ekki þreskt
korn sem nefði meira vatns-
innihald en 25—30%. Kornið
hér hefur að geyma miklu
meira vatnsinnihald en korn
erlendis. Kornið fer í þurrkun
í hinni svokölluðu grasmjöls-
verksmiðju, sem er ^arna á
staðnum og þarf að tvíþurrka
það áður en það er sett í
geymsiu. Grasmjölsverksmiðj-
an er það afkastamikil að hún
niður. Vélin vinnu þetta bæði
fljótt og vel.
gæti haft undan tveim þreski-
vélum.
Gras og korn til
skiptanna
Jarðvegurinn er prýðilegur,
sagði Jóhann. Ekki er ráðlegt
að hafa korn í sama landi
lengur en 3—5 ár og því er
landinu skipt undir kornrækt
og grasrækt til skiptanna.
Grasið er slegið a.rn.k. þrisvar
sinnum yfir sumarið og gert
úr því grasmjöl sem er mjög
gott- fóður.
Ekki er hægt að segja til um
afköstin og ágóða fyrr en
reiknuð hefur verið út með-
aluppskera í 10 ár. Þó er þeg-
ar sýnt að korn- og grasrækt-
in muni verða arðbær og
byggið verða samkeppnisfært
við erlent bygg, sem er flutt
til landsins og greitt niður um
18%.
Bygg 30% aí
kúafóðursblöndu
Er við sátum yfir kaffiboll-
um í hinu vistiega félagsheim-
ili að Hvolsvelli fræddi Helgi
Þorsteinsson, framkvæmda-
stjóri Innfiutningsdeildar SlS
okkur á því að byggið sem
þarna er ræktað muni verða
flutt til Þorlákshafnar og
blandað í kúafóður. í kúafóð-
urblöndu eru 11 eíni, þar af
er byggið um 30%, eða 30
tonn í hverjum 100 tonnum
af kúafóðurbiöndu. Þessi
byggframleiðsla á Stóróifsvöll-
um verður því ekki nema brot
af því magni sem þarf í kúa-
fóðurblöndu handa bændum
landsins.
Viljum örva bændur
Við fórum út í þetta til að
örva bændur til að rækta bygg
á landi sínu. Við getum sleg-
ið kornið og keypt af þeim
uppskeruna, sagði Helgi. Það
er reiknað með að ef bóndi
brýtur 3 hektara lands undir
kornrækt geti það orðið arð-
bær ræktun, ef nýtízku vélár
eru fyrir hendi. I grennd við
Stórólfsvelli eru feikna rriikil
landsvæði sem eru tilvalin
til kornræktar. Margt bendir
til þess að ræktun korns á
þessu svæði geti orðið arðbær-
asta grein landbúnaðarins.
í Njáiu er talað um bleika
akra og ýmis örnefni benda til
þess að korn hafi verið rækt-
að hér til forna. Fyrir stríð
var hér kornræktaralda meðal
bænda, en flestir gáfust upp.
Sveinn á Egilsstöðum hóf «vo
kornrækt fyrir nokkrum árum
og hefur hann nú keypt korn-
sláttuvél og kornþurrlcara. Nú
er ennfremur ræktað korn í
Hornafirði, Hafrafeili við
Geldingalæk og í Gunnars-
holti.
Bygg er úgætt kúa —, hæns-
og svínafóður. Það er einnig
hægt að nota það til manneld-
is — búa til úi' því bygggraut
og Skotar búa til byggsúpur
sem þykir herramannsmatur.
Arðbær kornrækt er sem
sagt staðreynd, meira að segja
þótt su.marið hafi ekki verið
kott. Þarna á Stórólfsvöllum
hefur tæknin verið nýtt af
stórhug og framsýni. sj.
Þessar tvær myndir fengum við scndar frá kínversku fréttastofunni HSIN-
HUA. Fljótt á litið viríist okkur að sú efri væri af malarbyngum en bin
tekin einhvers staðar uppi á jöklum. En við nánari athugun kom í Ijós að
malarbyngirnir eru reyndar jarðhnetur scm eru aðalútflutningsvaran í Sene-
gal og myndin þaðan. Senegalar framleiða 900.000 tonn af jarðhnetum á
ári og af því flytja þeir út rúm 80%. Hin myndin er frá Takla Makan eyði-
mörkinni í norðvesturhluta Kína og sýnir kínverska vísindamenn sem eru
að rannska jarðveginn og leita að vatni.
Fimmtudagui' 5. október 1961 — NÝI TÍMINN — (3